Ζωρζέτα Αρμάου: «Στο Homie School μαθαίνουμε στα παιδιά να λειτουργούν μέσω της ενσυναίσθησης»
Early Years: Οι άνθρωποι που φροντίζουν τα παιδιά μαςΜία ήσυχη, καταπράσινη γειτονιά, μία ιδανικά διαμορφωμένη μονοκατοικία με ευρύχωρους εξωτερικούς χώρους παιχνιδιού, φωτεινές και «ζεστές» αίθουσες, μα ακόμα πιο «ζεστούς» ανθρώπους, με πρωτότυπες ιδέες και έμφαση στην καλλιέργεια της ενσυναίσθησης των παιδιών, συνθέτουν το Homie School, εκεί όπου κάθε παιδί προσχολικής ηλικίας και νηπιαγωγείου βρίσκει το δεύτερο σπίτι του.
- 07/02/2024
- Κείμενο: Γεωργία Περιμένη
- Φωτογραφίες: Κατερίνα Καπετάνη
Το Homie School, για παιδιά προσχολικής ηλικίας και νηπιαγωγείου, έχει φτιαχτεί με αγάπη, και αυτό φαίνεται σε κάθε τετραγωνικό μέτρο. Η επίπεδη μονοκατοικία στην οποία στεγάζεται, ανακαινίσθηκε με έμφαση στην ασφάλεια, στη χρήση φυσικών υλικών, στη διαδραστικότητα εσωτερικά και εξωτερικά, καθώς και στο δημιουργικό παιχνίδι στον κατάφυτο κήπο και το προαύλιο. Ο χώρος, συνδυαστικά με τις προσεκτικά επιλεγμένες παιδαγωγούς, οι οποίες, κάθε μία ξεχωριστά αγαπά και νοιάζεται ουσιαστικά, δημιουργούν ιδανικές συνθήκες ώστε τα παιδιά να νιώθουν πραγματικά σαν στο σπίτι τους.
Όντως το Homie School είναι ένα κανονικό σπίτι, με φωτεινά και απαλά χρώματα που έχουν ζωηράδα, αλλά ταυτόχρονα εμπνέουν ηρεμία και γαλήνη, με «ζεστά» υλικά όπως το ξύλο σε φωτεινές αποχρώσεις, με παιχνίδια και όσα χρειάζεται ένα παιδί για να νιώσει ευτυχία. Στον εξωτερικό χώρο, ο καταπράσινος κήπος προσφέρεται για βιωματικές δραστηριότητες και παιχνίδι μέχρι τελικής πτώσεως.
Μιλήσαμε με την ιδρύτρια του Homie School, Ζωρζέτα Αρμάου, για τις διάφορες μεθόδους που ακολουθούνται, την έμφαση που δίνεται στην παιγνιώδη και βιωματική διδασκαλία, τις πρωτότυπες δραστηριότητες όπως η «Παιδαγωγική του Δάσους» και όλο τον συναρπαστικό κόσμο που ανοίγουν καθημερινά στα παιδιά, ενώ παράλληλα εκείνα μαθαίνουν.
Στο Homie School τα τμήματα διαχωρίζονται σε 3 στάδια, ανάλογα με την ηλικία των παιδιών: Μεταβρεφικό, Παιδικό και Νηπιαγωγείο. Πώς προσαρμόζετε το πρόγραμμα στις ανάγκες κάθε τμήματος και τι δραστηριότητες παρέχονται για κάθε ηλικία;
Οι δραστηριότητες που διενεργούνται στο σχολείο μας αφορούν όλα τα τμήματα. Αλλάζει μόνο ο τρόπος προσέγγισης σε κάθε τμήμα, σύμφωνα με το αναπτυξιακό στάδιο και τις αντιληπτικές δυνατότητες της κάθε ηλικίας. Για παράδειγμα, η λογοτεχνία αφορά στο σύνολο των μαθητών μας. Επιλέγουμε βιβλία που αντιστοιχούν στην κάθε ηλικία, ενώ διαφοροποιείται και ο τρόπος ανάγνωσής τους. Το ίδιο συμβαίνει και με το σύνολο των δραστηριοτήτων μας. Οι παιδαγωγοί του σχολείου μας, σε συνεργασία με την ψυχολόγο και την παιδίατρο μας, προσαρμόζουμε το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα ανάλογα με τα αναπτυξιακά στάδια και τα ερεθίσματα που χρειάζεται η κάθε ηλικία και το κάθε τμήμα.
Η προσέγγισή σας είναι η παιγνιώδης και βιωματική διδασκαλία. Με ποιους τρόπους εφαρμόζετε σε πρακτικό επίπεδο αυτή σας τη φιλοσοφία;
Όντως αυτή είναι η προσέγγισή μας. Δεν θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά διότι αυτή είναι και η φυσική διαδικασία, αλλά και ο φυσικός μηχανισμός των παιδιών για να ανακαλύπτουν τον κόσμο και να φτάνουν στη γνώση. Πρακτικά λοιπόν, αυτό που κάνουμε εμείς είναι να δημιουργούμε καθημερινά ένα περιβάλλον με ερεθίσματα και να αφήνουμε τα παιδιά, μέσα από την φυσική περιέργειά τους και μέσα από εμπειρίες, να ζητούν και να οικειοποιούνται τη γνώση αβίαστα.
Στην ανάπτυξη ποιων δεξιοτήτων επικεντρώνεστε περισσότερο;
Η καλλιέργεια όλων των δεξιοτήτων είναι αναμφισβήτητα μεγίστης σημασίας για το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα. Το σημαντικότερο είναι ότι προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε στα παιδιά την ικανότητα να λειτουργούν μέσω της ενσυναίσθησης. Να μπορούν δηλαδή να κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων. Με απλά λόγια, να «μπαίνουν στα παπούτσια του άλλου». Έτσι τα παιδιά κατανοούν πρώτα τα ίδια τους τα συναισθήματα, και παράλληλα μαθαίνουν να επικοινωνούν και να δημιουργούν ουσιαστικές σχέσεις, αντιλαμβανόμενα και τα συναισθήματα των άλλων.
Στο site του σχολείου διαβάζουμε ότι ακολουθείτε τρεις μεθόδους: Την Reggio Emilia, την Project και την Παιδαγωγική του Δάσους. Θέλετε να μας πείτε λίγα λόγια για το τι περιλαμβάνει η κάθε μία και ποια τα οφέλη που προκύπτουν για τα παιδιά;
Θεωρούμε πως και οι τρεις μέθοδοι που έχουμε εντάξει στην εκπαιδευτική μας προσέγγιση έχουν να προσφέρουν πολλά οφέλη στα παιδιά μας. Η μέθοδος Reggio Emilia είναι βασισμένη στις αρχές του σεβασμού και της ευθύνης και στηρίζεται στην αυθόρμητη ανάγκη των παιδιών για εξερεύνηση, που οδηγεί στη γνώση.
Η μέθοδος Project έρχεται να συμπληρώσει την προσέγγισή μας, καθώς μέσα από αυτή καλλιεργείται η ομαδικότητα και η συνεργασία, ώστε τα παιδιά να βρίσκουν λύσεις και απαντήσεις σε θέματα που μπορεί να προκύψουν μέσα στην ομάδα. Εδώ ο ρόλος του δασκάλου είναι καθοδηγητικός, συμβουλευτικός και όχι κεντρικός.
Τέλος, η Παιδαγωγική του Δάσους είναι και αυτή μία προσέγγιση η οποία βασίζεται στο παιδοκεντρικό μοντέλο μάθησης. Σε αυτή τη μέθοδο «δάσκαλος» είναι ουσιαστικά το φυσικό περιβάλλον, ένα περιβάλλον δηλαδή χωρίς τοίχους, όπου τα παιδιά ερχόμενα σε επαφή με το μεγαλείο της φύσης αναπτύσσουν οικειότητα και αγάπη για τα ζώα και τα φυτά και μία φυσιολατρική προσέγγιση ζωής.
Πώς αποφασίσατε να εντάξετε την Παιδαγωγική του Δάσους στο πρόγραμμά σας;
Ο σύγχρονος ρυθμός και τρόπος ζωής των ανθρώπων έχει ως αποτέλεσμα την αποκοπή των παιδιών από την φύση και συνεπώς από τις ευεργετικές συνέπειες που έχει αυτή η επαφή. Προσπαθούμε λοιπόν, να συνδέσουμε τον σύγχρονο αυτό τρόπο ζωής με την επαφή των παιδιών με το φυσικό περιβάλλον, διαμορφώνοντας ένα κομμάτι του κήπου μας με χώμα όπου παίζουμε βιωματικά παιχνίδια, καλλιεργούμε συστηματικά λαχανόκηπο και μεγαλώνουμε δέντρα. Επίσης, μέσα από συχνές εξορμήσεις στο βουνό και την θάλασσα, τα παιδιά μας χαίρονται την φύση και αντλούν ψυχική ευφορία από την επαφή μαζί της.
Στο πρόγραμμά σας περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων και η αγγλική γλώσσα, τα μαθηματικά και τα πειράματα. Πώς επιτυγχάνεται η πρώτη «γνωριμία» των παιδιών με αυτές τις δραστηριότητες με κατανοητό αλλά και ψυχαγωγικό τρόπο, όπως απαιτείται σε αυτές τις ηλικίες;
Στο σχολείο μας τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τη γλώσσα των αγγλικών, με μαθηματικές έννοιες, με πειράματα και πολλές ακόμα δραστηριότητες. Όλες οι δραστηριότητες αφορούν στο σύνολο των μαθητών μας, πάντα με προσαρμογή στον τρόπο που αυτός αντιστοιχεί σε κάθε ηλικία και πάντα με τη μορφή παιχνιδιού, καθώς αυτό αποτελεί τη φυσική ανάγκη των παιδιών. Το παιχνίδι δεν είναι πολυτέλεια, αλλά βασική ανάγκη.
Οργανώνετε εκδρομές σε μουσεία και παιδικές παραστάσεις εντός και εκτός σχολείου, εξορμήσεις για πικ νικ και άλλα. Ποιος είναι ο στόχος που θέλετε να πετύχετε μέσα από αυτές τις δράσεις;
Προσπαθώντας να κάνουμε τη διαδικασία της μάθησης όσο το δυνατόν πιο ευχάριστη, αλλά και βιωματική, συνδέουμε τη διδασκαλία μας με εξωσχολικές δραστηριότητες, όπως η παρακολούθηση μιας παράστασης, η επίσκεψη σε ένα μουσείο και η παρακολούθηση ενός εκπαιδευτικού προγράμματος. Αυτό γίνεται πάντα με γνώμονα την ηλικιακή ομάδα του κάθε τμήματος. Μέσω των δραστηριοτήτων αυτών προσδίδουμε ερεθίσματα, διευρύνουμε τους ορίζοντες των παιδιών, καλλιεργούμε την ομαδικότητά τους, τη φαντασία, τις γνώσεις και τη φυσική τους περιέργεια για ανακάλυψη νέων πραγμάτων.
Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη δραστηριότητα, κάποιο project που να κάνατε με τα παιδιά ή μία σημαντική και εποικοδομητική στιγμή που να έχει χαραχθεί στη μνήμη σας;
Είναι πολλές οι στιγμές που είναι χαραγμένες στο μυαλό και την καρδιά μου, αλλά η αλήθεια είναι πως το project που επεξεργάζονται αυτή την περίοδο τα παιδιά του νηπιαγωγείου μας είναι σίγουρα ένα από αυτά που αγαπώ περισσότερο. Πρόκειται για ένα project που αφορά τη διαφορετικότητα και μπορώ να πω με σιγουριά πως ο τρόπος με την οποίο την αντιλαμβάνονται τα παιδιά είναι πραγματικά μαγικός. Πριν από λίγες μέρες επισκεθφήκαμεν τον Σύλλογο Παιδιών με Προβλήματα Όρασης και Πρόσθετες Αναπηρίες «Αμυμώνη». Έτσι οι μαθητές μας ήρθαν σε επαφή με παιδιά μη τυπικής ανάπτυξης. Πραγματικά, έδειξαν τόσο μεγάλη ενσυναίσθηση, που αυτά τελικά δίδαξαν σε εμάς τους μεγάλους το σπουδαίο μάθημα της ανιδιοτελούς αγάπης.
Βλέπουμε ότι η κοινωνική προσφορά είναι πρωταρχικής σημασίας για το σχολείο σας. Τι σημαίνει αυτό σε πρακτικό επίπεδο;
Από την προσχολική ηλικία τα παιδιά μπορούν να αντιληφθούν έννοιες όπως η προσφορά, η αλληλεγγύη, η φιλοζωία και η φιλανθρωπία. Μέσω δράσεων σε συνεργασία με τους γονείς και με πρωταγωνιστές πάντα τα παιδιά, προσπαθούμε να προσφέρουμε στον συνάνθρωπό μας, συγκεντρώνοντας χρήματα, τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Αυτό το πετυχαίνουμε με την διοργάνωση bazaar, είτε συμμετέχοντας και προσφέροντας προσωπικό χρόνο σε παιδιά που έχουν ειδικό κοινωνικό προφίλ. Είναι σημαντικό οι μαθητές μας να μπαίνουν στη διαδικασία της προσφοράς από νωρίς, γιατί είναι κάτι που θα τους ακολουθεί και ως ενήλικες σαν στάση ζωής.
Όσον αφορά την επιλογή των παιδαγωγών σας, ποια είναι τα βασικά κριτήρια επιλογής και πώς το προσωπικό σας μένει ενημερωμένο στις σύγχρονες τάσεις στην εκπαίδευση και ανάπτυξη παιδιών προσχολικής ηλικίας;
Πρωταρχικό κριτήριο για την επιλογή των εκπαιδευτικών μας είναι η αγάπη τους για το παιδί και η ταύτιση τους με τη φιλοσοφία και την εκπαιδευτική μας προσέγγιση. Οι σπουδές είναι σίγουρα ένα από τα σημαντικά κριτήρια επιλογής, αλλά το βασικότερο όλων είναι να μπορεί η φιλοσοφία ζωής των παιδαγωγών να εναρμονίζεται με όλα αυτά που εμείς πρεσβεύουμε στο Homie School. Επιπλέον οι παιδαγωγοί πρέπει να κατέχουν την δεξιότητα να τα εφαρμόζουν έμπρακτα στην καθημερινή αλληλεπίδραση με τα παιδιά μέσα στον χώρο του σχολείου.