Βραβεία Michelin 2023: Ποια εστιατόρια της Αθήνας θα διακριθούν στον «πόλεμο των άστρων»;
Λίγες ημέρες πριν ανακοινωθούν τα εγχώρια αστέρια του φημισμένου Οδηγού Γαστρονομίας Michelin για το 2023, ανακεφαλαιώνουμε τι έχει γίνει στο παρελθόν και σχολιάζουμε τα προγνωστικά.
- 12/10/2023
Στις 17 Οκτωβρίου, σύμφωνα με όσα μαθαίνουμε, η αγχώδης αναμονή της εγχώριας fine dining σκηνής θα λάβει τέλος: εκείνη την ημέρα, ο Οδηγός Γαστρονομίας Michelin θα ανακοινώσει επιτέλους ποια εστιατόρια της Αθήνας θα λάβουν την πολυπόθητη διάκριση των αστεριών του. Φέτος, οι προσδοκίες είναι αυξημένες, καθώς το 2023 είναι η πρώτη χρονιά που τα εστιατόρια δεν έκλεισαν τις πόρτες τους στο κοινό, όπως είχε συμβεί το ασταθές, λόγω πανδημίας, 2022. Φυσικά, τα προβλήματα δεν έλειψαν, με την κλιματική αλλαγή, την ακρίβεια και τον ουκρανικό πόλεμο να αφήνουν το ανεξίτηλο σημάδι τους όχι μόνο εντός των πυλών, αλλά και σε όλο τον κόσμο – οι προσπάθειες ανέλιξης των εστιατορίων και των chefs όμως δεν σταμάτησαν ποτέ.
Ο λόγος είναι απλός: ο Οδηγός Michelin είναι ο πιο έγκυρος σε διεθνές επίπεδο. Το γεγονός ότι στις σελίδες του υπάρχουν ελληνικά εστιατόρια με υψηλές διακρίσεις επικυρώνει τη γαστρονομική αξία της χώρας, που παρεμπιπτόντως έχει κατατάξει την εστίαση σε έναν από τους βασικούς κλάδους βιοπορισμού και έχει δώσει στον τουρισμό τον ρόλο της εθνικής βιομηχανίας. Προς το παρόν δεν πάσχουμε από τη «νεύρωση» που επικρατεί στο εξωτερικό αναφορικά με το κυνήγι των αστεριών, αν και χωρίς αμφιβολία μια τέτοια βράβευση προσθέτει πόντους σε οικονομικό και προσωπικό επίπεδο. Όπως και αν το δούμε, αυτές οι διακρίσεις αποτελούν ενδείξεις ενός υψηλού γαστρονομικού επιπέδου, οπότε ναι, είναι τιμή μας. Το μόνο «μελανό σημείο» για την Ελλάδα είναι αφενός ότι ο Οδηγός Michelin δεν έχει συμπεριλάβει δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς που διαπρέπουν γαστρονομικά και αφετέρου ότι δεν έχουμε, προς το παρόν, κατακτήσει τη διάκριση των τριών αστεριών.
Για να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα, πάντως, η εταιρεία Michelin είναι γνωστή για τα ελαστικά της. Η ιστορία του ομώνυμου ετήσιου γαστρονομικού οδηγού της έχει τις ρίζες της στην Ευρώπη του 1900. Τότε κυκλοφόρησε η πρώτη έκδοση, ως travel guide, προκειμένου να ενθαρρύνει τους νέους οδηγούς να ανακαλύψουν τα τοπικά αξιοθέατα. Ανάμεσα στις πληροφορίες που υπήρχαν στις σελίδες του ήταν και κριτικές εστιατορίων με σχόλια για τη γεύση του φαγητού, την ποιότητα των υλικών, τις μαγειρικές τεχνικές, καθώς και την αίσθηση φιλοξενίας.
Τα χρόνια πέρασαν και οι κατηγορίες εξελίχθηκαν: με ένα αστέρι Michelin βραβεύονται τα εστιατόρια που είναι πολύ καλά στην κατηγορία τους και αξίζει να τα επισκεφθεί κανείς, δύο αστέρια κερδίζουν όσα έχουν κάτι πολύ αξιόλογο να δείξουν και πρέπει να βρεθείς στη σάλα τους «λοξοδρομώντας» από τον αρχικό σου προορισμό ξανά και ξανά, ενώ τα τρία αστέρια κατακτούν εκείνα τα οποία αποτελούν από μόνα τους έναν γαστρονομικό προορισμό και πρέπει να ταξιδέψει κανείς αποκλειστικά και μόνο για αυτά. Οι κριτές που έχουν επιλεγεί από τον Οδηγό Michelin είναι ανώνυμοι, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αξιοκρατική διαδικασία. Για εκείνους σημασία έχει μόνο η γεύση και, όταν ολοκληρώσουν τις αναφορές τους, συνεδριάζουν προκειμένου να αποφασίσουν την απονομή των αστεριών.
Το να μπει ένα εστιατόριο στον Οδηγό Michelin δεν είναι εύκολο. Αρκετές φορές τα αστέρια για αρκετούς τοπ σεφ, αλλά και ιδιοκτήτες, έγιναν αυτοσκοπός και εμμονή, προκαλώντας μέχρι και αυτοκτονίες. Σήμερα πάντως ο Οδηγός Michelin κυκλοφορεί για 23 χώρες, περιλαμβάνοντας πολλές πόλεις, ενώ οι ΗΠΑ «εντάχθηκαν» στη λίστα μόλις το 2005.
Στη χώρα μας πέρυσι το εστιατόριο Delta του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με τη δημιουργική κουζίνα του Γιώργου Παπαζαχαρία και του Θάνου Φέσκου, όχι μόνο «μπήκε με την πρώτη» στις σελίδες του Οδηγού, αλλά κατέκτησε με το «καλημέρα» σας τα δύο αστέρια, προκαλώντας ενθουσιασμό στην ομάδα του και αποσπώντας θετικά σχόλια από τους λάτρεις της υψηλής γαστρονομίας. Φέτος, βάζει τα δυνατά του για να ανέβει ένα ακόμη σκαλί – μένει να δούμε αν θα τα καταφέρει.
Το 2022 για πρώτη φορά κατάφεραν να διακριθούν με ένα αστέρι το Soil του Τάσου Μαντή στο Παγκράτι (απέσπασε επιπλέον το πράσινο αστέρι για τη νατουραλιστική προσέγγιση του μενού) και το The Zillers του ομώνυμου ξενοδοχείου, με επικεφαλής τον ταλαντούχο Παύλο Κυριάκη. Παράλληλα, διατήρησαν το δικό τους αστέρι το Botrini’s του Έκτορα Μποτρίνι, η Hytra στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, το Varoulko Seaside του Λευτέρη Λαζάρου, το CTC του Αλέξανδρου Τσιοτίνη και το Pelagos του Four Seasons στη Βουλιαγμένη με επικεφαλής τον Luca Piscazzi. Στην ίδια κατηγορία όμως έπεσε και η θρυλική Σπονδή, η οποία για πολλά χρόνια έπαιρνε σταθερά δύο αστέρια – το 2023 από όσο μαθαίνουμε, διεκδικεί να πάρει το «αίμα της πίσω».
Υπενθυμίζουμε ότι το Bib Gourmand, που «μεταφράζεται» σε πολύ καλή σχέση ποιότητας-τιμής, πήγε στα εστιατόρια Oikeio, Nolan και Cerdo Negro, ενώ μέλη της λίστας του Οδηγού Michelin έγιναν τα Hervé, Veri Τable, Μerceri και Λινού-Σουμπάσης & ΣΙΑ, δίπλα στα Athénée, GB Roof Garden, Άνετον, Okio, Aleria, Cookoovaya, Alficon, Vezene, Sense, Le Pavillon του Jean Charles Metayer και Annie’s Fine Cooking.
H κουβέντα για τους πιθανούς νικητές έχει φουντώσει για τα καλά, διότι η φετινή χρονιά φάνηκε να κερδίζει το ενδιαφέρον του Οδηγού Michelin. Η επίσημη πολιτεία κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες για την ανάδειξη του brand name της χώρας – υπό αυτό το πρίσμα, δεν είναι καθόλου τυχαία η πρόσφατη παρουσίαση του φυλλαδίου του Οδηγού για την Αθήνα, η οποία πραγματοποιήθηκε πανηγυρικά στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού, άσχετα με τις ατέλειές του. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι -με πρωτοβουλία του ΕΟΤ- υπεγράφη πέρυσι μια συμφωνία που περιλαμβάνει ένα ευρύ πλάνο προβολής της ελληνικής γαστρονομίας, μέσω της Michelin. Μαζί πάντως με την αισιοδοξία και εκείνους που ζητούν να μπουν στις σελίδες του Οδηγού περισσότερα εστιατόρια, αυξάνουν και οι φωνές αυτών που θέτουν ζητήματα δικαιοσύνης και αξιοπιστίας στις βραβεύσεις. Προς το παρόν, όλοι κάνουν υπομονή (κάποιοι κρατώντας την ανάσα τους από την αγωνία). Σε λίγο τα αστέρια θα λάμψουν. Οι συζητήσεις έπονται.