Εκπαιδευτήρια Γ. Ζώη: «Όραμά μας το Σχολείο Χαράς!»
Early Years: Οι άνθρωποι που φροντίζουν τα παιδιά μας
Ξεναγηθήκαμε στο κτίριο της Προσχολικής Αγωγής των Εκπαιδευτηρίων Γεωργίου Ζώη στην Αργυρούπολη, όπου στεγάζονται ο Βρεφικός - Παιδικός Σταθμός και το Νηπιαγωγείο του σχολείου. Μάθαμε τα πάντα για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα, τις δραστηριότητες, τις παροχές και τη φιλοσοφία τους και κάναμε στους υπεύθυνους τις ερωτήσεις που κάθε γονιός θα ήθελε να κάνει.
- 09/04/2024
Τα «Λουκουμάκια» φορούν γκρι σκούφους μαγειρικής και περιμένουν με αγωνία να τους μοιράσει η δασκάλα τους το ζυμάρι. Ο Γιώργος -είναι δεν είναι δυόμισι ετών- γελάει συνεχώς ενθουσιασμένος, η Άντζελα και ο Κάρμιν χτυπάνε ρυθμικά τα χέρια τους στο μεγάλο κόκκινο τραπέζι. «Οι δυο τους είναι αδέρφια και γεννήθηκαν στην Ιταλία. Ουσιαστικά στο σχολείο μας έμαθαν ελληνικά» λέει η Βασιλική Ζώη, Υπεύθυνη Προσχολικής Αγωγής των Εκπαιδευτηρίων. Εν τω μεταξύ, το ζυμάρι μοιράζεται σε μπαλίτσες στους μικρούς επίδοξους ζαχαροπλάστες. Μέσα στην απόλυτη ησυχία που φέρνει ξαφνικά στην τάξη η προσήλωση στο νέο εγχείρημα, μια φωνούλα ακούγεται να σιγοτραγουδάει: «Με τα δυο χεράκια – πλάθω κουλουράκια – κουλουράκια, κουλουρά-ακια…». Οι «μεγάλοι» ξεσπάμε σε γέλια, όμως ο Δημήτρης, ο μικρούλης που μουρμουρίζει τα στιχάκια, είναι απορροφημένος από τη διαδικασία και δεν μας δίνει σημασία.
Βρισκόμαστε στον δεύτερο όροφο του κτιρίου της προσχολικής αγωγής των Εκπαιδευτηρίων Γεωργίου Ζώη στην Αργυρούπολη. Είναι ο όροφος του βρεφικού σταθμού και φιλοξενεί παιδάκια από 6 έως 30 μηνών σε δύο ξεχωριστά τμήματα: Βρεφικό – από 6 μέχρι 20 μηνών – και μεταβρεφικό – από 20 έως 30. Ή αλλιώς, τα Ζελεδάκια και τα Λουκουμάκια. Στον εξωτερικό χώρο υπάρχει ξεχωριστή «αυλή» μόνο για τα παιδάκια αυτών των τμημάτων, πολύχρωμη, φωτεινή και εξοπλισμένη με παιχνίδια κατάλληλα για αυτές τις ηλικίες. Το κτίριο, που στεγάζει τον Βρεφικό – Παιδικό Σταθμό και τα τμήματα του Νηπιαγωγείου, είναι αυτόνομο από το υπόλοιπο σχολικό συγκρότημα που περιλαμβάνει το Δημοτικό, το Γυμνάσιο, το Λύκειο και το Ωδείο των Εκπαιδευτηρίων Ζώη.
Καθώς έχουμε ξεκινήσει αυτήν την ξενάγηση από πάνω προς τα κάτω, λίγη ώρα αργότερα είμαστε στον πρώτο όροφο, όπου βρίσκονται ο Παιδικός Σταθμός -τα Καβουράκια και τα Σκιουράκια- και το Προνήπιο: τα Μελισσάκια και τα Λαγουδάκια. Την ώρα που μπαίνουμε στην τάξη τους, τα Μελισσάκια φτιάχνουν κατασκευές με lego, ενώ τα Λαγουδάκια κάνουν μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής. Στον διαδραστικό πίνακα υπάρχουν κάποια σήματα οδικής κυκλοφορίας, στο πάτωμα έχουν δημιουργηθεί με χαρτοταινία λωρίδες αυτοκινητόδρομου ενώ η υπεύθυνη νηπιαγωγός κρατάει στα χέρια της έναν φωτεινό σηματοδότη και «ρυθμίζει» την κίνηση.
Μέχρι να φτάσουμε στο ισόγειο, όπου στεγάζονται τα τμήματα του Νηπίου (δηλαδή οι Ταξιδευτές, οι Αστροναύτες και οι Εξερευνητές) είναι πια ώρα για το μεσημεριανό. Το μενού έχει ψαρόσουπα. Από το 2009, το σχολείο έχει τη δική του κουζίνα και όλα τα γεύματα ετοιμάζονται εδώ από τους μάγειρές του. Κάποια από τα υλικά -λαχανικά και, κυρίως, μυρωδικά- τα φυτεύουν μάλιστα στα μποστάνια του σχολείου οι μαθητές του, αφού η κηπουρική είναι μία από τις πολλές δημιουργικές δραστηριότητες στις οποίες επιδίδονται.
Οι δύο αυλές του ισογείου, όπου βγαίνουν κυκλικά σε διάλειμμα οι μαθητές του Παιδικού Σταθμού, του Προνήπιου και του Νηπιαγωγείου, είναι στημένες σαν παιδικές χαρές. Με μεγάλες τσουλήθρες, πυργόσπιτα και ένα τεράστιο κουνιστό αυτοκινητάκι, που σήμερα θα λειτουργήσει ως σκηνικό για την ομαδική φωτογράφιση του παιδαγωγικού προσωπικού αυτού του σχολείου. Ενός «Σχολείου Χαράς», όπως το περιγράφει ο Πρόεδρος των Εκπαιδευτηρίων Γ. Ζώη, Αλέξανδρος Ζώης: «Κεντρικό όραμα του σχολείου μας, που φέτος κλείνει τα 50 χρόνια λειτουργίας, είναι το Σχολείο Χαράς. Το παιδί έρχεται εδώ με χαρά και επιστρέφει στο σπίτι με διπλή χαρά. Επιβεβαιώνεται άλλωστε από τα δεδομένα της Νευροεπιστήμης πως μπορούμε να μάθουμε καλά ό,τι μαθαίνουμε σε ένα πλαίσιο χαράς και ό,τι αγαπήσαμε. Αυτό είναι που μένει και μας συνοδεύει. Είναι λοιπόν κρίσιμο στοιχείο της Προσχολικής Αγωγής να μην αντιμετωπίζονται τα παιδιά διαρκώς ως πολίτες του Μέλλοντος, να μην κοιτάμε δηλαδή μόνο τα πράγματα που θα κάνουν και θα πετύχουν στο μέλλον, αλλά ως πολίτες του Παρόντος, ως παιδιά τα οποία ζούνε και βιώνουν το Τώρα».
Από ποια ηλικία ξεκινά η προσχολική αγωγή των Εκπαιδευτηρίων Ζώη;
Η Προσχολική Αγωγή του σχολείου μας χωρίζεται σε τέσσερις υποβαθμίδες. Βρεφικός σταθμός, Παιδικός σταθμός, Προνήπιο, Νηπιαγωγείο. Ξεκινώντας από τους «βενιαμίν» της βαθμίδας φροντίζουμε βρεφάκια από 6 έως 30 μηνών στον Βρεφικό μας Σταθμό και φτάνουμε έως και το νήπιο. Αυτό σημαίνει ότι, μία οικογένεια μπορεί να εμπιστευτεί τον πολύτιμό «θησαυρό» τους/μας, τα παιδιά, από την τρυφερή ηλικία των 6 μηνών σε εμάς και να τα δει να κάνουν τα πρώτα τους βήματα, να αποκτούν φίλους, να μαθαίνουν, να μεγαλώνουν μέρα με την μέρα και να αποφοιτούν από το λύκειό μας πλέον ως ενήλικες.
Η επιλογή σχολείου είναι μια δύσκολη απόφαση για τους γονείς. Τι θα τους συμβουλεύατε να προσέξουν και, πρακτικά, τι θα έπρεπε να γνωρίζουν ως προς τη διαδικασία;
Η επιλογή σχολείου είναι μία δύσκολη επιλογή για τους γονείς και ταυτόχρονα μία από τις πιο σημαντικές αποφάσεις που θα πάρουν για την ανατροφή του παιδιού τους. Θα πρέπει το σχολείο στο οποίο θα εμπιστευτούν τη διαπαιδαγώγηση του παιδιού τους να κερδίσει τους ίδιους και φυσικά το ίδιο το παιδί. Αυτό που πρέπει να προσέξουν είναι να επιλέξουν ένα σχολείο, το οποίο να αφουγκράζεται τις διαφορετικές και ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε παιδιού, με σεβασμό στη διαφορετικότητά του, την ψυχοσύνθεση και ιδιοσυγκρασία του. Επομένως, θεωρούμε πως «ιδανικό» σχολείο είναι το σχολείο που ταιριάζει στα πιστεύω και τις ανάγκες της οικογένειας, κάθε διαφορετικού παιδιού. Βέβαια κάποια βασικά κριτήρια επιλογής σχολείου είναι το παιδαγωγικό πρόγραμμα, οι αθλητικό-καλλιτεχνικές δραστηριότητες εντός σχολείου, η απόσταση από τον τόπο κατοικίας, οι πρόσθετες παρεχόμενες υπηρεσίες, οι άρτια εξοπλισμένες αίθουσες, οι καλά συντηρημένες εγκαταστάσεις και τελευταίο και πιο σημαντικό από όλα η ασφάλεια, καθώς τα παιδιά περνούν πάνω από τη μισή ημέρα καθημερινά στο σχολείο και οι γονείς καλούνται να εμπιστευτούν τον χώρο και το εκπαιδευτικό δυναμικό του. Όσον αφορά το πρακτικό κομμάτι εγγραφής στη δική μας εκπαιδευτική μονάδα, εφόσον ολοκληρωθεί το ραντεβού γνωριμίας με το σχολείο μας, ακολουθεί ένα δεύτερο ραντεβού γονέα και παιδιού με τη Σχολική Σύμβουλο προσχολικής αγωγής, για να δούμε την αναπτυξιακή του πορεία και να το βοηθήσουμε στην ομαλή ένταξή του στο νέο περιβάλλον.
Αντίστοιχα, πώς επιλέγονται οι παιδαγωγοί / εκπαιδευτικοί του σχολείου; Ποια είναι, πέρα από τη διδακτική τους επάρκεια, τα βασικά κριτήρια για την επιλογή τους;
Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου μας, εκτός του ότι είναι όλοι τους κάτοχοι ενός τουλάχιστον μεταπτυχιακού τίτλου, παρακολουθούν και αρκετά σεμινάρια κάθε χρόνο, πολλά εκ των οποίων διοργανώνονται εντός των Εκπαιδευτηρίων μας, με ομιλητές καταξιωμένους καθηγητές πανεπιστημίων, σχολικούς συμβούλους κ.ά., με στόχο να είναι πάντα ενημερωμένοι στις νέες εκπαιδευτικές τάσεις, τεχνικές και μεθόδους διδασκαλίας. Νηπιαγωγοί, εκπαιδευτικοί πρόσθετων ειδικοτήτων και βοηθητικό προσωπικό είναι όλοι τους άρτια καταρτισμένοι και γνωρίζουν πολύ καλά τη φιλοσοφία και τις αρχές μας, καθώς αποτελούν μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας της Σχολής πάνω από 10 χρόνια. Φυσικά για εμάς εξίσου σημαντικό με τα ακαδημαϊκά προσόντα αποτελεί και ο χαρακτήρας, το ήθος και οι αξίες των εκπαιδευτικών μας, αφού πρέπει να είναι θετικά πρότυπα για τα παιδιά μας. Ο ιδρυτής της Σχολής και πατέρας μας λέει χάριν αστεϊσμού πως ένας εκπαιδευτικός για να μπορέσει να γίνει μέλος του σχολείου μας, πρέπει να περάσει από 40 κύματα, μετά όμως γίνεται «οικογένειά» μας. Αυτό ακριβώς είναι το «μότο» μας εδώ και χρόνια: σχολείο-παιδιά-γονείς είμαστε μία οικογένεια και βαδίζουμε έχοντας έναν κοινό στόχο: το καλύτερο μέλλον για τα μικρά διαμάντια μας. Σπουδαίο επίσης θεωρούμε ότι είναι το χαμόγελο και η γενναιόδωρη αγάπη για τα παιδιά, καθώς καλούμαστε να τα φροντίσουμε και να τα διαπαιδαγωγήσουμε σχεδόν από τη γέννησή τους.
Πώς κυλά μία μέρα στο σχολείο για τα παιδιά του Νηπιαγωγείου και με ποιες δραστηριότητες καταπιάνονται τα παιδιά του Παιδικού Σταθμού;
Το πρόγραμμα φυσικά διατρέχεται από βασικές ρουτίνες με τις νηπιαγωγούς (π.χ. γωνιά συζήτησης, ελεύθερο παιχνίδι στις γωνιές, ημερολόγιο, πίνακας καιρού κ.ά.), οι οποίες είναι απαραίτητες για την οργάνωση και τη δόμηση της καθημερινότητας των μικρών παιδιών. Επίσης, αξιοποιούνται ποικιλοτρόπως θέματα με αφορμή την καθημερινότητα, το ενδιαφέρον και τις ιδέες των μαθητών μας, καθώς αποτελούν για εμάς πηγή έμπνευσης, πάντα μέσω της βιωματικής μάθησης. Το καθημερινό πρόγραμμα εμπλουτίζεται και με πρόσθετες δραστηριότητες, μέσω των οποίων ενισχύονται ποικίλοι τομείς έκφρασης, όπως είναι η θεατρική αγωγή, τα εικαστικά, η φυσική αγωγή, η μουσικοκινητική και η μουσική αγωγή, τα οποία διδάσκονται από έμπειρους εξειδικευμένους στον τομέα τους εκπαιδευτικούς. Άξιο αναφοράς είναι πως από την ηλικία των 2,5 ετών (παιδικός σταθμός) εδώ και 20 χρόνια οι μαθητές μας έρχονται σε επαφή με μία ξένη γλώσσα, τα Αγγλικά, μαθαίνοντας τραγουδάκια και τις πρώτες τους λέξεις. Στόχος μας είναι η παροχή πληθώρας ερεθισμάτων, δημιουργώντας και προσεγγίζοντας κάθε μέρα κάτι νέο, κάτι διαφορετικό, μέσω δραστηριοτήτων που λατρεύουν τα παιδιά, όπως η ρομποτική, η μαγειρική, η κηπουρική, το messy-sensory play και άλλα.
Υπάρχουν ευκαιρίες για εξωσχολικές δράσεις;
Οι εξωσχολικές δράσεις είναι κάτι που αποζητούν μικροί και μεγάλοι. Γι’ αυτό και κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς πραγματοποιούνται, εκτός των εκπαιδευτικών επισκέψεων σε μουσεία, βιωματικά εργαστήρια και θεατρικές παραστάσεις, εκδρομές σε υπαίθριους και κλειστούς χώρους αναψυχής, ώστε να διασκεδάσουν και να γεμίσουν εμπειρίες και εικόνες τα παιδιά μας.
Τι θέση έχει η Τέχνη σε ένα σύγχρονο σχολείο; Με ποιον τρόπο εντάσσεται στο πρόγραμμα της Προσχολής Αγωγής;
Η Τέχνη αποτελεί βασικό πυλώνα της εκπαιδευτικής διαδικασίας στην Προσχολική Αγωγή. Βαδίζοντας στα χνάρια της προσέγγισης Reggio Emilia, η οποία μας εμπνέει μέσω της αναγνώρισης της αξίας της Τέχνης για την εκπαιδευτική διαδικασία, επιχειρούμε να προσφέρουμε στα παιδιά πλήθος ευκαιριών για καλλιτεχνική έκφραση. Η Τέχνη άλλωστε για εμάς δεν αποτελεί απλώς εικαστική δραστηριότητα, αλλά μία γέφυρα που μας επιτρέπει να εισέλθουμε «μαγικά» στον κόσμο των μικρών παιδιών και να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται και αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους. Με τον τρόπο αυτόν εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα για την κατανόηση των μαθητών μας, τον τρόπο που μαθαίνουν, και έτσι μας δίνεται η ευκαιρία να αναδιαμορφώνουμε τις πρακτικές μας, με βάση τις πληροφορίες που τα ίδια μας δίνουν μέσω του απολαυστικού για αυτά κλάδου της Τέχνης. Τέχνη σημαίνει φαντασία, δημιουργικότητα, έκφραση, έμπνευση, συνεργασία, πρόκληση, πειραματισμός, στοιχεία που θέλουμε να παρέχουμε στους μικρούς μας μαθητές απλόχερα. Παράλληλα, το περιβάλλον των τάξεων είναι εξοπλισμένο με πληθώρα υλικών και μέσων, με τα οποία πειραματίζονται οι μικροί μας μαθητές, εξασκώντας αβίαστα τη λεπτή τους κινητικότητα, αναπτύσσοντας παράλληλα δεξιότητες συνεργασίας, υγιούς αλληλεπίδρασης και επίλυσης δημιουργικών «προβλημάτων», μέσω προκλήσεων που αναδύονται. Οι τομείς έκφρασης που προσεγγίζονται είναι πολλοί, κάποιοι από αυτούς είναι η μουσική, ο χορός, τα εικαστικά και φυσικά το θέατρο. Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους οι μαθητές της προσχολικής παρουσιάζουν τέσσερις παραστάσεις (δύο με αφορμή τις εθνικές επετείους και δύο Χριστούγεννα και καλοκαίρι), όπου τα παιδιά ξεδιπλώνουν το πηγαίο ταλέντο τους. Τέλος αναπτύσσονται μικρής και μεγάλης διάρκειας projects με θέμα την Τέχνη, μέσω των οποίων τα παιδιά έρχονται σε επαφή με διαχρονικούς, παγκόσμιας εμβέλειας καλλιτέχνες, εμπνέονται και με αυτόν τον τρόπο δημιουργούν τα δικά τους μοναδικά έργα, τα οποία εκτίθενται προς θέαση στο ευρύ κοινό του σχολείου. Οι τέχνες βοηθούν τα παιδιά να ανοίξουν τους ορίζοντές τους με όχημα τη δημιουργικότητα που κρύβουν μέσα τους, ανακαλύπτοντας τον μαγικό αυτό κόσμο. Φυσικά, στο σχολείο μας δεν θα μπορούσε να λείπει η επαφή με την παράδοση και ειδικά με τους παραδοσιακούς χορούς.
Ο αθλητισμός, από την άλλη, είναι επίσης ένα σημαντικό κεφάλαιο των Εκπαιδευτηρίων Ζώη, με πλήθος διακρίσεων για τους αθλητές και τις ομάδες σας. Από ποια ηλικία ξεκινάει η επαφή με τα αθλήματα και ποιες είναι οι προσφερόμενες δραστηριότητες;
Τα Εκπαιδευτήρια Γεωργίου Ζώη εδώ και 50 χρόνια έχουν κατανοήσει πως τα παιδιά και ο αθλητισμός είναι αλληλένδετα μεταξύ τους. Οι επιτυχίες και οι διακρίσεις έχουν έρθει ακριβώς λόγω αυτού, καθώς υπάρχει σεβασμός και αγάπη προς όλα τα αθλήματα και προς όλους τους αθλητές/ μαθητές μας. Μέσω του αθλητισμού, τα παιδιά αναπτύσσουν κοινωνικές δεξιότητες, δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας, κ.α. Επιπλέον, μέσω των αθλητικών δραστηριοτήτων, τους καλλιεργούμε το «ευ αγωνίζεσθαι». Οι μαθητές μας μπορούν να συμμετέχουν στη δραστηριότητα που θα επιλέξουν από την ηλικία των 2,5 ετών, ενώ προσφέρουμε πάνω από 25 αθλητικο-καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Ju jitsu, μπαλέτο, μοντέρνος χορός, κινητικός εγγραμματισμός, λάτιν, τένις, βόλεϊ, μπάσκετ, σκάκι, παραδοσιακοί χοροί, κολύμβηση, ενόργανη γυμναστική, παιδαγωγικά παιχνίδια, ποδόσφαιρο είναι μόνο κάποια από αυτά. Κάτι που θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό επίσης είναι ότι η Σχολή διαθέτει το δικό της Ωδείο από το 2013, με παροχή εκπαίδευσης πολλών μουσικών οργάνων, ενώ ιδιαίτερα για την προσχολική ηλικία, εκτός από την επιλογή της έναρξης κάποιου οργάνου, προτείνουμε το μάθημα της μουσικής προπαιδείας, ώστε να ανακαλύψουμε και να ενισχύσουμε την κλίση του μικρού μας μαθητή/ριας.
Οι γονείς συμμετέχουν με κάποιον τρόπο στο πρόγραμμα του σχολείου;
Το σχολείο μας έχει θέσει εξαρχής ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας και συνεργασίας με την οικογένεια, καθώς έτσι η «επιτυχία» των παιδιών είναι δεδομένη. Σχολείο-παιδιά-γονείς είμαστε μία ομάδα για αυτό και στόχος μας είναι να εντάσσουμε τους γονείς στην εκπαιδευτική διαδικασία και να γίνονται συμμέτοχοι και αρωγοί στο έργο μας. Η συμμετοχή των γονέων επιδιώκεται συνεχώς, τόσο μέσα από τη συμμετοχή τους σε δραστηριότητες ή στις θεατρικές παραστάσεις (ειδικά των πιο μικρών μαθητών μας), όσο και μέσω της συμμετοχής τους σε δημιουργικά εργαστήρια, σε επιμορφωτικές δράσεις για τους ίδιους τους γονείς, στις Σχολές Γονέων, σε πολιτιστικά και φιλανθρωπικά δρώμενα που διοργανώνονται εντός σχολείου και σε ψυχαγωγικές-εκπαιδευτικές εκδρομές τα σ/κ. Ακόμα οι ίδιοι οι γονείς είναι εκείνοι που πολλές φορές εμπλουτίζουν την καθημερινότητα με την παροχή των γνώσεων τους στους μαθητές μας ανάλογα με το επάγγελμα τους, όντας προσκεκλημένοι στην ίδια την τάξη και συμβάλλοντας στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Στην ιστοσελίδα της σχολής γίνεται λόγος για ένα σχολείο «απαλλαγμένο από άχρηστα, περιττά και αναχρονιστικά στοιχεία». Θα θέλατε να μας πείτε με συντομία ποια είναι αυτά;
Στόχος της παρεχόμενης από το σχολείο μας εκπαίδευσης από την ίδρυσή του δεν ήταν να γεμίσει τα μυαλά των μαθητών του με γνώσεις και μάλιστα αποστηθίζοντάς τες, χωρίς να τις κατανοούν, αλλά με ερωτήσεις αντικειμενικού τύπου και συνεργατικό πνεύμα να καλλιεργούν ήπιες δεξιότητες όπως η κριτική σκέψη, η επικοινωνία και η συνεργασία, που είναι πολύ πιο σημαντικές από την ακαδημαϊκή γνώση, η οποία στην εποχή μας είναι διαθέσιμη σε κάθε συσκευή συνδεδεμένη με το διαδίκτυο.
Επίσης, το σχολείο μας έδινε, δίνει και θα δίνει ιδιαίτερη σημασία στις Αξίες. Πρώτα οι Αξίες και μετά όλα τ’ άλλα. Βασική αρχή του σχολείου ήταν και είναι: «Πάνω από τη γνώση στέκεται ο χαρακτήρας του ανθρώπου και πάνω από την ζωή η αξιοπρέπεια». Το πρώτο δίπλωμα που φιλοδοξεί να απονείμει σε όλους τους μαθητές του είναι το «δίπλωμα ανθρώπου». Και αυτό γιατί η μοίρα του ανθρώπου είναι ο χαρακτήρας του. Μ’ αυτόν φτιάχνει το πεπρωμένο του. Η ευτυχία ή η δυστυχία του ανθρώπου βρίσκονται στην ψυχή του.
Μοναδική έγνοια του σχολείου μας είναι να βοηθάει το κάθε παιδί να βελτιώνεται σε σύγκριση με τον προηγούμενο εαυτό του και όχι σε σύγκριση με άλλα παιδιά, τονίζοντας τα θετικά του χαρακτηριστικά και όχι τα αρνητικά, ασκώντας ενθαρρυντική και όχι αυταρχική αγωγή. Η μέθοδος της μομφής, της ειρωνείας, της επίκρισης και της περιφρόνησης φέρνουν αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα και δεν έχουν θέση στο σχολείο μας.
Η προσέγγιση της γνώσης είναι βιωματική, με εργαλεία τους διαδραστικούς πίνακες, τα εργαστήρια φυσικών επιστημών, πληροφορικής, εικαστικών, μουσικής, τις επισκέψεις σε χώρους πολιτιστικής αναφοράς, τη θεατρική παιδεία, τις μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις, τις ανθρωπιστικές δράσεις κ.ά.
Ποιες καινοτομίες έχετε εισαγάγει στην εκπαιδευτική διαδικασία της προσχολικής ηλικίας; Πέρα από τους εκπαιδευτικούς στόχους που θέτει το πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας, με τι εφόδια μεταπηδούν τα παιδιά των Εκπαιδευτηρίων Ζώη από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό;
Στην Προσχολική Αγωγή μας, ακολουθώντας τις σύγχρονες παιδαγωγικές προσεγγίσεις, εφαρμόζουμε τα καινοτόμα προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας. Για τρίτη συνεχή χρονιά υλοποιούμε τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων και τη Διαφοροποιημένη Παιδαγωγική, πάνω στα οποία οι εκπαιδευτικοί μας έχουν παρακολουθήσει τη σχετική επιμόρφωση από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Επιπλέον, επιδιώκοντας τη συνεργασία με άλλα σχολεία είμαστε εταίροι σε εθνικά προγράμματα e-twinning, έχοντας ανοίξει και το δικό μας πρόγραμμα. Στο σχολείο μας οι εκπαιδευτικοί εφαρμόζουν προγράμματα ρομποτικής και προγραμματισμού και συμμετέχουμε στην ευρωπαϊκή εβδομάδα Κώδικα (Eucode). Θέλοντας να καλλιεργήσουμε την οικολογική συνείδηση, εφαρμόζουμε μία σειρά από αειφόρες – οικολογικές δράσεις, για τις οποίες βραβευτήκαμε και λάβαμε την πράσινη σημαία των οικολογικών σχολείων. Υλοποιούμε δραστηριότητες που αποσκοπούν στην επίτευξη των 17 στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης, με τις οποίες λαμβάνουμε μέρος στο θεσμό των BravoSchools. Για πρώτη χρονιά τα νηπιαγωγεία μας συμμετέχουν στην ευρωπαϊκή εβδομάδα μείωσης αποβλήτων, με εθνικό συντονιστή τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), με την πραγματοποίηση δύο δράσεων. Ακολουθώντας το Νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα της Προσχολικής Εκπαίδευσης, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη της τεχνολογίας και πραγματοποιούμε προγράμματα Ste(a)m. Παράλληλα, συμμετέχουμε στο STEM4Equality, ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) σε μικρά παιδιά, με απώτερο στόχο τη συμβολή στην εξάλειψη έμφυλων στερεοτύπων. Συμμετέχουμε επίσης στον διαγωνισμό του European School Radio με τη δημιουργία podcast. Τέλος, στο σχολείο μας εφαρμόζεται το καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Kinems”, στο οποίο τα παιδιά αλληλεπιδρούν φυσικά με τα παιχνίδια (μέσω των χεριών και του σώματος) αναπτύσσοντας γνωστικές, κινητικές δεξιότητες και επιτελικές λειτουργίες, όπως η μνήμη εργασίας και η συγκέντρωση.
Η υλοποίηση αυτών των καινοτομιών αποβλέπει στην καλλιέργεια των πολλαπλών τύπων νοημοσύνης και στην ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών, εφοδιάζοντάς τα με μία σειρά από δεξιότητες, που θα τους φανούν χρήσιμες, όχι μόνο για τη μετάβαση τους στο Δημοτικό Σχολείο, αλλά και για την ενεργή δράση τους ως πολίτες του αύριο.
Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι απαραίτητες δεξιότητες που πρέπει να αναπτύξει ένα παιδί σήμερα; Πόσο διαφέρουν από τις δεξιότητες προηγούμενων γενιών;
Η δομή της σύγχρονης κοινωνίας και οι ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις επιτάσσουν την έμφαση στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων εκείνων που είναι απαραίτητες για την ομαλή ένταξη των μαθητών μας στην κοινωνία του αύριο και την ανταπόκρισή τους στις προκλήσεις που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν. Σκοπός μας είναι τα παιδιά να είναι δημιουργοί και όχι καταναλωτές μιας ήδη υπάρχουσας γνώσης. Οφείλουμε να ενισχύσουμε τα μυαλά του μέλλοντος με τα απαραίτητα εφόδια, ώστε να διαγράψουν τη δική τους μοναδική πορεία. Επομένως, έχοντας ως κέντρο τον μαθητή, αναπτύσσουμε τις δεξιότητες του ενεργού πολίτη, που δεν είναι άλλες από τη συνεργασία, την επικοινωνία, την κριτική σκέψη και τη δημιουργικότητα. Από την τρυφερή ηλικία του βρεφικού και του παιδικού σταθμού καλλιεργούμε την ενσυναίσθηση, την ευελιξία, τις κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες, την ανάληψη ευθυνών και φυσικά την ενεργό συμμετοχή σε πρωτοβουλίες και δράσεις.
Ποιος είναι ο ρόλος του σχολικού ψυχολόγου σε αυτές τις ηλικίες; Πώς γίνεται στην πράξη η ψυχολογική συμβουλευτική;
Βασικοί στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν κατά τη διάρκεια της Προσχολικής Αγωγής είναι ο ομαλός αποχωρισμός από την οικογένεια, η ένταξη σε ομάδα συνομηλίκων και η κοινωνικοποίηση των μικρών μας μαθητών, καθώς και ο εμπλουτισμός των ερεθισμάτων και των προσλαμβανουσών παραστάσεων που παρέχονται στα παιδιά για την απόκτηση γνώσεων και την κατανόηση του κόσμου που τα περιβάλλει. Οι στόχοι αυτοί δεν επιτυγχάνονται πάντα ακώλυτα και χωρίς να προκύπτουν διάφορες δυσκολίες και προβλήματα. Για παράδειγμα αναφέρεται η ανάγκη παρέμβασης του Σχολικού Ψυχολόγου στις παρακάτω περιπτώσεις:
-όταν τα παιδιά δυσκολεύονται και αρνούνται επίμονα να αποχωριστούν τον γονέα τους, συνήθως στην αρχή του σχολικού έτους. Ο Σχολικός Ψυχολόγος παρέχει συμβουλευτική καθοδήγηση σε γονείς και εκπαιδευτικούς και υποστήριξη στα ίδια τα παιδιά για τη γρήγορη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της σχολικής άρνησης.
– όταν δεν ακολουθούν τους κανόνες της τάξης και του παιχνιδιού. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται συμβουλευτική υποστήριξη στην οικογένεια σε συνδυασμό με εξατομικευμένη βοήθεια στο παιδί ώστε να κατορθώσει να γίνει ένα επιθυμητό μέλος της ομάδας των συνομηλίκων.
– όταν εκδηλώνεται από κάποιο παιδάκι είτε υπερβολική εσωστρέφεια και ανασφάλεια είτε αδέξια εχθρική κι επιθετική συμπεριφορά προς τους συνομηλίκους του. Εδώ, ο Σχολικός Ψυχολόγος , θεωρώντας ότι κάθε συμπεριφορά είναι και μια απόπειρα επικοινωνίας του παιδιού με το περιβάλλον του, μια προσπάθεια να μας μεταφέρει ένα μήνυμα (π.χ. ντρέπομαι, φοβάμαι, ζηλεύω, είμαι κουρασμένος κλπ.) παρεμβαίνει διερευνητικά και συμβουλευτικά στα βασικά υποσυστήματα στα οποία ανήκει το παιδί (σχολείο, οικογένεια), με συγκεκριμένες προτάσεις και παρεμβάσεις, εκεί όπου εκδηλώνεται το όποιο ζήτημα.
– όταν κάποιος μικρός μαθητής δυσκολεύεται ή αδυνατεί να συγκεντρωθεί στο έργο που κάθε φορά επιτελεί. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο Σχολικός Ψυχολόγος παρεμβαίνει τόσο στους γονείς όσο και στους εκπαιδευτικούς με συγκεκριμένες εναλλακτικές προτάσεις, που έχουν ως στόχο την οργάνωση του χρόνου και του χώρου του παιδιού στη σχολική και οικογενειακή καθημερινότητα.
Το «Σχολείο για Γονείς», το οποίο, υπό την εποπτεία του Σχολικού Ψυχολόγου λειτουργεί εδώ και μία δεκαετία στα Εκπαιδευτήριά μας, αποτελεί άλλη μία ενεργή συνεισφορά στο πολύτιμο έργο των γονέων, που αποτελούν τους πρώτους φυσικούς παιδαγωγούς των παιδιών τους, χωρίς τις αντίστοιχες πάντα εξειδικευμένες γνώσεις.
Σε ειδικότερα θέματα, όπως π.χ. οι αδυναμίες στον λόγο ή στη λεπτή και αδρή κινητικότητα των νηπίων, όταν αυτές έχουν ένταση, συχνότητα και διάρκεια, συστήνεται στους γονείς η παραπομπή σε κάποιον ειδικό για εξειδικευμένη λογοθεραπευτική ή εργοθεραπευτική παρέμβαση.
Απώτερος στόχος του Σχολικού Ψυχολόγου είναι να συνεισφέρει ουσιαστικά στη θετική στάση των μικρών μας μαθητών απέναντι στον σχολικό θεσμό, έτσι ώστε να απολαμβάνουν τη σχολική τους καθημερινότητα και να έρχονται και να φεύγουν με χαρά από το Δικό τους Σχολείο!
Είναι τα Εκπαιδευτήρια Ζώη ένα ανοιχτό, συμπεριληπτικό και προσβάσιμο σχολείο;
Τα Eκπαιδευτήρια Γεωργίου Ζώη ήταν και εξακολουθούν να είναι ένα σχολείο ανοιχτό στην κοινότητα, με σεβασμό σε κάθε διαφορετικό/ή μαθητή/-τρια και γονέα και προσβάσιμο για όλους. Πιο συγκεκριμένα, εστιάζοντας στην Προσχολική Αγωγή:
Ανοιχτό: Τα τμήματα της Προσχολικής Αγωγής των Εκπαιδευτηρίων Γεωργίου Ζώη διοργανώνουν δράσεις σε συνεργασία με άλλα σχολεία (ΕΕΕΚ Αγ. Δημητρίου, συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα), συμμετέχουν με τις υπόλοιπες βαθμίδες του σχολείου σε εθελοντικές δράσεις της τοπικής κοινότητας, αλλά και της ευρύτερης κοινότητας (Make a wish, δενδροφυτεύσεις του Δήμου, συγκέντρωση τροφίμων για παροχή σε οικογένειες), διοργανώνουν ανοιχτά εργαστήρια με γονείς, κατά την ανάπτυξη θεματικών προσεγγίσεων προσκαλούν ειδικούς στο σχολείο. Συμμετέχουν σε εκδηλώσεις του Δήμου.
Συμπεριληπτικό: Υλοποιούνται προγράμματα που καλλιεργούν την αποδοχή και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα και αναπτύσσουν τη διαπολιτισμική ευαισθητοποίηση των παιδιών. Τα προγράμματα αυτά υποστηρίζονται από δραστηριότητες κατάλληλα διαμορφωμένες για την εκάστοτε ηλικία των παιδιών. Στο σχολείο φοιτούν παιδιά με ιδιαιτερότητες και παιδιά που προέρχονται από διαφορετικές μορφές οικογένειας. Όλοι/όλες συνυπάρχουν και συνεργάζονται αρμονικά. Αντιμετωπίζουμε ισότιμα όλα τα άτομα, χωρίς να χρησιμοποιούμε υποτιμητικά σχόλια γι’ αυτό που ο καθένας είναι, χωρίς να ασκούμε κριτική.
Προσβάσιμο: Στο σχολείο μας έχει προβλεφθεί η προσβασιμότητα για παιδιά ΑμεΑ. Υπάρχει ανελκυστήρας για τα παιδιά με κινητικά προβλήματα. Αν υπάρχει περίπτωση μαθητή/-τριας με νοητική αναπηρία, έχουμε αναζητήσει και έχουμε προμηθευτεί από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής το προσβάσιμο εκπαιδευτικό υλικό για να το χρησιμοποιήσουμε καταλλήλως, ενώ οι εκπαιδευτικοί μας έχουν επιμορφωθεί πάνω σε αυτό το υλικό.
Η διατροφή των παιδιών, ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες, απασχολεί πολύ έντονα τους γονείς. Ποιο είναι το πρόγραμμα σίτισης που εφαρμόζετε; Υπάρχει επιλογή για ιδιαίτερες διατροφικές απαιτήσεις, πχ για vegan παιδιά ή παιδιά με τροφικές αλλεργίες;
Η διατροφή των παιδιών είναι απολύτως φυσικό να απασχολεί τους γονείς τόσο έντονα, καθώς εντός σχολείου καταναλώνουν πολλά γεύματα της ημέρας και επηρεάζονται πολύ από τις επιλογές φαγητών των συμμαθητών τους. Αναλογιζόμενοι ακριβώς αυτό, είμαστε από τα λίγα σχολεία που από το 2009 έχουμε δική μας κουζίνα με καταξιωμένους και πιστοποιημένους μάγειρες εντός του σχολείου. Κάθε μήνα διαμορφώνεται ένα πλήρες μενού για την προσχολική ηλικία, το οποίο εγκρίνεται από τον παιδίατρο της σχολής και το ιατρείο του σχολείου και προετοιμάζεται καθημερινά με αγνά και φρέσκα υλικά, ώστε να φροντίσουμε τους μικρούς μας μαθητές, παρέχοντας ένα απολύτως υγιεινό και ταυτόχρονα νόστιμο φαγητό. Επιλέγοντας την παροχή της σίτισης εντός σχολείου από το μαγειρείο μας, οι γονείς απαλλάσσονται από το άγχος της προετοιμασίας πρωινού και μεσημεριανού γεύματος καθημερινά και είναι σίγουροι για την υγιεινή και πλήρη διατροφή του παιδιού τους. Οι μάγειρες και οι τραπεζοκόμοι μας φυσικά παρακολουθούν κάθε χρόνο πληθώρα σεμιναρίων εντός των Εκπαιδευτήριων, ώστε να είναι πλήρως ενημερωμένοι. Τέλος, έχοντας πιστοποιηθεί με το σύστημα HACCP (Hazard Analysis & Critical Control Point), ένα σύστημα διασφάλισης της υγιεινής κατάστασης και της ποιότητας των τροφίμων, καθιστούμε τους γονείς σίγουρους για το ποιοτικό, υγιεινό, φρέσκο και νόστιμο παρεχόμενο μενού μας.
Αναφορικά με τις τροφικές αλλεργίες, με την εγγραφή του παιδιού στο σχολείο ενημερώνεται ηλεκτρονική καρτέλα, στην οποία καταγράφονται διατροφικές ιδιαιτερότητες ή αλλεργίες, ώστε να προσαρμοζόμαστε κατάλληλα και να επιδεικνύουμε ιδιαίτερη προσοχή σ’ αυτές.
Πόσο εύκολο είναι για έναν πολυδαίδαλο οργανισμό, όπως μια σχολή που περιλαμβάνει από Βρεφονηπιακό Σταθμό μέχρι Λύκειο, να αλλάζει ακολουθώντας την εποχή και συμβαδίζοντας με τις νέες εκπαιδευτικές και παιδαγωγικές τάσεις, διατηρώντας ωστόσο τα ταυτοτικά του στοιχεία;
Οι παιδαγωγικές προσεγγίσεις ακολουθούν πάντα τις κοινωνικές συνθήκες και πρέπει να ανταποκρίνονται στις ανάγκες κάθε κοινωνίας. Τα Εκπαιδευτήρια Γεωργίου Ζώη παρακολουθώντας και εφαρμόζοντας τις σύγχρονες παιδαγωγικές τάσεις, αποβλέπουν, με την παιδεία που παρέχουν «σήμερα» στους μαθητές τους, να τους κάνουν «αύριο» ενεργά μέλη της κοινωνίας. Οι εκπαιδευτικοί μας ενημερώνονται για τα νέα Προγράμματα Σπουδών, για τις Καινοτομίες που προτείνει το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ), επιμορφώνονται πάνω σε αυτά και τα εφαρμόζουν στην τάξη. Η ταυτότητα του σχολείου μας, εκτός από την παροχή γνώσεων χαρακτηρίζεται και από την καλλιέργεια αξιών. Προτάσσοντας λοιπόν την ανάδυση αυτών των αξιών, εφαρμόζουμε σύγχρονες παιδαγωγικές μεθόδους και τάσεις, και ανταποκρινόμενοι πάντα στις «απαιτήσεις» της κοινωνίας, ενισχύουμε την προσωπική και κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη των μαθητών/-τριών.
Στις ερωτήσεις απαντούν:
- Αλέξανδρος Ζώης, Πρόεδρος των Εκπαιδευτηρίων Γ. Ζώη
Καθ. Πληροφορικής & Ρομποτικής (Ε.Μ.Π.), MA in Education Leadership (UCL, Institute of Education) - Βασιλική Ζώη, Υπεύθυνη Προσχολικής Αγωγής Εκπαιδευτηρίων Γ. Ζώη
Εκπαιδευτικός Τ.Ε.Α.Π.Η, Μουσικός, ΜΑ in Creativity and Play in early childhood education (EUC) - Δρ Ράνια Κυριαζή, Ψυχοπαιδαγωγός – Κοινωνιολόγος
Υπεύθυνη Ψυχοκοινωνικής & Συναισθηματικής Υγείας βρεφών και νηπίων
Extra Info:
- Τα εκπαιδευτήρια Γ. Ζώη στεγάζονται σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις συνολικής έκτασης 7000 τ.μ. Το κτίριο που στεγάζει την Προσχολική Αγωγή (Βρεφικός – Παιδικός Σταθμός και Νηπιαγωγείο) είναι αυτόνομο από το υπόλοιπο συγκρότημα (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο).
- Το Νηπιαγωγείο λειτουργεί από τις 7:00 έως τις 18:00 (υποχρεωτικό πρόγραμμα 9:00-14:00, δημιουργική απασχόληση και πρόσθετες δραστηριότητες στα διαστήματα 7:00-9:00 και 14:00-18:00).
- Στα τμήματα της Προσχολικής Αγωγής το όριο είναι 10 μαθητές ανά παιδαγωγό.
- Τα Εκπαιδευτήρια Γ. Ζώη διαθέτουν 23 ιδιόκτητα σχολικά λεωφορεία.