Η Ίρια Κατρίτση και η Nature Above γεμίζουν πράσινο τις ταράτσες της Αθήνας
Μιλήσαμε με την Ίρια Κατρίτση, την εμπνεύστρια της Nature Above, που σχεδιάζει και κατασκευάζει φυτεμένα δώματα στις ταράτσες μας, δίνοντάς τους ζωή και αλλάζοντας έτσι την καθημερινότητά μας – Τα οφέλη αυτών των κατασκευών και όλες οι απαντήσεις στις απορίες μας
- 25/01/2023
- Κείμενο: Γεωργία Περιμένη
Ζώντας στο Εδιμβούργο λόγω των σπουδών της, η Ίρια Κατρίτση παρατήρησε πως αρκετές ταράτσες σπιτιών ήταν φυτεμένες και καταπράσινες. Ήταν κάτι που δεν είχε δει ξανά μέχρι τότε, δεν ήξερε πώς γίνεται, όμως της τράβηξε αμέσως το ενδιαφέρον. Σιγά σιγά ξεκίνησε να το ψάχνει μόνη της και όταν έφτασε η στιγμή της εκπόνησης της διπλωματικής της εργασίας, μέσα από τη δική της έρευνα συνειδητοποίησε πως αυτή είναι μια βιώσιμη λύση που προσφέρει διάφορα οφέλη στους ενοίκους ενός κτιρίου, ενώ φέρνει το στοιχείο της φύσης στην πόλη. «Συνειδητοποίησα ότι στην Ελλάδα υπήρχε κενό σε αυτό το κομμάτι και αποφάσισα πως πρέπει να γυρίσω και να το καλύψω εγώ». Ήδη από όταν πήγαινε σχολείο, σκεφτόταν πόσο άσχημες είναι οι ταράτσες στην Αθήνα, γεμάτες ηλιακούς θερμοσίφωνες, τσιμέντο και γκρι επιφάνειες, μας εξομολογείται.
Από την ιδέα στην ίδρυση της Nature Above
Γυρίζοντας στην Ελλάδα το 2020, ξεκίνησε να κάνει έρευνα στο πλαίσιο της συνεργασίας της με το Δίκτυο Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, για τα φυτεμένα δώματα. «Εκεί αποφάσισα ότι θα δημιουργήσω την εταιρία Nature Above. Ξεκίνησα πολύ απλά με μια ιστοσελίδα, μέσα από την οποία επικοινωνούσα με προμηθευτές, γεωπόνους και άλλους πιθανούς συνεργάτες». Το πρώτο της έργο σε επίσημο επίπεδο, το ανέλαβε στις αρχές του 2021.
Οι περισσότεροι τότε δεν γνώριζαν τι ακριβώς είναι το φυτεμένο δώμα, για την ακρίβεια ούτε καν το είχαν ακούσει. «Στο σημείο αυτό συνειδητοποίησα ότι η έρευνα στα υφιστάμενα κτίρια είναι πιο δύσκολη, γιατί ο κόσμος δεν γνώριζε καθόλου τι είναι αυτό που προσφέρω, επομένως στράφηκα στα νέα, υπό κατασκευή κτίρια. Τώρα βέβαια ασχολούμαστε και με τα υφιστάμενα κτίρια».
Τι ακριβώς είναι το φυτεμένο δώμα
Όπως μας εξηγεί η Ίρια, ως φυτεμένο δώμα ορίζουμε οποιαδήποτε επιφάνεια φυτεύεται και δεν έχει άμεση επαφή με το έδαφος. Η επιφάνεια αυτή θα πρέπει να έχει ορισμένες προδιαγραφές: Να στεγανοποιείται και να διαθέτει διαστρωμάτωση από πιστοποιημένες μεμβράνες. Για τις ανάγκες των φυτών που τοποθετούνται στη συνέχεια δεν χρειάζεται χώμα, αλλά ένα ειδικό υπόστρωμα που διαθέτει ουσίες και θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται τα φυτά.
Όσο για το τι είδους φυτά μπορούν να φυτευθούν; «Κατά τη φυτοτεχνική μελέτη θα πρέπει σίγουρα να λαμβάνεται υπόψιν η περιοχή στην οποία βρίσκεται το εκάστοτε έργο, κατά τα άλλα δεν έχουμε κάποιον περιορισμό. Το υπόστρωμα του φυτεμένου δώματος έχει πολλές ουσίες και ευνοεί την ανάπτυξη των φυτών», μας εξηγεί η ίδια. Ωστόσο, θα πρέπει σίγουρα να λαμβάνουμε υπόψιν το σημείο, αν για παράδειγμα είναι ανατολικό ή δυτικό, πόση σκιά ή πόση ηλιοφάνεια έχει μέσα στη μέρα και τέτοιες παραμέτρους, τις οποίες βέβαια υπολογίζουμε και για έναν συμβατικό κήπο σε μια κατοικία», μας εξηγεί η ίδια.
Στο δυναμικό της Nature Above υπάρχει γεωπόνος αλλά και αρχιτέκτονας τοπίου, ώστε να αναλαμβάνουν από τη φυτοτεχνική μελέτη, μέχρι και την κατασκευή του φυτεμένου δώματος. Και κάπως έτσι, η ταράτσα μας γεμίζει ζωή και γίνεται καταπράσινη.
Τα οφέλη των φυτεμένων δωμάτων
Οι χώροι αυτοί μπορούν να γίνουν επισκέψιμοι αλλά και μη. Στην περίπτωση των επισκέψιμων χώρων, αυτό που κάνεις ουσιαστικά κάνοντας την ταράτσα σου πράσινη, είναι καταρχάς το αυτονόητο: δημιουργείς μια όαση μέσα στην πόλη, για εσένα και τους αγαπημένους σου ανθρώπους. Εκεί μπορείς να χαλαρώνεις, μέχρι να κάνεις την γυμναστική σου στη φύση. Εκτός από αυτά όμως, υπάρχουν και τεχνικά πλεονεκτήματα. Ένα από αυτά είναι η θερμομόνωση του χώρου.
«Σύμφωνα με μελέτες, η θερμοκρασία του κτιρίου μπορεί να πέσει έως και 8 βαθμούς κατά τους θερμούς μήνες, ενώ έτσι έχουμε λιγότερη χρήση του κλιματιστικού, επομένως και εξοικονόμηση ενέργειας. Το πιο σημαντικό ωστόσο είναι το γεγονός ότι τα φυτεμένα δώματα προσφέρουν λύση στο φαινόμενο της θερμαινόμενης αστικής νησίδας. Με απλά λόγια, το γεγονός ότι έχουμε υπερθέρμανση των πόλεων, λόγω της αντανάκλασης του ήλιου στις γκρίζες επιφάνειες των ταρατσών. Εφόσον η ταράτσα μας δεν είναι πια μια γκρι επιφάνεια, αυτό το φαινόμενο μειώνεται και οι θερμοκρασίες στις πόλεις εξισορροπούνται».
Τα projects της Nature Above στα νότια προάστια
Είναι εύκολο να σκεφτεί κανείς ότι τα νότια προάστια είναι ιδανικά για τέτοιου είδους κατασκευές, οι οποίες μπορούν να εναρμονιστούν πλήρως με το ήδη πράσινο τοπίο των συγκεκριμένων περιοχών. Λόγω και της ανάπτυξης του κατασκευαστικού κλάδου στα νότια και των σύγχρονων κτιρίων που ξεπηδούν ολοένα και συχνότερα πλέον, τα φυτεμένα δώματα έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους. «Έχουμε ολοκληρώσει ήδη ένα project στη Βούλα και αυτή τη στιγμή “τρέχουμε” δυο ακόμη φυτεμένα δώματα σε κατοικίες στην ίδια περιοχή. Παράλληλα, υπό κατασκευή είναι και ένα τέτοιο έργο στο Λαγονήσι. Γενικώς, το πρώτο μας ήταν στο Φάληρο και το μεγαλύτερο μέρος των έργων μας είναι στα νότια, επομένως πιστεύω πως τα φυτεμένα δώματα έχουν πολύ μέλλον σε αυτές τις περιοχές». Ποιος δεν θα ήθελε να χαλαρώνει σε μια καταπράσινη ταράτσα γεμάτη φυτά, αγναντεύοντας τη θάλασσα άλλωστε; Θα πούμε εμείς.
Extra απορίες που μας έλυσε η Ίρια Κατρίτση για τα φυτεμένα δώματα
Πόσο χρόνο μπορεί να πάρει η διαδικασία;
Με το που πραγματοποιηθεί η φυτοτεχνική μελέτη από τους ειδικούς, το έργο μπορεί να ολοκληρωθεί μέσα σε 5 έως 10 μέρες. Η διαδικασία μπορεί να γίνει πολύ σύντομα, όταν έχουμε να κάνουμε με μια μέση ταράτσα, 100 τ.μ..
Μπορεί να καλυφθεί με ένα μέσο budget;
Το κόστος είναι πάντα προσαρμόσιμο. Έχει να κάνει κυρίως με τα φυτά που θα διαλέξει κανείς, και μπορεί να μειωθεί αρκετά.
Πώς συντηρείται ένα φυτεμένο δώμα;
Το αρδευτικό σύστημα γίνεται με αυτόματο πότισμα, όπως ακριβώς σε έναν κήπο.
Εφόσον υπάρχει ουσιαστικά ένας κήπος πάνω στην ταράτσα μας, δεν υπάρχει ζήτημα υγρασίας στο κτίριο;
Για αυτόν ακριβώς τον λόγο χρησιμοποιούνται πιστοποιημένα υλικά, ώστε να υπάρχει η κατάλληλη μόνωση. Αν την εξασφαλίσουμε, τότε δεν υπάρχει κανένα ζήτημα υγρασίας.