Αγγελική Κακολύρη: «Η βιωματική μάθηση βοηθά στην ανάπτυξη του παιδιού ολόπλευρα»
Το μεγαλύτερο αφιέρωμα που έγινε ποτέ για τη Γλυφάδα
Η Αγγελική Κακολύρη μας ταξιδεύει «εντός των τοιχών» του Lamp της Γλυφάδας, εκεί που αναδεικνύεται η μαγεία της παιδικής ηλικίας και δημιουργείται ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει την εξέλιξη και την αυτοπεποίθηση των παιδιών.
- 06/02/2024
Το Lamp, o πρότυπος παιδικός σταθμός – νηπιαγωγείο της Γλυφάδας, είναι ένα μαγικό μέρος όπου η μάθηση γίνεται εμπειρία παιχνιδιού. Τα παιδιά εδώ εξερευνούν τον κόσμο με περιέργεια και χαρά, αναπτύσσοντας τη φαντασία τους και ενισχύοντας τις δεξιότητές τους, μέσα από δραστηριότητες που προάγουν την κοινωνικο-συναισθηματική τους ανάπτυξη, ενθαρρύνουν την αυτοπεποίθησή τους και καλλιεργούν τον σπόρο της γνώσης.
Η Αγγελική Κακολύρη, η εκπαιδευτικός και το δημιουργικό μυαλό πίσω από το σχολείο, βλέπει τα παιδιά ως αστέρια έτοιμα να φωτίσουν τον κόσμο με τη μοναδικότητά τους. Κάθε μέρα εδώ είναι μια νέα περιπέτεια γεμάτη παιδικά όνειρα και χαμόγελα. Σε μια τέτοια μέρα μας ξεναγεί και μοιράζεται μαζί μας όλα όσα κάνουν το Lamp να ξεχωρίζει.
Ποιες δραστηριότητες προσφέρονται στα παιδιά του παιδικού σταθμού, του προνήπιου και του νηπιαγωγείου αντίστοιχα;
Το πρόγραμμα του Lamp περιλαμβάνει βιωματικές δραστηριότητες που στοχεύουν στην αυθεντική μάθηση και την ολιστική αντίληψη της γνώσης. Οι θεματικές των δραστηριοτήτων είναι ίδιες σε όλες τις βαθμίδες, με τη μόνη διαφορά να έγκειται στον τρόπο με τον οποίο τις πραγματοποιούμε, στο βαθμό δυσκολίας τους, καθώς και στα μέσα που χρησιμοποιούμε για την υλοποίησή τους. Γίνεται ουσιαστικά εισαγωγή στις φυσικές επιστήμες, τα μαθηματικά και τη γλώσσα, τη ρομποτική, τα αγγλικά, τη μουσικοκινητική αγωγή και τις εικαστικές τέχνες. Στη βάση των δραστηριοτήτων αυτών βρίσκεται το παιχνίδι.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Lamp στοχεύει, λοιπόν, στη βιωματική μάθηση μέσα από το παιχνίδι, με το βασικό μότο σας να είναι «μαθαίνω, παίζοντας». Ποια τα οφέλη αυτής της προσέγγισης;
Έχουμε δημιουργήσει ένα ελκυστικό πρόγραμμα και τα παιδιά, μέσα από το παιχνίδι και τη διερεύνηση, ανακαλύπτουν και εξερευνούν την κάθε δραστηριότητα, με έναν διασκεδαστικό και συνάμα εκπαιδευτικό τρόπο. Πιστεύω γενικώς πως η βιωματική μάθηση έχει να κάνει και με τον τρόπο που δίνεις το σωστό ερέθισμα σε ένα παιδί, αλλά και με το αποτέλεσμα που έχει σε αυτό. Βοηθά δηλαδή στην ανάπτυξη του παιδιού ολόπλευρα. Αν ένα παιδί για παράδειγμα δεν βιώσει το πρακτικό κομμάτι, δεν θα μπορέσει να αξιοποιήσει και να κατανοήσει σε βάθος την πληροφορία. Γι’ αυτό και εμείς προσπαθούμε να πιάσουμε ένα θέμα μέσα από πολλές επιστήμες, χρησιμοποιώντας το παιχνίδι και παρουσιάζοντας δομημένες δραστηριότητες, που θα τα βάλουν στη διαδικασία να σκεφτούν.
Η βιωματική μάθηση συμβάλλει ακόμη στο κομμάτι της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης. Βοηθά τα παιδιά να πατούν στα πόδια τους. Να ξέρουν μεν ότι η δασκάλα τους είναι δίπλα να τα βοηθήσει, αλλά να νιώσουν ότι μπορούν να πειραματιστούν μόνα τους. Αυτό θα χτίσει τον χαρακτήρα τους, θα τους ανοίξει το μυαλό και τη φαντασία τους, ώστε να καλλιεργήσουν την κριτική τους σκέψη. Και θεωρώ πως αυτή είναι η καλύτερη ηλικία για να λάβουν αυτά τα ερεθίσματα, ώστε στο δημοτικό να «λάμψει» ο τρόπος σκέψης τους.
Η προετοιμασία των παιδιών για τη μετάβαση στο δημοτικό είναι μία από τις βασικές ανησυχίες των γονέων. Ποια εφόδια και ποιες δεξιότητες θα κατέχει ένα παιδί φεύγοντας από το Lamp, ώστε να ξεκινήσει επιτυχώς τη σχολική πορεία του;
Τα παιδιά στο Lamp λαμβάνουν όλες τις απαραίτητες μαθησιακές γνώσεις, ωστόσο παίρνουν πίσω πολλά περισσότερα. Το παιδί ουσιαστικά καλλιεργείται σχεδόν από το μηδέν. Μαθαίνει να συνεργάζεται, να ανταλλάζει εικόνες, σκέψεις και συναισθήματα, να ακούει τον συμμαθητή του και να υπάρχει ένας διάλογος. Μαθαίνει να σέβεται. Φεύγοντας από το σχολείο μας θα έχει μια πολύ καλή εικόνα για τον εαυτό του. Φέτος, μάλιστα, είναι η πρώτη φορά που θα αποχαιρετήσουμε τα παιδιά του νηπιαγωγείου μας, τα οποία τα είχαμε από τον παιδικό σταθμό. Είναι δηλαδή η πρώτη ολοκληρωμένη μας «φουρνιά». Και είμαι σίγουρη και υπερήφανη γιατί τα παιδιά αυτά πατούν πολύ καλά στα πόδια τους, είναι ευτυχισμένα και έχουν μια πολύ καλή αντίληψη του κόσμου. Έχουν πάρει, με λίγα λόγια, όλα τα απαραίτητα ερεθίσματα για να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο της ζωής τους και να το κάνουν με επιτυχία.
Τα τμήματα στο Lamp δεν ξεπερνούν τα 15 παιδιά, ενώ υπάρχουν 2 παιδαγωγοί ανά τάξη. Με ποιο τρόπο βοηθά αυτή η επιλογή στην ανάπτυξη της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του κάθε παιδιού;
Ένα πράγμα που δεν βοηθά κανένα παιδί και ταυτόχρονα κανέναν εκπαιδευτικό είναι να υπάρχουν πολλά παιδιά σε ένα τμήμα. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορείς να δώσεις τον απαραίτητο χρόνο που χρειάζεται η κάθε περίπτωση. Το κάθε παιδί είναι τελείως διαφορετικό και χρειάζεται άλλον χρόνο. Ειδικά στο δικό μας σχολείο, όπου το πρόγραμμα και οι δραστηριότητες είναι βιωματικές, δεν γίνεται να έχεις μεγάλη ομάδα. Άλλωστε, ο καλός εκπαιδευτικός δεν φαίνεται μόνο από το πόση ύλη βγάζει, αλλά από το πώς καλλιεργεί τα παιδιά για να φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Πρέπει να αφήσεις στο κάθε παιδί τον χρόνο και να βρεις τον τρόπο να το προσεγγίζεις, να σε εμπιστευτεί.
Πόσο σημαντικό θεωρείτε πως είναι για τα παιδιά σε αυτή την τρυφερή ηλικία να αναπτύσσουν σταδιακά και την αυτονομία τους;
Είναι πολύ σημαντικό ειδικά από αυτή την ηλικία τα παιδιά να μάθουν να είναι αυτόνομα και να βασίζονται στους εαυτούς τους. Εμείς χτίζουμε καθημερινά αυτό το κομμάτι, μέρα με τη μέρα και μήνα με τον μήνα. Τα παιδιά στην αρχή μαθαίνουν με βοήθεια και όσο περνάει ο καιρός, καταφέρνουν όλο και περισσότερα μόνα τους. Σκεφτείτε πως εδώ στο Lamp ακόμη και το κατασκευαστικό και αρχιτεκτονικό κομμάτι είναι στοχευμένο προς αυτή την κατεύθυνση. Θέλουμε τα παιδιά να νιώθουν άνετα και στα μέτρα τους σχεδόν σε όλους τους χώρους του σχολείου.
Ποιος είναι ο ρόλος της τεχνολογίας στο Lamp; Το σχολικό περιβάλλον μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να εισέλθουν στα νέα και στις «εξελίξεις» της εποχής με ασφάλεια;
Φυσικά και μπορεί, αρκεί να γίνεται με σωστό τρόπο και με καταρτισμένους εκπαιδευτικούς, που να γνωρίζουν πώς πρέπει να διαχειριστούν ορισμένες καταστάσεις. Η αλήθεια είναι πως τα παιδιά από μικρή ηλικία είναι πλέον πολύ εξοικιωμένα με την τεχνολογία, γι’ αυτό και χρειάζεται στο σχολείο η απαραίτητη προσοχή ως προς τη διαχείριση. Στο Lamp η δασκάλα μας έχει καταφέρει να χρησιμοποιήσει τη ρομποτική και την τεχνολογία έτσι ώστε να βοηθηθούν τα παιδιά στο να κατανοήσουν πολλά πράγματα. Πάντα με γνώμονα ότι όλα χρειάζονται μέτρο και σωστό τρόπο.
Ένας από τους στόχους σας είναι η ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα οικολογίας και ανάπτυξης περιβαλλοντικής συνείδησης. Με ποιον τρόπο το επιτυγχάνετε αυτό;
Πέραν της βασικής ανακύκλωσης που κάνουμε στο σχολείο, κάτι που το μαθαίνουμε στα παιδιά από τον παιδικό σταθμό, εκεί που επικεντρωνόμαστε έντονα είναι στο να χρησιμοποιούμε φαινομενικά «άχρηστα» αντικείμενα και να τα μεταμορφώνουμε σε ιδιαίτερες κατασκευές. Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Τα φρούτα που μας φέρνουν στο σχολείο έρχονται σε καφάσια. Κάθε χρόνο στο τέλος της σχολικής χρονιάς κάνουμε μία έκθεση και διαμορφώνουμε το σχολείο μας έτσι ώστε να μοιάζει με μουσείο. Το κάθε παιδί, λοιπόν, έφτιαξε το δικό του καφάσι, το ζωγράφισε όπως το είχε φανταστεί, και μέσα σε αυτό έβαλε τα πράγματα που θα ήθελε να πάρει στο σπίτι του για το καλοκαίρι. Από ένα βιβλίο, μέχρι κάποια ιδιαίτερη κατασκευή. Με αυτό τον τρόπο χρησιμοποιήσαμε κάτι που θα πήγαινε ουσιαστικά στα σκουπίδια και του δώσαμε μία άλλη μορφή, μια άλλη λειτουργία.
Επίσης, έχουμε γωνιά φύσης στις τάξεις μας. Εκεί φέρνουμε κουκούτσια και καρπούς, έχουμε τα μικροσκόπιά μας και συγκεντρώνουμε ό,τι ενδιαφέρον βρει ο καθένας μας στις εξορμήσεις του. Παρόλο που βρισκόμαστε στο κέντρο της Γλυφάδας, ήθελα από την αρχή τα παιδιά να βρίσκονται κοντά με τη φύση. Γι’ αυτό πηγαίνουμε πολλές εκδρομές, εκτός από θέατρα και μουσεία, στη φύση. Πηγαίνουμε για παράδειγμα στην Καισαριανή και κάθε φορά ανακαλύπτουμε κάτι καινούριο. Και να ξέρετε, η γωνιά της φύσης, όπως και η γωνιά βιβλίου ή η καλλιτεχνική γωνιά, «χτίζονται» από τα παιδιά καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς.
To Lamp δέχεται και παιδιά που δεν έχουν ως κύρια γλώσσα τους την ελληνική; Πώς εφαρμόζεται η συμπερίληψη στο Lamp ώστε όλα τα παιδιά να αισθάνονται οικεία;
Το πρόγραμμα στο Lamp κυλά στα ελληνικά, ωστόσο επειδή έχουμε αρκετά παιδιά που είναι δίγλωσσα ή ακόμη και τρίγλωσσα, οι δασκάλες μας φροντίζουν να δίνουν τις οδηγίες και στα αγγλικά ώστε να είναι κατανοητές σε όλους. Κάνουμε φυσικά και το μάθημα των αγγλικών τρεις φορές την εβδομάδα, το οποίο «τρέχει» από τη δασκάλα μας αποκλειστικά στα αγγλικά. Γενικώς στοχεύουμε στο να νιώθουν όλα τα παιδιά οικεία και προσπαθούμε πάντα να καλύπτουμε όλες τις ανάγκες τους.
Κάνοντας έναν γενικό απολογισμό, πώς έχει εξελιχθεί το Lamp στα χρόνια της λειτουργίας του; Ποιο το όραμά σας για το μέλλον;
Η αλήθεια είναι ότι επειδή το Lamp άνοιξε μέσα στον κορωνοϊό, υπήρξαν επιπτώσεις από το ξεκίνημα. Από εκείνη την πρώτη μέρα έχουμε δουλέψει πολύ σκληρά και σήμερα μπορώ να πω ότι βλέπω την εξέλιξή του και ανυπομονώ να δω και τα επόμενά μας βήματα. Όραμά μου για το σχολείο είναι η διαδικασία της εκπαίδευσης να γίνεται με διασκεδαστικό, ευχάριστο και συνάμα κατανοητό τρόπο. Στο τέλος της χρονιάς, θέλω εμείς, ως εκπαιδευτικοί, να έχουμε δώσει τα εφόδια και τις βάσεις που χρειάζονται τα παιδιά για να εξελιχθούν και να ακολουθήσουν την πορεία που επιθυμούν.