Το Διαδραστικό Ευρωπαϊκό Σχολείο «βγάζει» τα παιδιά από την τάξη
Το πρόγραμμα «DEScaping the 4 walls» του Διαδραστικού Ευρωπαϊκού Σχολείου αναπληρώνει με τον καλύτερο τρόπο τις ωραίες σχολικές εμπειρίες της χρονιάς που πέρασε.
- 01/07/2021
- Κείμενο: Πάμελα Λύτρα
Πως θα ήταν το μάθημα, αν δε γινόταν μόνο εντός της σχολικής τάξης; Το Διαδραστικό Ευρωπαϊκό Σχολείο έχει μία νέα πρόταση, που δεν περιορίζει το μάθημα σ’ ένα βιβλίο και μία αίθουσα, για την οποία μας μιλάει αναλυτικά η Δρ. Μπίλη Κωνσταντάρα CEO & Founder του ΔΕΣ.
Πώς θα περιγράφατε το Διαδραστικό Ευρωπαϊκό Σχολείο σ’ έναν νέο γονέα;
Το ΔΕΣ είναι το σχολείο, όπως θα έπρεπε να είναι. Η φιλοσοφία του βασίζεται στη θεωρία των πολλαπλών ευφυϊών του Howard Gardner, στη διαφοροποιημένη και ανεστραμμένη διδασκαλία και στην τεκμηριωμένη πεποίθηση ότι κάθε παιδί μπορεί και πρέπει να αναγνωρίζεται γι’ αυτό που είναι.
Το ΔΕΣ επενδύει τόσο στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα όσο και στη συναισθηματική, ψυχολογική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών. Συνδυάζει τον παραδοσιακό, γνωστικό ρόλο του σχολείου με τις σύγχρονες παιδαγωγικές αρχές και τον παραδοσιακό ηθοπλαστικό χαρακτήρα με τις πιο σύγχρονες θεωρίες της ψυχολογίας. Είναι το σχολείο όπου η οριοθέτηση δε συνδέεται με τον αυταρχισμό άλλα με την εσωτερίκευση, την ασφάλεια και την ισορροπία.
Διακρίνεται για τον επίκαιρο χαρακτήρα του, το ευφάνταστο και δημιουργικό πρόγραμμά του. Δίνει έμφαση στην ευρυμάθεια και στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων που απαιτεί η σύγχρονη εποχή. Είναι IB World School (Primary Years Programme) και δίγλωσσο (ελληνικά – αγγλικά) σχολείο. Το πρόγραμμα βασίζεται στην πολλαπλή νοημοσύνη και στην αναγνώριση πολλών και διαφορετικών τύπων μάθησης. Επίσης, συμμετέχουμε σε πολλά, διαφορετικά προγράμματα Erasmus+ και οι μαθητές μας επωφελούνται τα μέγιστα από την διαρκή επαφή με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, την ανταλλαγή ιδεών και απόψεων, τη συμμετοχή σε projects διαθεματικού και διεπιστημονικού χαρακτήρα. Προγράμματα όπως η συναισθηματική νοημοσύνη, η φιλοσοφία, η ρητορική, το coding και το stem, η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών, ο θεσμός των ομίλων (Θαλής, Πυθαγόρας, Δημόκριτος), η επιχειρηματικότητα και το πρόγραμμα αρχιτεκτονικής που εφαρμόζονται ακόμη και από τον παιδικό σταθμό ΔΕΣ, διανθίζουν το ήδη άρτιο και υψηλού επιπέδου πρόγραμμα των ελληνικών, αγγλικών, μαθηματικών, ξένης γλώσσας και πληθώρας άλλων μαθημάτων που αποτελούν τη βάση της γνωστικής κατάρτισης των μαθητών.
Ποια είναι η διαφορά σε σχέση με άλλα σχολεία, στην εκμάθηση και ανάπτυξη του παιδιού;
Στο ΔΕΣ αντιμετωπίζουμε το παιδί ως ολότητα. Προσεγγίζουμε τις ανάγκες του με τρυφερότητα, στοχεύοντας στην ισορροπημένη ανάπτυξη. Επενδύουμε στη γνώση και καλλιεργούμε τις δεξιότητες και τις ικανότητες των παιδιών. Γεμίζουμε τη φαρέτρα τους με όπλα που θα χρειαστούν στον επαγγελματικό, προσωπικό και κοινωνικό στίβο της ζωής τους.
Η διαφορά μας είναι ότι φροντίζουμε για τις ανάγκες που θα γεννηθούν με την ίδια αφοσίωση που φροντίζουμε για τις ανάγκες που υπάρχουν ήδη. Οι μαθητές χρειάζονται γνώση όταν βρίσκονται στο σχολείο. Μετά το σχολείο, όμως, χρειάζονται αυτοπεποίθηση, αυτογνωσία, ενσυναίσθηση, αξίες και ιδανικά, καλαισθησία και ερευνητικό νου. Μέλημα μας είναι να προετοιμάσουμε τα παιδιά μας ώστε να γίνουν επιτυχημένοι ενήλικες.
Μιλήστε μας για το πρόγραμμα «DEScaping the 4 walls»
Οι συνθήκες της φετινής χρονιάς ήταν πρωτόγνωρες και στρεσογόνες. Οι μαθητές μας κοπίασαν περισσότερο από κάθε άλλη φορά ώστε να ανταποκριθούν σε ένα μοτίβο εκπαίδευσης πολύ διαφορετικό από αυτό που προβλέπεται για την ηλικία τους. Το DEScaping the 4 walls ήταν η αντιπρόταση του ΔΕΣ για την περίοδο που επανήλθαμε στη δια ζώσης εκπαίδευση.
Μαθήματα στην παραλία, στο βουνό, στον εξωτερικό χώρο, εκπαιδευτικές δραστηριότητες που συνδυάζουν μάθηση με ψυχαγωγία, ήταν μόνο κάποιες από τις δράσεις που οργανώθηκαν. Οι μαθητές είχαν ανάγκη να βγουν έξω, να απολαύσουν τη φύση και το καθαρό περιβάλλον του σχολείου, να κοινωνικοποιηθούν και να ανακτήσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες κάνοντας παράλληλα τα μαθήματά τους.
Αυτή τη χρονιά, τα παιδιά μας δεν στερήθηκαν στην ουσία την εκπαίδευση. Στερήθηκαν όμως τη βιωματική μάθηση, την κοινωνική εμπειρία του σχολείου, την διασκεδαστική πλευρά της τάξης. Αυτές τις ανάγκες ήρθε να καλύψει το DESescaping the 4 walls. Λαμβάνοντας όλα τα κατάλληλα μέτρα και ενσωματώνοντας τους γνωστικούς στόχους της περιόδου που διανύσαμε σε ένα πλαίσιο χωρίς τοίχους, δώσαμε στους μαθητές την ευκαιρία να απολαύσουν ξανά και πάνω από τις προσδοκίες τους το σχολείο τους!
Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται το«DEScaping the 4 walls»;
Στην προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Από 2 έως 12 ετών οι μαθητές βίωσαν την εμπειρία του DEScaping the 4 walls, βγήκαν έξω από την τάξη και αναπλήρωσαν τις σχολικές εμπειρίες της χρονιάς που πέρασε.
Τελικά τα παιδιά μπορούν να μάθουν πράγματα και εκτός τάξης;
Τα παιδιά μπορούν και πρέπει να μαθαίνουν εκτός τάξης. Οι περισσότερες γνωστικές κατακτήσεις της ηλικίας του δημοτικού έχουν πρακτική εφαρμογή στο περιβάλλον. Τα μαθηματικά και η φυσική είναι παντού γύρω μας. Η γεωγραφία γίνεται ευκολότερη αν εξετάσουμε τον περιβάλλοντα χώρο. Η λογοτεχνία γίνεται μεγαλύτερο ερέθισμα της φαντασίας όταν απολαμβάνουμε ένα βιβλίο στην ηρεμία και στη γαλήνη της φύσης.
Είναι αποδεδειγμένο επιστημονικά ότι το φυσικό περιβάλλον δρα ευεργετικά στο ανθρώπινο νευρικό σύστημα και ενισχύει με αυτόν τον τρόπο τη μαθησιακή διαδικασία. Οι εμπειρίες από την άλλη πλευρά σε αυτήν την ηλικία έχουν επιπλέον σημαντικό ρόλο στην επιμόρφωση των παιδιών.
Τα ζώα, τα φυτά, ο κύκλος του νερού, τα σημεία του ορίζοντα, η εμπειρική παρατήρηση και η εξαγωγή συμπερασμάτων είναι γνώσεις που προέρχονται από την εκτός αίθουσας διδασκαλία και γίνονται άμεσα κτήμα των μαθητών. Η απόλαυση της επαφής με τη γη και τον αέρα σε αυτές τις ηλικίες γίνεται σημαντικός βοηθός στην πρόσκτηση της γνώσης. Το σπουδαιότερο όμως μάθημα εκτός τάξης είναι ότι μέσα από αυτήν τη διαδικασία αποδεικνύεται ότι η μάθηση είναι παντού γύρω μας. Τα πάντα μπορούν να αποτελέσουν πηγή προβληματισμού και νέας γνώσης.
Πόσο διαφορετικά αντιδρούν τα παιδιά στον εξωτερικό χώρο;
Σε έναν εξωτερικό χώρο απολαμβάνουν περισσότερο το σχολείο σε μια στιγμή της ζωής τους που η απόλαυσή του είναι πιο σημαντική από οτιδήποτε άλλο. Στην προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση οι μαθητές θέτουν τις βάσεις της σχέσης τους με την πολύχρονη εκπαίδευση που ακολουθεί. Αυτές οι βάσεις θέλουμε να είναι γερές και διαμορφωμένες με αγάπη. Θέλουμε οι νέοι μαθητές να αγαπούν τη μάθηση, το σχολείο και να απολαμβάνουν τα οφέλη του. Θέλουμε τα νέα παιδιά να χτίσουν μία δια βίου σχέση με την εκπαίδευση και για να γίνει αυτό πρέπει να σεβαστούμε την τρυφερή τους ηλικία και την ανάγκη να βρίσκονται έξω.
Η φύση βοηθάει στη διάδραση και την κοινωνικότητα;
Η διάδραση και η κοινωνικότητα αναπτύσσονται καλύτερα και πιο ολοκληρωμένα στο φυσικό περιβάλλον. Στη φύση δίνονται περισσότερες δυνατότητες και επιλογές στα παιδιά να προσεγγίσουν και να προσεγγιστούν, να εκφραστούν, να παίξουν ομαδικά και να εκμεταλλευτούν τον χώρο ώστε να εξελίξουν το παιχνίδι τους, να το προσαρμόσουν και να το αναδημιουργήσουν σύμφωνα με τα ενδιαφέροντά τους. Τα παιδιά βρίσκουν τρόπο να επικοινωνήσουν παίζοντας έξω, να συσφίξουν τις σχέσεις τους, να ενσωματωθούν στην ομάδα και έχουν την ευκαιρία να εκδηλώσουν τα ιδιαίτερα ταλέντα και τις δεξιότητες τους. Όλοι οι τύποι προσωπικότητας επωφελούνται από τη διάδραση στη φύση και αναπτύσσουν την κοινωνικοποίηση τους μέσα από υγιείς διαδικασίες.
Πόσο εύκολη είναι η κοινωνικοποίηση ενός παιδιού στη σύγχρονη και κυρίως στη μετά-COVID εποχή;
Τα μέτρα πρόληψης για τον COVID έπληξαν τον τομέα της κοινωνικοποίησης σε κάθε ηλικία και σε κάθε επίπεδο. Η κοινωνική ζωή έγινε συνώνυμο του φόβου, οι κοινωνικές επαφές περιορίστηκαν στο ελάχιστο και το εύρος των επιλογών για την κοινωνική συναναστροφή μειώθηκαν δραματικά. Τα παιδιά που γεννήθηκαν τα τελευταία 3-4 χρόνια στερήθηκαν την όποια μορφή κοινωνικοποίησης με πρόσωπα εκτός οικογενειακού περιβάλλοντος. Τα μεγαλύτερα παιδιά αδρανοποίησαν για αρκετό διάστημα τις κοινωνικές δεξιότητες που είχαν καλλιεργήσει, με πολλά και ποικίλα αποτελέσματα. Το σχολείο καλείται να αντιμετωπίσει μια σπουδαία πρόκληση που σχετίζεται με την εξισορρόπηση των δυσάρεστων συνεπειών της νέας συνθήκης.
Τα παιδιά έχουν ανάγκη την καθοδήγησή μας μέσα σε αυτήν τη δύσκολη εποχή. Τα μέτρα πρόληψης δυσχεραίνουν την κοινωνικοποίηση άλλα δεν την καθιστούν αδύνατη. Η ανάπτυξη της κοινωνικότητας είναι υψίστης σημασίας για τον άνθρωπο. Είμαστε από τη φύση μας κοινωνικά όντα και όποια παρέκκλιση από αυτή τη διαπίστωση θα αποτελούσε αμετάκλητη αλλοτρίωση. Είναι σημαντικό για το σχολείο να υπερκαλύψει αυτές τις δυσκολίες μέσα από τη σωστή εκπαίδευση, ενθάρρυνση και ενσυναίσθηση των μαθητών.
Χρειάζεται ειδική εκπαίδευση για τους παιδαγωγούς στο ΔΕΣ;
Κάθε εκπαιδευτικός του ΔΕΣ λαμβάνει εκπαίδευση και επιμορφώνεται σε πληθώρα τομέων. Η IB-PYP εκπαίδευση, η ενεργητική ακρόαση, η επιμόρφωση σε μεθόδους διαφοροποίησης, η μη βίαιη επικοινωνία, οι διαδραστικοί τρόποι διδασκαλίας, η συμμετοχή και ανάμειξη τους στα προγράμματα Erasmus+ είναι μόνο κάποια από τα προσόντα που προσθέτουν στο ενεργητικό τους οι παιδαγωγοί μας. Στόχος είναι να εμπλουτίζουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες τους, ώστε να μετουσιώνουν άριστα την εκπαιδευτική εμπειρία.
Οι εκπαιδευτικοί μας λειτουργούν ακολουθώντας ένα πρότυπο σύστημα εκμάθησης και προσέγγισης. Η κατάρτιση και επιμόρφωση τους αποτελούν απαραβίαστη διαδικασία και σίγουρα εγγυώνται την αποτελεσματικότητα του έργου τους.
Τελικά τα παιδιά «εγκλωβίζονται» σε μία τάξη;
Τα παιδιά εγκλωβίζονται στα στεγανά που θέτουμε οι ενήλικες. Ας αναλογιστούμε ότι απαιτούμε από αυτά -εμείς ή οι ανάγκες της εποχής- να εργάζονται σε ρυθμούς εξοντωτικούς, που ακολουθούν εργαζόμενοι σε απαιτητικές θέσεις εργασίας. Και απαιτούμε να λειτουργούν σε μια τάξη όπως οι ενήλικες σε ένα γραφείο! Δεν είναι όμως ενήλικες και το σχολείο δεν είναι ούτε θα έπρεπε να μοιάζει με εργασιακό περιβάλλον.
Τα παιδιά δεν εγκλωβίζονται σε μια τάξη, εγκλωβίζονται όμως όταν αυτή η τάξη είναι η μόνη, αυστηρή επιλογή που έχουν, όταν η εμπειρία τους δεν περιλαμβάνει τίποτα περισσότερο από ένα βιβλίο και ένα τετράδιο. Η σύγχρονη παιδαγωγική και οι προοδευτικές αντιλήψεις στα προηγμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Βόρειας Ευρώπης, καταδεικνύουν ότι έξω από την τάξη υπάρχουν πλούσια και αξιόλογα ερεθίσματα μάθησης.
Πείτε μας δύο λόγια για την έμπνευση, την ιστορία και την ανάπτυξη του ΔΕΣ
Η έμπνευση του ΔΕΣ ήταν φυσικό επακόλουθο της ακαδημαϊκής και προσωπικής μου πορείας. Η εμπειρία μου ως παιδαγωγός άλλα και οι μόνιμες αναζητήσεις μου στον χώρο της έρευνας στην εκπαίδευση, οδήγησαν σε μια αρχική παραδοχή των ελλειμμάτων της παιδείας, που ευθύνονταν για την πλειονότητα των προβλημάτων του σύγχρονου ανθρώπου. Η γέννηση της κόρης μου και η ανησυχία μου να λάβει σωστή και ολοκληρωμένη παιδεία, με οδήγησαν στη διαπίστωση ότι το ελληνικό σύστημα εκπαίδευσης δεν καλύπτει το εύρος των κοσμοπολίτικών αναγκών του σύγχρονου ανθρώπου.
Η ελληνική παιδεία διαθέτει αρκετές αρετές, ακολουθεί όμως πολλές στερεοτυπικές πρακτικές και έναν παρωχημένο «οδηγό σπουδών». Η αλλαγή δεν έπρεπε να παραμείνει μια θεωρητική συζήτηση και αυτή η σκέψη, μου έδωσε το έναυσμα να κάνω κάτι. Ένα σχολείο χρειάζεται να είναι ναός γνώσης και καλλιέργειας, να φροντίζει το πνεύμα και το σώμα των μαθητών, να προσεγγίζει πολύπτυχα κάθε προσωπικότητα και να θεραπεύει κάθε ανάγκη των παιδιών, στο πλαίσιο της ευθύνης και των αρμοδιοτήτων του.
Τα δικά μου βιώματα, ως μαθήτρια, φοιτήτρια, ερευνήτρια και παιδαγωγός υπήρξαν διαφωτιστικά, καθώς έγινε ξεκάθαρο ότι απλώς επαναλαμβάνονταν οι ίδιες παραλείψεις και ελλείψεις σε κάθε γενιά. Οι αρχές μου από την άλλη, βασισμένες στη χρόνια εμπειρία και στο γνωστικό μου υπόβαθρο, επέβαλαν να πράξω τα δέοντα και να δημιουργήσω το σχολείο όπως έπρεπε να γίνει. Το ΔΕΣ ήταν το αποτέλεσμα αυτής της σκέψης και της αγάπης για τη νέα γενιά!
Διαδραστικό Ευρωπαϊκό Σχολείο
Παιδικός Σταθμός: Καλύμνου 9Α, Βάρη| Τηλ: 210-9689426
Νηπιαγωγείο: Δεμέστιχα 4, Βάρκιζα| Τηλ: 210-8974143
Δημοτικό: Λόφος Μπαράκου (πάνω από Ribas), Βάρκιζα | Τηλ: 210-9656691
www.deschool.eu
Facebook | Instagram | YouTube