Στο Ωδείο Τέχνης Φακανά γεννιούνται οι καταρτισμένοι μουσικοί του μέλλοντος
Χτίζοντας το μέλλον των παιδιών μαςΣε ένα εμβληματικό κτίριο στη Λεωφόρο Ποσειδώνος, που αποκλείεται να μην έχεις παρατηρήσει αν βρίσκεσαι στον δρόμο προς ΣΕΦ ή Λεωφόρο Κηφισού, βρίσκεται το μεγαλύτερο ωδείο της χώρας, μια πραγματική μουσική ακαδημία με προγράμματα σπουδών για όλες τις ηλικίες – αλλά και για όλες τις ειδικότητες.
- 14/09/2024
- Κείμενο: Κατερίνα Αντωνίου
- Φωτογραφίες: Φανή Τουμπουλίδου
«Ποιον να εμπιστευτώ για τις μουσικές σπουδές μου ή για τις μουσικές σπουδές των παιδιών μου;». Εδώ και 40 χρόνια οι κάτοικοι των νοτίων προαστίων (και όχι μόνο) δεν δυσκολεύονται να απαντήσουν αυτό το ερώτημα. Το Ωδείο Τέχνης Φακανά, μια πραγματική μουσική ακαδημία με προγράμματα σπουδών για όλες τις ηλικίες – αλλά και για όλες τις ειδικότητες – προσφέρει εκπαίδευση υψηλού επιπέδου τόσο για τους παθιασμένους ερασιτέχνες, όσο και για τους καταρτισμένους επαγγελματίες του μέλλοντος.
Με κατευθύνσεις σύγχρονης και κλασικής μουσικής, καθηγητές με βαθιά γνώση του αντικειμένου, πλούσιο έργο, και προγράμματα σπουδών που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα τομέων, από τα διπλώματα μουσικών οργάνων μέχρι τα πτυχία μουσικής κινηματογράφων ή μουσικής τεχνολογίας, το Ωδείο Τέχνης Φακανά καταφέρνει να παντρέψει αρμονικά τις μουσικές παραδόσεις αιώνων με τις πιο μοντέρνες μεθόδους διδασκαλίας. Ένας συνδυασμός που αντικατοπτρίζεται και στις ξεχωριστές του εγκαταστάσεις: ένα νεόκτιστο κτίριο νεοκλασικού ρυθμού, όπου η κομψότητα του παρελθόντος συναντά τις υποδομές του σήμερα.
Την ταυτότητά του, το Ωδείο τη χρωστά πάνω από όλα στον ιδρυτή του. Ο Γιώργος Φακανάς, ένας από τους σπουδαιότερους δημιουργούς και σολίστες της τζαζ στην Ελλάδα, ιδρυτής του διεθνώς καταξιωμένου Yiorgos Fakanas Group και συγγραφέας 24 εκπαιδευτικών βιβλίων μουσικής, έχει διδάξει εκατοντάδες επαγγελματίες του κλάδου και διακρίνεται από πραγματικό όραμα για τη μουσική εκπαίδευση του μέλλοντος. Σε εκείνον, λοιπόν, απευθύναμε τις ερωτήσεις μας, για το Ωδείο-στολίδι των νοτίων προαστίων.
Πείτε μας δυο λόγια για την ιστορία του Ωδείου Τέχνης Φακανά. Πότε ιδρύθηκε και πώς αναπτύχθηκε μέχρι το ιδιαίτερα αναβαθμισμένο σημείο που βρίσκεται σήμερα;
Ως μουσικός που άρχισα να δραστηριοποιούμαι στα τέλη της δεκαετίας του ’70, βίωσα την παντελή έλλειψη στη χώρα μας της σύγχρονης μουσικής εκπαίδευσης. Θεώρησα λοιπόν αναγκαία και ικανή συνθήκη για να αναπτυχθεί και να ανανεωθεί η σχέση των ενδιαφερομένων με τη Μουσική Τέχνη, την ίδρυση ενός νέου Ωδείου με κεντρικό προσανατολισμό την εκπαίδευση στα σύγχρονα μουσικά ιδιώματα.
Η ιδέα αυτή ξεκίνησε από την αρχή της δεκαετίας του ’80 ως ένα εργαστήρι ελευθέρων σπουδών σε έναν πολύ μικρό χώρο και, περνώντας από διάφορες φάσεις, φτάσαμε στην ανέγερση του κτιρίου μας όπου ιδρύθηκε το 1997 το Ωδείο Τέχνης Φακανά. Μια πορεία που έχει σήμερα αγκαλιασθεί από χιλιάδες σπουδαστές και έχει συμβάλλει ουσιαστικά σε μια ολοκληρωμένη καλλιτεχνική και εκπαιδευτική πρόταση!
Όλοι οι καθηγητές του Ωδείου έχουν εντυπωσιακά βιογραφικά, τόσο ως διδάσκοντες, όσο και ως μουσικοί – με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα εσάς τον ίδιο. Πόσο σημαντικό είναι ένας καθηγητής να παράγει και ο ίδιος πρωτότυπη μουσική; Με ποιον τρόπο επιδρά στη δουλειά που γίνεται στο Ωδείο;
Βασικό κριτήριο για να συνεργαστούμε με έναν καθηγητή υπήρξε πάντα η δράση και η συμμετοχή του στο καλλιτεχνικό κομμάτι ως ενεργός μουσικός δημιουργός. Προέκυψε έτσι η συνεργασία με μουσικούς καθηγητές που, όχι μόνον είχαν εντυπωσιακά βιογραφικά αλλά συνεχίζουν μέχρι σήμερα να αυξάνουν την ποιότητα και την ποσότητα παραγόμενου έργου, δραστηριοποιούμενοι σε όλα τα μουσικά γεγονότα.
Είναι προφανές ότι με αυτόν τον τρόπο γίνονται ζωντανά παραδείγματα στους σπουδαστές τους, μεταδίδοντας προς αυτούς τη φλόγα της συνεχούς δημιουργικότητας. Το γεγονός αυτό δείχνει την άμεση πρακτική χρήση των μαθημάτων μας και τα καθιστά αναγκαία στην πορεία της εκπαίδευσης. Γενικά η ανάπτυξη της σχέσης μαθήματος-πρόβας-συναυλίας αποτελεί το βασικό στόχο μας. Οι δράσεις των καθηγητών μας ενισχύουν την επίτευξη αυτού του στόχου.
Πώς βοηθά τους μαθητές του Ωδείου η συμμετοχή σε ορχηστρικά σχήματα και παραστάσεις; Με ποια κριτήρια επιλέγονται;
Ο πρώτος στόχος ενός εκπαιδευόμενου μουσικού, ερασιτέχνη ή επαγγελματία, είναι να ανέβει στη σκηνή και να παίξει! Όταν, λοιπόν, αυτό του το προσφέρει το ασφαλές περιβάλλον του Ωδείου με τη συμμετοχή του στα ορχηστρικά μας σχήματα, αποκτά την αυτοπεποίθηση που του χρειάζεται για να ανταπεξέλθει στις ανάγκες μιας αυριανής συναυλίας. Η επαφή του με το κοινό στο συναυλιακό μας χώρο «Αθηνά Live» όπου μάλιστα, θα παίξει στην ίδια σκηνή όπου έχουν βρεθεί μερικοί από τους μεγαλύτερους μουσικούς του κόσμου, του προσθέτει εμπειρίες που μεγαλώνουν την απόλαυση της συμμετοχής. Όλοι οι σπουδαστές μας μπορούν να παίξουν στα γκρουπ- εργαστήρια του Ωδείου μας χωρίς κανέναν περιορισμό. Φτάνει να το θελήσουν! Στα δύο μεγάλα ορχηστρικά σχήματά μας, την Big Band και την Musical Orchestra, η συμμετοχή εξαρτάται από την απόδοση στα υπόλοιπα μαθήματα.
Το ΩΤΦ προσφέρει οκτώ διαφορετικούς κύκλους σπουδών. Πώς κατευθύνετε έναν άνθρωπο που θέλει να εργαστεί ως επαγγελματίας μουσικός στην επιλογή του κατάλληλου για εκείνον;
Το βασικότερο κριτήριο επιλογής του προγράμματος σπουδών προκύπτει από την εισαγωγική συνέντευξη του υποψήφιου σπουδαστή με τους υπεύθυνους καθηγητές. Εκεί θα ειπωθούν οι ανάγκες του σπουδαστή, οι βλέψεις του, η προηγούμενη μουσική του εμπειρία, τα είδη της μουσικής που προτιμά, οι γνώσεις του από παλαιότερη εκπαιδευτική δραστηριότητα και γενικά τον ρόλο που θέλει να παίξει η Μουσική στην καριέρα και τη ζωή του. Από εκεί και ύστερα, μετά και από μία ακρόαση με το όργανο του, η εμπειρία μας θα τον οδηγήσει με ασφάλεια και σοβαρότητα.
Ποια είναι αυτή τη στιγμή τα πιο περιζήτητα μουσικά επαγγέλματα; Ποιες γνώσεις και χαρακτηριστικά πρέπει να έχει κανείς για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις τους;
Ο performer-εκτελεστής μουσικού οργάνου και η συμμετοχή του σε μικρές ή μεγάλες ορχήστρες, σε χώρους συναυλιών, θέατρα, music clubs, περιοδείες, τηλεόραση κλπ, αποτελεί πάντοτε την πιο περιζήτητη επαγγελματική απασχόληση των επαγγελματιών μουσικών. Ακόμη, ως συνθέτης-ενορχηστρωτής γράφει μουσική για δική του χρήση ή αναλαμβάνει παραγγελίες από δημόσιους ή ιδιωτικούς οργανισμούς ή καλλιτέχνες, γράφει μουσική για θέατρο, κινηματογράφο, τηλεόραση, ραδιόφωνο, διαφημίσεις, social media κλπ. Ως δάσκαλος-καθηγητής μουσικής εργάζεται σε Ωδεία ή ιδιωτικά. Σε κάποιες πιο σπάνιες περιπτώσεις συγγράφει βιβλία εκπαιδευτικού περιεχομένου.
Απαραίτητα στοιχεία για όλα αυτά είναι η μουσική ανάγνωση, η τέλεια γνώση ενός τουλάχιστον μουσικού οργάνου και η μερική σχέση με άλλα όργανα, η υψηλή θεωρητική κατάρτιση, η σχέση με την μουσική τεχνολογία, η γνώση της ιστορικής εξέλιξης του αντικειμένου του, η επίγνωση των παραμέτρων του μουσικού επαγγέλματος, η εμπειρία συμμετοχής σε μουσικές δραστηριότητες ως performer. Στην ουσία όλα εκείνα που προσφέρει ένα Ακαδημαϊκό-Επαγγελματικό Τμήμα ενός Σύγχρονου Ωδείου όπως το δικό μας!
Τι σημαίνει «ανανεωμένο κλασικό ωδείο»; Διατηρεί η κλασική μουσική τη φρεσκάδα της το 2024;
Η Κλασική Μουσική στο σύνολο της αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες δραστηριότητες της ανθρωπότητας. Δεν τίθεται θέμα «φρεσκάδας»! Παραμένει όρθια και ζωντανή στους αιώνες. Η παραδοχή αυτή μας κάνει εδώ στο Ωδείο μας να δημιουργήσουμε ένα ανανεωμένο κλασικό Ωδείο όπου, με σύγχρονους τρόπους και αντίληψη να αλλάζουμε τους τρόπους διδασκαλίας της χρησιμοποιώντας σύγχρονα μέσα, τεχνολογία κλπ. Επίσης να διερευνούμε τρόπους παντρέματος του κλασικού ηχοχρώματος με τα σύγχρονα μουσικά ρεύματα ανανεώνοντας το ενδιαφέρον όχι μόνον των κλασικών σπουδαστών μας αλλά και εκείνων που ασχολούνται με τις νέες τάσεις.
Ποια είναι τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της μουσικής εκπαίδευσης για τα παιδιά και ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να έρθουν σε επαφή για πρώτη φορά με αυτή; Πώς τα βοηθά το Ωδείο Τέχνης Φακανά να επιλέξουν το όργανο ή το πρόγραμμα εκπαίδευσης που τους ταιριάζει;
Όσο πιο νωρίς ξεκινά η σχέση των παιδιών με τη Μουσική τόσο πιο μεγάλη θα είναι η επίδραση των θετικών της στοιχείων στο μελλοντικό τους χαρακτήρα. Πέραν του γεγονότος ότι η απασχόληση με ένα μουσικό όργανο προσφέρει ένα χόμπι με άπειρες δημιουργικές ώρες.
Ο καλύτερος τρόπος για να έρθει ένα παιδί σε επαφή με τον κόσμο της Μουσικής είναι το παιχνίδι. Να γνωρίσει τη μουσική διαδικασία παίζοντας μέχρι να φτάσει στο σημείο να επιλέξει το μουσικό όργανο που κινεί το ενδιαφέρον του. Αυτή είναι η λογική του συστήματος Orff που αναπτύσσουμε στο Ωδείο μας. Παιδιά από 3 χρονών και έως 10 συμμετέχουν ομαδικά σε ένα μουσικό παιχνίδι κρατώντας μικρά οργανάκια και σταδιακά ανακαλύπτουν με σιγουριά τις μουσικές επιλογές, το όργανο και το μουσικό τους μέλλον!