«Κοιταξέ με, άκουσε με»: Ο φωτογράφος Κοσμάς Κουμιανός μιλά στο NouPou για την έκθεση με τα πορτρέτα που συγκλονίζουν
O φωτογράφος Κοσμάς Κουμιανός μιλά στο NouPou για την έκθεση με τίτλο «Κοίταξέ με, άκουσέ με» που φιλοξενείται στο Ωδείο Αθηνών από τις 10 μέχρι και τις 13 Μαρτίου, μέσα από την οποία βλέπουμε πορτρέτα που καθηλώνουν και αντικατοπτρίζουν την τεράστια δύναμη ψυχής που κρύβουν μέσα τους γυναίκες από όλο τον κόσμο.
- 10/03/2022
Ο γνωστός Έλληνας φωτογράφος Κοσμάς Κουμιανός αποφάσισε το 2018 να ξεκινήσει μεγάλα ταξίδια, ώστε να καταγράψει με τον φακό του τα πρόσωπα γυναικών που παρά τις κακουχίες που πέρασαν, κατάφεραν να ορθοποδήσουν. Βρέθηκε στη Σενεγάλη, στον Λίβανο, στη Συρία και σε άλλα μέρη του κόσμου, φωτογραφίζοντας αποκλειστικά γυναίκες και μικρότερα κορίτσια να χαμογελούν, γιατί όπως εξηγεί, στόχος δεν ήταν να αποτυπώσει κάποιο δράμα, αλλά τη δύναμη της ψυχής αυτών των ανθρώπων, που μέσα στις αντίξοες συνθήκες, πάντα βρίσκουν έναν λόγο για να χαμογελούν.
Αρωγός του σε αυτήν την προσπάθεια ήταν η ActionAid, η οποία μάχεται για τα τα δικαιώματα αυτών των γυναικών και, μέσα από τα πορτρέτα του Έλληνα φωτογράφου, μέσα από βίντεο, ομιλίες και συνεντεύξεις, αναδεικνύει τον αγώνα αυτών των γυναικών που παλεύουν να γίνουν ορατές σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο και διεκδικούν μια ζωή με αξιοπρέπεια και ευκαιρίες.
Ο Κοσμάς Κουμιανός μιλά στο NouPou για την έκθεση με τίτλο «Κοίταξέ με, άκουσέ με», που φιλοξενείται μέχρι και τις 13 Μαρτίου στο Ωδείο Αθηνών.
«Κοίταξέ με, άκουσέ με». Ποιοι ήταν οι στόχοι αυτής της έκθεσης;
Οι στόχοι μου με την ActionAid πάνω σε αυτό είναι κοινοί. Ο ένας μας στόχος είναι η ενδυνάμωση των γυναικών και ο δεύτερος να αναδείξουμε όχι το δράμα, αλλά το μεγαλείο αυτών των γυναικών, το οποίο είναι κάτι που αντιλαμβάνεται κανείς με το που δει τις φωτογραφίες. Δεν θα δει κανείς αρνητικά συναισθήματα στα πρόσωπά τους, αντιθέτως θα δει τη χαρά και γυναίκες δυνατές που καταφέρνουν τα πάντα και το δείχνουν χαμογελώντας.
Πότε ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια και πότε ολοκληρώθηκε;
Η συνεργασία μου με την ActionAid ξεκίνησε το 2018, μέσα από το ντοκιμαντέρ που έκανα με τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη με τίτλο «Ένας άλλος κόσμος». Ξεκίνησε στο Νεπάλ. Έκτοτε, έγιναν άλλα ταξίδια σε Σενεγάλη, Λίβανο, Συρία και είναι ένα ongoing project που θα συνεχιστεί.
Πώς δημιουργήθηκε η ιδέα να κάνετε κάτι τέτοιο;
Ουσιαστικά, όταν ήρθα σε επαφή με την ActionAid το 2018, οι φωτογραφίες από το ντοκιμαντέρ που κάναμε πήγαν πολύ καλά και έτσι τους έκανα πρόταση να συνεχίσουμε τη συνεργασία και το project σε ατομικό επίπεδο, φωτογραφικά, εγώ με εκείνους δηλαδή.
Πώς θα περιέγραφες αυτή την εμπειρία; Τι σου άφησε όλο αυτό και πόσο διαφορετικό ήταν σε σχέση με αυτά που έχεις κάνει μέχρι τώρα;
Είναι πολλά πράγματα μαζί. Είναι μια φανταστική εμπειρία και υπέροχα ταξίδια. Θα μπορούσα να πω πάρα πολλά πράγματα γι’ αυτό, όμως αν μπορούσα να τα συνοψίσω με λίγα λόγια θα έλεγα πως είναι τελικά ένα δώρο ζωής και ότι βλέπεις έναν άλλο κόσμο και μέσα από αυτό, εκτιμάς πολύ περισσότερο τον δικό σου.
Από την άλλη, παρότι ήταν όντως διαφορετικό από πράγματα που κάνω συνήθως, όλοι είναι άνθρωποι. Αυτό που αλλάζει στην ουσία, είναι οι συνθήκες στις οποίες ζουν. Εμείς έτυχε να ζούμε στην Ελλάδα και αυτή τη στιγμή να έχουμε όλα αυτά που έχουμε και οι άνθρωποι αυτοί έτυχε να γεννηθούν εκεί και να ζουν σε αυτές τις συνθήκες. Πίστεψέ με όμως, με αυτά τα λίγα που έχουν, είναι πάρα πολύ χαρούμενοι και ευτυχισμένοι. Αυτό είναι προφανές και από τα όσα κατέγραψε ο φακός.
Τι είδους ιστορίες σου διηγήθηκαν οι γυναίκες αυτές κατά τη διάρκεια των φωτογραφίσεων;
Οι ιστορίες ήταν πραγματικά πάρα πολλές. Από το να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους λόγω πολέμου ή λόγω κλιματικής αλλαγής, όπως στην περίπτωση της Σενεγάλης, μέχρι να έχουν υποστεί βιασμό. Είναι πάρα πολλές οι ιστορίες. Παρόλα αυτά, ένα κοινό σημείο όλων αυτών των ιστοριών είναι ότι όσο δύσκολες και αν ήταν, υπάρχει μια τεράστια εσωτερική δύναμη σε αυτές τις γυναίκες, μέσω της οποίας τα κατάφεραν και ορθοπόδησαν. Βοήθησαν επίσης όχι μόνο τους ίδιους τους εαυτούς τους, αλλά την οικογένεια, τα παιδιά και την κοινότητά τους. Έκαναν κι άλλο κόσμο χαρούμενο.
Ποια ήταν η ιστορία που σε συγκλόνισε περισσότερο;
Είναι μια πρόσφατη, ενός κοριτσιού που είναι ουσιαστικά η κεντρική φωτογραφία στην έκθεση. Αυτό το κορίτσι το φωτογράφισα πριν από περίπου δυόμισι εβδομάδες στα σύνορα Λιβάνου και Συρίας. Το σπίτι της έχει βομβαρδιστεί, έτσι εδώ και δυο χρόνια μένει σε ένα τσαντίρι. Με περίσσια ειλικρίνεια, επειδή έμεινα πολλές ώρες εκεί, μπορώ να πω ότι αυτό το κορίτσι δεν σταμάτησε να χαμογελά. Η ευτυχία που είχε, μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ήταν πραγματικά απίστευτη.
Πώς είδες τη θέση της γυναίκας σε αυτά τα μέρη;
Θέλει πάρα πολλή δουλειά. Φυσικά, η θέση της γυναίκας θέλει δουλειά και στη δική μας κοινωνία, αλλά εκεί θέλει ακόμη περισσότερη. Αυτή η δουλειά είναι παιδεία, καλλιέργεια, σωστοί νόμοι. Αυτό που χρειάζεται αυτό.
Απ΄ ότι καταλαβαίνουμε, η έκθεση είναι μια προσπάθεια κινητοποίησης του κόσμου, για να ενισχυθεί η θέση της γυναίκας.
Ακριβώς. Αυτό είναι και αυτό που κάνουμε και θέλουμε να πετύχουμε. Προσπαθούμε μέσα από τέτοιες εκθέσεις και ομιλίες να κινητοποιήσουμε τον κόσμο και να δείξουμε ποια πρέπει να είναι πράγματι η θέση της γυναίκας γιατί, τόσο στον υπόλοιπο κόσμο, όσο και στη χώρα μας, βλέπουμε άσχημα πράγματα να συμβαίνουν. Νομίζω η ενημέρωση και η κινητοποίηση του κόσμου είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε.
Info
Η έκθεση, σε επιμέλεια της εικαστικού-επιμελήτριας Μαρίας Κουμιανού, θα πραγματοποιηθεί στο Ωδείο Αθηνών, από τις 10 έως τις 13 Μαρτίου για την υποστήριξη του έργου της ActionAid. Παράλληλα με τα πορτρέτα, μέσα από σειρά installations το κοινό θα έχει την ευκαιρία να ακούσει γυναίκες να αφηγούνται το πώς κατάφεραν οι ίδιες να βελτιώσουν τη ζωή τους, ενώ θα μπορεί να παρακολουθήσει και μια σειρά από βίντεο με γυναίκες που αλλάζουν το αφήγημα διεκδικώντας μια ισότιμη θέση στην κοινωνία. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ.