Ca’ Del Bosco: Το ιστορικό οινοποιείο που παράγει μερικά από τα καλύτερα αφρώδη κρασιά στον κόσμο
Xmas Guide 2024Με ιστορία που ξεκινά το 1960, το φημισμένο ιταλικό οινοποιείο παράγει κρασιά με χαρακτήρα - ανάμεσά τους μερικές από τις καλύτερες ετικέτες Franciacorta στον κόσμο.
- 17/12/2024
- Κείμενο: Γιώτα Παναγιώτου
Tο 2023 το Wine Enthusiast αναγνώρισε το Ca’ del Bosco ως Ευρωπαϊκό Οινοποιείο της Χρονιάς. Η ιστορία όμως του οινοποιείου Ca’ Del Bosco – η οποία μοιάζει να έχει ξεπηδήσει μέσα από τα παραμύθια – ξεκίνησε πολύ νωρίτερα, στα μέσα της δεκαετίας του 1960 περίπου, όταν η Annamaria Clementi Zanella αποφάσισε να φύγει μια για πάντα από το ασφυκτικό Μιλάνο και τους έντονους ρυθμούς της πρωτεύουσας του ιταλικού βορρά. Αγόρασε μια παλιά, μοναχική, πέτρινη αγροικία στο Erbusco, έναν λόφο, τον οποίο οι ντόπιοι αποκαλούσαν «Ca’ del bosc» και ήταν περιτριγυρισμένος από πυκνά δάση καστανιάς.
Ακολουθώντας το όνειρό της, το 1968, με τη βοήθεια του Antonio Gandossi, φύτεψε στην περιοχή τους πρώτους αμπελώνες, εφαρμόζοντας πρωτοποριακές, για την εποχή, μεθόδους καλλιέργειας. Το πρώτο κρασί του Ca’ Del Bosco «γεννήθηκε» το 1971 και ήταν το Pinot di Franciacorta Bianco, ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα βγήκε στην αγορά το Rosso di Franciacorta.
Ο καθοριστικός ρόλος του Maurizio Zanella
Ο Maurizio Zanella, ο γιος της Annamariaν -αφού «τρίφτηκε» επαγγελματικά στην παραγωγή της σαμπάνιας, δίπλα σε κορυφαίους παραγωγούς στην Καμπανία- αντιλήφθηκε πολύ νωρίς τις δυνατότητες του τόπου του. Χάρη στη δική του επιμονή, πείστηκε να συμμετάσχει στο φιλόδοξο όραμα ο σπουδαίος chef de cave André Dubois: προϊόν αυτής της συνεργασίας ήταν η πρώτη Franciacorta Vintage Pinot.
Σήμερα, η ποιότητα των κρασιών του Ca’ Del Bosco φέρει την υπογραφή του, καθώς χάρη στον Maurizio το οινοποιείο, στο σύνολό του, αποτελεί την πρώτη και καλύτερη έκφραση των δυνατοτήτων της περιοχής –είναι αυτός, άλλωστε που δημιούργησε την εμβληματική ετικέτα Franciacorta DOCG. Σημείωσε πως πολλοί ειδικοί στο κρασί θεωρούν ότι γεωγραφικά η Franciacorta είναι το μόνο σημείο στην Ιταλία που παράγει αυθεντικά αφρώδη κρασιά.
Παράδοση και καινοτομία σε αρμονία
Το Ca’ del Bosco αφουγκράζεται τη Φύση και της δίνει την ευκαιρία να εκφραστεί με κάθε μορφή. Για το εν λόγω οινοποιείο, ο άνθρωπος λειτουργεί ως θεματοφύλακας μιας εξαιρετικής κληρονομιάς, αξιοποιώντας τη γη, χωρίς να την κακομεταχειρίζεται. Για αυτόν τον λόγο έχουν υιοθετήσει πλήρως την βιολογική αμπελοκαλλιέργεια, αφήνοντας τη Φύση να αποφασίζει.
Το Ca’ del Bosco απλά βοηθά, γιατί θεωρεί πως το κρασί τους ήδη υπάρχει στους αμπελώνες, όπως ακριβώς ο Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου βρισκόταν στην καρδιά του μάρμαρου Carrara, πριν πάρει την τελική του μορφή από τον καλλιτέχνη. Η Φύση είναι δύναμη και το κρασί είναι η έκφρασή της: ο Maurizio Zanella και η οικογένειά του είναι οι πιστοί θεματοφύλακες αυτής της παράδοσης.
Κρασί και Τέχνη
Πέρα από ένα μπουτίκ οινοποιείο, το Ca’ del Bosco αποτελεί και μια γκαλερί γεμάτη έργα σύγχρονης τέχνης. Αν το επισκεφτείς, θα εντυπωσιαστείς με την πρώτη ματιά και δεν θα ξεχάσεις ποτέ τον ρινόκερο, σε φυσικό μέγεθος, που ίπταται κρεμασμένος στην οροφή του κελαριού. Πρόκειται για μια εικαστική παρέμβαση του σπουδαίου Stefano Bombardieri, με τίτλο «Il peso del tempo sospeso».
Από τις δουλειές των υπόλοιπων καλλιτεχνών, θα ξεχωρίσεις ανάμεσα στις δεξαμενές μια μεταλλική «δαντέλα». Το συγκεκριμένο έργο είναι το «Water in dripping» και αποτελεί ένα πρότζεκτ του Κινέζου καλλιτέχνη Zheng Lu. Στόχος του είναι να υπενθυμίζει στους επισκέπτες τον χρόνο που περνά και τη ρευστότητα των στιγμών. Μια εντυπωσιακή ομάδα καλλιτεχνών, φωτογράφων και συγγραφέων έχει συνεργαστεί με το οινοποιείο σε πολιτιστικά και εκπαιδευτικά έργα και στο Ca’ del Bosco είναι σίγουροι ότι αυτό όχι μόνο θα συνεχιστεί, αλλά θα επεκταθεί κι άλλο στο μέλλον.
Τα μυστικά της οινοποίησης της Franciacorta
Η μέθοδος οινοποίησης που ακολουθείται στο Ca’ del Bosco είναι πλήρως επηρεασμένη από τη Φύση. Κι ενώ η ομάδα των οινολόγων εξακολουθεί να ακολουθεί ιστορικές τεχνικές οινοποίησης, χρησιμοποιεί παράλληλα πλήρως εξελιγμένο εξοπλισμό και τεχνολογία αιχμής, προκειμένου να φτιάξει μερικά από τα καλύτερα ιταλικά κρασιά που έχεις δοκιμάσει ποτέ. Το μυστικό εδώ είναι η μέθοδος Ca’ del Bosco, σύμφωνα με την οποία τα σταφύλια επιλέγονται προσεκτικά σε ξεχωριστά τσαμπιά και κατόπιν υποβάλλονται σε εντατικό πλύσιμο, μέσα από ένα σχολαστικό σύστημα καθαρισμού: τρεις τεράστιες δεξαμενές εμποτισμού χρησιμοποιούνται για το μπάνιο των σταφυλιών και το υδρομασάζ τους, γεγονός το οποίο εγγυάται πως οι χυμοί που θα εξαχθούν αργότερα θα είναι όσο το δυνατόν πιο καθαροί.
Τα σταφύλια, κατόπιν, στεγνώνουν μηχανικά προκειμένου να απομακρυνθούν οι μικροοργανισμοί και η σκόνη, γεγονός που συμβάλλει ακόμη περισσότερο στο να διατηρήσει το κρασί τη σπιρτάδα και τα αρώματά του στο φουλ. Φυσικά, οι φιάλες παλαιώνουν σε περιβάλλον ελεγχόμενης θερμοκρασίας, μέσα σε υπόγεια κελάρια όπου χρησιμοποιούνται καινοτόμες τεχνικές, διαδικασία η οποία εγγυάται τη δημιουργία οίνων κορυφαίας ποιότητας.
Οι ετικέτες της Franciacorta
Η ναυαρχίδα του Ca’ Del Bosco είναι αναμφισβήτητα η Franciacorta Cuvée Prestige, που αποτελείται από Chardonnay, Pinot Nero και Pinot Bianco. Οι παραπάνω ποικιλίες οινοποιούνται χωριστά και κατόπιν ωριμάζουν για 7 μήνες. Στη συνέχεια, μπλεντάρονται μαζί με παλιές χρονιές και μετά μπαίνουν στο μπουκάλι για τη δεύτερη ζύμωση, σύμφωνα με την metodo classico, ακολουθώντας τον ίδιο ακριβώς τρόπο που γίνεται η σαμπάνια, Μετά το κρασί θα ωριμάσει για 25 μήνες (sur lattes) μέσα στη φιάλη. Σε αυτή ακριβώς τη διαδικασία η Franciacorta Cuvée Prestige χρωστά το κρεμώδες, σούπερ πολύπλοκο και με έντονα αρώματα (brioche, φουντουκιού, λεμονιού και λευκών λουλουδιών) προφίλ της. Θα την απολαύσεις με θαλασσινά frutti di mare, κίτρινα τυριά -αν είναι παλαιωμένα, ακόμη καλύτερα- εκλεκτά αλλαντικά, αλλά και (γιατί όχι) αυγοτάραχο.
Στην Ελλάδα έρχεται και η magnum εκδοχή της που είναι ό,τι πρέπει για τα μεγάλα τραπέζια των γιορτών, αλλά και η ντελικάτη Franciacorta Cuvée Prestige Rosé, η οποία πρωτο-κυκλοφόρησε το 2005. Φτιάχνεται από Pinot Nero και Chardonnay, ενώ ωριμάζει στις οινολάσπες της λίγο παραπάνω, για 30 μήνες.
Αξίζει, επίσης, να αναζητήσεις την Franciacorta Annamaria Clementi. Δημιουργείται από τα καλύτερα σταφύλια, τα οποία επιλέγονται από συγκεκριμένα crus μόνο στις καλύτερες χρονιές. Κυκλοφόρησε αρχικά το 1979, τη χρονιά του πρώτου τρύγου του Ca’ del Bosco, και τότε ονομάστηκε Franciacorta Vintage. Παρασκευάζεται κυρίως από Chardonnay, με προσθήκες Pinot Bianco και Pinot Nero. Το 1989 τη μετονόμασαν σε Cuvée Annamaria Clementi Reserve, αποτίνοντας φόρο τιμής στη μητέρα του Maurizio Zanella.
Από τον τρύγο του 2008 κι έπειτα στην ετικέτα υπάρχει μόνο η ένδειξη Annamaria Clementi. Εκείνη τη χρονιά, μάλιστα, η συγκεκριμένη Franciacorta έγινε zero dosage, προκειμένου να αναδειχθεί η καθαρότητα και η ακεραιότητά της. Κυκλοφορεί και σε rosé εκδοχή, η οποία γίνεται αποκλειστικά με σταφύλια της ποικιλίας Pinot Nero και ξεχωρίζει για την ισορροπία της.
Οι υπόλοιπες ετικέτες
Σε καλές κάβες, μπορείς να αναζητήσεις επίσης το Ca’ del Bosco Curtefranca Rosso, ένα ξεχωριστό, κόκκινο κρασί από τη Λομβαρδία, χαρμάνι των ποικιλιών Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon και Merlot – ότι πρέπει για να συνοδεύσεις πιάτα με κόκκινο κρέας και κοπές. Η λευκή εκδοχή του, το Ca’ del Bosco Curtefranca Bianco, αποτελεί ένα εξίσου υπέροχο πάντρεμα των ποικιλιών Chardonnay (80%) και Pinot Bianco (20%), ενώ οι λάτρεις των μονοποικιλιακών κρασιών απλά θα λατρέψουν το Ca’ del Bosco Chardonnay.
Το σήμερα και το αύριο
Η Ca’ del Bosco σήμερα θεωρείται ένας από τους κορυφαίους παραγωγούς παγκοσμίως Franciacorta δηλαδή του πιο αναγνωρισμένου αφρώδους οίνου της Ιταλίας από την περιφέρεια της Λομβαρδίας και σήμερα κατέχει πάνω από 230 εκτάρια αμπελώνων. Το υπερσύγχρονο κελάρι του οινοποιείου, μοναδικό στην περιοχή της Franciacorta, επιτρέπει στην οινοποιητική ομάδα να περηφανεύεται για την υψηλή ποιότητα των κρασιών της και να διεκδικεί σπουδαία βραβεία. Αρκεί να σου πούμε πως το 2023 το Wine Enthusiast αναγνώρισε το Ca’ del Bosco ως Ευρωπαϊκό Οινοποιείο της Χρονιάς.
Τα κρασιά του Ca’ del Bosco εισάγονται στην Ελλάδα αποκλειστικά από την Trinity Wines.