10 βιβλία που αξίζει να διαβάσεις αυτό το καλοκαίρι
Summer In The CityΤο καλοκαίρι (και οι διακοπές) είναι για πολλούς περίοδος διαβάσματος και επειδή οι επιλογές είναι πολλές, ξεχωρίσαμε και προτείνουμε τα βιβλία που αξίζουν μια θέση στη λίστα σου για το καλοκαίρι του 2024.
- 13/07/2024
- Κείμενο: Εμμανουέλα Ρουσσάκη
Λίγο η ζέστη, λίγο οι άδειες που ξεκινούν, λίγο η παραλία… το αναγνωστικό κοινό επιστρέφει στις επάλξεις και αναζητά τα βιβλια που αξίζει να εντάξει στην καθημερινότητά του.
Και επειδή οι επιλογές είναι πολλές ενώ ο χρόνος λίγος, φτιάξαμε μια λίστα με προτάσεις για τα βιβλία που αξίζουν την προσοχή σου αυτό το καλοκαίρι.
Καλοκαίρι, Αντώνης Τζαβάρας, Εκδόσεις Συρτάρι
Μια άκρως καλοκαιρινή συλλογή διηγημάτων με νοσταλγική διάθεση. Με γραφή ωμή και ταυτόχρονα πολύ προσεγμένη, ο Αντώνης Τζαβάρας φαίνεται να προσεγγίζει τον Μπουκόφσκι αλλά με δεδομένα ελληνικής λογοτεχνίας. Στα διηγήματά του οι ήρωες αντιμετωπίζουν τον κόσμο με μια δίαθεση ενδοσκόπησης, παρόντες στο σήμερα αλλά χαμένοι σε ένα παρελθόν.
Ταυτόχρονα οι ιστορίες του και οι χαρακτήρες του μπορούν να θεωρηθούν ένας καυστικός σχολιασμός της ελληνικής κοινωνίας, των σχέσεων, του έρωτα αλλά και της ματαιότητας με την οποία αντιμετωπίζουμε πολλές φορές τη ζωή. Τα μέρη στα οποία κινούνται οι χαρακτήρες είναι γνώριμα. Μαγαζιά, στέκια, λιμάνια, σημεία στα οποία όλοι έχουμε βρεθεί. Παράλληλα, όμως, το βιβλίο ταξιδέυει στην Ελλάδα και πηγαίνει διακοπές στα ελληνικά νησιά και σε μέρη πιο μακρινά (κυριολεκτικά και μεταφορικά), με κορύφωση μια ιστορία που ξεκινά από τη Μέση Ανατολή.
Το «Καλοκάιρι» μου δημιούργησε την εντύπωση πως έχω ζήσει αυτές τις στιγμές, είτε η ίδια, είτε μέσα από αναμνήσεις φίλων, γονιών ή και αγνώστων. Πρόκειται για ένα βιβλίο απλό αλλά και γεμάτο, όπου είναι εμφανής η ένταση του συγγραφέα αλλά δεν παύει να αποτελεί διήγηση μιας κάποιας καθημερινότητας, γεγονότων και καταστάσεων που έχουμε ζήσει – ή θα ζήσουμε. Η συλλογή διηγημάτων χαρακτηρίζεται από δυνατές περιγραφές με ρεαλισμό, στωϊκότητα και μια κριτική ματιά προς κάθε μικρή ή μεγάλη στιγμή.
Τα λέμε τον Αύγουστο, Gabriel García Márquez, Εκδόσεις Ψυχογιός
Μια νουβέλα που ο Gabriel García Márquez πίστευε ότι δεν έπρεπε ποτέ να εκδοθεί είναι ένα απρόσμενο δώρο στο αναγνωστικό κοινό, 10 χρόνια μετά τον θάνατο του μεγάλου Κολομβιανού συγγραφέα.
Στην τελευταία του απόπειρα λογοτεχνικής δημιουργίας, ο νομπελίστας συγγραφέας περιγράφει την απαγορευμένη αγάπη μιας 46χρονης γυναίκας. Η Ανα Μαγκνταλένα Μπαχ έχει έναν ευτυχισμένο γάμο εδώ και είκοσι επτά χρόνια και δύο παιδιά. Κάθε καλοκαίρι στις 16 Αυγούστου ταξιδεύει στο νησί όπου είναι θαμμένη η μάνα της για να της αφήσει λουλούδια και να της πει τις ανησυχίες της. Σε ένα από τα ταξίδια της, όμως, γνωρίζει έναν άντρα και τον φέρνει πίσω στο δωμάτιό της. Από εκείνο το βράδυ η ζωή της Ανα Μαγκνταλενα Μπαχ αλλάζει για πάντα.
Η ιστορία είναι ένας φόρος τιμής σε ανεκπλήρωτες επιθυμίες, σε όσα δεν ξέραμε ότι μας έλειπαν και στην περιπέτεια που ποτέ δεν τολμήσαμε να επιδιώξουμε. Είναι ένα βιβλίο γεμάτο έρωτα που διαβάζεται ευχάριστα.
Σίγουρα δεν είναι ένα από τα αριστουργήματα του Gabriel García Márquez, όμως για αυτούς που έχουν αγαπήσει το συγγραφέα είναι άλλο ένα ψίγμα του όμορφου μυαλού του που πίστευαν ότι δεν θα ξαναδούν ποτέ. Εκτός αυτού, είναι μια όμορφη και δροσερή νουβέλα με απόλυτα καλοκαιρινό θέμα που αξίζει να βρίσκεται στη λίστα μας.
Το Τραγούδι του Προφήτη, Paul Lynch, Εκδόσεις Gutenberg
Επάξιος νικητής του βραβείου Booker 2023, ο Ιρλανδός Paul Lynch συνθέτει την ιστορία ενός απολυταρχικού καθεστώτος που θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε στον κόσμο, ακόμα και εδώ.
Μια μητέρα προσπαθεί να κρατήσει ενωμένη την οικογένειά της ενώ ο άντρας της έχει συλληφθεί από το καθεστώς για τη συνδικαλιστική δράση του. Καθώς η ιστορία εξελίσσεται και η βία του πολέμου ξεδιπλώνεται σε όλο της το μεγαλείο, βλέπουμε την ηρωίδα διχασμένη – ανάμεσα στην ελπίδα πως ο άντρας της θα επιστρέψει και στη φυγή προκειμένου να προστατεύσει τα παιδιά της.
Πρόκειται για μια πολύ δυνατή αφήγηση μέσω της οποίας ο συγγραφέας καταφέρνει να μεταφέρει το άγχος, την ένταση, την άρνηση αλλά και την ελπίδα, ενώ αγγίζει πολύ σύγχρονα θέματα όπως τον πόλεμο, την άνοδο των άκρων, την παραβατικότητα των ανηλίκων και τη ζωή με άνοια.
Δεν νομίζω ότι θα άλλαζα ούτε λέξη στο έργο του Paul Lynch που αποτελεί εξαιρετικό δείγμα λακωνικής, αλλά παράλληλα δυνατής γραφής.
H άλλη κόρη, Annie Ernaux, Εκδόσεις Μεταίχμιο
Στις 25 Ιουνίου κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο το νέο μυθιστόρημα της βραβευμένης με νόμπελ Annie Ernaux. Πρόκειται για ένα αυτιοβιογραφικό μυθιστόρημα που είναι αφιερωμένο στην αδερφή της Ernaux, η οποία έφυγε νωρίς από τη ζωή.
Ένα μικρό κορίτσι μαθαίνει απρόσμενα κάποιο καλοκαίρι πως δεν είναι το μοναδικό παιδί των γονιών της, όπως νόμιζε, αλλά είχε μια αδελφή η οποία πέθανε. Η συγγραφέας με την αφήγησή της επιχειρεί να μας συστήσει σε όλα όσα δεν λέγονται μετά από μια τέτοια τραγωδία και όσο μένουν μυστικά μπορούν πραγματικά να κάνουν την προσωπικότητά σου να ασφυκτιά. Γράφοντας ένα γράμμα στην αδελφή που δεν γνώρισε ποτέ, προσπαθεί να αντιμετωπίσει τη θλίψη και τα τραύματα που της έχει αφήσει το γεγονός ακόμα και δεκαετίες μετά την αποκάλυψή του.
Κεντρικό ρόλο στην ιστορία παίζει και η αντιμετώπιση των γονιών της ηρωίδας προς εκείνη όταν μαθαίνει το μυστικό. Άνθρωποι που πιθανώς και οι ίδιοι φαίνεται να μην έχουν επεξεργαστεί την απώλεια, που θάβουν τα δυσάρεστα σε μια πολύ χαρακτηριστική μικροαστική σιωπή και καταλήγουν πικραμένοι.
Μια σύντομη αφήγηση θλίψης, απώλειας και αλήθειας για τον τρόπο που τα μυστικά μπορούν να απομακρύνουν τις οικογένειες και να επηρεάσουν καθοριστικά μια προσωπικότητα
Όλοι αγαπούν τα τραύματά τους, Γιάννης Δενδρινός, Εκδόσεις Διόπτρα
Πολλές φορές έχω αναρωτηθεί αν τα πράγματα που συμβαίνουν είναι τυχαία, συμπτώσεις ή αν υπάρχει μια προκαθορισμένη πορεία στην οποία μπαίνουμε χωρίς να το έχουμε επιλέξει. Μήπως εμείς διαμορφώνουμε τη μοίρα μας ή τελικά είναι κάτι που ξεφεύγει τελείως από τον έλεγχο μας;
Στην καινούργια νουβέλα του Γιάννη Δενδρινού, οι ήρωες παλεύουν με τα ίδια ερωτήματα αλλά από διαφορετικές σκοπιές. Πρόκειται για ένα έργο με ποιητικό, κάπως αφηρημένο λόγο που επιχειρεί να προσεγγίσει φιλοσοφικά νοήματα μέσα από μια νουαρ ιστορία με φόντο ένα χωριό στο Ιόνιο, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τις αντιδράσεις και τις αντιλήψεις που μπορεί να προκύψουν σε μια μικρή κοινωνία.
Ο συγγραφέας πλάθει ένα γεγονός το οποίο εξαρχής μπορεί να είναι τυχαίο, ή μπορεί και να είναι αυτό που λέμε παιχνίδι της μοίρας. Ένα μικρό κορίτσι εμφανίζεται ξαφνικά στην πλατεία ενός χωριού, κανείς δεν ξέρει από πού ήρθε αλλά ούτε και μπορεί να επικοινωνήσει μαζί της γιατί δε μιλάει. Κάπως έτσι δημιουργείται μια τέλεια συγκυρία για να ανοίξει η διαμάχη μεταξύ τύχης, σύμπτωσης, μοίρας και δράσης.
Εκτός από αυτές τις αναζητήσεις η νουβέλα του Γιάννη Δενδρινού ασχολείται με την ανθρώπινη ύπαρξη, με τα βαθειά συναισθήματα που βιώνουμε, θετικά ή αρνητικά και πώς αυτά αλλάζουν μέσα στο χρόνο. Το τραύμα, αλλά και η φιλία ή ο έρωτας μπορεί να χάσουν την ένταση και τη δυναμική τους. Όμως γιατί; Τι οδηγεί σε αυτήν την αλλαγή;
Πάρανταϊς, Φερνάντα Μελτσόρ, Εκδόσεις Δώμα
«Για όλα έφταιγε ο χοντρός, αυτό θα τους έλεγε.»
Έτσι ξεκινάει το νέο βιβλίο της Φερνάντα Μελτσόρ και καταλαβαίνεις από το πρώτο λεπτό τι θα ακολουθήσει. Ύφος ωμό, οικέιο, καυστικό και κοφτό.
Το Παρανταϊς μέσα από τις συζητήσεις δυο φαινομενικά τελείως διαφορετικών ανδρών, που ενσωματώνουν τις διαφορετικές οπτικές που έχουν απέναντι στα πράγματα οι κοινωνικές τάξεις, καταλήγουν στα ίδια συμπεράσματα αλλά…από άλλο δρόμο.
Η Μελτσόρ συνθέτει μια πρόζα για την πατριαρχική κοινωνία μπαίνοντας μέσα σε αυτήν, την αποδομεί εκ των έσω φέρνοντας σε πρώτο πλάνο τον μισογυνισμό, την κουλτούρα του βιασμού, τη βία και την τοξικότητα. Δεν πρέπει όμως να θεωρηθεί ότι η συγγραφέας χρησιμοποιεί κάποιο δασκαλίστικο και ξερό ύφος. Όλα τα συμπεράσματα θα τα βγάλει ο αναγνώστης μέσω του ψυχολογικού προφίλ αυτών των αγοριών.
Παρόλο που συνήθως δε με πείθουν τα βιβλία με λούμπεν στοιχείο, με βρισίες και στακάτη γραφή, θεωρώ πως το συγκεκριμένο σίγουρα αξίζει να διαβαστεί, αν μη τι άλλο γιατί ανταποκρίνεται στη σημερινή κοινωνία. Το αγόρι που σκιαγραφεί με τόση λεπτομέρεια, όσον αφορά τουλάχιστον την αγανάκτηση, είναι ένας έφηβος έτοιμος να εκραγεί, και τα περιστατικά βίας που μας απασχολούν καθημερινά είναι αδιάψευστος μάρτυρας πως υπάρχουν πολλοί τέτοιοι έφηβοι εκεί έξω.
Ντίμον Κόπερχεντ, Barbara Kingsolver, Εκδόσεις Ψυχογιός
Στο βραβευμένο με Πούλιτζερ μυθιστόρημα της Barbara Kingslover, ένα αγόρι που το φωνάζουν «Ντίμον» (δαίμονα) γεννιέται σε ένα τροχόσπιτο κάπου στα Αππαλάχια όρη. Η ναρκομανής μητέρα του πεθαίνει όταν είναι μικρός και έτσι ο Ντίμον πρέπει να επιβιώσει μόνος του σε μια πόλη όπου κυριαρχούν τα οπιοειδή.
Η αφήγηση δεν ωραιοποιεί σε καμία περίπτωση τη σκληρή καθημερινότητα του αγοριού. Το αμερικανικό σύστημα αναδοχής και φροντίδας των ορφανών, τα ναρκωτικά, ο λεγόμενος «κύκλος της φτώχιας» που κατατρέχουν τον Ντίμον παρουσιάζονται με απόλυτο ρεαλισμό. Η ένταση της αφήγησης ενισχύεται από τη διάλεκτο που χρησιμοποιέι η συγγραφέας και μπορεί να μη μεταφράζεται απόλυτα στα ελληνικά αλλά μεταφέρει σε μεγάλο βαθμό το κλίμα της επαρχιακής πόλης και τον τρόπο ζωής.
Το «Ντίμον Κόπερχεντ» είναι μια ιστορία προσωπικής ανάπτυξης μέσα από κακουχίες στην Αμερική του σήμερα, που σε μεγάλο βάθος αντλεί έμπνευση από τους χαρακτήρες και τα σκηνικά του Ντίκενς αποδίδοντας την πορεία του Ντίμον από την παιδική ηλικία στην ενήλικη ζωή.
Έθιμα Ταφής, Hannah Kent, Εκδόσεις Ίκαρος
Γνωστή και αγαπημένη, πλέον, του ελληνικού κοινού, η Hannah Kent γράφει ένα σκοτεινό ιστορικό μυθιστόρημα που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και δεν πρέπει να λείπει από την καλοκαιρινή σου λίστα.
Με φόντο την παγωμένη Νέα Ζηλανδεία, μια νεαρή υπηρέτρια συλλαμβάνεται για το φόνο του αφεντικού της. Περιμένοντας τη δίκη πρέπει να μιλάει τακτικά σε έναν ιερωμένο με στόχο τη μεταμέλεια, όμως μένει σιωπηλή. Ενώ έχει καταδικαστεί σε θάνατο μεταφέρεται στο σπίτι ενός τοπικού διοικητή όπου θα παραμείνει με την οικογένειά του μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για την εκτέλεση της ποινής της.
Εκεί, μέσω της συνύπαρξης με την οικογένεια και των σχέσεων που αναπτύσσονται ξεδιπλώνεται το μπερδεμένο κουβάρι της ιστορίας και της ζωής της Άγκνες, μιας γυναίκας που έζησε με φόβο, εξαπατήθηκε και έγινε η τελευταία γυναίκα που καταδικάστηκε σε θάνατο στη Νέα Ζηλανδία.
Η περιγραφή των μεταβαλόμενων σχέσεων, τα βαθιά συναισθήματα και η δίψα για ζωή που είναι πρόδηλα στο βιβλίο το καθιστούν υπέροχη συντροφιά για το καλοκαίρι. Ταυτόχρονα, το μυστήριο ξεδιπλώνεται στο πολύ ενδιαφέρον και ανεξερεύνητο φόντο της Νέας Ζηλανδίας.
Μαθήματα, Ίαν Μακγιούαν, Εκδόσεις Πατάκη
Ο Ίαν Μακγιούαν είναι γνωστός για τα βιβλία του που βρίθουν ιστορικών στοιχείων και προσεγγίζουν τους χαρακτήρες με ένα ιδιαίτερο βάθος. Τα «Μαθήματα» δεν αποτελούν εξαίρεση.
Σίγουρα δεν πρόκειται για ένα ελαφρύ βιβλίο, περιέχει αρκετή θλίψη και χρειάζεται λίγη υπομονή μέχρι να καταλάβεις τον δύστροπο κεντρικό χαρακτήρα, αν είσαι έτοιμος, όμως, αυτό το βιβλίο θα σου ανοίξει νέους ορίζοντες.
Έχει στοιχεία ιστορικά αλλά και βαθιά συναισθηματικά. Μπλέκει τα γεγονότα με μια ιδιαίτερη ψυχολογική σκιαγράφηση των χαρακτήρων και αποτυπώνει την ψυχοσύνθεση πολλών γενεών πηγαίνοντάς μας ένα ταξίδι στην ιστορία του 20ου αιώνα.
Ο συναισθηματικός κόσμος του ήρωα ξεδιπλώνεται αριστοτεχνικά μπροστά στον αναγνώστη. Από τη δίψα για ζωή, την απελπισία, αγάπη, απογοήτευση και ταυτόχρονα μια σχεδόν μαθηματική λογική απέναντι στα πράγματα.
Ερωτεύτηκα την Ελπίδα, Lancali, Εκδόσεις Ψυχογιός
Ένα μυθιστόρημα που μέσα από την απόλυτη αντιξοότητα και τη θλίψη προσπαθεί να εμπνεύσει την ελπίδα. Σίγουρα δε θα το πρότεινα σε κάποιον που δεν προτιμά τις μελαγχολικές ιστορίες, όμως είναι μια πρόταση από μια νέα συγγραφέα που παρά το νεαρό της ηλικίας της επέλεξε να αναδείξει τη δίψα για ζωή μέσα από τον θάνατο.
Η ιστορία δεν είναι για λιπόψυχους, διερευνά θέματα όπως η ασθένεια, ο εναπομείνας χρόνος των ασθενών, ο θάνατος, και πολύ περισσότερο η μοναξιά, αποτυπώνοντας με γλαφυρότητα κάθε σκληρό συναίσθημα που προκύπτει μέσα από αυτά και σίγουρα θα μείνει μαζί σου για πολύ καιρό αυτή η σκέψη.
Παράλληλα όμως, είναι πολύ ουσιαστική η νύξη που κάνει για τη σημασία που έχει η ψυχική υγεία, πόσο τα λόγια μας μπορεί να έχουν τεράστιο αντίκτυπο στους γύρω μας αλλά και πόσο η εμπάθεια είναι μια πρακτική που όλοι πρέπει να εξασκούμε καθημερινά.
Η πλοκή της ιστορίας είναι καλοδουλεμένη, ιδιαίτερη και παράξενη. Πρόκειται για μια ωδή στην υπερβατικότητα του έρωτα και της αγάπης που μπορούν, μεταφορικά τουλάχιστον, να μας επαναφέρουν στη ζωή.