Πόλεμος στην Ουκρανία: Μέσα από τα μάτια της Ντορίνας, μιας Ουκρανής που πρώτη φορά είδε θάλασσα στη Γλυφάδα
Η Ντορίνα Σέμενιουκ είναι γεννημένη στις 23 Μαΐου του 1969 στην πόλη Τσέρνοβτσι της Ουκρανίας. Εκεί μεγάλωσε, παντρεύτηκε και έκανε έναν γιο. Σε ηλικία 28 ετών ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα και έκτοτε κατοικεί στα νότια προάστια της Αθήνας.
- 03/03/2022
- Κείμενο: Κωνσταντίνος Κουτλιάνης
- Φωτογραφίες: Ιωάννα Μορφινού
Η Ντορίνα Σέμενιουκ ζει 23 χρόνια στη Γλυφάδα και αγαπάει πολύ τα νότια προάστια. Η καρδιά της ωστόσο βρίσκεται και στην Ουκρανία, η οποία βιώνει αυτές τις μέρες τη φρίκη του πολέμου. Η Ντορίνα έχει διαρκή επικοινωνία με ανθρώπους στην Ουκρανία και μαθαίνει όλα όσα συμβαίνουν εκεί. Η ίδια θέλει να φέρει την αδερφή της στην Ελλάδα, η οποία ήδη έχει διαφύγει στη Ρουμανία, ενώ μιλά στο Noupou για τον πόλεμο, την αντίσταση των Ουκρανών, την πρόβλεψή της για την επόμενη μέρα αλλά και για όσα γίνονταν τα προηγούμενα χρόνια στη χώρα της. Επίσης, διηγείται τον τρόπο με τον οποίο ήρθε στην Ελλάδα, μιλά για όσα λατρεύει στα νότια προάστια και εξηγεί τι εξετάσεις έδωσε για να πάρει την ελληνική υπηκοότητα.
Η Ουκρανία και οι Ουκρανοί είναι κοντά σε νοοτροπία με την Ελλάδα και τον κόσμο εδώ;
Στην Ουκρανία ο λαός είναι πολύ καλός, φιλικός και χαμογελαστός. Είμαστε κι εμείς και οι Έλληνες της διασκέδασης, με άλλο τρόπο βέβαια. Όμως έχουμε πολλά κοινά.
Τα 27 χρόνια που ζούσες στην Ουκρανία πώς ήταν; Ποια ήταν η κατάσταση στη χώρα;
Έχουμε περάσει από πολλά στάδια σαν χώρα. Αρχικά φύγαμε από τη Σοβιετική Ένωση και ήταν όλα καλά. Μετά η Ουκρανία ανεξαρτητοποιήθηκε στις 24 Αυγούστου του 1991. Από τότε ξεκίνησαν όλα τα δύσκολα, καθώς υπήρχε τεράστια φτώχεια. Δεν είχαμε τρόφιμα, δεν είχαμε ρούχα και άλλα απαραίτητα. Όταν αλλάξαμε νόμισμα, τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα. Ο κόσμος προσπαθούσε να κάνει εμπόριο και να πουλήσει πράγματα, αλλά δεν ήταν εύκολο. Το οικονομικό χτύπημα ήταν πολύ δυνατό, γιατί όλα άλλαξαν σε μια νύχτα. Τότε ζήσαμε παράλληλα και το μεταναστευτικό, καθώς χιλιάδες Ουκρανοί έφυγαν για διάφορες χώρες στο εξωτερικό. Πολλοί πήγαιναν στην Τουρκία και την Κίνα, με στόχο να φέρουν ρούχα και παπούτσια στη χώρα και να ξεκινήσει το εμπόριο μετά στην Ουκρανία. Θυμάμαι τότε ότι τα ρούχα της Τουρκίας ήταν πολύ καλά, ενώ της Κίνας χαλούσαν αμέσως. Μετά, όταν άνοιξαν τα σύνορά τους άλλες χώρες, οι Ουκρανοί έφυγαν παντού και φυσικά και στην Ελλάδα.
Εσύ πως ήρθες στην Ελλάδα; Μπήκες σε ένα λεωφορείο και ήρθες εδώ, χωρίς να ξέρεις κανέναν και τίποτα;
Ερχόμασταν χωρίς να ξέρουμε τι μας περιμένει. Ήταν πολύ δύσκολη περίοδος, αλλά ήμουν τυχερή γιατί βρήκα καλό περιβάλλον, ενώ άλλες γυναίκες δεν είχαν καλές δουλειές. Η διαδικασία ήταν ως εξής: Δώσαμε ένα πολύ μεγάλο ποσό σε ένα γραφείο που μας πήγαινε σε χώρες όπως Ρουμανία, Βουλγαρία, Τουρκία και Ελλάδα. Στην Αθήνα μείναμε τρεις μέρες σε ένα ξενοδοχείο στην Ομόνοια και μας είπαν πως μετά από αυτές τις τρεις μέρες πρέπει να βρούμε δουλειά, αλλιώς έπρεπε να γυρίσουμε πίσω. Τότε υπήρχαν δουλειές όμως και έβρισκες αμέσως. Εγώ ξεκίνησα σε ένα σπίτι ενός δικηγόρου, που πρόσεχα τον μπαμπά του που ήταν άρρωστος.
Είχες ήδη όμως ένα παιδί περίπου 10 ετών. Ο γιος σου έμενε με τον μπαμπά του και τον έφερες στην Αθήνα μετά από χρόνια;
Ναι το παιδί μου έμενε στην Ουκρανία με τον μπαμπά του για 5 χρόνια χωρίς εμένα. Τον έφερα στην Ελλάδα όταν τελείωσε το Γυμνάσιο, στα 15 του. Δεν μπορούσα να τον αφήσω άλλο εκεί, γιατί δεν ζούσαν και οι γονείς μου για να τον κρατήσουν. Μόλις ήρθε ο γιος μου εδώ, ξεκίνησε και να δουλεύει και σε ένα χρόνο μιλούσε τα ελληνικά άψογα.
Έδωσες εξετάσεις για να αποκτήσεις την ελληνική υπηκοότητα. Ήταν δύσκολες ερωτήσεις αλλά τα κατάφερες. Πώς νιώθεις γι’αυτό;
Εγώ ξέρω ουκρανικά, ρώσικα, ρουμάνικα αλλά και από τις τρεις αυτές γλώσσες λίγες λέξεις θα βρεις κοινές. Τα ελληνικά δεν έχουν καμία σχέση. Είναι συναρπαστική γλώσσα, με πάρα πολλές λέξεις. Αν θέλεις να μείνεις στη χώρα, πρέπει να τα μάθεις. Για τις εξετάσεις θέλει διάβασμα, θέλει κόλπα για να τα μαθαίνεις απ’ έξω και πάνω απ΄ όλα καλή δασκάλα. Εγώ είχα την κ. Πέγκυ που ήταν η καλύτερη όλων. Είμαι πάρα πολύ χαρούμενη που τα κατάφερα επιτέλους να γίνω Ελληνίδα!
Εσύ αισθάνεσαι περισσότερο Ελληνίδα η Ουκρανή;
Η καρδιά μου είναι λίγο μπλέ, λίγο λευκή, λίγο κίτρινη, όλα μαζί. Πονάω πολύ την Ουκρανία αλλά εδώ είναι η ζωή μου. Εδώ είναι το παιδί μου, εδώ είναι τα δύο μου εγγόνια, εδώ είναι όλα.
Ζεις 23 χρόνια στη Γλυφάδα και εργάζεσαι μόνο στα νότια προάστια. Πως είναι η ζωή και τι σου αρέσει στην Αθηναϊκή Ριβιέρα;
Είμαι Γλυφαδιώτισσα πια. H ζωή εδώ είναι υπέροχη. Εγώ πρώτη φορά που είδα θάλασσα ήταν εδώ, στα νότια, και εδώ κολύμπησα πρώτη φορά στη ζωή μου. Φοβόμουν να μπω στην αρχή, νόμιζα θα έρθει η θάλασσα πάνω μου. Η Γλυφάδα έχει και πράσινο έχει και τη θάλασσα, τα έχει όλα και δεν συγκρίνεται με την Αθήνα. Επίσης, ο κόσμος στη Γλυφάδα έχει ένα επίπεδο. Μου αρέσει πάρα πολύ η Βάρκιζα, η Βουλιαγμένη, το Σούνιο… όλα μου αρέσουν!
Στην Ουκρανία πώς ήταν η κατάσταση γενικότερα αυτά τα χρόνια που εσύ μένεις εδώ;
Οι περισσότεροι ζουν με τα χρήματα από Ουκρανούς συγγενείς τους που έφυγαν στο εξωτερικό. Υπάρχει πρόβλημα ανεργίας και πολύ χαμηλών μισθών. Η βασική δουλειά στην Ουκρανία είναι οι οικοδομές και τα χειρωνακτικά επαγγέλματα, αλλά και τα χωράφια. Έχουμε όμως τεράστιες εκτάσεις που μπορούν να καλλιεργηθούν και τώρα μένουν χαμένες γιατί δεν έχουμε πού να πουλήσουμε τα προϊόντα. Αν μπορούσαμε να ζήσουμε στην Ουκρανία, δεν θα γινόμασταν οικονομικοί μετανάστες. Αν υπήρχε καλύτερος μισθός και υποδομές, θα γυρνούσαν πίσω πολλοί Ουκρανοί. Γι’ αυτό θέλω να μπει η Ουκρανία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γιατί πιστεύω πως έτσι θα μπει μια τάξη σε όλους τους τομείς και τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα. Αν μπούμε, θα υπάρξει άμεση αλλαγή προς το καλύτερο.
Με τους γείτονες πώς ήταν τα πράγματα τα προηγούμενα χρόνια μέχρι πριν τον πόλεμο;
Εμείς μεγαλώσαμε όλοι μαζί, δεν ξεχωρίζαμε ο ένας τον άλλο. Όλοι ήμασταν μια χώρα και δεν ξεχωρίζαμε καθόλου. Υπήρχαν πολλά παντρέματα μεταξύ των δύο χωρών. Είμαστε σαν αδέρφια, κάτι σαν την Κύπρο με την Ελλάδα – με ό,τι διαφορές υπάρχουν. Ο Πούτιν όμως, όταν θελήσαμε να μπούμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να ενταχθούμε στο ΝΑΤΟ, πήγε και κατέλαβε την Κριμαία. Από τότε που ξεκίνησε αυτό, εδώ και 8 χρόνια σκοτώνονται και Ρώσοι και Ουκρανοί. Ήταν σαν ένας εμφύλιος πόλεμος. Απλά τώρα γίνονται πολύ σοβαρά πράγματα. Η Ρωσία θα είναι πάντα πιο δυνατή από εμάς, αλλά αν η Ευρώπη δεχτεί την Ουκρανία, θα καταλάβει και ο Πούτιν πως δεν είναι ο μόνος ηγέτης στη γη.
Για το γεγονός ότι όλοι πίστευαν πως θα ήταν υπόθεση σχεδόν μιας νύχτας η κατάκτηση της χώρας τι πιστεύεις;
Ο Πούτιν δεν πιστεύω ότι θα πάρει την Ουκρανία. Γύρισαν άντρες από όλες τις χώρες του κόσμου για να πολεμήσουν για την πατρίδα τους. Είμαστε μεγάλη χώρα με πολύ κόσμο. Οι γυναίκες που έμειναν πολεμάνε, φτιάχνουν μολότοφ και είναι στον πόλεμο. Μπορεί να φαινόταν αστείο, αλλά βοηθάνε πολύ οι μολότοφ.
Πώς νιώθεις για τη στάση της Ευρώπης;
Ο Πούτιν έχει απειλήσει τη Μολδαβία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία και άλλες χώρες. Αν δεν τον σταματήσει η Ευρώπη, μπορεί σίγουρα αύριο μεθαύριο να κατακτήσει και άλλη χώρα με τον ίδιο τρόπο. Μακάρι το κακό να τελειώσει στην Ουκρανία. Ενωμένη όλη η Ευρώπη πρέπει να δείξει χαρακτήρα και να τον σταματήσει, γιατί η Ρωσία δεν φοβάται ούτε τη Γερμανία , ούτε τη Γαλλία ούτε κανέναν. Η Ουκρανία είναι μια μεγάλη χώρα, απλά δεν έχει οπλισμό. Οι άντρες ξέρουν να πολεμάνε, έχουν πάει στο Αφγανιστάν και σε άλλα μέρη, γι’ αυτό και αντιστέκονται τώρα. Αν η Ευρώπη δεν είναι ενωμένη, θα χάσει το παιχνίδι.
Όσα μεταφέρονται για τον πόλεμο στα ελληνικά Media ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και σε όσα γίνονται στην Ουκρανία αυτές τις μέρες; Εσύ τι μαθαίνεις από τους ανθρώπους που είναι εκεί;
Είναι περίπου 50-50 τα όσα λέγονται. Έχουν πει ότι πήραν το Χάρκοβο, αλλά εγώ που μιλάω με την περιοχή με άτομα που πολεμάνε, μου είπαν τα αντίθετα. Η Μαριούπολη έχει βομβαρδιστεί πολύ, μερικά χωριά στο Ντονμπάς, κάποια σημεία περιμετρικά του Κιέβου. Ακόμα όμως δεν έχουν πάρει καμία πόλη. Η Ρωσία έχει ξεμείνει από καύσιμα και από σφαίρες πολλές φορές, γιατί δεν μπορεί να γυρίσει πίσω να εφοδιαστεί. Ο Πούτιν παθαίνει ό,τι έπαθε ο Χίτλερ στη Ρωσία, που εγκλωβίστηκε εκεί. Όλα αυτά πιστεύω έγιναν γιατί η Ρωσία δεν είχε στο μυαλό της ότι θα ενωθεί η Ευρώπη. Ο πόλεμος δεν κράτησε 24 ώρες αλλά 8 μέρες τώρα, και έχουν επιστρέψει Ουκρανοί από παντού για να πολεμήσουν. Μπορεί να μην έχουμε άλλο στρατό πέρα από το δικό μας , αλλά δόξα τω Θεώ έχουν στείλει βοήθεια οι υπόλοιπες χώρες.
Η αδερφή σου πρόλαβε και έφυγε από την Ουκρανία. Πως πέρασε στη Ρουμανία και τι σου λέει για την κατάσταση που βιώνουν οι πρόσφυγες;
Ναι, η αδερφή μου είναι εδώ και τέσσερις μέρες στη Ρουμανία. Έφυγαν για το άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Η αδερφή μου είχε ευτυχώς μια γνωστή της και πήγε εκεί μαζί με την 6χρονη εγγονή της. Φύγανε από το Τσέρνοβτσι και έφτασαν στη Ρουμανία με το αμάξι. Μπορεί να μην έφτασαν μέχρι τώρα οι Ρώσοι στην περιοχή μας, αλλά εκείνη έφυγε γιατί φοβήθηκε πολύ. Στην Ουκρανία από τις 22:00 το βράδυ απαγορεύεται και να έχεις ανοιχτό το ρεύμα, ούτε καν κεριά. Εγώ θέλω να παω να την πάρω, να τη φέρω στην Ελλάδα για να είναι πιο ασφαλής, αλλά εκείνη προσεύχεται να τελειώσει από μέρα σε μέρα όλο αυτό.
Ελπίζουμε όλοι ότι θα τελειώσει σύντομα όλο αυτό. Εσύ τι πιστεύεις για την επόμενη μέρα μετά τον πόλεμο;
Όσο υπάρχει ο πόλεμος, προσφέρει η Ευρώπη φαγητό και άλλα πράγματα. Μόλις τελειώσει ο πόλεμος όμως, θα υπάρξει μεγάλη πείνα, θα ξεκινήσει το πλιάτσικο και θα είναι πολύ επικίνδυνα τα πράγματα. Αυτό είναι κάτι που επίσης με ανησυχεί πολύ.