Ποιες ήταν οι Εσπερίδες, που έδωσαν το όνομά τους στην πλατεία της Γλυφάδας
Το μεγαλύτερο αφιέρωμα που έγινε ποτέ για τη Γλυφάδα
Την έχεις κυκλώσει άπειρες φορές ψάχνοντας να παρκάρεις, τη χρησιμοποιείς συχνά ως σημείο συνάντησης, έχεις σίγουρα καθίσει σε ένα από τα παγκάκια της με ένα παγωτό στο χέρι. Η πλατεία Εσπερίδων είναι τοπόσημο για τη Γλυφάδα. Ξέρεις όμως από πού πήρε το όνομά της;
- 04/03/2024
Μπορεί να μην είναι η κεντρική πλατεία της Γλυφάδας, η πλατεία Εσπερίδων είναι ωστόσο η πιο πολυσύχναστη. Τα Σαββατόβραδα, ειδικά, δεν χωράς να περάσεις από την πολυκοσμία, με τον ηλικιακό μέσο όρο τριγύρω σου, αν είσαι πάνω από 20, να σε κάνει να νιώθεις τουλάχιστον μεσήλικας.
Πόσοι όμως ξέρουν ή θυμούνται με ακρίβεια ποιες ήταν, σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, οι Εσπερίδες; Πιθανότατα λίγοι. Ας κάνουμε λοιπόν ένα επαναληπτικό μάθημα.
Οι Εσπερίδες και ο Κήπος των Θεών
Οι Εσπερίδες ήταν νύμφες, που φρουρούσαν τα χρυσά μήλα, γνωστά και ως μήλα των Εσπερίδων. Ήταν κόρες του θεού Φόρκυ και της Κητούς (ο Φόρκυς και η Κητώ ήταν και οι δύο θαλάσσιες θεότητες – παιδιά τους ήταν επίσης οι Γοργόνες και άλλα μυθικά πλάσματα). Υπάρχουν βέβαια και εκδοχές σύμφωνα με τις οποίες οι Εσπερίδες ήταν κόρες του Άτλαντα ή κόρες του Δία και της Θέμιδας, ή, σύμφωνα με τον Ησίοδο, κόρες της Νύχτας.
Ανάλογη διαφωνία υπάρχει και για τον αριθμό των Εσπερίδων. Σε κάποια αρχαία κείμενα αναφέρονται δύο, σε άλλα τρεις, τέσσερις ή και πέντε. Ο Απολλόδωρος, που αποδέχεται την εκδοχή των τεσσάρων Εσπερίδων, αναφέρει και τα ονόματά τους: Αίγλη, Αρεθούσα, Ερύθεια και Εστία.
Σε κάθε περίπτωση, οι Εσπερίδες είχαν ως αποστολή τους να φυλάνε τα χρυσά μήλα που βρίσκονταν στον Κήπο των Θεών, στη χώρα του Άτλαντα. Ο Άτλαντας, ο Τιτάνας που είχε τιμωρηθεί να κρατάει για πάντα τον ουρανό στις πλάτες του, βρισκόταν έξω από τον Κήπο των Θεών, υπομένοντας το βαρύ του μαρτύριο. Μέσα στον κήπο, εκτός από τις Εσπερίδες, βρισκόταν και ο Λάδωνας, ένας δράκος που επίσης φύλαγε τα χρυσά μήλα στο δέντρο της ζωής. Αυτό το δέντρο ήταν γαμήλιο δώρο της Γαίας, στους γάμους του θεού Δία και της θεάς Ήρας. Οι αρχαίοι πίστευαν ότι αν έτρωγες έναν από τους χρυσούς καρπούς του, θα γινόσουν αθάνατος. Η ίδια η Ήρα, μιας και το δέντρο της ζωής ήταν γαμήλιο δώρο της, είχε αναθέσει τη φύλαξη των χρυσών μήλων στις Εσπερίδες και στον δράκο Λάδωνα.
Ο Ηρακλής και τα Μήλα των Εσπερίδων
Ένας από τους 12 άθλους που ανέθεσε ο Ευρυσθέας στον Ηρακλή ήταν να κλέψει τα μήλα των Εσπερίδων από τον Κήπο των Θεών. Στον δρόμο για τον κήπο, ο Ηρακλής συνάντησε τον Προμηθέα, δεμένο στον βράχο όπου ήταν καταδικασμένος να του τρώει καθημερινά το συκώτι ένας αετός. Ο Ηρακλής έσωσε τον Προμηθέα από το μαρτύριό του και εκείνος, από ευγνωμοσύνη στον ήρωα, τον συμβούλεψε να μην μπει ο ίδιος στον κήπο των θεών, αλλά να πείσει τον Άτλαντα να μπει για λογαριασμό του και να πάρει τα μήλα των Εσπερίδων. Στη θέση του, ο Ηρακλής θα σήκωνε στις δικές του πλάτες για λίγο τον Ουρανό.
Πράγματι, ο Άτλαντας μπήκε στον κήπο των Εσπερίδων, έκοψε τρία μήλα και τα έφερε στον Ηρακλή (βέβαια, κι εδώ μπορεί να βρει κανείς διαφορετικές εκδοχές της ιστορίας: Κατ΄ άλλους, ο ίδιος ο Ηρακλής μπήκε στον κήπο και σκότωσε τον Λάδωνα, κλέβοντας τα μήλα).
Αφού πήρε τα μήλα από τον κήπο, ο Άτλας, που δεν ήθελε να κρατά πια τον ουρανό στους ώμους του, σκόπευε να τον αφήσει για πάντα στους ώμους του Ηρακλή. Ο τελευταίος, τότε, ζήτησε από τον Άτλαντα να κρατήσει για λίγο και πάλι τον ουρανό προκειμένου να φτιάξει ένα μαξιλάρι για να τον κρατά καλύτερα. Ο Άτλας δέχτηκε, ο Ηρακλής όμως δραπέτευσε παίρνοντας μαζί του και τα μήλα.
Ο Ηρακλής παρέδωσε τελικά τα μήλα στον Ευρυσθέα. Εκείνος τα έδωσε πίσω στον ήρωα ως δώρο. Με τη σειρά του, ο Ηρακλής τα παρέδωσε στη θεά Αθηνά, για να επιστραφούν από εκείνη στην αρχική τους θέση, τον κήπο των Εσπερίδων.