SEATRAC: H κοινωνική καινοτομία για να απολαμβάνουν τη θάλασσα τα άτομα με αναπηρία (και όχι μόνο)
Μιλήσαμε με την ομάδα που βρίσκεται πίσω από το SEATRAC, την ολοκληρωμένη υποδομή που δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους συμπολίτες μας να έχουν ασφαλή και αυτόνομη πρόσβαση στη θάλασσα το καλοκαίρι.
- 15/11/2019
- Κείμενο: Ιωάννα Παχούλη
H αυτόνομη πρόσβαση στη θάλασσα δεν είναι δεδομένη. Τα άτομα με αναπηρία ή περιορισμένη κινητικότητα, οι ηλικιωμένοι, οι έγκυες και τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας συχνά στερούνται μία από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες απολαύσεις. Μια στέρηση που, συχνά, μπορεί να αφήσει ακόμη και ολόκληρες τις διακοπές εκτός πλάνου. Πάνω σ’αυτήν την ανάγκη γεννήθηκε και το SEATRAC, αποδεικνύοντας ότι όπου υπάρχει θέληση, υπάρχει και δρόμος. Και αυτήν τη φορά ο δρόμος οδηγεί κατευθείαν στη θάλασσα.
“Η ιδέα ξεκίνησε το 2009 όταν συναντηθήκαμε με τον Γεράσιμο Φεσσιάν, τότε αντινομάρχη Πατρών και χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου, ο οποίος ζήτησε να υπάρξει κάτι που θα του δώσει πρόσβαση στη θάλασσα. Σε αυτή τη συνάντηση είχα στο μυαλό μου ότι θα γυρίσω στο γραφείο θα ψάξω στο Internet, θα βρω κάτι που έχει γίνει κάπου και θα το προσαρμόσουμε στις παραλίες της Αχαΐας. Ήταν έκπληξη το ότι δεν βρήκα απολύτως τίποτα. Έτσι το συζητήσαμε στο Εργαστήριο Τεχνικής Μηχανικής και Ταλαντώσεων του Πανεπιστημίου Πατρών με τον Γ. Σωτηριάδη και τον Β. Κωστόπουλου και αποφασίσαμε να το προχωρήσουμε. Το 2012 δημιουργήθηκε η ΤΟΒΕΑ εταιρεία τεχνοβλαστός του Πανεπιστημίου για να προωθήσει αυτή την μηχανολογική εφαρμογή ως εμπορικό προϊόν”, μαθαίνω από τον κ. Ιγνάτιο Φωτίου, τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΤΟΒΕΑ. “Το SEATRAC κατασκευάστηκε για να λειτουργεί σαν βοηθητικός εξοπλισμός ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άτομα με κινητική αναπηρία ή περιορισμένη κινητικότητα ώστε να διευκολύνει την αυτόνομη πρόσβαση τους στη θάλασσα”.
“Η κύρια ιδέα πίσω από την δημιουργία του SEATRAC ήταν να δώσει στα άτομα με αναπηρία την ευκαιρία να απολαύσουν μια απλή δραστηριότητα όπως το κολύμπι χωρίς καμία άλλη βοήθεια”
Πώς από την ιδέα, φτάσαμε στην πράξη; “Η ιδέα ξεκίνησε το 2009 όπου ξεκινήσαμε την κατασκευή του για να δούμε αρχικά αν μπορεί να υλοποιηθεί. Μέσα σε 7 μήνες είχαμε το πρωτότυπο που τοποθετήθηκε σε παραλία στην Πάτρα. Το 2012 δημιουργήθηκε η εταιρεία για να προωθήσει αυτή την μηχανολογική εφαρμογή ως εμπορικό προϊόν”.
“Οι SEATRACers κολυμπούν κατά μέσο όρο το καλοκαίρι πάνω από 10 φορές περισσότερο από ό,τι κολυμπούσαν πριν από το SEATRAC!”
Το Seatrac λειτουργεί ως εξής: “Η ομάδα έφτιαξε έναν μηχανισμό αποτελούμενο από ράγες, πάνω στις οποίες κινείται ένα ειδικά διαμορφωμένο κάθισμα, ο χρήστης πατώντας ένα κουμπί στο τηλεχειριστήριο του, μεταφέρεται από την παραλία μέσα στο νερό σε ασφαλές βάθος. Μόλις τελειώσει το μπάνιο του επιβιβάζεται στην καρέκλα και πάλι πατώντας ένα κουμπί επιστρέφει στη στεριά. Είναι ενεργειακά αυτόνομο, καθώς τροφοδοτείται από ηλιακό πάνελ, ενώ δεν αποτελεί μόνιμη εγκατάσταση, καθώς μπορεί να τοποθετείται στην παραλία στις αρχές του καλοκαιριού και να απομακρύνεται το φθινόπωρο”.
Κι αν αναρωτιέσαι αν το Seatrac μπορεί να αλλάξει τη ζωή των ανθρώπων με αναπηρία, αρκεί να διαβάζεις τα αποτελέσματα μιας έρευνας που πραγματοποιείται για τον κοινωνικό αντίκτυπο του SEATRAC. “Οι SEATRACers κολυμπούν κατά μέσο όρο το καλοκαίρι πάνω από 10 φορές περισσότερο από ό,τι κολυμπούσαν πριν από το SEATRAC! Φέτος, μέσα από το ΑμεΑ – Δικαίωμα στη θάλασσα παρατηρήσαμε το εξής, πολύς κόσμος που ήταν κλεισμένος τα προηγούμενα χρόνια, βγήκε και έκανε μπάνιο με τη βοήθεια του SEATRAC, και τώρα κανονίζουνε και πάνε διακοπές. Αυτό είναι που μας κάνει περήφανους”.
Το SEATRAC έχει αγκαλιαστεί από τον κόσμο και η ανταπόκριση κάθε χρόνο είναι μεγαλύτερη. Ενδεικτικές είναι οι συνολικές χρήσεις για το 2019 είναι παραπάνω από 20.000 χρήσεις! “Αυτό που μας δίδαξε η εμπειρία μας είναι πως το SEATRAC απευθύνεται σε πολύ μεγαλύτερο κοινό από αυτό που αρχικά πιστεύαμε. Όταν είδα το SEATRAC να χρησιμοποιείται όχι μόνο από άτομα με αναπηρία αλλά και από ηλικιωμένους, εγκύους και άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας, κατάλαβα πως έχει πολύ πιο ευρύ κοινό! Στη συνέχεια, μιλώντας με συνόδους ή φίλους των χρηστών είδαμε πως βοηθήσαμε και την δική τους φυσική και ψυχολογική κατάσταση καθώς δεν καταπονούνται για να απολαύσουν με τους δικούς τους ανθρώπους την θάλασσα. Τέλος, βλέποντας ολόκληρη την κοινωνία να σέβεται τις θέσεις πάρκινγκ, να προστατεύει τις εγκαταστάσεις και να κοινωνικοποιείται με μία ομάδα ανθρώπων που στην Ελλάδα δεν την είχαμε συνηθίσει κοντά μας καταλάβαμε πως το SEATRAC έχει ένα κοινό χρηστών αλλα αλλάζει ολόκληρες κοινωνίες και στερεότυπα χρόνων”.
Κάποιος χρήστης έχει τη δυνατότητα να βλέπει ποια SEATRAC είναι κοντά του, μέσα απο το www.tobea.gr το οποίο αυτήν την στιγμή βρίσκεται σε περίοδο ανανέωσης. όπου προς το παρόν μπορεί να βρει κανείς το χάρτη με τα εγκατεστημένα SEATRAC σε Ελλάδα, Κύπρο και Ιταλία. “Βλέποντας τις ανάγκες και τις επιθυμίες των SEATRACers δημιουργούμε μία νέα ιστοσελίδα που θα παρέχει ζωντανή εικόνα της κάθε παραλίας που έχει SEATRAC ώστε να μπορούν να δουν την κατάσταση της παραλίας πριν την επισκεφτούν. Δίνοντας αυτή την δυνατότητα, οι λουόμενοι μπορούν να επιλέγουν την παραλία με βάση τις ζωντανές εικόνες. Κύμα, πολυκοσμία, θολά νερά, αέρας… ανάλογα με το γούστο τους θα μπορούν να επισκέπτονται την ανάλογη παραλία! Είμαστε περήφανοι για αυτήν την καινοτομία καθώς στο SEATRAC χρησιμοποιείται Artificial Intelligence (AI) για την προστασία προσωπικών δεδομένων. Είμαστε κοντά στους τελικούς χρήστες και πάντα αφοσιωμένοι στην βέλτιστη εμπειρία τους με τα προϊόντα μας”.
Η δωρεάν υπηρεσία SEATRAC Preview που παρέχει τη δυνατότητα ενημέρωσης άμεσα και ανά πάσα στιγμή για την κατάσταση των SEATRAC σε όλες τις παραλίες είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. “Προσφέρουμε συνεχή ενημέρωση, σχετικά με την διαδικασία εγκατάστασης, την αποκατάσταση σε περίπτωση βλάβης, την καταγραφή των SEATRAC που τίθενται εκτός λειτουργίας, την επαναλειτουργία αυτών και τέλος, την απεγκατάσταση τους. Η υπηρεσία αυτή θα παρέχεται δωρεάν σε όλους τους ενδιαφερόμενους χρήστες από τη στιγμή που εγγράφονται στην υπηρεσία μέχρι να διαγραφούν με δική τους προτροπή, καθώς θεωρούμε πως οι τελικές χρήστες πρέπει να είναι πάντα ενημερωμένοι και ικανοποιημένοι με τα προϊόντα που προσφέρουμε”.
Το SEATRAC αποτελεί μια ελληνική πατέντα, τι σημαίνει όμως αυτό στην πραγματικότητα; “Το SEATRAC είναι προϊόν έρευνας, Η ΤΟΒΕΑ είναι τεχνοβλαστός του Πανεπιστημίου Πατρών και επιστρέφει Royalties για κάθε SEATRAC που πωλείται. Η πατέντα προστατεύει αυτή την πνευματική ιδιοκτησία και κάνει την Ελλάδα ευρέως γνωστή σε θέματα προσβασιμότητας καθώς έχει ευρωπαϊκό και αμερικάνικο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας!”.
Ποια είναι τα βασικά βήματα της διαδικασίας της τοποθέτησης SEATRAC σε μία παραλία;
“Επειδή κάθε παραλία είναι μοναδική, πρέπει να μιλήσουμε με τους ενδιαφερόμενους για λεπτομέρειες.
Γενικά, η διαδικασία είναι:
– Βήμα 1: Μιλάμε μαζί στο τηλέφωνο για τις πρώτες γενικές απορίες και για να μας γνωρίσουν.
– Βήμα 2: Επισκεπτόμαστε την παραλία που επιθυμούν να γίνει η εγκατάσταση και ελπίζουμε να τους γνωρίσουμε από κοντά.
– Βήμα 3: Ετοιμάζουμε μία προσφορά.
– Βήμα 4:Απαντάμε τις ερωτήσεις τους. Αυτό συνήθως είναι το πιο χρονοβόρο καθώς εδώ αποφασίζουν εάν θα συνεχίσουν στην αγορά.
– Βήμα 5:Περιμένουμε να αρχίσει η θερινή περίοδος και εγκαθιστούμε το SEATRAC και όποια άλλα προϊόντα θέλουν από εμάς.
Η διαδικασία εγκατάστασης διαρκεί περίπου 6 ώρες και η απεγκατάσταση 2 ώρες”.
Τα Νότια Προάστια έχουν αγκαλιάσει τα SEATRAC από την πρώτη στιγμή. “Η καλοκαιρινή περίοδος 2019 είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον! Ο Δήμος Γλυφάδας εγκατέστησε για πρώτη φορά SEATRAC το 2016 και ο κόσμος το έχει αγκαλιάσει. Φέτος, για πρώτη φορά εγκαταστάθηκαν δύο μηχανήματα στην παραλία για να καλυφθούν οι ανάγκες των ΑμεΑ και για ακόμα μία φορά είναι πρώτη σε χρήσεις σε ολόκληρη την Ελλάδα με 4267! Ο Άλιμος επίσης παρείχε δύο ολοκληρωμένα προσβασιμες παραλίες στο Καλαμάκι και στα Λουτρά που αρχικά οι άνθρωποι με αναπηρία και οι λουόμενοι ήταν διστακτικοί. Για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε στην ενημέρωση της τοπικής κοινότητας, ως δωρεά προσλάβαμε προσωπικό για να υποστηρίζει τις υποδομές. Η συνέχεια ήταν εκπληκτική! Τα μηχανήματα αγκαλιάστηκαν από τους SEATRACers και είχαν επισκέψεις και από τουρίστες! Χαρακτηριστικό παράδειγμα μία ομάδα 6 Τσέχων που επικοινωνήσαν μαζί μας στη σελίδα μας στο Facebook, τους προτείναμε τα Νότια Προάστια, οργάνωσαν το ταξίδι σύμφωνα με το χάρτη στην ιστοσελίδα μας και πράγματι επισκέφτηκαν τον Άλιμο, τον Αύγουστο για 10 μέρες και απόλαυσαν τις παροχές!” Αξίζει να σημειωθεί πως το SEATRAC Καλαμακίου είναι ακόμα σε λειτουργία γιατι ο κόσμος το ζητάει και θα μείνει ενεργό όσο ο καιρός το επιτρέπει.
Μιλώντας για τα σχέδια της ομάδας σε σχέση με την Ελλάδα και το εξωτερικό, μαθαίνω ότι υπάρχει ενδιαφέρον και το θετικό είναι πως κάθε χρόνο είναι αυξανόμενο. “Ο κόσμος έχει μάθει το SEATRAC και το ζητά σε ακόμα περισσότερες παραλίες. Ο πρωταρχικός μας στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα όσο το δυνατόν μεγαλύτερο δίκτυο προσβάσιμων παραλιών για να καλύπτει όλο τον ελλάδικό χώρο. SEATRAC έχουν εγκατασταθεί κυρίως στην Ελλάδα αλλά και σε Κύπρο και Ιταλία. Το 2019 εγκαταστάθηκαν συνολικά 90 μηχανήματα. Στόχος μας είναι να επεκτείνουμε το δίκτυο αυτό αρχικά σε χώρες της Μεσογείου και στη συνέχεια σε ολόκληρο τον κόσμο”.
Aναρωτιέμαι τι (από όλα όσα έχει καταφέρει) είναι εκείνο που κάνει την ομάδα περισσότερο περήφανη. “Το SEATRAC είναι ένα παράδειγμα κοινωνικής καινοτομίας που δρα ως καταλύτης για την εξέλιξη της κοινωνίας μας, βλέπουμε τοπικές κοινωνίες να αλλάζουν. Αξίζει να σημειωθεί πως όπου τοποθετείται το SEATRAC αγκαλιάζεται από ολόκληρη την κοινότητα και οι άνθρωποι εξοικειώνονται με τη διαφορετικότητα. Το SEATRAC μετατρέπει την παραλία σ’ ένα μέρος όπου όλοι οι άνθρωποι ανεξαιρέτως μπορούν να κοινωνικοποιηθούν και να διασκεδάσουν! Η εξοικείωση αυτή είναι μορφή παιδείας για ολόκληρη την κοινωνία και όχι μόνο για τον μικρόκοσμο μίας παραλίας”.