Τι είναι η ήπια βιο-ενεργειακή θεραπεία και πως μπορεί να σε βοηθήσει
Η σύμβουλος ψυχικής υγείας και βοηθός μητρότητας Ελίνα Ζαμπούνη μας εξηγεί πως συνδυάζει την ολιστική, ενεργειακή θεραπεία με τη περιγεννητική φροντίδα προσφέροντας και τα δυο με αγάπη και βαθιά ενσυναίσθηση. Συναντήθηκα με την Ελίνα Ζαμπούνη μετά από παρότρυνση μιας φίλης που είχε μόλις γεννήσει το δεύτερο μωράκι της με τη συμπαράσταση της.
- 06/09/2019
- Κείμενο: NouPou.gr
Βρέθηκα στον επαγγελματικό χώρο της Ελίνας Ζαμπούνη μετά από παρότρυνση μιας φίλης που είχε μόλις γεννήσει το δεύτερο μωράκι της με τη συμπαράσταση της. Η φίλη μου είχε βιώσει μια πρώτη γέννα πολύ δυσάρεστα, αλλά και μια πολύ δύσκολη περίοδο λοχείας, με επιλόχειο κατάθλιψη. Κάπου εκεί συνάντησε την Ελίνα, η οποία την οδήγησε στην έξοδο από αυτό το τόσο δύσκολο βίωμα, με σκοπό να αρχίσει να ζει επιτέλους τη μητρότητα με αυτοπεποίθηση και χαρά. Έκτοτε όπου βρει γυναίκα που ενδιαφέρεται να συλλάβει, είναι έγκυος ή μόλις γέννησε, αλλά και κάθε γυναίκα εκεί έξω που αντιμετωπίζει προκλήσεις μέσα και έξω από τη μητρότητα, η φίλη μου μιλά πάντα για την Ελίνα και τη τόσο σημαντική προσφορά της.
Με την περιέργεια να μάθω τι είναι αυτό το τόσο σημαντικό που προσφέρει στις γυναίκες που ξεκινούν τη πορεία τους στη μητρότητα, αλλά και με ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον να διερευνήσω το τι μπορεί να προσφέρει σε όλες τις γυναίκες ανεξάρτητου αναπαραγωγικής φάσης, ξεκίνησα να συναντήσω την Ελίνα στον χώρο της στη Γλυφάδα. Μέσα από τη πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που είχαμε διαπίστωσα ότι η ευρεία γκάμα εργαλείων και υπηρεσιών που διαθέτει δεν απευθύνεται μόνο σε γυναίκες, αλλά σε όλους τους ενήλικες ευρύτερα που αναζητούν μια ολιστική θεραπευτική προσέγγιση με άμεσα αποτελέσματα για όλα τα θέματα που τους απασχολούν, πέρα από τις γνωστές ψυχοθεραπείες. Στάθηκα όμως και στην υποστήριξη που μπορεί να προσφέρει στις οικογένειες συνολικά προκειμένου να αναπτύξουν πιο ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των μελών τους.
Ελίνα πες μας πώς θα ήθελες να μας συστηθείς;
Παράλληλα με τον ερχομό των δυο παιδιών μου, το 2009, ξεκίνησε και η επαγγελματική μου πορεία στο χώρο της περιγεννητικής φροντίδας ως βοηθού μητρότητας, δασκάλας περιγεννητικής αγωγής και προγεννητικής γιόγκα. Τα τελευταία έξι χρόνια προσφέρω ως σύμβουλος ψυχικής υγείας ατομικές συνεδρίες συμβουλευτικής σε γυναίκες που είναι σε διαδικασία σύλληψης, ή είναι έγκυες και λεχώνες. Το πεδίο δράσης μου αφορά και ζευγάρια που ενδιαφέρονται να διερευνήσουν το κομμάτι της συνειδητής αναπαραγωγής. Επίσης οργανώνω και συντονίζω ομάδες με ενημερωτικό, συμβουλευτικό ή/και υποστηρικτικό χαρακτήρα γύρω από τη περιγεννητική φροντίδα. Τέλος κάνω και κατ’ οίκον επισκέψεις σε γυναίκες που διανύουν τη λοχεία για να τις βοηθήσω και να τις υποστηρίξω στη νέα τους ζωή ως μητέρες και παρευρίσκομαι και σε τοκετούς σε μαιευτήρια ή στο σπίτι, υποστηρίζοντας ψυχοσυναισθηματικά τη γυναίκα που γεννάει, αλλά και το σύντροφο της. Ένα άλλο κομμάτι της δουλειάς μου είναι οι κύκλοι και τα εργαστήρια για γυναίκες που συντονίζω, με σκοπό την ενδυνάμωση τους και την προσωπική τους ανάπτυξη. Μέσα σε αυτούς συναντά κανείς στοιχεία από την αρχέγονη σοφία που έρχεται μέσα από τις παραδόσεις των αυτοχθόνων λαών, κύρια της Αμερικής. Ως θεραπεύτρια, τέλος, συναντώ οικογένειες αλλά και ατομικά γυναίκες και άντρες για θεραπευτικές συνεδρίες με τη χρήση των εργαλείων της Ήπιας Βιο-Ενεργειακής της Εύας Ράιχ.
Έχω αρκετές άγνωστες λέξεις από τα όσα ανέφερες. Ας ξεκινήσω με το τελευταίο, Ήπια Βιο-Ενεργειακή; Ακούγεται σαν ενεργειακή θεραπεία, αλλά είναι κάτι που δεν το έχω ακούσει ξανά.
Πρόκειται για ένα εκπαιδευτικό και θεραπευτικό μοντέλο σχεδιασμένο να συνδυάζει λεκτικές και σωματικές θεραπείες αποσκοπώντας στη θεραπεία των τραυμάτων και την ανάπτυξη του ατόμου. Κύριος στόχος είναι η αποκατάσταση της ροής της ζωτικής ενέργειας στο άτομο.
Τον όρο “ζωτική ενέργεια” τον έχω συναντήσει σε ανατολικές φιλοσοφίες, όπως στην Ινδική σαν πράνα και στη Κινέζικη σαν τσι. Μιλάμε για το ίδιο πράγμα;
Ακριβώς το ίδιο. Μελετώντας τους ανθρώπους και άλλους έμβιους οργανισμούς ο -πατέρας της σωματικής ψυχοθεραπείας- Βίλχελμ Ράιχ παρατήρησε πως στο κέντρο μας υπάρχει μια ζωτική ενέργεια που πάλλεται, διαστέλλεται, συστέλλεται και ρέει. Οι άνθρωποι βιώνουμε αυτή τη ζωτική ενέργεια διά μέσου της ροής των συναισθημάτων μας και των σωματικών μας αισθήσεων. Το συναίσθημα δεν είναι μια ιδέα αλλά μια έκφραση της ροής της ενέργειας. Τη στιγμή που νιώθουμε ένα συναίσθημα, κάτι κινείται μέσα μας.Η ανάγκη μας να αγαπάμε και να αγαπιόμαστε είναι μέρος της παλμικότητας και της ροής αυτής της ενέργειας.
Και ποια είναι η σχέση των τραυμάτων της ζωής μας με αυτή τη ζωτική ενέργεια;
Από τη σύλληψη μας κιόλας βιώνουμε στη ζωή μας τραύματα τα οποία επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο ρέει η ζωτική μας ενέργεια. Σαν αποτέλεσμα των τραυμάτων αναπτύσσουμε, συνήθως ασυνείδητα, μια θωράκιση με πρόθεση να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και να επιβιώσουμε αυτής της πολύ συχνά κατακλυσμιαίας εμπειρίας, ώστε να μη χρειαστεί να την ξαναζήσουμε, ή έστω αν ξανασυμβεί να αποφύγουμε να νιώσουμε τον ίδιο πόνο ή τα ίδια δυσάρεστα συναισθήματα. Δυστυχώς όμως, είναι αυτή η ίδια μας η θωράκιση που διακόπτει τη ροή της ζωτικής μας ενέργειας στο σώμα. Αυτό θα το συναντήσουμε με τη μορφή λεκτικής, σωματικής ή ενεργειακής άμυνας, μιας άμυνας που δεν μας επιτρέπει να βιώνουμε την πλήρη χαρά στη ζωή μας σήμερα, αλλά και την σύνδεση με τους άλλους.
Με ποιόν τρόπο μπορούμε να θεραπεύσουμε τα τραύματα μας ενεργειακά λοιπόν;
Ο στόχος της Ήπιας Βιο-Ενεργειακής εκπαίδευσης και θεραπείας είναι κατ’ αρχήν να βοηθήσει τους ανθρώπους να ταυτοποιήσουν τους μηχανισμούς θωράκισης τους, να θεραπεύσουν τις βαθύτερες συνειδητές ή ασυνείδητες μνήμες και να αποκαταστήσουν την φυσική ροή της ενέργειας. Η Εύα Ράιχ συχνά αναφέρεται στην έκφραση “ροή και φωταύγεια” (flow and glow), εννοώντας ότι η ζωτική ενέργεια που λάμπει στο κέντρο της ύπαρξης μας είναι ελεύθερη να ρέει και να διαστέλλεται πέρα από εμάς στο ενεργειακό πεδίο. Σε αντίθεση με τις γνωστές ψυχοθεραπευτικές μεθόδους η Ήπια Βιο-Ενεργειακή περιλαμβάνει την εργασία με όλες τις πτυχές του ατόμου, αφενός τις γνωστικές, στις οποίες περιορίζονται οι περισσότερες κλασικές ψυχοθεραπευτικές μέθοδοι, όπως η γνωσιακή-συμπεριφοριστική και η ψυχανάλυση, αφ’ εταίρου και τις σωματικές, τις συναισθηματικές και τις πνευματικές. Δεν είναι όμως απλώς μια σωματική, ενεργειακή θεραπεία, όπως είναι για παράδειγμα το Reiki. Υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία στο σώμα στα οποία απευθύνεται η θεραπεία, μέσα στα οποία η μνήμη από μια τραυματική εμπειρία διατηρείται με τη μορφή μπλοκαρισμένης ζωτικής ενέργειας. Ο τρόπος με τον οποίο έχουμε πρόσβαση και προσφέρουμε θεραπεία σε αυτά τα τραύματα είναι με τη διαδικασία των αγγιγμάτων στο σώμα, μέσα από τα οποία αναδύονται εκείνες οι βαθιές μνήμες, οι οποίες είναι αποθηκευμένες στα κύτταρα και τους ιστούς του σώματος μας. Το σώμα πάντα θυμάται, ακόμη και αν εμείς μπορεί να μην έχουμε συνειδητή μνήμη μιας τραυματικής εμπειρίας, και ακριβώς επειδή θυμάται, συχνά εκφράζει τις μνήμες αυτές με τη μορφή “ψυχοσωματικών” συμπτωμάτων, όπως πολύ συχνά πλέον αναφέρονται οι παθολογίες και ανισορροπίες στη σωματική λειτουργία.
Επομένως μιλάμε για μια εξελιγμένη ολιστική ψυχοθεραπευτική μέθοδο;
Υπάρχει μια σαφής, θεμελιώδης διαφορά μεταξύ αυτής της προσέγγισης και των υπόλοιπων προσεγγίσεων στη ψυχοθεραπεία. Στη συγκεκριμένη θεραπευτική μέθοδο ο θεραπευτής δεσμεύεται, με τη χρήση των εργαλείων που έχει διαθέσιμα, να αποκαταστήσει τη φυσική ροή της ζωτικής ενέργειας. Δεν έχει πρόθεση να “φτιάξει” κάτι που είναι προβληματικό στη συμπεριφορά του ατόμου, δεν υπόσχεται “θεραπεία”, παρά μόνο όση από αυτή έρθει μέσα από την αποκατάσταση αυτή. Είναι μια μέθοδος την οποία η Εύα Ράιχ ήθελε να αποκαλεί “πρώτης βοήθειας”, με την έννοια ότι όταν το άτομο παρουσιάζει κάποιες προκλήσεις στη ζωή του, λαμβάνει τα εργαλεία αυτά για μια σειρά συνεδριών. Μέσα από αυτά η ροή της ενέργειας αποκαθίσταται και το άτομο επιστρέφει σχετικά σύντομα στη ζωή του, λειτουργικό και με ένα αίσθημα αυτάρκειας και πληρότητας. Σύντομα διαπιστώνει πως ο τρόπος με τον οποίο σχετίζεται με τους ανθρώπους της ζωής του, αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό έχει αλλάξει προς το καλύτερο. Αντίθετα οι περισσότερες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις είναι αρκετά πιο χρονοβόρες, συνήθως διαρκούν κάποια χρόνια ως ότου το άτομο δει αποτελέσματα στη καθημερινή ζωή του.
Νωρίτερα είπες ότι η ενασχόληση σου με την θεραπευτική προσέγγιση της Ήπιας Βιο-Ενεργειακής ξεκίνησε καθώς γινόσουν βοηθός μητρότητας. Τι είναι και τι ακριβώς κάνει μια γυναίκα που εξασκεί αυτό το επάγγελμα;
Μια doula όπως λέγονται οι βοηθοί μητρότητας σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο, είναι ένα πρόσωπο φροντίδας που προσφέρει συνεχή και αδιάλειπτη ψυχοσυναισθηματική και σωματική υποστήριξη σε μια γυναίκα, αλλά και τον σύντροφο της πριν (ή και πολύ πριν αν προκύψει η ανάγκη), κατά τη διάρκεια και μετά τον τοκετό. Σε επίπεδο υπηρεσιών συνήθως οι doulas χωρίζονται σε βοηθούς μητρότητας τοκετού και λοχείας. Πολλές γυναίκες συνειδητοποιούν ότι, όσο και να είχαν προετοιμαστεί για το γεγονός της γέννας, όσους επαγγελματίες υγείας και να είχαν παρόντες, δεν κατάφεραν να αισθανθούν την ασφάλεια και την ηρεμία που θα μπορούσε να τους είχε προσφέρει η παρουσία ενός έμπειρου προσώπου που έχει δεσμευτεί να βρίσκεται εκεί μόνο για εκείνες. Πολύ σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι μια βοηθός μητρότητας δεν εκτελεί ιατρικές πράξεις (όπως κολπικές εξετάσεις, μέτρηση αρτηριακής πίεσης, καρδιοτοκογραφική παρακολούθηση, κλπ), καθώς δεν είναι μέρος του ιατρικού προσωπικού, ούτε προσφέρει ιατρική γνωμάτευση ή διάγνωση ιατρικών και κλινικών καταστάσεων.
Πόσο διαδεδομένο είναι αυτό το επάγγελμα στη χώρα μας;
Αυτή τη στιγμή ο Σύλλογος Βοηθών Μητρότητας Ελλάδος, αλλά και άλλοι οργανισμοί του εξωτερικού έχουν εκπαιδεύσει πάνω από 100 Ελληνίδες βοηθούς μητρότητας. Όπως με κάθε τι νέο, η αρχική αντιμετώπιση από το σύστημα υγείας, και δη το δημόσιο (στο οποίο η πλειοψηφία γυναικών γεννάει στην Ελλάδα) είναι αρνητική. Συγκεκριμένα για τις doulas υπάρχει ακόμη μια καχύποπτη διάθεση, αφενός γιατί είναι προσωπικό που δεν εμπίπτει στους επαγγελματίες υγείας (που είναι και οι μόνοι στους οποίους επιτρέπεται πλήρης πρόσβαση), αφ’ εταίρου γιατί ιδιαίτερα οι μαίες μη γνωρίζοντας ακριβώς τι είναι αυτό που κάνει μια doula τις αντιμετωπίζουν ανταγωνιστικά. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να σημειωθεί λοιπόν, ότι οι doulas σε όλες τις χώρες όπου έχουν καθιερωθεί και ενταχθεί στα συστήματα υγείας είναι ουσιαστικής και καταλυτικής προσφοράς επαγγελματίες που πάντα ευνοούν και διευκολύνουν τη διαδικασία. Το κάνουν αυτό αφενός με το να φροντίζουν αποκλειστικά τις ανάγκες της επιτόκου, να τη βοηθούν να βρίσκεται συντονισμένη με τη φυσιολογία του τοκετού, να τη καθοδηγούν στη διαχείριση του πόνου, αλλά παράλληλα να συνεργάζονται και με τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους επαγγελματίες και τον σύντροφο. Στη δική μου εμπειρία κάθε συνεργασία με μαία η/και μαιευτήρα τελειώνει με πολύ θετικές εντυπώσεις, κύρια της επιτόκου αλλά και των επαγγελματιών.
Ας πάμε λίγο στο πρακτικό κομμάτι. Πέραν από τις ατομικές συνεδρίες που προσφέρεις σαν θεραπεύτρια και σαν doula μίλησες και για ομαδικές συναντήσεις. Ποιόν αφορούν αυτές;
Σε επίπεδο ομαδικών συναντήσεων υπάρχει μια μεγάλη γκάμα σεμιναρίων, εργαστηρίων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, τα οποία μάλιστα έχω τη μεγάλη χαρά να προσφέρω από τα τέλη αυτού του Σεπτέμβρη στον όμορφο χώρο της πολύ αξιόλογης ρεφλεξολόγου Δέσποινας Παπαβασιλείου στη Γλυφάδα. Με τη Δέσποινα βρήκαμε σαν κοινό σημείο επαφής τη γυναίκα, κύρια στη περίοδο της μητρότητας και όχι μόνο, μιας και εκείνη από τη πλευρά της εξειδικεύεται στη ρεφλεξολογία για τη περίοδο της μητρότητας και προσφάτως εκπαιδεύτηκε και ως βοηθός μητρότητας. Στόχος μας είναι μέσα από τη συνεργασία μας αυτή να προσφέρουμε στο χώρο της, το Holistic Health μια ολιστική φροντίδα για τις γυναίκες που θέλουν να συλλάβουν, είναι έγκυες ή έχουν ήδη γεννήσει. Παράλληλα ο χώρος είναι ανοιχτός και σε όλες τις γυναίκες που ενδιαφέρονται να εργαστούν σε επίπεδο προσωπικής ανάπτυξης και ενδυνάμωσης.
Σε αυτό το πλαίσιο ξεκινάω στο Holistic Health μια σειρά σεμιναρίων που απευθύνονται τόσο σε γυναίκες όσο και σε επαγγελματίες περιγεννητικής και ψυχικής υγείας με σκοπό την ενημέρωση σχετικά με τις αυξημένες ανάγκες που έχουν οι γυναίκες που προσπαθούν να συλλάβουν, που διανύουν την εγκυμοσύνη, και τη λοχεία.
Εκτός από τα σεμινάρια αυτά, θα συντονίσω και ένα ομαδικό εργαστήρι θεραπείας για το τραύμα που προκαλείται στις γυναίκες εξαιτίας της μαιευτικής βίας και παρενόχλησης τη στιγμή του τοκετού, καθώς αυτό συνδέεται άμεσα με τα πολύ υψηλά ποσοστά επιλόχειου κατάθλιψης και μετατραυματικού στρες από το οποίο υποφέρουν οι γυναίκες μετά τη γέννα.
Άλλο ένα αξιοσημείωτο εργαστήρι που θα ξεκινήσει στο Holistic Health φέτος αφορά τις γυναίκες όλων των ηλικιών, και σκοπό έχει την ενδυνάμωση τους και την επαναξιολόγηση της θέσης τους μέσα στην κοινωνία και την οικογένεια, αλλά κύρια και πρώτα την δική τους ατομική ανάπτυξη. Περισσότερα για τα σεμινάρια αυτά και τους κύκλους μπορεί κανείς να δει στο site του Holistic Health αλλά και στο δικό μου site.
Περισσότερα για τις υπηρεσίες που προσφέρει η Ελίνα Ζαμπούνη θα βρείτε στο www.thejoyofbirth.gr, e-mail: info@thejoyofbirth.gr, τηλ: 6972089879 H Ελίνα προσφέρει σε όλες τις ενδιαφερόμενες δωρεάν μια συνεδρία μισής ώρας μέσω Skype ή τηλεφώνου προκειμένου να έρθουν σε επαφή με τα όσα προσφέρονται στο The Joy of Birth.