Η επόμενη μέρα για την εστίαση: Μετά την καραντίνα, τι;
Δέκα επιχειρηματίες μιλούν στο NouPou για την κρίση που κανείς δεν περίμενε, για τον τρόπο με τον οποίο την αντιμετωπίζουν τα μαγαζιά τους αλλά και για όσα πρόκειται να συμβούν μετά την άρση των μέτρων.
- 20/04/2020
Από τη Χριστίνα Ζάχου και τη Ζωή Πατσιώλη
Τις τελευταίες μέρες, οι επίσημες ενημερώσεις και όσα γράφονται στον Τύπο για την επιστροφή στην κανονικότητα μοιράζουν την αισιοδοξία με το σταγονόμετρο. Φράσεις όπως η «σταδιακή και μακρόσυρτη άρση των μέτρων» κάνουν σαφές ακόμα και στους λιγότερο υποψιασμένους πως δεν πρόκειται ξαφνικά να λήξουν συνολικά όλοι οι περιορισμοί και μια μέρα απλώς να επιστρέψουμε στην παλιά μας καθημερινότητα. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα σενάρια, το χρονοδιάγραμμα της απόσυρσης των μέτρων θα ξεκινήσει στις αρχές του Μαΐου και πρόκειται να απλωθεί τουλάχιστον μέχρι και τον Ιούνιο.
Ακόμα κι έτσι, εστιατόρια, μπαρ και καφετέριες κατά πάσα πιθανότητα δεν θα συμπεριληφθούν στις επιχειρήσεις που θα ανοίξουν στο πρώτο κύμα «απελευθέρωσης». Παράλληλα, όταν τελικά οι χώροι εστίασης πάρουν το πράσινο φως για την επαναλειτουργία τους, αυτή αναμένεται – για τον πρώτο καιρό τουλάχιστον – να συνοδεύεται από κανόνες για την αποφυγή συγχρωτισμού, όπως για παράδειγμα η ελάχιστη απόσταση μεταξύ των τραπεζοκαθισμάτων.
Γίνεται; Είναι δυνατόν μια εξ’ ορισμού κοινωνική έξοδος όπως αυτή για φαγητό ή καφέ να καθορίζεται από πλαίσια, αποστάσεις και αυστηρούς κανόνες; Κυρίως, όμως, γίνεται έτσι απλά να ξαναμπεί η εστίαση στην τροχιά που μέχρι πρόσφατα ακολουθούσε; Ζητήσαμε από δέκα επιχειρηματίες να μοιραστούν μαζί μας τις σκέψεις τους για όσα συνέβησαν αλλά και τις ελπίδες -ή τους φόβους τους- για όσα πρόκειται να συμβούν στο εξής.
Στράτος Δρακούλης, Drakoulis Meat – Drakoulis Dry & Raw
Όπως όλα τα κομμάτια της καθημερινής μας ζωής έχουν επηρεαστεί από τα τρέχοντα γεγονότα, τις αποφάσεις και τις αλλαγές, έτσι και ο χώρος της εστίασης, όντας μέρος του γενικότερου οικονομικού- κοινωνικού οικοσυστήματος, αντιμετωπίζει αρκετές δυσκολίες. Όλη η οικονομία βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο, στο οποίο πρέπει όλοι να προσαρμοστούμε, και τα νούμερα δεν είναι ευχάριστα. Τα περισσότερα εστιατόρια με φυσική παρουσία, δικαιολογημένα, δεν λειτουργούν, ενώ από την άλλη πλευρά τα e-shops και οι επιχειρήσεις που υποστηρίζουν υπηρεσίες delivery, είναι τα μόνα κομμάτια του κλάδου που μπορεί να πει κανείς ότι με δυσκολία προσπαθούν να λειτουργήσουν. Αλλά πάντα προσπαθώ να κοιτάω πίσω από τα νούμερα. Παρόλο που οι επιχειρήσεις είναι αντιμέτωπες με πρωτοφανή γεγονότα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πίσω από αυτά τα νούμερα, υπάρχουν ανθρώποι που έχουν επηρεαστεί τόσο οικονομικά όσο και ψυχολογικά.
Η Drakoulis, ακολουθώντας όλες τις οδηγίες και κατευθυντήριες γραμμές των ειδικών, έχει προσωρινά διακόψει τη λειτουργία των εστριατορίων της Drakoulis Dry & Raw τόσο στη Βούλα όσο και στο Κολωνάκι, διατηρώντας παράλληλα ανοιχτά τα κρεωπωλεία της στη Νέα Σμύρνη και στη Βούλα, παρέχοντας στους πελάτες κρέατα και άλλα είδη delicatessen. Ακολουθούμε αυστηρά υγειονομικά πρωτόκολλα, με σκοπό να διασφαλίσουμε την ασφάλεια του προσωπικού και των πελατών μας, ενώ παράλληλα έχουμε ενισχύσει την υπηρεσία του delivery που προσφέρουμε. Στόχος μας είναι σε αυτές τις δύσκολες στιγμές να είμαστε όσο το δυνατόν πιο προσαρμοστικοί γίνεται και να συνεχίσουμε να παρέχουμε ποιοτικό κρέας.
Εννοείται ότι, αρχικά, ελπίζω να πράγματα να φτιάξουν σύντομα και εύχομαι ο κόσμος να προσέχει τον εαυτό του και τους γύρω του. Αυτή η εποχή, στην οποία η ζωή μοιάζει να έχει μπει σε slow motion, είναι μια καλή ευκαιρία να συλλογιστούμε αυτά που πραγματικά έχουν αξία. Από την άλλη, καλό είναι να είμαστε προετοιμασμένοι για αρκετές προκλήσεις στο κλάδο της εστίασης και της οικονομίας γενικότερα στο κοντινό μέλλον, αλλά πιστεύω ότι με καινοτόμες ιδέες, υπομονή και αλληλοκατανόηση όλα θα γίνουν όπως πριν.
Προσωπικά, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους αυτούς που συνεχίζουν να εργάζονται στα κρεοπωλεία μας αλλά και στα γραφεία της Drakoulis, καθώς είναι αυτοί που εξασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία των καταστημάτων μας και την παροχή ποιοτικών προϊόντων.
Κώστας Σκάρλας, Alpino Cucina Italiana
Η αλήθεια είναι πως το πλήγμα είναι πολύ μεγάλο για την εστίαση. Αν αυτό που συμβαίνει έχει διάρκεια, ακόμα και οι απόλυτα υγιείς επιχειρήσεις θα δυσκολευτούν πολύ να επανέλθουν. Όσες ήταν ήδη μη υγιείς, δεν ξέρω καν αν θα καταφέρουν να ξανανοίξουν. Σε εμάς, στο κομμάτι του delivery μόνο, η μείωση σε σχέση με τις τηλεφωνικές παραγγελίες που είχαμε πριν, είναι 40%-50%. Την ημέρα των μέτρων μπήκαμε και στη Wolt, οπότε επεκτείναμε το δίκτυο διανομής μας. Η αλήθεια είναι ότι πάει πολύ καλύτερα από ό,τι περίμενα, αλλά γενικώς η πτώση είναι μεγάλη. Κρατάω όμως το εστιατόριο ανοιχτό γιατί νιώθω ότι οφείλω να είμαι εκεί, σαν επιχειρηματίας. Και παράλληλα γιατί, έστω κι έτσι, εξακολουθούμε να δίνουμε εργασία στο 40% του προσωπικού μας. Οι υπόλοιποι βεβαίως εντάχθηκαν στα μέτρα για την αναστολή σύμβασης και έχουν μπει στη διαδικασία να πάρουν το επίδομα. Σαν επιχείρηση, τα μέτρα πάντως δεν μας έχουν βοηθήσει καθόλου. Το να μας παίρνουν τα έξοδα, πχ τον ΦΠΑ, και να μας τα μεταφέρουν για τρεις ή για τέσσερις μήνες αργότερα, εμένα δεν μου λέει τίποτα. Θα με σώσει σήμερα, αλλά θα με “πνίξει” σε τρεις μήνες. Όσο για τα 800 ευρώ που δίνουν στους επιχειρηματίες, αυτά είναι τα έξοδα μιας ημέρας για κάποιες επιχειρήσεις.
Δεν ξέρω… δεν ξέρω πώς μπορεί αυτό να ξαναλειτουργήσει όπως ήταν πριν. Θα πρέπει να πέσουν στην αγορά πάρα πολλά χρήματα. Η δουλειά πάντως είναι πολύ πεσμένη. Και οι διανομείς ακόμα, κι αυτοί μειωμένοι είναι. Όταν έπρεπε να αποφασιστεί ποιοι θα βγουν σε αναστολή και ποιοι θα συνεχίσουν, έγινε μια συζήτηση με τα παιδιά. Κάποιοι επέλεξαν να βγουν σε αναστολή, αλλά από εκεί και πέρα όλες οι αποφάσεις πάρθηκαν από κοινού. Παίζει ρόλο η οικογενειακή κατάσταση, οι υποχρεώσεις κάθε εργαζόμενου. Προς το παρόν, πάντως, συνεχίζουμε. Προσωπικά, προσπαθώ να είμαι αισιόδοξος και να απολαμβάνω την ησυχία της πόλης. Θυμάμαι τη δεύτερη μέρα της απαγόρευσης κυκλοφορίας, ξύπνησα και έξω από το παράθυρο δεν ακουγόταν τίποτα. Ήταν μια ηρεμία, που μου θύμισε τα παιδικά μου χρόνια. Κρατάω λοιπόν αυτό και δηλώνω αισιόδοξος.
Μιχάλης και Γιάννης Τραυλός, Rey Pablo
Είναι δεδομένο ότι η εστίαση αποτελεί έναν από τους σημαντικότερα πληττόμενους κλάδους αυτής της κρίσης. Τα περισσότερα καταστήματα είναι κλειστά, ένας τεράστιος αριθμός εργαζομένων έχει τεθεί υπό καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας, ενώ όσες επιχειρήσεις παραμένουν ανοιχτές με υπηρεσίες delivery και take-away, είναι λογικό σε μεγάλο βαθμό να υπολειτουργούν. Επιπλέον, είναι ιδιαίτερα επώδυνη για τις επιχειρήσεις του χώρου η αβεβαιότητα για το πότε και πως θα λειτουργήσουν ξανά τα καταστήματα, κάτι το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα τη μη δυνατότητα προγραμματισμού τους για την καλοκαιρινή περίοδο.
Είναι δύσκολο έως αδύνατο να προβλέψει κάποιος την επόμενη μέρα στον χώρο, καθώς η ανάκαμψη και η επάνοδος στα προηγούμενα δεδομένα εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες. Τον μεγαλύτερο ρόλο θα τον παίξουν η ψυχολογία του κόσμου, φυσικά η αγοραστική του δύναμη μετά από αυτή την κρίση, και, προφανώς, η οικονομική δυνατότητα των επιχειρήσεων να στηρίξουν και να λειτουργήσουν σωστά τα καταστήματά τους.
Ως Rey Pablo, δηλώσαμε εξ’ αρχής ότι τα μέτρα για την αναστολή λειτουργίας των καταστημάτων εστίασης, παρόλο που μας πλήττουν άμεσα, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Περνάμε ως κοινωνία μία τεράστια κρίση, η οποία δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι είναι κυρίως υγειονομική και δευτερευόντως οικονομική. Αυτό που πρέπει να σκεφτόμαστε πρώτα είναι η ασφάλεια όλων μας· των εργαζομένων, των πελατών, των φίλων μας, των οικογενειών μας. Για τον λόγο αυτό, το κατάστημα παραμένει κλειστό, δεν εξυπηρετεί delivery και take away, παρόλο που υπήρχε η δυνατότητα, και εκμεταλλευόμαστε τον χρόνο αυτό με οργανωτικές εργασίες και αναβαθμίσεις για την επόμενη μέρα. Όσον αφορά στα πρώτα μέτρα στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων, σίγουρα αποτελούν μία αρχική ανακούφιση για όλους, αλλά είναι βέβαιο πως δεν είναι αρκετά για να στηρίξουν επαρκώς τον κλάδο. Θεωρούμε δεδομένο, ότι θα ακολουθήσουν και νέα μέτρα, ώστε να μπορέσει ο χώρος να ορθοποδήσει όσο γίνεται πιο γρήγορα.
Οι πρώτες σκέψεις δεν μπορεί να είναι άλλες από το να τελειώσει όσο γίνεται πιο ανώδυνα όλη αυτή η περιπέτεια, καθώς, όπως προαναφέραμε, η υγεία είναι σημαντικότερη από κάθε υλικό αγαθό. Σίγουρα ελπίζουμε και σε ταχεία επάνοδο στους κανονικούς ρυθμούς ζωής και δραστηριοτήτων, γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε τη σημασία της καλοκαιρινής περιόδου για τους κλάδους της εστίασης και, ιδιαίτερα, του τουρισμού. Πιστεύουμε πως με τη περαιτέρω λήψη των κατάλληλων οικονομικών μέτρων στήριξης για τους εργαζομένους και τις επιχειρήσεις, την εφαρμογή όλων των απαραίτητων υγειονομικών κανόνων και, κυρίως, με τη συνεργασία και την ομοψυχία μεταξύ των ανθρώπων του κλάδου, θα ορθοποδήσουμε. Δεν θα είναι εύκολο, αλλά θα τα καταφέρουμε!
Νίκος Γεωργόπουλος, Λότζα
Κακά τα ψέματα, είναι μια νέα κρίση, η οποία φάνηκε αρχικά πως θα μας άφηνε ανεπηρέαστους, όμως όσο τα μέτρα γίνονταν αυστηρότερα μας βούλιαζε, θυμίζοντάς μας το πρόσφατο παρελθόν. Θέλω να πιστεύω ότι, με αφορμή το πάθημα από τα 10 χρόνια κρισης, μας έγινε μάθημα ότι τίποτα στη ζωή δεν είναι δεδομένο και καλό είναι να λέμε και “ένα δόξα το θεό”.
Εμείς τηρούμε ευλαβικά όλες τις υγειονομικές υποδείξεις με συλλογική ευθύνη, μιας και όλοι οι υπάλληλοι τηρούν τους κανόνες υγιεινής, όσο και με ατομική ευθύνη. Το βράδυ που επιστρέφω στο σπίτι μου θέλω να προστατεύσω κι εγώ τη δική μου οικογένεια.
Στην αρχή όπως όλοι θεώρησα ότι θα είναι κάτι πρόσκαιρο. Περνώντας, όμως, ο καιρός και όσο έβλεπα την επαγγελματική αντιμετώπιση, κυρίως από τον κρατικό μηχανισμό, θεώρησα χρέος μου να ακολουθήσω τα σημεία των καιρών και να αντιληφθώ ότι όλο αυτό είναι μια ευκαιρία. Άλλωστε στις κρίσεις δημιουργούνται ευκαιρίες και η δική μου ευκαιρία ήταν να δω κατά πόσο το προσωπικό που είχα και ανέκαθεν αποκαλούσα “οικογένεια” το είχε πραγματικά πιστέψει. Ευτυχώς αποδείχτηκε πως είμαστε οικογένεια αφού καθημερινά ανταλλάσουμε μηνύματα λέγοντας ο καθένας τα νέα του. Οι βάρδιες κατανεμήθηκαν με σεβασμό στις ανάγκες του εκάστοτε υπαλλήλου και το ωράριο διαμορφώθηκε έτσι ώστε όλοι να περνάμε περισσότερο χρόνο με τις οικογένειες μας. Ελπίζω ότι η επόμενη μέρα που θα ξημερώσει θα είναι μια νέα μέρα χωρίς κατάλοιπα.
Βασίλης Αντωνόπουλος, IceRoll
Για να σου πω την αλήθεια, θυμάμαι να το παρακολουθούμε όλο αυτό από τότε που συνέβαινε στην Κίνα και να λέμε μεταξύ μας “Φαντάζεσαι να έρθει κι εδώ;”. Και να που ήρθε. Κλείσαμε όταν επιβλήθηκε η απαγόρευση της κυκλοφορίας, γιατί θέλαμε κι εμείς με έναν τρόπο να συμβάλλουμε στο να μη βγαίνει ο κόσμος και να περιοριστεί η εξάπλωση του ιού. Σκεφτήκαμε επίσης ότι θα ήταν λίγο οξύμωρο, σε μία τόσο δύσκολη περίοδο, να κρατάμε ανοιχτό έναν προορισμό που είναι φτιαγμένος μόνο για να προσφέρει χαρά.
Αν είναι αγχωτική αυτή η κατάσταση; Βεβαίως και είναι. Τα ενοίκια τρέχουν. Και στη Γλυφάδα ειδικά, τα ενοίκια είναι πολύ υψηλά. Υπάρχει το μέτρο της μείωσης του 60% στην καταβολή του ενοικίου, που φυσικά μας διευκολύνει κάπως, αλλά όταν έχεις μηδενικό εισόδημα, πόσο μπορείς να αντέξεις έτσι; Το IceRoll είναι δίκτυο, που σημαίνει ότι τα ενοίκια τρέχουν για όλα τα καταστήματα, για τις αποθήκες, για τα κεντρικά μας γραφεία…
Από το προσωπικό μας εννοείται πως δεν έχει απολυθεί κανείς. Έχουν όλοι βγει σε αναστολή, θα πάρουν το ειδικό επίδομα και θα επιστρέψουν στις θέσεις τους όταν με το καλό τελειώσουν όλα αυτά. Το πρώτο πράγμα που σκεφτήκαμε είναι η ασφάλεια το προσωπικού μας. Από τη στιγμή που φροντίσαμε ώστε και το προσωπικό μας να είναι καλυμμένο, εμείς είμαστε αισιόδοξοι ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν και θα ανοίξομε το IceRoll όταν ο κόσμος θα είναι και πάλι χαρούμενος.
Γενικά, είμαστε αισιόδοξοι. Θέλουμε μόνο καλά νέα. Πιστεύουμε στα καλά νέα, θέλουμε ο κόσμος να έρχεται σε εμάς ξέγνοιαστος, οπότε θα επανέρθουμε κι εμείς όταν ο κόσμος θα είναι πάλι ξέγνοιαστος. Ελπίζω αυτό να συμβεί σύντομα!
Ντίνος και Γιώργος Μαλτεζάκης, Amigos
Για εμάς, τους Amigos, που εδώ και 25 χρόνια αντλούμε δύναμη και ευχαρίστηση από το να κάνουμε καθημερινά νέους φίλους και να φέρνουμε τον κόσμο πιο κοντά μέσα από τα εστιατόριά μας, αυτή, αναμφίβολα, είναι η πιο δύσκολη περίοδος είναι που έχουμε διανύσει μέχρι τώρα. Γνωρίζουμε ότι θα πάρει πολύ χρόνο να επανέλθει ο χώρος της εστίασης στα προηγούμενα δεδομένα αλλά είμαστε σίγουροι ότι αυτο θα ξαναγίνει.
Από την πρώτη στιγμή, κύριο μέλημά μας ήταν η προστασία των επισκεπτών και των εργαζομένων μας και αυτός ήταν και ο μοναδικός λόγος που αποφασίσαμε να μην λειτουργήσουμε τα εστιατόρια μας ως “take away” ή “delivery” (μέσω συνεργασίας με εξωτερική εταιρεία). Η απόφαση για το υποχρεωτικό κλείσιμο των χώρων εστίασης μας βρήκε 100% σύμφωνους και προετοιμασμένους αφού προβήκαμε σε κλείσιμο των εστιατορίων μας αρκετές ώρες πριν την αναγγελία της πολιτικής προστασίας. Πολύ δύσκολη απόφαση για όλους μας αλλά, όπως έχει αποδειχτεί και μέχρι σήμερα, πολύ σωστή.
Κανείς μας δεν γνωρίζει πόσο πραγματικά θα διαρκέσει όλο αυτό και όλοι ξέρουμε ότι θα ακολουθήσουν δύσκολες ημέρες προσαρμογής στα όποια νέα δεδομένα αλλά οι καλοί Amigos στα δύσκολα φαίνονται. Θεωρούμε ότι ο θεσμός της εστίασης αποτελεί, διαχρονικά, κινητήριo δύναμη της καθημερινότητας όλων μας και υπάρχει ένας δεσμός τόσο δυνατός με το κοινό που ακόμη και αν αλλάξουν τα πάντα, ο κλάδος θα βρει τον τρόπο να παραμείνει ζωντανός και δυνατός. Εμείς πάντως περιμένουμε πώς και πώς την ημέρα εκείνη που θα ξανανοίξουμε την πόρτα μας σε όλους τους Amigos μας και δεσμευόμαστε ότι θα μας βρείτε όλους εκεί να σας υποδεχτούμε.
Παντελής Διαμαντής, Νότου Έπαυλις
Το Νότου Έπαυλις είναι πραγματικά case study σε όλη αυτήν την κρίση. Ξεκίνησε με τις καλύτερες προθέσεις, με μία παρέα που ήμασταν χρόνια φίλοι όλοι, και πέσαμε πραγματικά στο χειρότερο timing. Ανοίξαμε μέσα Ιανουαρίου. Και ακριβώς στο σημείο που ο κόσμος είχε αρχίσει να μαθαίνει το μαγαζί, που τις Κυριακές ήμασταν γεμάτοι, που ετοιμάζαμε τα εγκαίνια και ένα πολύ μεγάλο event, συνέβη όλο αυτό. Ήταν πολύ κακό το timing. Λες “Δεν είναι δυνατόν να μας συμβαίνει αυτό. Ένα χρόνο την ετοιμάζαμε αυτή την επιχείρηση”. Ήταν σαν κάποιος να μας κάνει ένα κακόγουστο αστείο. Αλλά όλα αυτά έρχονται σε δεύτερο πλάνο όταν μιλάμε για την υγεία όλων μας. Οπότε απλώς περιμένουμε. Δεν νομίζω ότι αυτό το πράγμα θα μας γονατίσει. Έτσι κι αλλιώς η δυναμική του μαγαζιού είναι καλοκαιρινή. Το μαγαζί έχει ακόμα πάρα πολλά να δώσει, δεν έχει προλάβει να δείξει τίποτα.
Όταν ξανανοίξουμε, θα το κάνουμε σαν να είναι η πρώτη μέρα. Θα ξανασυστηθούμε και θα πάμε από την αρχή αφήνοντας τα πάντα πίσω. Εμείς το πιστεύουμε, το αγαπάμε σαν παιδί μας. Το προσωπικό, που ήδη ήμασταν 20 άτομα, όχι απλώς θα επανέλθει στη θέση του αλλά ο σκοπός μας είναι να κάνουμε κι άλλες προσλήψεις. Όταν έκλεισε το μαγαζί, ήμασταν στη φάση που ψάχναμε κι άλλα άτομα για να ενισχύουμε την κουζίνα. Από εκεί ακριβώς λοιπόν θα συνεχίσουμε. Θα επιστρέψουμε με σκοπό να μεγαλώσουμε κι άλλο!
Βασίλης Βασιλείου, MONO wine restaurant
Σίγουρα έχει πληγεί ο χώρος της εστίασης, από τους πρώτους μάλιστα, όπως φυσικά και οι ζωές όλων μας. Πιστεύω, όμως, ότι θα πρέπει να ανασυνταχθούμε όλοι με άξονα την αποκατάσταση της καθημερινότητάς μας. Πρέπει να προσφέρουμε τις υπηρεσίες και τα προϊόντα μας στους καταναλωτές-πελάτες ακόμα πιο αναβαθμισμένα. Δίνοντας τoν καλύτερό μας εαυτό θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε και αυτόν τον σκόπελο της κρίσης.
Το αντιμετωπίζω όλο αυτό με αισιοδοξία και ελπίδα για την επόμενη μέρα. Νομίζω ότι αυτό τoν καιρό όλοι έχουμε σαν αρωγό της προσπάθειάς μας την οικογένεια και τους οικείους μας. Αυτοί θα μας δώσουν και την ώθηση να πάμε παρακάτω. Δοκιμάζω νέες συνταγές, μαγειρεύω πολύ. Χαίρομαι την οικογένειά μου και προσπαθώ να δω μπροστά, αφουγκραζόμενος τάσεις.
Ελπίζω, όπως όλοι μας, στην γρήγορη αποκατάσταση της καθημερινότητάς μας όσο γίνεται πιο ανώδυνα. Ελπίζουμε επίσης σε κάποια χρηματοδότηση από το κράτος, χωρίς να θέλουμε να δανειστούμε από τράπεζες, εφόσον το είχαμε μέχρι τώρα αποφύγει. Η προσπάθεια θα πρέπει να γίνει από όλους μας. Κράτος, προμηθευτές. Το προσωπικό θα μείνει ανέπαφο λόγω του ότι οι θέσεις τους είναι οργανικές άρα απαραίτητες. Ποτέ δεν δουλεύαμε με γλάστρες!
