Γιατί χρονίζουν (κυριολεκτικά) τα έργα στον Δήμο της Νέας Σμύρνης;
Σκαμμένα πεζοδρόμια όπου οι εργασίες παγώνουν ή προχωρούν με πολύ αργούς ρυθμούς, πεζοί που περπατούν αναγκαστικά στη μέση του δρόμου, σημάνσεις για έργα, πλαστικά πλέγματα, ακόμη και εργοτάξια περιφραγμένα με λαμαρίνες μπροστά από μπαλκόνια πολυκατοικιών. Κάτοικοι και καταστηματάρχες καταγγέλουν ότι αυτή είναι η καθημερινότητα στη Νέα Σμύρνη τα τελευταία χρόνια. Επιχειρήσαμε να μάθουμε τι συμβαίνει.
- 20/06/2023
- Κείμενο: Γεωργία Περιμένη
- Φωτογραφίες: Νίκος Χριστοφάκης
Αναπλάσεις, διαπλατύνσεις πεζοδρομίων, δημιουργία ποδηλατοδρόμων, έργα οδοποιίας. Πώς γίνεται μια σειρά από έργα που σκοπός τους είναι να βελτιώσουν την καθημερινότητα των κατοίκων μιας περιοχής και σίγουρα προσδίδουν ένα θετικό πρόσημο στη θητεία μιας δημοτικής Αρχής, να μετατρέπονται τελικά σε πηγή προβλημάτων και δυσκολιών; Οι κατασκευαστικές εργασίες φέρνουν πάντα μαζί τους μια ενόχληση για τους περίοικους, όμως στην περίπτωση της Νέας Σμύρνης, οι κάτοικοι διάφορων περιοχών καταγγέλουν πως οι γειτονιές τους έχουν μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε εργοτάξιο, με τις ανολοκλήρωτες εργασίες κυριολεκτικά να χρονίζουν, δυσχεραίνοντας την καθημερινότητά τους, αντί να τη διευκολύνουν όπως ήταν ο στόχος τους.
Μια πόλη με παράδοση στον αθλητισμό παραμένει εδώ και τέσσερα χρόνια χωρίς κλειστό γυμναστήριο, μιας και το παλιό Κλειστό της Αρτάκης κατεδαφίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2019 και, τέσσερα χρόνια μετά, Δημοτική Αρχή και Περιφέρεια Αττικής δεν δίνουν σαφείς απαντήσεις για τους λόγους που τα έργα δεν προχωρούν. Αφήνοντας όμως στην άκρη το πολυσυζητημένο αυτό έργο, μια βόλτα σε σημεία όπως η κεντρική οδός Ομήρου (από την οδό Βυζαντίου μέχρι την Κωνσταντίνου Παλαιολόγου), ή οι οδοί Νικολάου Πλαστήρα, Εφέσου και Θράκης, δίνει την ίδια περίπου εικόνα: Έργα που παραμένουν για μήνες ανολοκλήρωτα, πεζοδρόμια ξηλωμένα στα οποία οι εργασίες μοιάζουν να έχουν σταματήσει αναγκάζοντας τους πεζούς να περπατούν στον δρόμο, δομικά υλικά παρατημένα από εδώ κι από εκεί, ακόμα και μικρά εργοτάξια περιφραγμένα με λαμαρίνες, μοιάζουν να έχουν γίνει πια μέρος του αστικού τοπίου.
Η «ατελείωτη» ανάπλαση της κεντρικής οδού Ομήρου
Τον Σεπτέμβριο του 2017, ξεκίνησε η ανάπλαση των οδών Παλαιολόγου και Ομήρου (από την Κ. Παλαιολόγου μέχρι την Ελ. Βενιζέλου), στο κέντρο της Νέας Σμύρνης. Για περίπου τρία χρόνια, οι καθυστερήσεις διαδέχονταν η μία την άλλη και σήμερα, πράγματι, το πρώτο κομμάτι της οδού Ομήρου λειτουργεί πλήρως ανανεωμένο. Τον Ιανουάριο του 2023 ωστόσο, η δημοτική αρχή ανακοίνωσε την έναρξη των έργων στο δεύτερο κομμάτι της οδού Ομήρου. To πρόγραμμα υλοποιείται από τον Δήμο Νέας Σμύρνης σε συνεργασία με το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών και τον Εμπορικό Σύλλογο της πόλης και αφορά πρακτικά στην ανάπλαση της οδού Ομήρου από την οδό Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, έως τη συμβολή με την οδό Βυζαντίου, ώστε το τμήμα αυτό της οδού Ομήρου να εναρμονιστεί με αυτό που αναπλάστηκε αρχικά.
Το έργο προβλέπει μεταξύ άλλων διαπλάτυνση των πεζοδρομίων, ποδηλατόδρομο στο βόρειο τμήμα της οδού και φύτευση νέων δέντρων. Χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ, χωρίς την εμπλοκή της Περιφέρειας Αττικής, όπως είχε συμβεί με την ανάπλαση του πρώτου και μεγαλύτερου κομματιού της συγκεκριμένης οδού, όπου παρατηρήθηκαν οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις.
Όπως δηλώνει στο NouPou ο Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Νέας Σμύρνης, Γιώργος Ασημάκος, «την προηγούμενη φορά – με την ανάπλαση του πρώτου κομματιού της Ομήρου – “το φυσούσαμε και δεν κρύωνε”. Οι καθυστερήσεις ήταν τεράστιες, το ίδιο και η ζημιά τόσο για τους κατοίκους όσο και τους καταστηματάρχες». Αυτή τη φορά ωστόσο ο ίδιος δηλώνει αισιόδοξος. Παρότι όπως σχολιάζει ο κ. Ασημάκος, τα έργα διακόπηκαν για περίπου ενάμιση μήνα αφήνοντας δρόμους και πεζοδρόμια σκαμμένα, ο ίδιος θεωρεί πως τα πράγματα αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά, τα έργα ξεκίνησαν και πάλι, το project προχωρά και θα ολοκληρωθεί εντός του ορισμένου χρονικού πλαισίου.
Ποιο είναι όμως αυτό το ορισμένο χρονικό πλαίσιο; Για πόσο ακόμα θα γίνονται έργα στο πολύπαθο εμπορικό κέντρο της Νέας Σμύρνης, που όπως αναφέρθηκε και νωρίτερα, είναι «υπό ανάπλαση» για τεράστια διαστήματα από το 2017; Η προθεσμία εκτέλεσης για το δεύτερο κομμάτι της οδού Ομήρου είναι 10 μήνες, δηλαδή κάτι λιγότερο από ένα έτος – για ένα τμήμα δρόμου μήκους 220 συνολικά μέτρων. Ωστόσο, όπως εξηγεί στο NouPou ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών, Γιώργος Λαρίσης, «το έργο έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης μέχρι τις 30/9, όμως ενδέχεται ο εργολάβος να ζητήσει παράταση. Πάντως αυτή δεν μπορεί να ξεπεράσει τις 30/12. Πρακτικά λοιπόν το έργο πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους».
Σχετικά με τις καταγγελίες των κατοίκων για το πάγωμα των εργασιών που άφησε για εβδομάδες σκαμμένα και μη προσβάσιμα τμήματα του έργου, ο κ. Λαρίσης εξηγεί: «Προφανώς η κατάσταση εκνευρίζει τους πολίτες, αφού το έργο ήταν σταματημένο και γι’ αυτό βρισκόμαστε συνεχώς σε επικοινωνία με τον εργολάβο. Παραδέχομαι ότι έχει απρόβλεπτα σημεία, όπως το γεγονός ότι αφού ολοκληρώθηκε το πρώτο κομμάτι της οδού, διαπιστώθηκε από τις Τεχνικές Υπηρεσίες ότι υπάρχει πρόβλημα απορροής υδάτων. Επομένως, έπρεπε στο κομμάτι Ομήρου – Παλαιολόγου και Βυζαντίου να μπει αγωγός όμβριων υδάτων. Συνεπώς, έπρεπε να γίνουν κι άλλες εργασίες. Υπάρχουν επίσης προβλήματα όσον αφορά τη σύμβαση, όπως το γεγονός ότι δεν υπάρχει ενδιάμεση προθεσμία, που σημαίνει ότι “παρακαλάμε” τον εργολάβο να κάνει το υπόλοιπο των έργων που έχει να κάνει, με όσο το δυνατόν λιγότερες οχλήσεις για τους κατοίκους. Επίσης, για λόγους ομοιομορφίας, παραγγέλθηκαν ειδικές πλάκες από το εξωτερικό, από συγκεκριμένους προμηθευτές, οι οποίες έπρεπε να είναι ίδιες με το πρώτο κομμάτι της Ομήρου, όπου η ανάπλαση έχει ολοκληρωθεί. Οι πλάκες έρχονται με πλοίο και υπάρχουν και εκεί διάφορες καθυστερήσεις. Πρέπει να αναφέρουμε, τέλος, και το θέμα των οπτικών ινών που τοποθετούν οι εταιρίες τηλεπικοινωνιών. Όλα αυτά κάνουν πιο σύνθετη τη διαδικασία».
Ο κ. Αντιδήμαρχος δηλώνει μάλιστα στο NouPou πως ο ίδιος επισκέπτεται το σημείο τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα για να επιβλέπει την κατάσταση. «Προσωπικά πιέζω τον εργολάβο, το ίδιο και οι Τεχνικές Υπηρεσίες, αλλά τώρα όλα έχουν να κάνουν με το πότε θα φτάσουν οι πλάκες ώστε να ολοκληρωθεί η ανάπλαση» λέει.
Η Αθηνά Γ. κατοικεί εδώ και πολλά χρόνια στην περιοχή της Νέας Σμύρνης με τον σύζυγο και τον μικρό γιο τους και όντως, παρατηρεί πως υπάρχουν γενικότερα πρόβλημα με τα έργα σε δρόμους και πεζοδρόμια της πόλης. Σε συνδυασμό με το σοβαρό θέμα της εύρεσης πάρκινγκ στην περιοχή, η κατάσταση, όπως μας λέει, είναι πολλές φορές «τραγική». «Τα έργα ανάπλασης πεζοδρομίων συνεχώς μπλοκάρουν και όλο αυτό είναι εξαιρετικά χρονοβόρο, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη δυσκολία στη μετακίνηση, τόσο για τους πεζούς, όσο και για τους οδηγούς. Υπήρχαν περίοδοι που είχαν κλείσει ολόκληροι δρόμοι, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να κινηθούμε, ενώ το θέμα του πάρκινγκ, ειδικά στο κέντρο, γύρω από την οδό Ομήρου, είναι τα τελευταία χρόνια κανονικό μαρτύριο».
Ενδιαφέρον έχει όμως και η πλευρά ενός επιχειρηματία που δραστηριοποιείται στην περιοχή. Ο Ντάνιελ Καψής διατηρεί διαιτολογικό γραφείο επί της πολυσύχναστης οδού Ομήρου και μοιράζεται μαζί μας την εμπειρία του από τα έργα που τρέχουν αυτή την περίοδο στο σημείο: «Το δεύτερο σκέλος της ανάπλασης της οδού έχει ξεκινήσει εδώ και έξι μήνες περίπου και η αλήθεια είναι πως νομίζω ότι η κατάσταση αυτή επιδεινώνει το βασικότερο θέμα της Νέας Σμύρνης, που είναι το πάρκινγκ. Λόγω των σκαμμένων ή κλειστών δρόμων που παραμένουν έτσι για μήνες, των οχημάτων, όπως μπουλντόζες, και όλης της έκτασης που έχει γίνει εργοτάξιο, πολλές φορές δημιουργείται πρόβλημα στη δουλειά μου, καθώς πελάτες προσπαθούν επί 30 λεπτά να παρκάρουν και απλώς γυρίζουν πίσω, χάνοντας τα ραντεβού τους».
Τα ξηλωμένα πεζοδρόμια της οδού Νικολάου Πλαστήρα
Κάτοικος της Νέας Σμύρνης καταγγέλει στο NouPou μια παρόμοια κατάσταση με μισοτελειωμένες εργασίες ανάπλασης των πεζοδρομίων στην οδό Πλαστήρα, στο ύψος των οδών Περγάμου, Εφέσου και Αιγαίου. Σύμφωνα με την καταγγελία, τμήματα των υπό ανάπλαση πεζοδρομίων παραμένουν ξηλωμένα ενώ για μέρες ολόκληρες δεν μοιάζει κανείς να εργάζεται εκεί. Σχετικά με αυτό, ο κ. Λαρίσης αναφέρει: «Το έργο έχει φτάσει στο τελείωμά του, αφού ουσιαστικά αυτές τις μέρες ξηλώθηκε και το τελευταίο πεζοδρόμιο στην οδό Σπαθάρη, που είναι η συνέχεια της οδού Νικολάου Πλαστήρα. Αυτό σημαίνει ότι πρακτικά τους επόμενους έναν-δυο μήνες θα έχουν ολοκληρωθεί όλα τα πεζοδρόμια. Παράλληλα, πιέζουμε τον εργολάβο να ολοκληρωθούν οι φυτεύσεις και τα θέματα ηλεκτροδοτήσεων. Στην προδιαγραφή του έργου αναφέρεται ότι κάθε πεζοδρόμιο θα παραμείνει ανοικτό για τουλάχιστον ένα μήνα, χωρίς την υποχρέωση να υπάρχει κάποιος που να δουλεύει εκεί καθημερινά και αυτή είναι η πραγματικότητα που βρήκα όταν έλαβα τα καθήκοντά μου. Παρόλα αυτά, εμείς πιέζαμε τον εργολάβο, ακούγαμε διάφορες δικαιολογίες για ελλείψεις σε προσωπικό. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν υπήρχε κάποια συμβατική υποχρέωση. Τέλος, επειδή το έργο είναι τεράστιο και σε διάσπαρτα σημεία, ακόμη και όταν γίνονταν καθημερινά εργασίες, δεν ήταν σε θέση όλοι οι κάτοικοι να το δουν».
Σε πολλές περιπτώσεις παρατηρείται μάλιστα το ένα πεζοδρόμιο να είναι ξηλωμένο και το απέναντι να είναι κατηλειμμένο από παρκαρισμένα αυτοκίνητα σε όλο σχεδόν το μήκος και το πλάτος του, με αποτέλεσμα οι πεζοί να κινούνται κυριολεκτικά δίπλα στα διερχόμενα αυτοκίνητα. Η κ. Κωνσταντίνα Σ., που κατοικεί στα σύνορα της Νέας Σμύρνης με τον Νέο Κόσμο, εξηγεί πως στη βόλτα της με το καρότσι του λίγων μηνών εγγονού της νιώθει σαν να διασχίζει τις Συμπληγάδες. Σε σχετικό ερώτημα, ο κ. Λαρίσης απαντά: «Δημοτική Αστυνομία δεν υπάρχει από το 2011, παρά μόνο ένας υπάλληλος, ο οποίος δεν βγαίνει στον δρόμο. Δεν είναι αρμοδιότητα του δήμου να μεριμνήσει για τα παρκαρίσματα και τις καταγγελίες, αλλά της Τροχαίας. Επίσης, για τη διευκόλυνση των πεζών, υπάρχουν οι κατάλληλες σημάνσεις».
Το εργοτάξιο μπροστά από τα μπαλκόνια των κατοίκων πολυκατοικίας στη γωνία Εφέσου και Θράκης
Στη συμβολή της οδού Εφέσου με τη Θράκης, εδώ και πολύ καιρό, ψηλές λαμαρίνες έχουν υψωθεί ακριβώς μπροστά από τα σπίτια κατοίκων. Η φήμη αρχικά έλεγε πως εκεί πρόκειται να δημιουργηθεί ένα νέο πάρκο, οπότε για μήνες η γειτονιά έκανε υπομονή, θεωρώντας πως σύντομα η κατάσταση θα αλλάξει προς το -πολύ- καλύτερο. «Ήμασταν αν δεν κάνω λάθος ακόμα στη φάση της πανδημίας όταν λέγαμε ότι σύντομα τα έργα θα τελειώσουν. Μέχρι σήμερα όμως, στο σημείο συγκεντρώνονται βαριά μηχανήματα και δομικά υλικά, δημιουργώντας ένα πρόχειρο εργοτάξιο. Μιλάμε για το ίδιο περίπου σημείο όπου το 2021 σημειώθηκαν καταστροφές σε σπίτια και καταστήματα από την πλημμύρα που είχε προκαλέσει μια μεγάλη βροχή, με τον Δήμο να καταγγέλει τον εργολάβο για παραλείψεις και αμέλεια» δηλώνει περίοικος.
Όπως μας ενημερώνει ωστόσο ο κ. Λαρίσης, «το εργοτάξιο υπήρχε στη μελέτη από τον εργολάβο εξαρχής. Το δικαίωμα, καλώς ή κακώς, δόθηκε και η αλήθεια είναι ότι και εγώ που κατοικώ εκεί, έχω πληγεί από το συγκεκριμένο, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς γιατί είναι νόμιμο. Επιτρέπεται μάλιστα στον εργολάβο να φέρνει χώμα και νερό για να το καταβρέχει. Προφανώς το πάρκο θα ολοκληρωθεί, αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να πιέσουμε τον εργολάβο. Μπορώ να σας πω ότι το μεγάλο χωματουργικό κομμάτι, δηλαδή τα πεζοδρόμια, θα έχει τελειώσει μέσα στο καλοκαίρι. Ύστερα θα χρειαστούν λογικά ένας-δυο μήνες για το υπόλοιπο κομμάτι και ο εργολάβος θα μαζέψει το εργοτάξιο και θα φύγει».
Μικρές «παγίδες» δίπλα στη νέα παιδική χαρά της οδού Θράκης, στην πολύπαθη πλατεία Βουρνόβα
Ακριβώς μπροστά από το προαναφερθέν εργοτάξιο, ξεκινά η προσφάτως πεζοδρομημένη οδός Θράκης, δίπλα από την πλατεία Βουρνόβα (την περιοχή που είχε πλυμμηρίσει τον Οκτώβριο του 2021). Λίγα μέτρα πιο πέρα, άνοιξε τις πόρτες της η νέα παιδική χαρά, στην οποία καθημερινά παίζουν δεκάδες παιδάκια πολύ μικρής ηλικίας. Παρτέρια ημιτελή, σίδερα που προεξέχουν από το πεζοδρόμιο και αυτοσχέδια προειδοποιητικά επικινδυνότητας για να προσέχουν οι διερχόμενοι πεζοί αλλοιώνουν το αναδιαμορφωμένο τοπίο και αφαιρούν τη μισή από τη χαρά των γονιών που έχουν επιτέλους μια -πολύ μικρή αλλά όμορφη- παιδική χαρά για να διασκεδάζουν τα παιδιά τους.
Φάκελος «ποδηλατόδρομοι»
Ποδηλατόδρομοι που διακόπτονται ξαφνικά χωρίς να καταλήγουν κάπου, ποδηλατόδρομοι που… πέφτουν πάνω σε περίπτερα ή ακόμα και ποδηλατόδρομοι που μπορούν ταυτόχρονα να χρησιμοποιούνται από ποδήλατα και πεζούς. Αυτή είναι περίπου η εικόνα του δικτύου ποδηλατοδρόμων της Νέας Σμύρνης σήμερα.
«Δεν είναι ορισμένος ποδηλατόδρομος για κυκλοφοριακή αγωγή και δεν έχει Κ.Ο.Κ.. Εδώ ποδηλατόδρομο εννοούμε αυτόν που περνούν τα ποδήλατα, αλλά παράλληλα δεν απαγορεύεται η πρόσβαση στους πεζούς. Το περίπτερο, από την άλλη, έχει ληφθεί απόφαση να μεταφερθεί απέναντι, στη γωνία της Συγγρού. Όμως χρειάζεται η τελική έγκριση της Τροχαίας και μετά θα πρέπει ο ΔΕΔΔΗΕ να του δώσει σύνδεση. Ο ΔΕΔΔΗΕ μπορεί να κάνει 8 με 10 μήνες. Βέβαια, το συγκεκριμένο κομμάτι του ποδηλατοδρόμου δεν έχει τεθεί σε λειτουργία, διότι το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί και στο σημείο υπάρχουν πλαστικά πλέγματα, παρότι οι πεζοί μπορούν να περάσουν» αναφέρει ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών.
Όσο για το θέμα της διασύνδεσης των επιμέρους ποδηλατόδρομων και της δημιουργίας ενός ενιαίου ποδηλατικού δικτύου, όπως εξηγεί ο κ. Λαρίσης, «για να δημιουργηθεί ένας ενιαίος ποδηλατόδρομος, θα πρέπει να υπάρξει αντίστοιχη χρηματοδότηση – που μέχρι στιγμής δεν υπάρχει».