Ethos: Η πραγματική έκπληξη του Netflix έρχεται από την Τουρκία
Δεν μιλάμε για μια ακόμα τουρκική σαπουνόπερα σαν αυτές που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε από τη γειτονική χώρα. Αντίθετα, μιλάμε για ένα κοινωνικό δράμα που προσφέρει μια διαφορετική προσέγγιση της κατάστασης που επικρατεί στην Τουρκία, η οποία φαίνεται να διχάζεται περισσότερο παρά ποτέ σε δύο παράλληλους αλλά εντελώς διαφορετικούς μεταξύ τους κόσμους.
- 05/12/2020
Στην Ελλάδα οι τουρκικές σειρές που προβάλλονται στην τηλεόραση είναι αποκλειστικά σαπουνόπερες, παρουσιάζοντας -σχεδόν πάντα- παρόμοιες ιστορίες. Ωστόσο, η νέα πρωτότυπη σειρά του Netflix, Ethos, έρχεται να αλλάξει αυτήν την τάση και επιχειρεί να δείξει την ωμή πραγματικότητα που βιώνουν οι κάτοικοι της γειτονικής χώρας του σήμερα. Τη σειρά, της οποίας ο τίτλος στα τουρκικά είναι Bir Başkadır, που σημαίνει «Είναι κάτι άλλο», σκηνοθετεί ο Berkun Oya, ιδιαίτερα γνωστός στο τουρκικό θέατρο. Με μόνο οκτώ επεισόδια συνολικά, κατάφερε να με συνεπάρει καθ’ όλη τη διάρκειά της, καθώς εξερεύνησε τα βάθη του ανθρώπινου συναισθήματος και της σύνδεσης, μέσω ενός μικρού καστ αλληλένδετων χαρακτήρων που υποφέρουν από δύσκολες συνθήκες στη καθημερινή τους ζωή.
Η σειρά μας συστήνει τη Μέριεμ (Oyku Karayel), μια καθαρίστρια μερικής απασχόλησης, η οποία βιώνει λιποθυμικά επεισόδια και αφού οι γιατροί δεν βρίσκουν κάποιο ιατρικό πρόβλημα, την στέλνουν σε μία ψυχολόγο, την Πέρι (Defne Kayalar). Η Πέρι έχει εκπαιδευτεί στα καλύτερα σχολεία, έχει σπουδάσει στο εξωτερικό και επέστρεψε στην Τουρκία για να ασκήσει την ψυχιατρική. Η Μέριεμ ζει με τον αδερφό της, Γιασίν (Fatih Artman), τη σύζυγό του, Ρουχιγιέ (Funda Eryigit), και τα δύο παιδιά τους, την Έσμα και τον Ισμαήλ. Η Ρουχιγιέ βρίσκεται σε βαθιά κατάθλιψη, ενώ ο Ismail, περίπου 3-4 ετών, δεν μιλάει. Παράλληλα η σειρά ασχολείται με τη ζωή του Σινάν, του άντρα του οποίου το σπίτι καθαρίζει η Μέριεμ, της Γκιουλμπίν, μιας ψυχιάτρου με μία βαθιά προβληματική οικογένεια, της Μελίσσα η οποία είναι γνωστή ηθοποιός σε μια διάσημη τουρκική σαπουνόπερα, και τέλος με τον Χότζα, από τον οποίο η Μέριεμ πρέπει να παίρνει την έγκριση για κάθε της πράξη.
Ο κάθε χαρακτήρας της σειράς είναι δυστυχισμένος με τον δικό του τρόπο, βαθιά θαμμένος σε αγωνίες, αντιφάσεις, προκαταλήψεις και διλήμματα. Βλέπουμε, από τη μία πλευρά, μια σύγχρονη Τουρκία στην οποία οι άνθρωποι έχουν σπουδάσει, είναι ανοιχτοί στις σεξουαλικές τους προτιμήσεις και ζουν μια ζωή την οποία έχουν δημιουργήσει οι ίδιοι για τον εαυτό τους. Από την άλλη, συναντάμε την παραδοσιακή Τουρκία, η οποία «υποχρεώνει» τις γυναίκες να φορούν μαντίλα, να είναι υποχείρια των ανδρών του σπιτιού, να ακολουθούν πιστά τον Χότζα τους και γενικότερα να ζουν μια ζωή, την οποία οι άλλοι έχουν φτιάξει για εκείνες.
Είναι μια εξαιρετική παραγωγή, με πολύ καλή σκηνοθεσία και ένα πολύ ενδιαφέρον και προσεγμένο σενάριο. Παράλληλα αυτό που σίγουρα την απογειώνει είναι το εξαιρετικό καστ, και ιδιαίτερα η ερμηνεία της πρωταγωνίστριας και ταλαντούχας ηθοποιού Oyku Karayel, που υποδύεται την Μέριεμ, ενσαρκώνοντας με μοναδικό τρόπο το ρόλο της καταπιεσμένης γυναίκας που δεν μιλάει για όσα την απασχολούν. Ακόμη, η σειρά περιλαμβάνει υπέροχα τοπία και εικόνες τόσο από την κοσμοπολίτικη Κωνσταντινούπολη όσο και από τις -μελαγχολικές- παραγκουπόλεις και τα χωριά της. Μια τελευταία πινελιά που βρήκα πολύ ενδιαφέρουσα ήταν η επιλογή ανατολίτικων τραγουδιών του Ferdi Özbeğen, που προσφέρουν μια ιδέα για τη λαϊκή τουρκική μουσική.
Το Ethos είναι μια από τις πιο διορατικές και ταυτόχρονα διακριτικές αναπαραστάσεις των διαφορετικών τμημάτων της σύγχρονης τουρκικής κοινωνίας που έχω παρακολουθήσει. Δηλαδή, επιχειρεί να παρουσιάσει το πρόβλημα της διχασμένης Τουρκίας, χωρίς όμως να το ονομάζει ή να το δείχνει ξεκάθαρα. Πρέπει να κοιτάξεις πέρα από την επιφάνεια για να εξερευνήσεις τι βρίσκεται κάτω από το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο ενός ατόμου. Όλοι φαίνεται να μαστίζονται από προκατάληψη και φόβο, ενώ παλεύουν με τα προβλήματά τους, τις σκιές και τους δαίμονές τους. Αυτό είναι που τους συνδέει και τους κάνει ανθρώπους.
Μην περιμένεις ανατροπές ή ηρωισμούς. Στόχος της σειράς είναι -ξεκάθαρα- μια ωμή και ρεαλιστική απεικόνιση της σημερινής πραγματικότητας, με ανθρώπους και οικογένειες, που, ανεξαρτήτως θρησκείας και παράδοσης, καλούνται να αντιμετωπίσουν όσα τους καταπιέζουν και τους πνίγουν.