Δρ. Μπίλη Κωνσταντάρα: «Στο ΔΕΣ πιστεύουμε στην αριστεία και καλλιεργούμε τους ευγενείς στόχους»
Σε μια εκ βαθέων συνέντευξη, η Δρ. Μπίλη Κωνσταντάρα, Founder & CEO του ΔΕΣ, μοιράζεται μαζί μας τους λόγους για τους οποίους το σχολείο αποσπά κάθε χρόνο σημαντικές διακρίσεις.
- 14/12/2022
- Κείμενο: Βικτωρία Καλονάρου
- Φωτογραφίες: Ιωάννα Μορφινού
Το Διαδραστικό Ευρωπαϊκό Σχολείο έχει λάβει πολλές διακρίσεις, με πιο πρόσφατη στον 10ο Πανελλήνιο διαγωνισμό της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, λαμβάνοντας συνολικά οκτώ βραβεία, εκ των οποίων δύο πρώτα. Επίσης, απέσπασε έξι μεγάλες διακρίσεις στον 16ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό του Μικρού Ευκλείδη, που διεξάγεται από την Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία. Με αφορμή αυτές τις πρόσφατες αριστείες, αλλά και το πλήθος βραβεύσεων που έχουν λάβει το σχολείο και οι μαθητές του όλα αυτά τα χρόνια, ζητήσαμε από την Founder & CEO, Δρ. Μπίλη Κωνσταντάρα, να μας εξηγήσει τι είναι αυτό που τους κάνει το ΔΕΣ να λαμβάνει σημαντικές διακρίσεις κάθε χρόνο.
Φυσικά, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε εκτενώς μαζί της και για τον θεσμό της αριστείας, ενώ στη συνέντευξη είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε και με τον εκπαιδευτικό και υπεύθυνο των projects που βραβεύτηκαν, κ. Κωνσταντίνο Κωνσταντά, καθώς και με τους ίδιους τους μαθητές που τα υλοποίησαν.
Παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια μια γενικότερη απαξίωση της αριστείας, κυρίως στην παιδεία. Από πού πιστεύετε ότι πηγάζει και πώς αντιμετωπίζετε εσείς αυτό το φαινόμενο;
Ζούμε σε εποχές που κυριαρχεί η απαξίωση των αξιών και των αρχών μας. Στον τεχνοκρατικό και αστικό τρόπο ζωής επικράτησε η λογική ότι σημασία έχει κάποιος να επιτύχει, ανεξαρτήτως μέσου και τρόπου. Αυτή η λογική δυστυχώς παγιώθηκε και επηρέασε και την παιδεία. Σημαντικό ρόλο στην απαξίωση της αριστείας κατέχει η συστηματική «αδυναμία» των μαθητών να ανταποκριθούν σε υψηλών προσδοκιών αποτελέσματα. Φυσικά, γι αυτό δεν ευθύνονται οι ίδιοι οι μαθητές, ούτε η «αδυναμία» τους αφορά αποτελέσματα που κρίνονται από ένα διαγωνισμό. Η γενικότερη αυτή εικόνα προέρχεται από το αδύναμο εκπαιδευτικό σύστημα, που στοχεύει αποκλειστικά στην εκπαίδευση των μαθητών, ώστε να ανταποκριθούν σε συγκεκριμένο σύστημα εξετάσεων, θυσιάζοντας την παιδεία τους με την ευρύτερη έννοια. Δηλαδή, με απλά λόγια, ένας μαθητής εκπαιδεύεται συστημικά για 14 περίπου χρόνια, ώστε να δώσει εξετάσεις εισαγωγής σε πανεπιστημιακά ιδρύματα. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία δεν υπάρχουν περιθώρια απόκλισης αφ’ ενός και αφ’ ετέρου δεν καλλιεργείται σε βάθος η μαθησιακή δυναμική των μαθητών, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποτελέσματα αριστείας. Η έννοια της αριστείας, όμως, δεν αφορά μόνο εξαιρετικές επιδόσεις σε έναν τομέα. Αφορά τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τη ζωή μας, τα ιδανικά μας και αυτά που θεωρούμε εκτιμητέες αρετές. Αποτελεί το βασικό κίνητρο για να γινόμαστε καλύτεροι και να εμπνεόμαστε από αυτό που είναι ιδανικό. Στο ΔΕΣ πιστεύουμε στην αριστεία και καλλιεργούμε τους ευγενείς στόχους. Οι μαθητές μας διαπρέπουν σε διαγωνισμούς γιατί έχουν κατανοήσει σε βάθος την ύλη, έχουν αναπτύξει την αυτοπεποίθηση τους, έχουν βρει έδαφος να αναπτύξουν τον δικό τους τρόπο σκέψης και τελικά έχουν οδηγηθεί στο βέλτιστο αποτέλεσμα.
Ποια είναι η άποψή σας για την αριστεία σε τομείς όπως ο επαγγελματικός, οι τέχνες και ο πολιτισμός, η κοινωνία;
Στον επαγγελματικό τομέα, η αριστεία οδηγεί σε πρόοδο και ανάπτυξη μέσα από δίκαια κριτήρια, στις τέχνες εξυψώνει τον καλλιτέχνη να δημιουργήσει ανεπανάληπτα έργα, ο πολιτισμός επικρατεί, εδραιώνεται και αποκτά πιο ισχυρή ηθική και πνευματική διάσταση και η κοινωνία ωφελείται σε μέγιστο βαθμό από το σύνολο όλων των παραπάνω. Αναλογιστείτε μόνο ότι όλοι αυτοί οι τομείς που προαναφέρθηκαν εστιάζουν ακριβώς στην πνευματική, συναισθηματική, λογική και ψυχική μας υπόσταση και λειτουργούν ευεργετικά κυρίως σε αυτούς τους τομείς της ευημερίας μας. Είναι απίθανο να μιλάμε για αριστεία σε επαγγελματικούς και άλλους τομείς, όταν αυτή η αρετή δεν έχει εδραιωθεί μέσα μας από την ηλικία που είμαστε μαθητές. Είναι επίσης απίθανο να μιλάμε για αριστεία όταν θεωρούμε τις υψηλές επιδόσεις εισιτήριο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ή μέσο κατάκτησης μιας σπουδαίας επαγγελματικής θέσης, ενώ την ίδια ώρα απεμπολούμε το ηθικό, αισθητικό και πνευματικό κίνητρο που πρέπει να δίνει την ώθηση για τη διεκδίκησή της. Κάθε συζήτηση για την αριστεία, θα πρέπει να περιλαμβάνει την πρόβλεψη του επαναπρογραμματισμού των στόχων, της φιλοσοφίας και της λογικής του εκπαιδευτικού συστήματος.
Οι έννοιες αριστεία και ελευθερία συνδέονται στην εκπαίδευση; Εάν ναι, με ποιο τρόπο;
Η αριστεία φυσικά συνδέεται με την ελευθερία, γιατί είναι η ελευθερία της σκέψης που οδηγεί στην πνευματική διαύγεια. Το να αριστεύει κάποιος σημαίνει ότι έχει μέσα του παγιωθεί ένα τρόπος σκέψης και έχει καλλιεργηθεί ένα ολόκληρο σύστημα αξιών. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω μιας μακρόχρονης και φιλελεύθερης εκπαίδευσης, που βασίζεται στον σεβασμό απέναντι στο νεαρό άτομο. Μια τέτοια, ιδανική εκπαίδευση δίνει εργαλεία στους μαθητές και πληροφορίες για να τα χρησιμοποιήσουν. Στο ΔΕΣ επενδύουμε ακριβώς σε αυτό. Στην ελεύθερη ανάπτυξη της σκέψης που υποστηρίζεται αφειδώς από εκπαιδευτικό και γνωστικό υλικό. Μέσα από το εμπλουτισμένο πρόγραμμα, τη διαφοροποιημένη προσέγγιση, τις δράσεις και τις διαφορετικού προσανατολισμού κατευθύνσεις του προγράμματος και φυσικά το IB-PYP πρόγραμμα του σχολείου, οι μαθητές μας ανακαλύπτουν τις δεξιότητες και τις ικανότητες τους αβίαστα, αναπτύσσοντας τον μαθησιακό τους ορίζοντα χωρίς περιορισμούς και στεγανά. Επομένως, σίγουρα η ελευθερία αποτελεί σπουδαίο κομμάτι αυτής της διαδικασίας. Είναι μάλλον ο θεμέλιος λίθος καθώς μόνο σε συνθήκες ελευθερίας μπορεί να αναπτυχθεί ο άνθρωπος σε κάθε επίπεδο. Στο σχολείο μας οι μαθητές έχουν κανόνες, κανονισμούς και ακολουθούν ορισμένο πρόγραμμα, έχουν ασκήσεις και βιβλία ανάλογα με το είδος και τις ανάγκες του κάθε μαθήματος, έχουν, όμως, πολλαπλό και διαφορετικό υλικό, χώρο και περιθώριο έκφρασης, εμπνέονται από τη διδασκαλία και λαμβάνουν ενεργό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία, μαθαίνουν την αξία της μελέτης και ενθαρρύνονται να στέκονται κριτικά απέναντι στα ζητούμενα. Εκτιμούν και εντρυφούν στην τέχνη και τον πολιτισμό με την ίδια ένταση που διδάσκονται τα μαθηματικά ή τη γλώσσα. Λαμβάνουν έτσι το μήνυμα ότι είναι πολλοί οι τομείς που μπορούμε να διακριθούμε φτάνει να αφοσιωθούμε με πάθος και όραμα.
Πρόσφατα το ΔΕΣ διακρίθηκε στον 10ο Πανελλήνιο διαγωνισμό της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών και απέσπασε μεγάλες διακρίσεις στον 16ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό του Μικρού Ευκλείδη. Ήταν κάτι αναμενόμενο; Τι είναι αυτό που κάνει το ΔΕΣ να λαμβάνει διακρίσεις και βραβεία;
Είναι γεγονός ότι το Διαδραστικό Ευρωπαϊκό Σχολείο έχει διακριθεί για συναπτά έτη στους παραπάνω διαγωνισμούς. Η διάκριση αφορά μεγάλο αριθμό μαθητών που στατιστικά είναι σπουδαίος, καθώς ο πληθυσμός του σχολείου μας -κατ’ επιλογήν- είναι μικρός. Για παράδειγμα στο σύνολο 100 περίπου μαθητών (μαθητές της Ε’ και ΣΤ’ δημοτικού), 20 διακρίσεις είναι στατιστικά μεγάλος αριθμός, συγκρινόμενος με ανάλογο αριθμό διακρίσεων σε διπλάσιο και τριπλάσιο πληθυσμό. Λαμβάνοντας υπόψιν την ποιότητα εκπαίδευσης που έχουν λάβει οι μαθητές μας, θα λέγαμε πως ήταν κάτι αναμενόμενο. Ανεκτίμητο βέβαια, άλλα όχι απρόσμενο. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, το περιβάλλον εκπαίδευσης των μαθητών του ΔΕΣ είναι εμπλουτισμένο, διαφοροποιημένο και διαμορφωμένο έτσι που στις τελευταίες τάξεις να έχουν κατακτηθεί σε βάθος και με συνέπεια οι γνωστικοί στόχοι, ώστε η δυναμική και η οξύνοια των μαθητών μας να φτάνουν σε υψηλά επίπεδα απόδοσης. Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι η προετοιμασία των μαθητών για τους διαγωνισμούς δεν εντατικοποιήθηκε, καθώς η έμφαση δεν δίνεται στο τρίμηνο πριν τον διαγωνισμό αλλά σε όλα τα χρόνια που προηγήθηκαν. Φυσικά η έμπνευση των δασκάλων μας, η πληθώρα του εκπαιδευτικού υλικού, η μελέτη και η αναλυτική σκέψη των μαθητών μας αποτελούν τους βασικούς όρους της εξίσωσης που δίνει σαν αποτέλεσμα την αριστεία. Οι προαναφερθείσες διακρίσεις δεν είναι όμως οι μοναδικές. Αντιστοίχως, το ΔΕΣ διακρίθηκε με πρώτο βραβείο στον 8ο πανελλήνιο διαγωνισμό «Κύπρος, Ελλάδα, Ομογένεια: εκπαιδευτικές γέφυρες», στον οποίο η συμμετοχή μας βασίστηκε στα visual arts και το σχετικό animation που ετοίμασαν οι μαθητές μας κέρδισε την πρώτη θέση. Πρώτη θέση, επίσης, και με διθυραμβικές κριτικές, πήρε το λογοτεχνικό έργο-σύμπραξη των μαθητών μας στον 1ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό «Νικόλαος Δελιαλής». Αυτό που είναι αξιοσημείωτο είναι ότι οι βραβεύσεις μας αφορούν διαφορετικούς κλάδους, αποδεικνύοντας έτσι ότι όταν υπάρχει σωστή βάση, τα εξαιρετικά αποτελέσματα έχουν πολλές, διαφορετικές κατευθύνσεις και είναι εφικτά όταν υπάρχει σωστή φροντίδα του πνεύματος από την πρώτη στιγμή. Είμαστε σίγουροι ότι και στο DES International Middle School, που θα λειτουργήσει από τον Σεπτέμβριο του 2023, οι μαθητές μας θα έχουν ανάλογες διακρίσεις.
Κύριε Κωνσταντά ηγηθήκατε της ομάδας των μαθητών για το project της Φυσικής, όπου τα παιδιά απέσπασαν 8 βραβεία, 2 εξ αυτών πρώτα, στον Πανελλήνιο διαγωνισμό. Πώς τα εμπνεύσατε και τα κινητοποιήσατε και τι σημαίνει αυτό για εσάς;
Πράγματι πρόκειται για πολύ μεγάλη επιτυχία. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι οι μαθητές μας διαγωνίστηκαν ανάμεσα σε χιλιάδες μαθητές από όλη την Ελλάδα και απέναντι σε σχολεία με περίπου χίλιους μαθητές στο δυναμικό τους. Επομένως σε αναλογία βρισκόμαστε στις πρώτες θέσεις του διαγωνισμού. Απόδειξη αυτής της επιτυχίας είναι ότι είχαμε ιδιαίτερη βράβευση στο σχολείο μας από τους εκπροσώπους της ΕΕΦ, τον αντιπρόεδρο Παναγιώτη Φιλντίση και τη γενική γραμματέα Παρασκευή Κλειδέρη, τους οποίους και ευχαριστώ πολύ για την τιμή αυτή. Έχοντας και το πτυχίο του φυσικού, εκτός από εκείνο του δασκάλου, προσπαθώ πάντα να μεταδίδω την αγάπη μου για τη Φυσική στα παιδιά, τις νέες ανακαλύψεις και πληροφορίες, αλλά και τις προκλήσεις του μέλλοντος στον χώρο των θετικών επιστημών. Όταν ο δάσκαλος αγαπά με πάθος το αντικείμενο που διδάσκει, ειδικά όταν βρίσκεται σ’ ένα σχολείο όπως το ΔΕΣ, είναι σχεδόν αδύνατο να μην παρασύρει και τους μαθητές του στα ίδια συναισθήματα. Ένα σχολείο που βρίσκεται σε έναν μαγικό χώρο, μέσα στη φύση, με θέα τη θάλασσα, με έμφαση στη διαδραστική μάθηση και την πειραματική διαδικασία και με τα ζώα που διαθέτει, αποτελεί από μόνο του πηγή έμπνευσης για τους μαθητές του. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα τα θέματα των εξετάσεων της ΕΕΦ στα οποία διακρίνονται οι μαθητές μας δεν είναι θέματα στείρας απομνημόνευσης, αλλά είναι όλα βασισμένα σε φαινόμενα τα οποία όλοι αντιλαμβανόμαστε εύκολα γύρω μας, αλλα δύσκολα μπορούμε να τα ερμηνεύσουμε.
Και τώρα ο λόγος στα παιδιά. Πώς αισθάνεστε που διακριθήκατε και αριστεύσατε στους διαγωνισμούς; Τι ήταν αυτό που σας παρακίνησε και πως ονειρεύεστε το μέλλον σας;
Κανάτας Γιάννης, 12 ετών
* 1ο Βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φυσικής
* 1ο Βραβείο (ΑΡΙΣΤΕΙΟ) στον Μαθηματικό Διαγωνισμό «ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ»
«Με αυτές τις επιτυχίες θεωρώ πως απέκτησα περισσότερη αυτοπεποίθηση και πείσμα. Όταν ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα δεν το πίστευα και για λίγες στιγμές ήμουν στα ουράνια. Ο κύριος λόγος που πήρα μέρος ήταν για να κάνω χαρούμενο τον αγαπημένο μου δάσκαλο . Ελπίζω να κερδίσω και άλλα βραβεία σαν αυτά τα επόμενα χρόνια».
Σταυρόπουλος Οδυσσέας, 12 ετών
* 2ο Βραβείο στον 10ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φυσικής Δημοτικών 2022
* Έπαινος στον 16ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό «Παιχνίδι και Μαθηματικά» της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας
«Αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση και χαρά που διακρίθηκα στους διαγωνισμούς. Κίνητρο μου υπήρξε η έμφυτη αγάπη μου για τη φυσική και τα μαθηματικά και η παρότρυνση του δασκάλου μου κ. Κώστα Κωνσταντά και του σχολείου μου ΔΕΣ να ασχοληθώ με την κατανόηση αυτών των επιστημών. Άλλωστε η επίλυση των μαθηματικών προβλημάτων, αποτελεί πολλές φορές πρόκληση και εγώ πάντα απολαμβάνω μία τέτοια. Ελπίζω στο μέλλον να ασχοληθώ με τις φυσικές επιστήμες και την κατανόηση των μυστηρίων του κόσμου».
Ιζαμπέλα Νταγιάντης, 11 ετών
* 3ο Βραβείο στον 10ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φυσικής Δημοτικών
«Νιώθω πολύ περήφανη αν και δεν το περίμενα το βραβείο, γιατί ήταν πολλά τα παιδιά στον διαγωνισμό και υπήρχε μεγάλος ανταγωνισμός. Ο δάσκαλος, που μας κάνει Φυσική, με παρακίνησε να μπω στον διαγωνισμό. Φέτος θα ξαναπάρω μέρος στον πανελλήνιο διαγωνισμό κι ελπίζω να κερδίσω και πάλι βραβείο. Στο μέλλον θα έχω ακόμα μεγαλύτερη πίστη στον εαυτό μου για περισσότερες επιτυχίες».
Ηλίας Σμαραγδής, 11 ετών
* 2ο βραβείο στον 10ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φυσικών Επιστημών της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών
* Έπαινος στον 16ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό «Παιχνίδι και Μαθηματικά» της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας
«Δεν το περίμενα. Ξαφνιάστηκα κι ένιωσα πολύ περήφανος γιατί είχα πετύχει τον σκοπό μου. Πήρα μέρος στον διαγωνισμό για να δω πόσο καλός είμαι στη Φυσική και στα Μαθηματικά. Θέλω, όταν θα μεγαλώσω να ασχοληθώ με τα αεροπλάνα, είτε ως πιλότος είτε ως αεροναυπηγός».
Κύριε Κωνσταντά ποιες είναι οι επόμενες διακρίσεις που θα πρέπει να περιμένουμε από το ΔΕΣ;
Το ΔΕΣ συμμετέχει σε πολλούς πανελλήνιους διαγωνισμούς που αφορούν άμεσα το γνωστικό αντικείμενο των διαφόρων μαθημάτων του σχολείου, αλλά και σε διαθεματικά projects που αφορούν τη σύγχρονη κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα. Φυσικά είναι δεδομένη και πάλι η συμμετοχή μας τόσο στους φετινούς διαγωνισμούς της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, όσο και της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας, ενώ θα συμμετέχουμε και σε άλλες προκλήσεις, όπως ο διαγωνισμός Αστρονομίας – Διαστήματος και το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Moon Camp. Το φάσμα των εκπαιδευτικών θεμάτων με τα οποία ασχολείται το ΔΕΣ δεν περιορίζεται στα παραδοσιακά σχολικά μαθήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περσινή διάκριση του σχολείου με τα πρώτα βραβεία στον διεθνή διαγωνισμό «Κύπρος – Ελλάδα – Ομογένεια: Εκπαιδευτικές γέφυρες». Επιπλέον, στο ΔΕΣ οι μαθητές μαθαίνουν από μικρή ηλικία τις βασικές αρχές της επιχειρηματικότητας και θα συμμετέχουμε και φέτος στον πανελλήνιο διαγωνισμό της JA Greece των μαθητικών εικονικών επιχειρήσεων. Ρίχνουμε λοιπόν, το βάρος σε καινοτόμες εκπαιδευτικές ιδέες και εμπνέουμε τους μαθητές μας να γίνουν κατασκευαστές, πειραματιστές, αλλά και ερευνητές ταυτόχρονα κάνοντας πράξη το μότο του σχολείου μας «Αγαπώ να μαθαίνω».
Διαδραστικό Ευρωπαϊκό Σχολείο
Παιδικός Σταθμός: Καλύμνου 9Α, Βάρη| Τηλ: 210-9689426
Νηπιαγωγείο: Δεμέστιχα 4, Βάρκιζα| Τηλ: 210-8974143
Δημοτικό: Λόφος Μπαράκου (πάνω από Ribas), Βάρκιζα | Τηλ: 210-9656691
www.deschool.eu
Facebook | Instagram | YouTube