Η Lifestories μπορεί να κάνει τη δική σου ζωή βιβλίο ή βίντεο
Πώς θα σου φαινόταν αν σου λέγαμε πως υπάρχει κάποιος που μπορεί να καταγράψει, να αποτυπώσει και να παρουσιάσει τις αναμνήσεις και τις ιστορίες σου, συνδέοντας το παρελθόν σου με το παρόν και δημιουργώντας ένα ανεκτίμητο δώρο για το μέλλον το δικό σου και των απογόνων σου;
- 28/10/2016
- Κείμενο: Πωλίνα Παρασκευοπούλου
Πάντα με συνέπαιρναν οι ιστορίες ζωής. Αφηγήσεις βγαλμένες από την ανθρώπινη ψυχή, έρωτες μιας άλλης εποχής, επιλογές ζωής και ο απολογισμός τους, παιχνίδια της μοίρας που στιγμάτισαν, ιστορικά γεγονότα που μάθαινα στο σχολείο, διηγούμενα από ανθρώπους που τα είχαν εμπειρευτεί, οικογενειακά μυστικά που αποκαλύπτονταν συνήθως αργά…
Δεν ξέρω πότε ακριβώς κόλλησα το μικρόβιο να αποζητώ να μάθω ανθρώπινες ιστορίες. Πάντως σίγουρα ήταν κάπου στο δημοτικό, όταν έμαθα ένα κομμάτι της δικής μου ιστορίας για την πρόγιαγιά μου από την Τραπεζούντα, η οποία αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το μωρό της, για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων και τελικά το κατασπάραξαν τα τσακάλια! Ή όταν έχασε το πρώτο της παιδί μέσα στην αναμπουμπούλα του διωγμού και το 1982 που ο πρώτος της εγγονός και θείος μου Κώστας, επισκέφτηκε τα πάτρια εδάφη της, το σπίτι της, η τύχη τα έφερε έτσι ώστε να γνωρίσει το χαμένο αυτό παιδί, έναν 64χρονο… στρατιωτικό του Τουρκικού στρατού, με δύο γιους επίσης ανώτατους στρατιωτικούς στην Άγκυρα· ο μεγαλύτερος μάλιστα είχε σκοτωθεί κατά την απόβαση στην Κύπρο το 1974, ακριβώς όπως και ο Έλληνας φαντάρος, αδερφός του Κώστα. Πρώτα ξαδέρφια σε πόλεμο με αντίπαλα στρατόπεδα από την ίδια γιαγιά! Ένα τραγικό παιχνίδι της μοίρας που δεν τελείωσε εκεί, αφού, η πρόγιαγιά μου δεν έμαθε ποτέ πως το πρώτο, το χαμένο της παιδί ζει, καθώς πέθανε ακριβώς μια μέρα πριν ανακαλύψει ο θείος μου το μίτο της ιστορίας.
Είναι κάποιες ιστορίες ζωής σαν αυτή που αν δεν καταγραφούν, χάνονται στη λήθη του χρόνου μαζί με τους ανθρώπους που τις έζησαν, αναμνήσεις που ξεθωριάζουν, παρασύρονται σαν ξερά φύλλα στον άνεμο. Αλλά τι θα γινόταν αν υπήρχε ένας άνεμος που αντί να τα διασκορπίζει, μπορούσε να συνδέει τα ξερά φύλλα του παρελθόντος με αυτά του παρόντος και να τα οδηγήσει προς το μέλλον; Κάπου εδώ μπαίνει η προσωπική ιστοριογράφος, Άννα Νομικού και εμπνευστής της εταιρίας Lifestories.gr.
Όπως λέει και το όνομά της, η Lifestories ειδικεύεται στην καταγραφή, διατήρηση και παρουσίαση ιστοριών ζωής μέσα από εξατομικευμένα βιβλία και βίντεο ντοκυμαντέρ. Χρησιμοποιώντας ως βασικό εργαλείο μαγνητοφωνημένες συνεντεύξεις, η Άννα δημιουργεί βιογραφίες, απομνημονεύματα, προσωπογραφίες, οικογενειακές και εταιρικές ιστορίες, και βοηθάει με τον τρόπο αυτό να διατηρηθεί ζωντανή η μνήμη τους στο πέρασμα του χρόνου συνδέοντας έτσι το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον. “Όλοι έχουν μια ενδιαφέρουσα ιστορία να διηγηθούν αλλά και την ανάγκη να καταγράψουν τη ζωή τους” μου λέει η Άννα και είναι κάτι που πιστεύω κι εγώ ακράδαντα αλλά κι έχω δει πολλές φορές μέσα από τη δική μου δουλειά. “Στόχος μου είναι να προσφέρω της υπηρεσίες μου σε ανθρώπους που επιθυμούν να αποτυπώσουν και να διαφυλάξουν τις αναμνήσεις τους, να μοιραστούν τις προσωπικές τους ιστορίες και να επικοινωνήσουν με τον τρόπο αυτό στους δικούς τους ποιοι είναι, τι έκαναν και τι είδαν στην ζωή τους, δημιουργώντας και προσφέροντας ένα μοναδικό δώρο στους απογόνους τους”.
Η αμέσως επόμενη ερώτηση που μου έρχεται στο μυαλό να κάνω στην Άννα, είναι ποιο γεγονός υπήρξε η αφορμή να δώσει σάρκα και οστά σε αυτή την ιδέα. “Ο σπόρος μπήκε στο μυαλό μου όταν μαζί με τον αδελφό μου δημιουργήσαμε ένα βίντεο για τα εξηκοστά γενέθλια του πατέρα μας. Διαθέτοντας εμπειρία στη συλλογή μαρτυριών και στην χρήση βίντεο, animation και μοντάζ, αποφασίσαμε να συλλέξουμε αναμνήσεις, εμπειρίες και ευχές συγγενών και φίλων του πατέρα μας και να τις συνδυάσουμε με πλούσιο φωτογραφικό, κινηματογραφικό και αρχειακό υλικό. Ξεκινήσαμε από τους κοντινούς μας ανθρώπους και καταλήξαμε να ψάχνουμε και να βρίσκουμε παλιούς φίλους και συμμαθητές! Όταν έφτασε η μέρα των γενεθλίων του, καλέσαμε όλους τους συμμετέχοντες στο σπίτι (μην έχοντας πει τίποτα στον πατέρα μας) και κάναμε την προβολή. Ο πατέρας μας, αλλά και όλοι οι φίλοι και συγγενείς που ήταν μαζί μας, ήταν με δάκρυα στα μάτια και όλοι μας είπαν μετά πόσο θα ήθελαν και αυτοί ένα τέτοιο βίντεο! Κάποιοι μάλιστα μας ρώτησαν γιατί δεν το κάνουμε επαγγελματικά”.
Ωστόσο, η Άννα Νομικού και πριν από αυτό το γεγονός, είχε ξεκινήσει να παίρνει αυτοβιογραφικές συνεντεύξεις από μέλη της οικογένειάς της με σκοπό να τις καταγράψει και να τις διαφυλάξει για εκείνη και τα παιδιά της. Με σπουδές στο εξωτερικό πάνω στην “Προφορική Ιστορία” η Lifestories ήρθε να καλύψει ένα κενό στην Ελλάδα κι ένα κενό στο μέλλον της ιστορίας του καθένα από εμάς ξεχωριστά. Στην ουσία, η Προφορική Ιστορία (Personal Histories) είναι ένας επιστημονικός κλάδος που χρησιμοποιεί τη μαρτυρία – τον προφορικό λόγο (αφήγηση), ως βασικό εργαλείο για τη μελέτη της ιστορίας. Συνδυάζει τις προσωπικές αφηγήσεις με ιστορικά τεκμήρια (αρχεία, ιστοριογραφία κλπ) με σκοπό τη βαθύτερη κατανόηση της βιωμένης ανθρώπινης εμπειρίας, ενώ ταυτόχρονα, διερευνά τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι θυμούνται, ερμηνεύουν και κατανοούν το παρελθόν τους και τα κοινωνικά και ιστορικά γεγονότα τα οποία έχουν βιώσει. Τέλος, δίνει φωνή σε ανθρώπους και κοινωνικές ομάδες που δεν εκπροσωπούνται πάντα από την επίσημη ιστορία.
Μέσα από την ενασχόλησή της με το αντικείμενο η Άννα μου αποκάλυψε πως έχει φτάσει σε 3 πολύ βασικά συμπεράσματα. Το πρώτο είναι πως δεν υπάρχει ζωή που να μην έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον, όσο απλή και συνηθισμένη και αν φαίνεται. Το δεύτερο πως η αυτοβιογραφική συνέντευξη έχει τεράστια οφέλη για τον αφηγητή καθώς η ανάκληση και αφήγηση του παρελθόντος είναι μια ιδιαίτερα θεραπευτική διαδικασία, η οποία βοηθά τους ηλικιωμένους (και όχι μόνο) να βελτιώσουν την αυτοεκτίμηση τους. “Περιγράφοντας γεγονότα και καταστάσεις του παρελθόντος του, ο αφηγητής κατασκευάζει μια ιστορία και προσδίδει νόημα στη ζωή του. Και φυσικά αφήνει κάτι πίσω του για την οικογένειά του και τους απογόνους του”. Και το τελευταίο, όπως μου είπε χαρακτηριστικά είναι πως “ο καλύτερος τρόπος κατά την γνώμη μου να μάθει κανείς και να κατανοήσει την ιστορία είναι μέσα από τις αφηγήσεις ανθρώπων που την έζησαν – αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα νέα παιδιά που συχνά βαριούνται να διαβάζουν ιστορικά βιβλία και αναλύσεις”.
Lifestories “Αποσπάσματα” from Lifestories on Vimeo.
Αν θέλεις λοιπόν να μάθεις ή να καταγράψεις την ιστορία τη δική σου ή της οικογένειάς σου και να αφήσεις μια ανεκτίμητη κληρονομιά στις επόμενες γενιές, αν θέλεις να αφηγηθείς μια ιστορία αγάπης με ένα βίντεο και να το κάνεις δώρο ή να τυπώσεις σε βιβλίο τα απομνημονεύματά σου, τότε η Άννα Νομικού είναι ο άνθρωπός σου! Η Lifestories αναλαμβάνει επίσης να καταγράψει την “Τοπική Ιστορία”, για παράδειγμα μιας γειτονιάς αλλά και την “Ιστορία της επιχείρησης” που απευθύνεται σε επαγγελματίες που έχουν μια εταιρία/οργανισμό/μουσείο ή ένα προϊόν και θέλουν να το προωθήσουν ή να το παρουσιάσουν με ένα διαφορετικό τρόπο, αποτυπώνοντας την προσωπική ιστορία δημιουργίας και εξέλιξης της δουλειάς τους. Στο site μπορείς να βρεις κάποια συγκεκριμένα πακέτα με τις παροχές τους και την τιμή αλλά από εκεί και πέρα πρόκειται για μια διαδικασία αρκετά εξατομικευμένη, κατά την οποία μπορείς να επιλέξεις συγκεκριμένα πράγματα γι’αυτό που θέλεις να δημιουργήσεις, συζητώντας με την Άννα σε ένα πρώτο ραντεβού που παρέχεται δωρεάν.