«Καλός Αέρας»: Γαστρονομικά σουαρέ με βίντατζ ατμόσφαιρα σε μια μονοκατοικία στην Ηλιούπολη
Xmas Guide 2024
Οι βραδιές φαγητού στο σπίτι του αρχιτέκτονα και μάγειρα Χρήστου Ελευθεριάδη κρύβουν μέσα τους όλη την ατμόσφαιρα των δεκαετιών του '60 και του ΄70, ενώ το φαγητό του σε ταξιδεύει στα οικογενειακά τραπεζώματα των παιδικών σου χρόνων.
- 18/12/2024
Ίσως να έχεις ακούσει ή να έχεις διαβάσει για τον «Καλό Αέρα», ένα από τα πιο ενδιαφέροντα γαστρονομικά projects που έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην Αθήνα τα τελευταία χρόνια. Είχαμε ακούσει και είχαμε διαβάσει κι εμείς, όμως τελικά τίποτα δε μας είχε προετοιμάσει για την τόσο ενδιαφέρουσα εμπειρία που ζήσαμε όταν βρεθήκαμε στο σαλόνι του Χρήστου Ελευθεριάδη για μια από τις μοναδικές «βραδιές φαγητού» που διοργανώνει.
Είχαμε την τύχη να επισκεφτούμε τον Καλό Αέρα την περίοδο των γιορτών, και μάλιστα μια από τις βραδιές που είχε ζωντανή μουσική, γεγονός που έκανε την εμπειρία μας ακόμα πιο ξεχωριστή. Με ένα δεντράκι στη γωνία, λίγα διακριτικά στολίδια, φωτάκια και κεριά, θα ορκιζόσουν πως όλα είναι έτοιμα για το ρεβεγιόν του 1964.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Ο Χρήστος μας υποδέχθηκε στην είσοδο της μονοκατοικίας, ανοίγοντας χαμογελαστός τη βαριά σιδερένια τζαμόπορτα. Καθώς μας συνόδευε στο εσωτερικό του σπιτιού, όλες οι αισθήσεις μας πλημμύρισαν από μια γιορτινή διάθεση και μια οικεία θαλπωρή. Σαν να είσαι μικρός στο σπίτι και η μαμά να έχει στρώσει τη μεγάλη τραπεζαρία, να έχει ανάψει όλα τα φώτα και να μαγειρεύει τις σπεσιαλιτέ της, περιμένοντας τους καλεσμένους. Οι μυρωδιές που έρχονταν από την κουζίνα θα ορκιζόσουν ότι είναι ακριβώς οι ίδιες με εκείνες των αναμνήσεών σου. Σκορδάκι, τσιγαρισμένο κρεμμύδι και κρέας που σιγοψήνεται στον φούρνο…
Το σαλόνι χωρίζεται από τον χώρο της τραπεζαρίας με μια μεγάλη δίφυλλη συρόμενη πόρτα που μένει πάντα ανοιχτή. Εξάλλου στον Καλό Αέρα ακόμα και τα διαφορετικά τραπέζια στην πραγματικότητα ενώνονται σε μια μεγάλη παρέα, ακριβώς όπως γίνεται σε ένα σπιτικό κάλεσμα. Στην τραπεζαρία βρίσκεται το μεγάλο «δεκάρι», το τραπέζι που προορίζεται συνήθως για τα μεγάλα «γκρουπ». Πολλές φορές, όμως, ανάλογα με τις κρατήσεις και τις προτιμήσεις των καλεσμένων, οι θέσεις καταλαμβάνονται από ανθρώπους που μπορεί να μην γνωρίζονται, καταλήγουν όμως να απολαμβάνουν το δείπνο τους και να κουβεντιάζουν όλοι μαζί, σαν να ήταν φίλοι από πάντα.
Τα υπόλοιπα, μικρότερα τραπέζια στήνονται στον χώρο του σαλονιού και, παρόλο που δεν ήταν ίδια η χωροταξία όταν το σπίτι φιλοξενούσε μια ολόκληρη οικογένεια, το αποτέλεσμα δείχνει εντελώς φυσικό, σαν να ήταν έτσι στημένο από πάντα. Στο μεγάλο παράθυρο κρέμονται βαριές κόκκινες κουρτίνες από βελούδο, οι πολυέλαιοι είναι καλογυαλισμένοι, χωρίς ίχνος σκόνης πάνω στα κρύσταλλά τους, οι καναπέδες είναι ντυμένοι με χρυσό μπροκάρ ύφασμα, ενώ στους τοίχους πίνακες με πλοία και καθρέφτες με ανάγλυφο χρυσό πλαίσιο, όλα σε ταξιδεύουν σε μιαν άλλη εποχή.
Η υπέροχη μονοκατοικία είναι χτισμένη τη δεκαετία του ’50 και ανήκε ανέκαθεν στην οικογένεια του Χρήστου, που είναι παλιοί Ηλιουπολίτες. Η γιαγιά του είχε ανοίξει μάλιστα το πρώτο φαρμακείο στα Κανάρια. «Δεν έχει αλλάξει τίποτα στο σπίτι, εγώ απλά έχω αναλάβει να τα καταστρέψω όλα!», μας λέει ο Χρήστος γελώντας και δείχνοντάς μας μια παλιά ασπρόμαυρη φωτογραφία του παππού του που χορεύει βαλς με μια καλεσμένη τους στο ίδιο ακριβώς σαλόνι.
«Ως αρχιτέκτονας σκέφτομαι ότι, αν πειράξω κάτι, θα είναι απλά παράταιρο. Έχω κάνει κάποιες βελτιώσεις, για παράδειγμα έβαλα dimmers για να έχουμε ατμοσφαιρικό φωτισμό, αλλά κατά τα άλλα τα αντικείμενα είναι όλα δικά μας και κάποια μου τα δώρισαν επισκέπτες από τις δικές του συλλογές».
Όσο για την κουζίνα, είναι κι αυτή σχεδόν απαράλλαχτη με εκείνη της γιαγιάς του. Τα ντουλάπια, ο παλιός μαρμάρινος νεροχύτης και το γυάλινο φωτιστικό με την αμμοβολή είναι όλα εκεί, όμως έχουν γίνει οι απαραίτητες λειτουργικές βελτιώσεις (για παράδειγμα σύγχρονες ηλεκτρικές συσκευές και νέος ξύλινος πάγκος), ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις και στα μαγειρέματα του Χρήστου.
Λίγο πριν καταφθάσουν οι υπόλοιποι καλεσμένοι και ξεκινήσει το δείπνο μας, ο οικοδεσπότης μας και ο βοηθός του ολοκληρώνουν τη βασική προετοιμασία. Όπως μας λένε, πολλά από τα στοιχεία των πιάτων ετοιμάζονται επιτόπου. Βρίσκουμε λοιπόν λίγο χρόνο για να μιλήσουμε με τον Χρήστο και να μάθουμε περισσότερα για την προσωπική του ιστορία.
Η σχέση του με τη μαγειρική ξεκίνησε, όπως λέει, σαν χόμπι, όταν ακόμα ο ίδιος δούλευε ως αρχιτέκτονας στην Αργεντινή. «Άρχισα να δουλεύω σε ένα pop up εστιατόριο, χωρίς να έχω δικό μου χώρο. Μετά συνέχισα να μαγειρεύω σε άλλα εστιατόρια, σπίτια, συλλόγους, ταράτσες κλπ και δημιούργησα μια μικρή πελατεία με το όνομα “Cocina Rodante Griega” – σε ελεύθερη μετάφραση “Περιφερόμενη Ελληνική Κουζίνα”. Στη συνέχεια αποφάσισα να φτιάξω στο ίδιο μου το σπίτι ένα εστιατόριο το οποίο θα σέρβιρε παραδοσιακή ελληνική κουζίνα, κάτι το οποίο έλειπε από την πόλη. Τα σπίτια-εστιατόρια είναι αρκετά διαδεδομένα στο Μπουένος Άιρες και ονομάζονται restaurantes puertas cerradas, δηλαδή εστιατόρια με κλειστές πόρτες. Το ονόμασα λοιπόν Kalos Aeras, που είναι η μετάφραση του Μπουένος Άιρες στα ελληνικά και μέχρι τώρα έχω κρατήσει το ίδιο όνομα, που θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ένα λογοπαίγνιο που σε πρώτη ανάγνωση δεν το καταλαβαίνουν ούτε οι Αργεντίνοι ούτε οι Αθηναίοι» μας εξιστορεί.
Από το 2017 μέχρι το 2020 λειτουργούσε παράλληλα τα δύο projects σε Ελλάδα και Αργεντινή, όμως ο κορονοϊός άλλαξε τα σχέδια και, εν τέλει, ο Χρήστος διάλεξε να κρατήσει σαν βάση την Ηλιούπολη.
Ο Καλός Αέρας λειτουργεί καθημερινά ανάλογα και με τις κρατήσεις, όμως μια ή δύο φορές την εβδομάδα έχει και ζωντανή μουσική με στόχο όχι μόνο να συνοδεύεται όμορφα το φαγητό, αλλά και να υπάρχει μεγαλύτερη διάδραση μεταξύ των συνδαιτημόνων. «Ταυτόχρονα εγώ μαγειρεύω, εξηγώ στον κόσμο τι θα φάει, και πολλές φορές λέω κάποια ιστορία για τα φαγητά και την έμπνευσή μου. Άλλες φορές έρχονται ζευγάρια που θέλουν μια ήσυχη ρομαντική βραδιά οπότε δεν παρεμβαίνω. Αυτό που εκτιμούν πολύ οι καλεσμένοι είναι η ιδιωτικότητα και η προσαρμογή του δείπνου ανάλογα με τις επιθυμίες τους» λέει.
Κάπως έτσι, μέχρι να ανταλλάξουμε μερικές ιστορίες και να πάρουμε τις θέσεις μας στο τραπέζι, ήρθαν και οι άλλοι καλεσμένοι και οι «One Note Stand» πήραν τη θέση τους στα μικρόφωνα και σήμαναν την έναρξη της βραδιάς με το «Dream a little dream», βάζοντάς μας για τα καλά σε εορταστική ατμόσφαιρα. Παρασκευή, μετά από μια γεμάτη μέρα στη δουλειά, δεν θα μπορούσαμε να μη νιώσουμε ένα σκίρτημα χαράς και αισιοδοξίας και η μπάντα λες και έχει διαβάσει το μυαλό μας παίζει το «Je ne veux pas travailler». Στο μεταξύ ο Χρήστος έχει ήδη έρθει για να μας ρωτήσει τι θα θέλαμε να πιούμε και μας προτείνει το ιδανικό κρασί για να συνοδεύσουμε το μενού. Πάντα φροντίζει η κάβα να είναι εξοπλισμένη με τα ιδανικά wine pairs για κάθε πιάτο και στόχος του είναι να αναδεικνύει κρασιά με ένα μεγάλο εύρος τιμών, ώστε αν σου αρέσει κάτι να μπορείς να το αναζητήσεις.
Ασυναίσθητα έχουμε ήδη ξεκινήσει να κουνάμε ώμους στο ρυθμό της μουσικής και είναι απερίγραπτα όμορφη η αίσθηση αισιοδοξίας και οικειότητας που νιώθουμε τη στιγμή που όλοι κινούνται ελαφρά στο ίδιο tempo. Σε αυτό το σημείο φτάνει το πρώτο μας πιάτο, μπρουσκέτα πολύσπορου με φορμαέλλα Παρνασσού και γλυκό κυδώνι, τελείως σπιτικό αλλά και δημιουργικό ταυτόχρονα, με καθαρά ποιοτικά υλικά και στακάτες γεύσεις. Μας εντυπωσίασε μεταξύ άλλων και η βάση της μπρουσκέτας: το φρέσκο και τραγανό πολύσπορο ψωμί το φτιάχνει, όπως μας είπε ο Χρήστος, ένας συνοικειακός φούρνος στον παραπάνω δρόμο.
Αφού τελειώνουμε με το πρώτο πιάτο, ο σεφ διακόπτει για λίγο τους μουσικούς και έρχεται να μας εξηγήσει τις δύο επιλογές για ορεκτικό. «Βρε Χρήστο, πιο δυνατά, εμείς δεν ακούμε!», ακούγεται από κάποιον στην τραπεζαρία και φυσικά όλοι γελάμε. Ο Χρήστος εξηγεί τα πιάτα πολύ απλά, στην πραγματικότητα τα εξηγεί τόσο απλά που ίσως αδικεί τις πλούσιες γεύσεις τους. Φυσικά δοκιμάζουμε και τα δύο ορεκτικά. Ζεστός σπιτικός καβουρμάς με κάστανο, με μορφή και υφή που θυμίζει pulled pork, και carpaccio παντζαριού με γιαούρτι για δροσιά. Πιο ιδιαίτερο πιάτο, ο γεμιστός λαχανοντολμάς με γαρίδες και κουκουνάρι πάνω σε κρέμα κολοκύθας με ένα drizzle από ωμό λάδι, με εξαιρετικό συνδυασμό γεύσεων – η γλύκα από την κολοκύθα συμπληρώνει ιδανικά τον λαχανοντολμά και το λάδι δίνει μια άλλη ποιότητα στο πιάτο.
Κάπου εκεί η τραγουδίστρια έρχεται για να τσουγγρίσει μαζί μας και να ρωτήσει αν περνάμε καλά. Ο Χρήστος μάς παρουσιάζει και τα κυρίως και, αφού παίρνει τις παραγγελίες μας, επιστρέφει με τα μεγάλα, χορταστικά πιάτα. Πρώτη επιλογή, χοιρινή πανσέτα στο φούρνο, τραγανή εξωτερικά, ζουμερή μέσα, με σάλτσα δαμάσκηνου και μαστιχωτό πουρέ ψητής πατάτας. Δεύτερη επιλογή χειροποίητη τάρτα με σολομό, μια crumbly φωλίτσα με ζουμερό ψάρι, ξύγαλο, κολοκύθα και ένα πολύ ιδιαίτερο, αλμυρό guacamole με καπνιστή ρέγγα. Ήμασταν δύο άτομα, οπότε τα δοκιμάσαμε και πάλι αμφότερα.
Έχοντας ολοκληρώσει τον βασικό κορμό του δείπνου είμαστε πλέον μια παρέα. «Θέλετε ένα ηπειρώτικο;» μας ρωτάει η μπάντα και φυσικά απαντάμε με ενθουσιασμό θετικά, για να ακούσουμε μια ατμοσφαρική διασκευή της Κοντούλας Λεμονιάς. Τραγουδάμε όλοι σχεδόν ψιθυριστά περνώντας στο επιδόρπιο. Σπιτικός μπακλαβάς με τρουφάκι πικρής σοκολάτας με δαμάσκηνο. Μαζί με το επιδόρπιο, ο Χρήστος βγαίνει με το ποτήρι του για να τσουγγρίσει χαμογελαστός με όλους.
Ανακουφισμένος και ήρεμος, όπως κάθε οικοδεσπότης που έχει δώσει τον καλύτερό του εαυτό και έχει δει όλη τη βραδιά να κυλάει όμορφα, έρχεται να καθίσει μαζί μας για να απολαύσει τα τελευταία τραγούδια. «Παλιότερα το άγχος όταν τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά με παρέλυε, όμως με τον καιρό έχω μάθει καλώς ή κακώς να το διαχειρίζομαι. Όταν πια σερβίρω και το γλυκό, έρχεται η πιο όμορφη στιγμή της ημέρας, όπου μπορώ να πάρω ένα ποτήρι κρασί, να βγω από την κουζίνα και να κάτσω με καλεσμένους μου. Από όλη αυτή την εμπειρία ελπίζω να κρατήσουν την καλή μου πρόθεση να είμαι ένας φιλόξενος οικοδεσπότης. Η γαστρονομία για εμένα έχει ως σκοπό να δημιουργεί παρέες, κοινότητα, το τραπέζι και το φαγητό είναι η δικαιολογία για μια συνάντηση με φίλους και οικογένεια», μοιράζεται μαζί μας γελώντας και μας γεμίζει ξανά τα ποτήρια.
Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι τη στιγμή που η πόλη έχει φορέσει τα γιορτινά της, πέφτει μια ελαφριά βροχή και οι περισσότεροι έχουν αποσυρθεί στη ζεστασιά του σπιτιού τους, σε μια μονοκατοικία στην Ηλιούπολη δεκαπέντε άγνωστοι έχουν γίνει παρέα σε ένα soirée που έχει μια φινέτσα από τα παλιά.
Xmas Info:
Στη διάρκεια των γιορτών ο Καλός Αέρας θα λειτουργεί κανονικά, σαν μια εναλλακτική και ιδιαίτερη πρόταση γαστρονομίας. Το Σάββατο 21 Δεκεμβρίου ο Χρήστος έχει ήδη προγραμματίσει μια τζαζ βραδιά με τις Χριστίνα Τερζόγλου και Κάτια Μαυροειδή, ενώ το Σάββατο 28 του μηνός, το δείπνο θα συνοεδεύει μεσαιωνική μουσική με τις Lycabettus Ensemble, Ειρήνη Μπιλίνη και Αθανασία Τέλιου. Οι υπόλοιπες μέρες του Δεκέμβρη δεν έχουν προγραμματισμένη ζωντανή μουσική, θα έχουν όμως τον παρεΐστικο – οικογενειακό χαρακτήρα του Καλού Αέρα και τις νόστιμες συνταγές του Χρήστου.