Η μεγάλη Τσέλσι παίζει… μπάλα και εκτός ποδοσφαίρου
Πώς η ποδοσφαιρική ομάδα ευαισθητοποιεί τους οπαδούς της για το Ολοκαύτωμα.
- 20/11/2020
Οι μεγάλες ποδοσφαιρικές ομάδες σε όλο τον κόσμο, πέρα από τις επιδόσεις τους στο γήπεδο, συχνά έχουν και αξιέπαινο κοινωνικό έργο. Μεταξύ αυτών βρίσκεται και η Τσέλσι, που με με μία σειρά κινήσεων έχει βάλει στόχο την εξάλειψη του αντισημιτισμού από το ποδόσφαιρο και την κοινωνία.
Πριν από αυτά, μην ξεχνάς ότι βρίσκεις καθημερινά εδώ τα κορυφαία προγνωστικά για το στοίχημα.
Για να επιστρέψουμε στην ιστορία, βοηθός λοιπόν, στην προσπάθειά της αυτή της Τσέλσι, ήταν ο πρώην προπονητής της (2007 – 2008) Αβραάμ Γκραντ. Και το θέμα ήταν και είναι προσωπικό. Πίσω στο 1941, σε ηλικία 13 ετών ο πατέρας του Γκραντ εγκατέλειψε την Πολωνία, που βρισκόταν υπό ναζιστική κατοχή, μαζί με την υπόλοιπη οικογένειά του πριν εξοριστεί στη βόρεια Ρωσία. Μόνο εκείνος και ο αδερφός του επέζησαν.
“Όταν φτάνει κανείς στην ηλικία μου, συνειδητοποιεί ότι δεν θα μείνει κανένας να πει στους νεότερους τι συνέβη. Γι ‘αυτό είναι τόσο σημαντικό, γιατί πλησιάζουμε στο τέλος της εποχής των επιζώντων του Ολοκαυτώματος”, είχε να πει ο Γκραντ.
“Αν ο πατέρας μου ήταν ζωντανός τώρα θα με ρωτούσε γιατί ζω στο παρελθόν. Θα του απαντούσα ότι δεν ζω στο παρελθόν, θέλω να μάθω για το παρελθόν, ώστε να μη συμβεί ξανά. Ήταν πάντα πολύ ανοιχτός για το τι του συνέβη στο Ολοκαύτωμα. Γι’ αυτό θα συνεχίσω να μιλάω”, πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
Πώς ξεκίνησαν όλα
Ο Γκραντ οργάνωσε μία κοινή αντιπροσωπεία της Τσέλσι και της Νιου Ίνγκλαντ Ρεβολούσιον, που αγωνίζεται στο MLS, για συμμετοχή στο “March of the Living” τον Μάιο του 2019. Πρόκειται για ένα ετήσιο πρόγραμμα, που φέρνει άτομα από όλο τον κόσμο στην Πολωνία για εκπαιδευτικούς σκοπούς που σχετίζονται με το Ολοκαύτωμα. Οι άνθρωποι των δύο ομάδων ξεναγήθηκαν στο Άουσβιτς και έμαθαν για τη μαζική δολοφονία των Εβραίων.
Η επίσκεψη ήταν μέρος της εκστρατείας “Πείτε Όχι στον Αντισημιτισμό” της Τσέλσι, που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2018. Η πρωτοβουλία ανήκει στον ιδιοκτήτη της ομάδας Ρόμαν Αμπράμοβιτς, που είναι Εβραίος. Τον Νοέμβριο του 2017 ξεκίνησε συζητήσεις με το διοικητικό συμβούλιο του συλλόγου για μία συντονισμένη εκστρατεία καταπολέμησης του αντισημιτισμού.
Η Τσέλσι και τα ρατσιστικά συνθήματα
Αυτή ήταν μία ευκαιρία για ευαισθητοποίηση των οπαδών πάνω στο θέμα, καθώς ιδίως τις δεκαετίες του 1970 και του 1980 αλλά και αργότερα στο γήπεδο της ομάδας ακούγονταν αρκετά αντισημιτικά συνθήματα.
Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία του Ιβόρ Μπαντιέλ, Εβραίου και υποστηρικτή της Τσέλσι. Σταμάτησε να πηγαίνει σε παιχνίδια τη δεκαετία του 1970 όταν άκουσε αρκετούς συνοπαδούς του να φωνάζουν “Sieg Heil”, ενώ έξω από το γήπεδο διακινούνταν τακτικά και αντισημιτικό εκτυπωμένο υλικό.
Θυμάται έντονα παιχνίδια εναντίον της Τότεναμ, που έχει κι αυτή βάση στο Λονδίνο, καθώς και μεγάλο αριθμό οπαδών από την εβραϊκή κοινότητα. Ο Μπαντιέλ λέει ότι οι οπαδοί της Τότεναμ συχνά στοχεύονταν από αυτούς της Τσέλσι με συνθήματα όπως “Οι Σπερς είναι στο δρόμο προς το Άουσβιτς”. Μάλιστα, μιμούνταν και τον ήχο των θαλάμων αερίου που χρησιμοποίησαν οι Ναζί κατά το Ολοκαύτωμα.
Ο Μπαντιέλ θυμάται επίσης την πρώτη φορά που άκουσε σε αγώνα τον χαρακτηρισμό “yid”, μία υποτιμητική λέξη για Εβραίο. Εκείνη την εποχή, η λέξη χρησιμοποιούνταν και από τους οπαδούς της Τότεναμ, που με αυτόν τον τρόπο επιδίωκαν να φέρουν τη λέξη ως σήμα τιμής. Ακόμη και σήμερα, ορισμένοι υποστηρικτές της Τότεναμ αναφέρονται στους εαυτούς τους ως “yid army” και “yiddos”, παρά τις εκκλήσεις των εβραϊκών κοινοτήτων να σταματήσουν.
Αν και σοκαρισμένος από αυτά τα περιστατικά, ο Μπαντιέλ επέστρεψε αργότερα στο γήπεδο. Έχει κάνει δύο ενημερωτικά βίντεο για τον αντισημιτισμό και συμμετέχει στην τρέχουσα εκστρατεία της Τσέλσι.
“Ακούγεται παράλογο ότι τύποι σε παμπ τραγουδούν «Οι Σπερς πηγαίνουν στο Άουσβιτς». Νομίζω δεν συνειδητοποιούν ότι είναι ρατσιστικό. Θεωρούν απλά ότι είναι κατά της Τότεναμ”, δηλώνει χαρακτηριστικά.
Οι πρωτοβουλίες του συλλόγου του Λονδίνου
Η Τσέλσι είναι σήμερα ένας από τους πιο ενεργούς αθλητικούς οργανισμούς για την αντιμετώπιση του αντισημιτισμού. Για την εκστρατεία της “Πείτε Όχι στον Αντισημιτισμό” έχει επαινεθεί από ανθρώπους εντός και εκτός του ποδοσφαιρικού χώρου.
Μεταξύ άλλων, ο σύλλογος έχει πάει οπαδούς του στο Άουσβιτς για να γνωρίσουν από πρώτο χέρι τι συνέβη στο Ολοκαύτωμα, ενώ κάλεσε επιζώντες να μιλήσουν σε παίκτες και προσωπικό για τις εμπειρίες τους. Επιπλέον, συγκεντρώνει χρήματα για να βοηθήσει στη χρηματοδότηση μίας νέας έκθεσης για το Ολοκαύτωμα στο Αυτοκρατορικό Πολεμικό Μουσείο του Λονδίνου.
Ένας από τους φιλάθλους της ομάδας που βρέθηκε στο Άουσβιτς μέσω της πρωτοβουλίας της Τσέλσι είναι ο Νιλ Μπιρντ. Μαζί του είχε και τα δύο παιδιά του και παρακολούθησαν επιπλέον μία ομιλία επιζώντος του Ολοκαυτώματος, που διοργάνωσε ο σύλλογος του Λονδίνου. Σχολίασε πως η δουλειά που κάνει η Τσέλσι έχει εξαιρετικά θετικό αποτέλεσμα.
“Νιώθω ότι ως οπαδοί είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τον αντισημιτισμό. Ειδικά όταν γίνεται λόγω άγνοιας και οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι αστείο. Δεν είναι”, δήλωσε ο Μπιρντ.
“Πρέπει πραγματικά να το πάρουμε στα σοβαρά. Η άνοδος του φασισμού είναι προφανώς ένα παγκόσμιο ζήτημα, αλλά όσον αφορά τον σύλλογο νομίζω ότι έχουμε διανύσει πολύ δρόμο. Τώρα θεωρείται απαράδεκτο να ακούγονται από υποστηρικτές της Τσέλσι ορισμένα συνθήματα της δεκαετίας του 1980 και 1990 ή και ακόμη πιο πρόσφατα. Η ομιλία του επιζώντα είχε τεράστιο αντίκτυπο σε μένα. Ήταν τρομακτικό για να σκέφτεσαι ότι θα μπορούσες να βρεθείς σε τέτοια κόλαση”.
Τα επιπλέον βήματα
Το Ίδρυμα της Τσέλσι διοργανώνει εργαστήρια κατάρτισης για την ισότητα σε 75 σχολεία σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπλέον, παίρνει πρωτοβουλία για συνεδρίες με εκατοντάδες παιδιά πριν από το ταξίδι της ομάδας στη Βοστώνη, για τον φιλικό αγώνα του συλλόγου ενάντια στη Νιου Ίνγκλαντ Ρεβολούσιον. Η κίνηση αυτή πραγματοποιήθηκε για τη χρηματοδότηση ομάδων που μάχονται κατά του αντισημιτισμού και των διακρίσεων.
Ο πρόεδρος της Τσέλσι, Μπρους Μπακ, σχολίασε ότι οι περιπτώσεις αντισημιτισμού στα παιχνίδια του συλλόγου παραμένουν “ένα πολύ μικρό, αλλά σημαντικό πρόβλημα” σε σύγκριση με 30 χρόνια πριν. Αναφέρθηκε και στην εκπαίδευση των φροντιστών ασφαλείας για την αναγνώριση αντισημιτικών συμπεριφορών και τη χρήση του CCTV για τον εντοπισμό των υπευθύνων.
“Έχουμε διανύσει πολύ δρόμο, όπως και η κοινωνία, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει πρόβλημα και δεν το υποτιμώ. Αντιμετωπίζουμε μόνο τα εμφανή περιστατικά και όχι αυτά πίσω από την κουρτίνα. Εκεί είναι που η άλλη πτυχή που σκέφτομαι για το έργο μας, το εκπαιδευτικό μέρος, θα βοηθήσει. Προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε αυτό που είναι κάτω από την επιφάνεια”, είπε χαρακτηριστικά.
Η Τσέλσι έχει δείξει στο παρελθόν μηδενική ανοχή σε περιστατικά ρατσισμού από τους οπαδούς της. Τέσσερις από αυτούς εκδιώχθηκαν μετά από ρατσιστικά σχόλια προς τον Ραχίμ Στέρλινγκ της Μάντσεστερ Σίτι. Σε άλλους τρεις υποστηρικτές της απαγορεύτηκε η είσοδος σε παιχνίδι του με αντίπαλο τη Σλάβια Πράγας για το Γιουρόπα Λιγκ. Αφορμή ήταν ένα βίντεο που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τους έδειχνε να προσβάλουν τον Αιγύπτιο επιθετικό της Λίβερπουλ, Μοχάμεντ Σαλάχ.
Θετικά σχόλια από την εβραϊκή κοινότητα
Το έργο της Τσέλσι έχει πάρει την έγκριση τοπικών εβραϊκών συλλόγων, καθώς και του Ανώτατου Ραβίνου του Ηνωμένου Βασιλείου, Εφραίμ Μίρβις. Ο Μίρβις πιστεύει ότι ο ρόλος της εκπαίδευσης, τον οποίο η Τσέλσι επιθυμεί να τονίσει ως μέρος της στρατηγικής της, είναι βασικός για την αντιμετώπιση του αντισημιτισμού. Ωστόσο, παραδέχεται ότι δεν υπάρχει γρήγορη λύση.
“Θα μπορούσε να πάρει μία ολόκληρη γενιά για να διορθωθεί. Η Τσέλσι πήρε μία εξαιρετική πρωτοβουλία και της αξίζουν συγχαρητήρια. Νομίζω ότι το πιο σημαντικό ήταν πως αναγνώρισε ότι υπάρχει πρόβλημα. Αυτό είναι προς τιμήν της. Έχει κάνει συγκεκριμένα και εποικοδομητικά βήματα”, είπε χαρακτηριστικά.
“Είναι μία τεράστια πρόκληση. Πιστεύω ότι η εκπαίδευση πρέπει να γίνεται ξανά και ξανά, μαζί με γνήσιες προσπάθειες. Το πρόβλημά μας είναι ότι έχουμε να κάνουμε με ενήλικες που βρίσκονται ήδη στο γήπεδο. Έχουν ρυθμιστεί σε κάποιο βαθμό από την κοινωνία να σκέφτονται με συγκεκριμένο τρόπο”, πρόσθεσε ο Μίρβις.
Η Κάρεν Πόλοκ, επικεφαλής του Εκπαιδευτικού Καταπιστεύματος του Ολοκαυτώματος στο Λονδίνο, δήλωσε ότι η δέσμευση της Τσέλσι για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού, προσπάθεια που αγκαλιάστηκε από το προσωπικό και τους παίκτες, ήταν αφυπνιστική.
“Οι ποδοσφαιριστές είναι πρότυπα για πολλούς και τα λόγια και οι ενέργειές τους έχουν αντίκτυπο. Το θετικό τους μήνυμα για ένταξη και ανοχή είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της προκατάληψης και του μίσους”.
Το ταξίδι στις ΗΠΑ
Η Τσέλσι δεν έμεινε εκεί. Επισκέπτεται τις ΗΠΑ τον Μάιο του 2019 για τη διεξαγωγή φιλανθρωπικού αγώνα με τη Νιου Ίνγκλαντ Ρεβολούσιον. Η απόφαση λήφθηκε μετά την επίθεση στη συναγωγή “Tree of Life” στο Πίτσμπουργκ, όταν 11 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Τόσο ο Αμπράμοβιτς, όσο και ο ιδιοκτήτης της Ρεβολούσιον, Ρόμπερτ Κραφτ, είχαν ήδη εκφράσει την επιθυμία να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση του αντισημιτισμού. Επιπλέον, δεσμεύτηκαν να δωρίσουν 1 εκατομμύριο δολάρια σε φιλανθρωπικό ταμείο, ενώ άλλα 2 εκατομμύρια δολάρια συγκεντρώθηκαν μέσω εισπράξεων. Το συνολικό ποσό των 4 εκατομμυρίων δολαρίων μοιράστηκε σε 15 οργανισμούς κατά του αντισημιτισμού, συμπεριλαμβανομένης και της συναγωγής “Tree of Life”.
“Το ποδόσφαιρο έχει μεγάλη δύναμη”
Και οι παίκτες έχουν τη δική τους συμμετοχή. Ο Βραζιλιάνος Νταβίντ Λουίζ έχει δύο θητείες στην ομάδα (2011 – 2014, 2016 – 2019). Για το θέμα δήλωσε πως ήδη από την παιδική του ηλικία οι γονείς του, που είναι δάσκαλοι, τον βοήθησαν να συνειδητοποιήσει καλύτερα τις διακρίσεις στην κοινωνία.
“Το ποδόσφαιρο έχει μεγάλη δύναμη και πρέπει να τη διαχειριστούμε με τον σωστό τρόπο. Νομίζω ότι είμαστε παράδειγμα για πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δύναμη σωστά για να κάνουμε πραγματική διαφορά”, είπε για το θέμα.
Ο Λουίζ ήταν μέλος της ομάδας που επισκέφθηκε το μνημείο του Ολοκαυτώματος της Νέας Αγγλίας στη Βοστώνη και συμμετείχε επίσης σε εκπαιδευτικά εργαστήρια με ντόπιους μαθητές. Την τελευταία ημέρα της περιοδείας, είχε καθοριστικό ρόλο στη νίκη της Τσέλσι με 3-0 στο στάδιο Ζιλέτ, με 25.000 οπαδούς παρόντες στο παιχνίδι που έφερε τον τίτλο “Τελικό σφύριγμα στο μίσος”. Ο Αμπράμοβιτς ήταν και αυτός εκεί για να παρακολουθήσει τον αγώνα μαζί με τον Κραφτ. Έπειτα, επισκέφθηκε το αποδυτήρια για να συγχαρεί τους παίκτες και τα μέλη του τεχνικού επιτελείου.