«Φλόγα και Άνεμος»: Ένα έξοχο δείγμα εκλέπτυνσης σε άγριους καιρούς
Παρακολουθώντας το επεισόδιο της πολυσυζητημένης σειράς «Φλόγα και Άνεμος» του προηγούμενου Σαββάτου, μιας σειράς που συνεχίζει να εντυπωσιάζει το κοινό, καταγράψαμε τις εντυπώσεις μας και ξεχωρίσαμε τη σκηνή της σύμπραξης Κυβέλης - Μαρίκας Κοτοπούλη, η οποία απέσπασε διθυραμβικές κριτικές.
- 08/11/2022
Μια σκηνή σπάνιας αισθητικής από το τελευταίο επεισόδιο της σειράς «Φλόγα και Άνεμος» της ΕΡΤ ήταν αρκετή για να συνειδητοποιήσουμε ότι ναι, η σοβαρή τηλεόραση υπάρχει ανάμεσα μας και μάλιστα σε prime time ζώνη, λάμποντας σαν διαμάντι μέσα σε έναν συρφετό από προϊόντα εφήμερης σημασίας.
Πρόκειται για τη σκηνή όπου η Κυβέλη και η Μαρίκα Κοτοπούλη, οι δύο τεράστιες προσωπικότητες του θεατρικού εικοστού αιώνα, αντίπαλες για χρόνια και ορκισμένες αντίζηλες, αποφασίζουν να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν την απειλή του νεοσυσταθέντος Εθνικού θεάτρου της χώρας μας και, μέσα από τις αγέρωχες φιγούρες της Καρυοφυλλιάς Καραμπέτη και της Πέγκυς Τρικαλιώτη, ανεβαίνουν πιασμένες χέρι – χέρι τα σκαλοπάτια της δόξας, μέσα σε μια αχλή από σέπια που θυμίζει παραγωγή του BBC.
Κάποιοι τηλεκριτικοί ύμνησαν την αξιοπρέπεια της Κυβέλης, που δεν θέλησε να απορροφηθεί από το Εθνικό που είχε μόλις ανοίξει ο σύντροφός της (και υπουργός Παιδείας τότε) Γεώργιος Παπανδρέου, έτσι ώστε να μην της προσάψει κανείς χαριστική μεταχείριση, κάποιοι στάθηκαν στον γυναικείο αγώνα σε εποχές πολύ σκληρές για το ασθενές φύλλο, το twitter αποθέωσε τις δύο πρωταγωνίστριες, αλλά αυτό που έμεινε πιο έντονο ως γεύση καθώς το όγδοο επεισόδιο της σειράς πέρασε κι αυτό στην ιστορία, είναι η πεποίθηση πλέον ότι στη διάρκεια μιας χρονιάς με άφθονη μυθοπλασία, το «Φλόγα και Άνεμος» διατρέχει με τρόπο συγκλονιστικό ογδόντα χρόνια ελληνικής πραγματικότητας, εστιάζοντας σε γεγονότα και πρόσωπα που είχαμε ξεχάσει ή δεν γνωρίσαμε ποτέ.
Ξεφεύγοντας από τα συνηθισμένα, το «Φλόγα και Άνεμος» διαθέτει μια upper class κομψότητα η οποία, μεταφρασμένη σε έξοχα κοστούμια και υπέροχα σκηνικά, ταξιδεύει τους τηλεθεατές σε μια saga γεμάτη άγνωστα γεγονότα που ξαφνιάζουν, ιντριγκάρουν και συγκινούν. Το σκάνδαλο Κυβέλης-Θεοδωρίδη το 1907. Ο παράνομος δεσμός της με τον Παπανδρέου που κράτησε χρόνια. Η σκηνή όπου η Κοτοπούλη θρηνεί τον Δραγούμη. Φιγούρες όπως ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Δημήτρης Χορν και ο Μήτσος Μυράτ. Και τώρα, η θρυλική σύμπλευση της Κυβέλης και της Κοτοπούλη που αποτέλεσε σταθμό στα χρονικά.
Με άλλα λόγια, μαθήματα ιστορίας, σε μια εποχή όπου έχουμε ανάγκη να θυμηθούμε την ιστορία των μεγάλων Ελλήνων, και τα οράματα τους, όπως βεβαίως και την θνητή ζωή τους, τα λάθη τους, τις ανασφάλειές τους, τις διαψεύσεις τους. Το «Φλόγα και Άνεμος» έχει πάρει φωτιά και λίγο πριν από το ένατο επεισόδιο του ερχόμενου Σαββάτου, όπου θα δούμε την συνταρακτική στιγμή του θανάτου του Γέρου της Δημοκρατίας, μας δείχνει περίτρανα ότι η τηλεόραση δεν είναι μόνο ο λιόσπορος της εύπεπτης κατανάλωσης, αλλά κάτι βαθύτερο, η επική ιστορία ενός κόσμου που σημάδεψε γενιές και γενιές. Βασικός παράγοντας στην απεικόνιση αυτής της ιστορίας η σκηνοθεσία της Ρέινας Εσκενάζυ, που πατώντας δυνατά πάνω στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Στέφανου Δάνδολου, μας χαρίζει σκηνές υπερβατικής αισθητικής που θυμίζουν μεγάλες παραγωγές του εξωτερικού. Την ευνοεί η πρώτη ύλη του εξαιρετικού βιβλίου (το οποίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός) καθότι ο Δάνδολος γράφει κινηματογραφικά, συνοδεύοντας την εικονοπλαστική ικανότητά του με λυρισμό και συναίσθημα, εντούτοις, η ματιά της πίσω από την κάμερα ζωντανεύει πειστικά τόπους και εποχές, συνθέτοντας μια ιστορία με αμείλικτη πυκνότητα και ροή. Τα κάδρα της έχουν ρυθμό και φαντασία, καθώς και την ατμοσφαιρική χάρη ενός ατόφιου period drama.
Έχει ασφαλώς ικανούς συμπαραστάτες. Κυρίως την επιβλητική μουσική του έμπειρου Γιώργου Χατζηνάσιου, τα έξοχα κοστούμια του Μιχάλη Σδούγκου και την πανέμορφη φωτογραφία της Κατερίνας Μαραγγουδάκη. Μα πάνω από όλα το σενάριο της Ρένας Ρίγγα, που είναι μια σπουδή πάνω στο πώς διασκευάζεται ένα πετυχημένο και δημοφιλές μυθιστόρημα: προσήλωση στο πνεύμα του βιβλίου και δημιουργικές ελευθερίες όταν και όπου χρειάζεται. Το κείμενο της Ρίγγα (σε επιμέλεια της Μαρίας Αθήνη) είναι μια όαση λεπτών αποχρώσεων, που εκπέμπει αυτήν ακριβώς τη διάσταση των καιρών που οι άνθρωποι ήξεραν να μιλούν. Και υπηρετείται απόλυτα από τις εξαιρετικές ερμηνείες.
Πρώτη από όλους η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη που τείνει να εξελιχθεί σε εθνικό θησαυρό. Η μεταμόρφωσή της σε Κυβέλη είναι συνταρακτική. Και το γεγονός ότι την πιάνει από την ηλικία των 35 (ό,τι ακριβώς έκανε η Έλεν Μίρεν στο «Catherine the great», τη μίνι σειρά της HBO) δείχνει το διαμέτρημά της. Είναι η Έλεν Μίρεν της Ελλάδας και μπορεί να υποστηρίξει με τρόπο ανατριχιαστικό ολόκληρη την τρικυμιώδη πορεία της ηρωίδας που υποδύεται. Πλάι της ένας από τους πιο γοητευτικούς και ταλαντούχους ηθοποιούς της χώρας στην καλύτερη στιγμή του: ο Άρης Λεμπεσόπουλος, που έχοντας μελετήσει βαθιά τον Γέρο της Δημοκρατίας -φαίνεται αυτό-, παραδίδει έναν ήρωα αρχοντικό και ταυτόχρονα ευάλωτο, ο οποίος ναι μεν γράφει Ιστορία ως πολιτικός, δεν παύει όμως να είναι ένας άντρας με πάθη και αδυναμίες. Καραμπέτη και Λεμπεσόπουλος βγάζουν τρομερή χημεία, και συνθέτουν ένα ζευγάρι πραγματικά φλογισμένο. Είναι σκέτη απόλαυση να τους βλέπεις.
Από κοντά και οι υπόλοιποι του καστ. Κυρίως όμως ο Δημήτρης Καταλειφός και η Θέμιδα Μπαζάκα, που ερμηνεύουν τους γονείς του Αλέξανδρου Κροντηρά, και είναι σπαραχτικοί, ιδίως αν γνωρίζεις από το βιβλίο τι πρόκειται να πράξουν στο ξενοδοχείο όπου έχουν καταλύσει. Εξαιρετικός και ο Αργύρης Πανταζάρας στο ρόλο του ταγματάρχη της χούντας, όπως και η Λένα Παπαληγούρα που υποδύεται τη σύζυγό του. Αποκάλυψη φυσικά ο Αργύρης Αγγέλου, που μας χαρίζει έναν ρόλο προσωπικής ανθολογίας, για τον οποίο θα τον μνημονεύουμε για καιρό, κάτι εφάμιλλο με ό,τι είχε κάνει ο Στάθης Ψαλτης πριν από δεκαετίες στον «Συμβολαιογράφο». Η ερμηνεία του ως κακός λογαχός του δικτατορικού καθεστώτος είναι ένα υποδειγματικό μάθημα για το πώς οι κωμικοί μπορούν να μεταμορφωθούν σε οτιδήποτε, ακόμα και σε άκρως δραματικές φιγούρες.
Το ίδιο ακριβώς ισχύει για τον Θανάση Τσαλταμπάση που κάνει κατάθεση ψυχής στον ρόλο του τεράστιου θεατρίνου Μήτσου Μυράτ. Να ξεχωρίσουμε ακόμα την Κόρα Καρβούνη ως μητέρα της Κυβέλης, την Μαρία Παπαφωτίου και τον Γιώργο Τριανταφυλλίδη που υποδύονται το κεντρικό ζευγάρι στα νεανικά του χρόνια, τον Δημήτρη Σαμόλη ως Κώστα Θεοδωρίδη, καθώς και τον Χριστόδουλο Στυλιανού που παίζει τον Βύρωνα, τον αγαπημένο φίλο και συνεργάτη του Γεωργίου Παπανδρέου. Και τέλος, να μην παραλείψουμε τον Αναστάση Ροϊλο που, χωρίς να πέφτει στην παγίδα της μίμησης, μας χαρίζει έναν Χορν γεμάτο μπρίο και τρυφερότητα.
Εν κατακλείδι, το «Φλόγα και Άνεμος» είναι η απόδειξη ότι η Ελληνική τηλεόραση, εν έτει 2022, μπορεί να μας προσφέρει κάτι πραγματικά εκλεπτυσμένο, κάτι που ξεφεύγει από την πεπατημένη της ανούσιας ψυχαγωγίας και μας ανοίγει ένα ωραίο παράθυρο στην ομίχλη του παρελθόντος, μέσα από μια ιστορία που τελικά μας αφορά όλους.
Δείτε το τρέιλερ του επόμενου επεισοδίου, το οποίο θα προβληθεί το Σάββατο 12 Νοεμβρίου στις 22:00 στην ΕΡΤ1: