Το Waste4Think αλλάζει τα δεδομένα στη διαχείριση των απορριμμάτων
Το καινοτόμο πρόγραμμα συλλογής και αξιοποίησης οικιακών υπολειμμάτων τροφής μπορεί να αλλάξει τον τρόπο διαχείρισης απορριμμάτων της (κάθε) πόλης. Το Χαλάνδρι είναι μόνο η αρχή.
- 06/01/2020
Παρατηρούσα αρκετούς μήνες εκείνους τους “μυστήριους” καφέ κάδους -μικρότερους σε μέγεθος από τους κλασικούς πράσινους και μπλε- με την χαρακτηριστική επιγραφή “Waste4Think” σε πολλούς δρόμους στην περιοχή του Χαλανδρίου. Αυτό που με προβλημάτιζε, πέρα από το γεγονός ότι τους έβλεπα μόνο στο Χαλάνδρι και όχι κάπου αλλού στην πόλη, ήταν το λουκέτο. Πώς θα μπορούσα να πετάξω τα σκουπίδια μου, αν ο κάδος είναι κλειδωμένος;
Με ένα πρώτο search στο Google, οι πρώτες απορίες είχαν ήδη λυθεί. Φυσικά και το κλειδί δεν ήταν τυχαίο. Το Χαλάνδρι βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της εφαρμογής καινοτόμων τεχνολογιών ανά τον κόσμο για την εναλλακτική διαχείριση απορριμμάτων, ανοίγοντας δρόμους και για όλες τις πόλεις. Ακόμη τρεις ευρωπαϊκές πόλεις εξετάζουν διαφορετικές περιπτώσεις αξιοποίησης και διαχείρισης οικιακών απορριμμάτων σε πιλοτική κλίμακα και είναι οι: Cascais Πορτογαλίας, Zamudio Ισπανίας και Seveso Ιταλίας.
“Το 2015 στο Χαλάνδρι εκπονήσαμε τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων που μεταξύ άλλων προέβλεπε σταδιακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων τροφών μετά από διαλογή στην πηγή. Στη συνέχεια καταφέραμε και εντάξαμε αυτή την προοπτική στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Horizon2020 Waste4Think που εγκρίθηκε και ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2016”, μαθαίνουμε από τον κύριο Γεράσιμο Λυμπεράτο, Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου του Χαλανδρίου, επιστημονικό υπεύθυνο του προγράμματος Waste4Think και καθηγητή ΕΜΠ.
Tα οικιακά ζυμώσιμα απορρίμματα που είναι “πολύτιμα” για τη λειτουργία του Waste4think είναι ουσιαστικά ό,τι οργανικό παράγει η κουζίνα δηλαδή υπολείμματα προετοιμασίας φαγητού και ληγμένα τρόφιμα-φαγητά καθώς και χαρτί κουζίνας.
Το ταξίδι ενός οικιακού ζυμώσιμου απορρίματος, ξεκινώντας από την κουζίνα μας έχει ως εξής: “Απορρίπτεται στον φορητό κάδο 30 λίτρων που είναι μέσα στο σπίτι και στον οποίο έχει τοποθετηθεί βιοαποδομήσιμη σακούλα. Από εκεί βρίσκεται σε καφέ κάδο των 120 λίτρων κοντά στο σπίτι που ανοίγει με κλειδί. Στη συνέχεια οδηγείται σε ξηραντήρα/τεμαχιστή στον Δήμο και μετατρέπεται σε FORBI (βιομάζα από τροφικό υπόλειμμα) και οδηγείται για αξιοποίηση στο ΕΜΠ. Ο ξηραντήρας-τεμαχιστής είναι ένα μηχάνημα που αφαιρεί την υγρασία από τα τρόφιμα μειώνοντας έτσι το βάρος τους στο 1/4 ενώ τα τεμαχίζει και τα ομογενοποιεί. Το τελικό προϊόν (που ονομάζεται FORBI) δεν μυρίζει, μπορεί να συντηρηθεί πολύ χωρίς αλλοίωση και να αξιοποιηθεί στη συνέχεια για παραγωγή βιοκαυσίμων, κομπόστ κ.α.“.
“Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παραγωγή συμπιεσμένου αναβαθμισμένου βιοαερίου (μεθανίου) που ήδη δείξαμε ότι μπορεί να κινήσει τα απορριμματοφόρα του Δήμου – μία καθαρή επίδειξη της κυκλικής οικονομίας”
Από τον Δεκέμβριο του 2016 την προσπάθεια αυτή στηρίζουν περίπου 900 κάτοικοι. “Ήδη από τον Μάρτιο του 2019 έχουμε ωστόσο επεκτείνει σε ένα Δημοτικό διαμέρισμα αυτόν τον τρόπο συλλογής υπολειμμάτων τροφών από τον γενικό πληθυσμό και ελπίζουμε να το επεκτείνουμε μέσα στο 2010 σε όλο το Χαλάνδρι”. Για να βρεθούν οι εθελοντές, μοιράστηκαν σε δημόσιους χώρους περίπου 10.000 ενημερωτικά φυλλάδια και επελέγησαν όλοι όσοι δήλωσαν συμμετοχή εμπρόθεσμα.
“Οι κάτοικοι που συμμετέχουν πετάνε αυτή τη στιγμή λιγότερο από 10% των σκουπιδιών τους στον κλασσικό πράσινο κάδο. Αν αυτό εφαρμοστεί συνολικά σε όλη την Αττική σχεδόν θα εκλείψει η ανάγκη ανεύρεσης χώρων υγειονομικής ταφής”
Το πρόγραμμα θα επεκταθεί σε όλο το Χαλάνδρι, “ελπίζοντας να αντιγραφεί και αλλού”, παραδέχεται ο κύριος Λυμπεράτος. Όπως και να στα Νότια Προάστια. “Δεν εξαρτάται από εμάς – ελπίζουμε όμως να επεκταθεί κι εκεί”. Φυσικά, τα προβλήματα δεν έλειπαν από το πρόγραμμα. “Στην αρχή έκλεβαν τους κάδους των 120 λίτρων και αναγκαστήκαμε να τους δέσουμε με λουκέτα”.
“Πιστεύω ότι ένα καλό παράδειγμα θα αντιγραφεί, με την καλή έννοια πάντα”
Τρομερό ενδιαφέρον παρουσιάζει η αμελητέα αστοχία υλικού, που είναι κάτω από 2% και αυτό οφείλεται στην καλή ενημέρωση αυτών που έχουν πρόσβαση (με κλειδί) στον καφέ κάδο. Η σκέψη να υπάρξει και κάποιο αντίτιμο για εκείνους που συμμετέχουν, στα πλαίσια της οικολογικής συμπεριφοράς, είναι στα μελλοντικά πλάνα. “Θα μπορούσε να υπάρξει ανταποδοτικότητα σε είδος, π.χ. κομπόστ ή βιοαέριο για κίνηση αυτοκινήτων”.
Η κρισιμότητα της μείωσης της παραγωγής των αποβλήτων, παραμένει ένα από τα καίρια ζητήματα. “Έχουμε περιοδικά συναντήσεις των εθελοντών και δύο ιστοσελίδες για ειδική ενημέρωση για το Waste4Think αλλά και γενικότερα για όλα τα περιβαλλοντικά θέματα”.
Οι στόχοι, μετά την πιλοτική περίοδο λειτουργίας, είναι “η επέκταση στον γενικό πληθυσμό, κάτι που είναι ήδη σε εξέλιξη”.
Περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να βρείτε στο site του Δήμου Χαλανδρίου και στο waste4think.eu