Μία βόλτα στο Φάληρο το Παλαιό
"Το νέο είναι ωραίο" ή "κάθε πέρυσι και καλύτερα"; Μια σύντομη βόλτα στο χθες και το σήμερα του πιο "νέου" παλιού προαστίου στα νότια της πόλης βάζει τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση.
- 16/01/2014
Δεν λέω, καλός ο Άλιμος, η Γλυφάδα, η Βούλα και η Βουλιαγμένη -είμαι σίγουρος ότι κάθε καλός συνάδελφος που γράφει εδωμέσα θα έχει κάτι καλό να πει για την εκάστοτε γειτονιά του. Όμως, αγαπητέ αναγνώστη, σαν το Φάληρο δεν έχει, όπως και να το δει κανείς: Ιστορικά, η περιοχή είναι γνωστή -με το ίδιο όνομα που έχει ακόμη και σήμερα, να σημειωθεί- από την αρχαιότητα, αποτελώντας τότε το δεύτερο λιμάνι των Αθηνών μετά τον Πειραιά. Στα σύγχρονα χρόνια, μετά την ίδρυση του (όποιου) ελληνικού κράτους -και λόγω της εγγύτητάς του προς το κέντρο της πρωτεύουσας- υπήρξε το πρώτο προάστιο που αναπτύχθηκε στα νότια, με τους “λεφτάδες” της εποχής να το επιλέγουν για τα μπάνια τους αλλά και για να κτίσουν τις βίλες και τις εξοχικές κατοικίες τους, στις αρχές του περασμένου αιώνα. Παράλληλα, υπήρξε μια από τις πρώτες περιοχές στην Ελλάδα που ηλεκτροδοτήθηκαν, ένας από τους παλαιότερους νότιους δήμους, μια από τις πρώτες περιοχές που συνδέθηκαν με το δίκτυο του τραμ (στην προπολεμική του έκδοση, that is) και πολλά ακόμη ενδιαφέροντα, που δεν χωρούν εδώ.
Ενδεχομένως και λόγω αυτής της ειδικής σχέσης της “Φαληράρας” με την ιστορία, λόγω αυτής της κληρονομιάς, τα πράγματα μέχρι και πριν από καμιά δεκαπενταετία στη γειτονιά μας δεν θα τα έλεγες ακριβώς “ζωντανά”. Τυπική μουχλοsuburbia, πολύ πριν εμπεδώσουμε τον όρο στο Ελλάντα με το “American Beauty”, πίσω στα early 00s. Εντάξει, με την “μάσα” τουλάχιστον δεν έπαιζε το παραμικρό θέμα, αφού και λόγω της μεγάλης Πολίτικης παροικίας της περιοχής, τα γευστικά στάνταρ διαχρονικά ήταν -και παραμένουν ακόμη και σήμερα- ιδιαίτερα ψηλά. Αν όμως ήθελες να βολτάρεις, το πράγμα δυσκόλευε. Για παράδειγμα, εκεί στα 90s, αν ήθελες καφέ, οι πιο decent επιλογές ήταν οι “παπουδίστικοι” Πράπας και Παχός και -στο τσακίρ κέφι- το ιστορικό “Θέατρο” πάνω στο κύμα. Για ποτό, αν τα κόκαλά σου δεν άντεχαν την υγρασία του “Θεάτρου” έπρεπε να ξενιτευτείς στη γειτονική Νέα Σμύρνη, για σινεμά θα έπρεπε να βολευτείς με το -αξιόλογο, for sure- ντούμπλεξ “Φάληρο 1” και “Φάληρο 2” ενώ, γενικά, για να δεις κόσμο να κυκλοφορεί έξω μετά τις 23.00 έπρεπε να έχει γίνει σεισμός.
Και όντως, ένας σεισμός, αυτός του Σεπτέμβρη του 1999, στάθηκε η πρώτη αφορμή για την αλλαγή του χαρακτήρα του Φαλήρου προς το πιο εξωστρεφές, φρέσκο και νεανικό. Παλιά κτίρια που είχαν υποστεί σημαντικές ζημιές από το σεισμό (μεταξύ των οποίων, δυστυχώς, και πολλές από τις βίλες και μονοκατοικίες που έδιναν το δικό τους χρώμα στις γειτονίες του δήμου) σε χρόνο ρεκόρ έγιναν μπάζα, δίνοντας τη θέση τους σε νεόδμητες, πολυτελείς πολυκατοικίες. Αυτό οδήγησε στην άφιξη νέων κατοίκων, η οποία με τη σειρά της αποτέλεσε “προσάναμα” για την ανάπτυξη της -αναιμικής μέχρι τότε, είναι η αλήθεια- τοπικής αγοράς.
Ωστόσο, σημείο καμπής για την περιοχή και τον χαρακτήρα της δεν είναι άλλο από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Τότε ήταν που το τραμ επέστρεψε για να μείνει οριστικά, που το μέτωπο προς τη θάλασσα άνοιξε για τα καλά με τη δημιουργία έργων όπως το γήπεδο Tae Kwon Do και τη διαμόρφωση των γύρω από αυτό χώρων, την παραθαλάσσια διαδρομή από το Θέατρο μέχρι τη μαρίνα Φλοίσβου (με την αχανή παιδική χαρά στα δεξιά), την ριζική αναβάθμιση της ίδιας της μαρίνας Φλοίσβου με τα πολυτελή μπαρ και καφέ (και τα ακόμη πολυτελέστερα γιοτ), το εμπορικό κέντρο στο Δέλτα, την Εσπλανάδα κοκ. Την εξέλιξη αυτή, φυσικά, ακολούθησε και ο παραδοσιακά πιο ζωντανός δρόμος της περιοχής, η Αγίου Αλεξάνδρου, ο οποίος από αμιγώς εμπορικός, έχει μετατραπεί πλέον σε έναν άλφα-άλφα προορισμό για καφέ, φαγητό, early drinks και σουλάτσο.
Αν μου αρέσει όλη αυτή η αλλαγή; Όπως το θέτουν οι φίλοι Βρετανοί “Beauty is in the eye of the beholder” – “Η ομορφιά βρίσκεται στο μάτι του παρατηρητή” ή, κατά το ελληνικότερον, “περί ορέξεως, κολοκυθόπιτα”. Προσωπικά, θεωρώ πολύ πιο ενδιαφέρουσα μια “παλιακιά” μονοκατοικία σε σχέση με οποιοδήποτε “μοντέρνο” συγκρότημα κατοικιών -τουλάχιστον για να χαζολογήσω όταν βγάζω βόλτα το σκύλο, όχι απαραίτητα για να μείνω σε αυτή, να εξηγούμαι- ενώ ένα ακόμη πράγμα που μου λείπει είναι να πηγαίνω για μπάσκετ στα γήπεδα του Τροκαντερού σε “άκυρες” ώρες και να μην γίνεται της τρελής από αυτοκίνητα λόγω της γειτονικής μαρίνας. Από την άλλη, βέβαια, μπορεί απλά να μεγαλώνω ή μπορεί απλά ο χρόνος “που περνά και πίσω δεν γυρνά”, η “πατίνα του χρόνου” (sic) αν προτιμάς, να ωραιοποιεί ακόμη και την ίδια μου τη γειτονιά μέσα στη γκλάβα μου -εξάλλου, ως γεμάτος ακμή και υπέρβαρος έφηβος, δεν ήταν λίγες οι φορές που είχα βλαστημήσει περιμένοντας το (μονίμως καθυστερημένο) “130” στη στάση, για να με πάει μαζί στη Νέα Σμύρνη προκειμένου να πιω έναν καφέ της προκοπής και να δω λίγο κόσμο (μετάφραση: καμιά γκόμενα).
Ναι, όλοι και όλα αλλάζουν και το Φάληρο δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Αυτό όμως δεν είναι απαραιτήτως κακό, έτσι; Μια βόλτα στα μέρη μου θα πείσει σίγουρα κι εσένα…