Η Μαριλένα Σαρίδη συμμετείχε στο Ironman για να θυμίσει σε όλους ότι η ΔΕΠΥ είναι «υπερδύναμη», όχι αδυναμία
Η Μαριλένα Σαρίδη, μητέρα ενός παιδιού που έχει διαγνωστεί με Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα, δοκίμασε τις αντοχές της στο Ironman Superfast με στόχο να εμψυχώσει κι άλλους γονείς που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις. Η ίδια εξηγεί στο NouPou πώς είναι η καθημερινότητα με ένα παιδί με ΔΕΠΥ και γιατί αυτή ακριβώς η διαταραχή είναι η μεγαλύτερη υπερδύναμη του γιου της.
- 10/11/2024
Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα, κοινώς ΔΕΠΥ, ένα θέμα για το οποίο ακούγονται πολλά τα τελευταία χρόνια, σε επίπεδο αναπτυξιολογίας, σχολικού περιβάλλοντος, ψυχολογίας κ.ο.κ. Πρόκειται για μαθησιακά και αναπτυξιακά χαρακτηριστικά που διαγιγνώσκονται όλο και πιο συχνά σε παιδιά όλων των ηλικιών και ενήλικες.
Συνήθως εμφανίζεται στις ηλικίες μεταξύ τριών και επτά ετών, χωρίς να αποκλείεται η διάγνωση σε μεγαλύτερη ηλικία, και τα συμπτώματά της συχνά συνεχίζονται και στην ενήλικη ζωή. Κομβική στιγμή για τα περισσότερα παιδιά είναι η έναρξη του σχολείου, οπότε και αυξάνονται οι απαιτήσεις για συγκέντρωση, οργάνωση και συμμόρφωση με ένα πρόγραμμα. Οι μαθησιακές δυσκολίες, η παρορμητικότητα και τα υψηλά επίπεδα ενέργειας που σχετίζονται με τη ΔΕΠΥ είναι συχνά πηγή έντονου άγχους για τους γονείς, ενώ συχνά στον δημόσιο διάλογο παρουσιάζεται σαν κάποιου είδους ασθένεια. Η αλήθεια είναι πως για τον έλεγχο της ΔΕΠΥ μπορεί να χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή, αλλά αυτό γίνεται για να διευκολύνει τη ζωή των ίδιων των ατόμων που την αντιμετωπίζουν και όχι για να τα «θεραπεύσει».
Σε πρακτικό επίπεδο, όμως, πώς είναι η ζωή με ένα παιδί που έχει ΔΕΠΥ; Ποιες οι δυσκολίες, οι προκλήσεις και οι ιδιαιτερότητες για μια οικογένεια; Η νότια Μαριλένα Σαρίδη θέλοντας να μοιραστεί τη δική της εμπειρία και να καταρρίψει τα στερεότυπα γύρω από το ζήτημα, δοκίμασε τα σωματικά της όρια και ανέβηκε στο βάθρο του ελληνικού Ironman Super Fast.
Η καθημερινότητα με ένα παιδί που έχει ΔΕΠΥ
Η Μαριλένα Σαρίδη είναι εκπαιδεύτρια σκύλων και θεωρεί την επαφή με τα ζώα την πρώτη της αγάπη. «Απλά λόγω των υποχρεώσεων με τα παιδιά, έχω πολύ λιγότερο χρόνο και συνεπώς δουλεύω πιο επιλεκτικά» λέει η ίδια. Ως κάτοικος Νοτίων Προαστίων -και επί χρόνια συνεργάτιδα του NouPou ως αρθρογράφος για θέματα κατοικιδίων και εκπαίδευσης σκύλων – αγαπά τα νότια και μάλιστα, ως μαμά, εκτίμησε την ποιότητα ζωής που αυτά μπορούν να προσφέρουν σε μια οικογένεια: «Η ζωή στα νότια παραμένει όμορφη όπως και πριν τον μαμαδίστικο ρόλο μου και για να πω την αλήθεια έχω εκτιμήσει και τιμήσει δεόντως όλα τα πράσινα πάρκα, τις αμέτρητες παιδικές χαρές καθώς και τους φοβερούς ποδηλατόδρομους. Είναι αλήθεια πως τα Νότια Προάστια είναι ένα ιδανικό προάστιο για να μεγαλώσεις παιδιά». Η ίδια περιγράφει παράλληλα τη δική της εμπειρία ως μητέρα ενός παιδιού με ΔΕΠΥ.
«Ο γιος μου διαγνώσθηκε επίσημα με Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας όταν ήταν στο νηπιαγωγείο, δηλαδή περίπου όταν ήταν 5 χρονών. Όμως από 4 ετών είχαμε αρχίσει την έρευνα για τη ΔΕΠΥ καθώς και τα ραντεβού με αναπτυξιόλογους. Οι βασικοί λόγοι που μας έκαναν να απευθυνθούμε σε αναπτυξιολόγο ήταν ότι γνωρίζαμε ήδη ότι ο άντρας μου έχει ΔΕΠΥ και επομένως υπήρχε ο γενετικός παράγοντας, αλλά εκτός αυτού βλέπαμε τόσο εμείς όσο και το σχολείο μια ιδιαίτερη υπερκινητικότητα, παρορμητικότητα και μια δυσκολία συμμόρφωσης με κανόνες ειδικά αυτούς που περιλαμβάναν την αναμονή και την υπομονή.
»Η ΔΕΠΥ θεωρείται μια διαταραχή που αναγνωρίζεται επίσημα από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και συνήθως εμφανίζεται με τρεις τύπους. Τον πρώτο, που είναι ο Απρόσεκτος Τύπος, τον δεύτερο που είναι ο Υπερκινητικός/Παρορμητικός Τύπος και τον τρίτο που είναι ο Συνδυασμένος Τύπος δηλαδή αυτός που περιλαμβάνει τους άλλους δύο μαζί. Συνεπώς, ανάλογα με τον τύπο της ΔΕΠΥ που έχει το κάθε παιδί, βιώνει και τα αντίστοιχα συμπτώματα. Ωραία η θεωρία ως εδώ.
»Όμως, θα ήθελα να τονίσω ότι η λέξη διαταραχή είναι μια βαριά λέξη γι΄ αυτά τα πολυτάλαντα και μοναδικά παιδιά. Τα νευροδιαφορετικά παιδιά με το υψηλό (συνήθως) IQ που δυστυχώς αναγκάζονται να δουλέψουν με τον εαυτό τους από πολύ μικρή ηλικία για να κρύψουν την διαφορετικότητά τους ώστε να “συμμορφωθούν” τόσο με τον κοινωνικό περίγυρο όσο και με το εκπαιδευτικό μας σύστημα, το οποίο δυστυχώς δεν τα βοηθάει καθόλου. Όπως λέω στον γιο μου συχνά, η ΔΕΠΥ του δεν είναι διαταραχή, είναι ένα κομμάτι του χαρακτήρα του και η υπερδύναμή του! Έχει ανεξάντλητη ενέργεια, με αποτέλεσμα να διαπρέπει στα αθλήματα καθώς επίσης έχει υψηλό δείκτη IQ το οποίο τον κάνει εξαιρετικά γρήγορο στην επίλυση καθημερινών προβλημάτων και εξαιρετικό μαθητή στο σχολείο.
»Αν πρέπει να αναφέρω κάτι που επηρεάζει την καθημερινότητα της οικογένειάς μας είναι ότι δεν τον προλαβαίνουμε! Χρειάζεται αρκετή εκτόνωση της ενέργειάς του, επομένως κάθε μέρα έχει κάποια προπόνηση να πάει. Ευτυχώς που ο πατέρας του έχει την αντίστοιχη ενέργεια και αντέχει, κυρίως αυτός, να τον συνοδεύει παντού!»
Η Μαριλένα κατέκτησε τη δεύτερη θέση στο Ironman Superfast για να στείλει ένα μήνυμα
Φέτος ήταν η πρώτη φορά που η Μαριλένα συμμετείχε στην διοργάνωση του Ironman και συγκεκριμένα στο Super Fast τρίαθλο που διοργανώθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα με αποστάσεις 400 μέτρα κολύμπι, 18 χιλιόμετρα ποδήλατο και 4 χιλιόμετρα τρέξιμο, ενω για τον άντρα της ήταν η πέμπτη του φορά και συμμετείχε στη μεσαία απόσταση τριάθλου, 1,9 χλμ. κολύμπι, 90 χιλιόμετρα ποδήλατο και 21 χιλιόμετρα τρέξιμο. Ωστόσο αυτή τη χρονιά η περίσταση ήταν ιδιαίτερη.
«Για να είμαι ειλικρινής αν δεν είχε οργανωθεί αυτό το μικρό τρίαθλο, δεν θα είχα μπορέσει να πάρω μέρος καθώς οι αποστάσεις που έκανε ο άντρας μου θέλουν σκληρή προπόνηση και πολλούς μήνες προετοιμασίας.
»Η ιδέα της συμμετοχής μου γεννήθηκε από την ανάγκη μας να εμψυχώσουμε λίγο τους γονείς που μεγαλώνουν νευροδιαφορετικά παιδιά και να νιώσουν δυνατοί και ικανοί να ξεπεράσουν τις όποιες δυσκολίες προκύπτουν στην καθημερινότητά τους. Σπουδαίο ρόλο επίσης έπαιξε ότι ο αγώνας έπεφτε μέσα στον Οκτώβριο ο οποίος είναι και ο μήνας ευαισθητοποίησης για τη ΔΕΠΥ.
»Είμαι μέσα σε αρκετά φόρουμ γονιών με παιδιά με ΔΕΠΥ και διαβάζω πολλές δύσκολες καταστάσεις και αρκετή στεναχώρια και αγωνία να αποτυπώνεται μέσα από το πληκτρολόγιο. Είναι λυπηρό για εμένα και τον άντρα μου να διαβάζουμε απελπισμένους γονείς να ζητάνε βοήθεια για να “συμμορφώσουν” παρεξηγημένα παιδιά, με αποτέλεσμα να ξεχνάνε να εστιάσουν στα θετικά τους και στα χαρίσματά τους και να πέφτουν μέσα στη μαύρη τρύπα, όπως λέω εγώ, στη προσπάθειά τους να τα αλλάξουν, να τα προσαρμόσουν στα εκάστοτε πρέπει.
»Φυσικά ακολούθησα ένα απαιτητικό πρόγραμμα προπόνησης για τον αγώνα μου και έχοντας ένα αθλητικό υπόβαθρο κατάφερα να ανέβω στο 2ο σκαλί του βάθρου και έτσι να φορέσω τη μπλούζα με το μήνυμα που τόσο ήθελα να διαβαστεί από τον κόσμο! Εξίσου καλά πήγε και ο άντρας μου, καθώς μην ξεχνάμε ότι χρησιμοποιώντας και την υπερδύναμη της ΔΕΠΥ του, πέτυχε να βγει 10ος στην ηλικιακή του κατηγορία και 55ος από 1059 αθλητές σε μια τεράστια και διεθνή οργάνωση! Η μεγαλύτερη δικαίωση που πήρα ήταν όταν μου μίλησαν κάποιοι γονείς παιδιών με ΔΕΠΥ και με συνεχάρησαν για το μήνυμα και τον αγώνα που έδωσα».
Ο ρόλος του αθλητισμού στη ζωή των παιδιών με ΔΕΠΥ
Τα οφέλη της άθλησης για τα παιδιά είναι γνωστά και αδιαμφισβήτητα. Ωστόσο για ένα παιδί με ΔΕΠΥ η άθληση μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στην καθημερινότητά του.
«Ο αθλητισμός κρατάει υγιές τόσο το σώμα των παιδιών όσο και το πνεύμα τους και βοηθάει στη πειθαρχία, στη συνεργασία και στην αυτοπεποίθηση τους. Ειδικότερα για τα παιδιά με ΔΕΠΥ, λειτουργεί ως “φάρμακο” καθώς μπορούν να διοχετεύσουν εποικοδομητικά αυτή την αστείρευτη ενέργεια που έχουν.
»Όπως προείπα λοιπόν, η άθληση είναι απαραίτητη τόσο για το γιο μας όσο και για τον άντρα μου, επομένως οι προπονήσεις βρίσκονται στο καθημερινό μας πρόγραμμα καθώς είναι σίγουρα κάτι που και εγώ το χρειάζομαι και το αγαπώ πολύ. Σίγουρα στις τοπ τρεις δραστηριότητες στα νότια είναι οι ποδηλατάδες σε όλο το παραλιακό μέτωπο τις οποίες με χαρά (και ευκολία φυσικά) κάνει ο άντρας μου με τα παιδιά. Επίσης αγαπάμε το skate όποτε όπου ράμπα και χαρά, είμαστε μέσα! Τέλος ο αγαπημένος μας συνδυασμός είναι οι παιδικές χαρές με κάποιο αυτοσχέδιο έστω χώρο για ποδόσφαιρο και όργανα τόσο για γυμναστική όσο και για σκαρφάλωμα!»
Μια μικρή συμβουλή γα όλους, και κυρίως για τους γονείς
Ως έμπειρη πλέον μαμά, η Μαριλένα έχει συναντήσει σε πολλές περιπτώσεις την άγνοια του κόσμου απέναντι στη ΔΕΠΥ αλλά και την ανησυχία άλλιων γονιών και καταλήγει πως δεν πρέπεια να αντιμετωπίζουν τη ΔΕΠΥ σαν μια «ασθένεια» καθώς αυτό μπορεί να επιδράσει αρνητικά στην προσωπικότητα του παιδιού. «Από τις εμπειρίες μας ως τώρα με τον γιό μας, δυστυχώς θα πρέπει να ομολογήσω πως η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου δεν είναι ευαισθητοποιημένη σχετικά με τη ΔΕΠΥ και όχι μόνο με τη ΔΕΠΥ αλλά με όλες τις νευροδιαφορετικές καταστάσεις παιδιών. Έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακόμα για να πούμε ότι υπάρχει στοιχειώδης ενσυναίσθηση και ευαισθησία, κυρίως ανάμεσα στους γονείς. Κακά τα ψέματα, η περισσότερη πίεση προέρχεται από το σχολικό περιβάλλον οπότε εκεί θα πρέπει να επικεντρωθεί η ενημέρωση, στους γονείς ώστε να μεταφέρουν τη γνώση και την ευαισθησία στα παιδιά τους. Ενημερωμένα παιδιά σημαίνει λιγότερη απόρριψη προς τη διαφορετικότητα, λιγότερο bullying και περισσότερη αποδοχή και ευαισθησία.
Όσο αναφορά τη ΔΕΠΥ, θα μπορούσε ο κόσμος να δείχνει μεγαλύτερη κατανόηση στα συμπτώματα όπως είναι η ανυπομονησία, ο θυμός, η δυσκολία στη συναισθηματική αυτορρύθμιση (ανάλογα τον τύπο της ΔΕΠΥ), η παρορμητικότητα και να καταλάβει επιτέλους ο κόσμος ότι τα παιδιά με ΔΕΠΥ δεν είναι κακομαθημένα!! Οι γονείς να μη βιαστούν να κρίνουν και να επιπλήξουν αλλά να σκεφτούν τι κρύβεται πίσω από την όποια συμπεριφορά και να διαχειριστούν μια κατάσταση με ΕΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ.
»Η πιο βασική συμβουλή που έχω να δώσω σε έναν γονιό που του δίνεται μια διάγνωση είναι να προσπαθήσει να μην αντιμετωπίζει το παιδί του ως “πρόβλημα” και να μη προσπαθεί να το “θεραπεύσει” διαρκώς. Οι νευροαναπτυξιακές διαταραχές δεν είναι αρρώστιες και δεν περνάνε ούτε με θεραπείες ούτε με φαρμακευτικές αγωγές. Αυτές απλά ρυθμίζουν τα συμπτώματα. Το να συμβουλεύσω να μην έχουν άγχος οι γονείς, είναι ουτοπία, ούτε εμείς το έχουμε κατακτήσει ακόμα αυτό, αλλά δουλεύουμε καθημερινά» λέει. «Οι γονείς θα πρέπει να επικεντρωθούν και να εκθειάζουν τα θετικά στοιχεία του παιδιού, να το αγκαλιάσουν με απόλυτη αποδοχή, να εστιάσουν στα ταλέντα και τις μοναδικότητές του και να αγνοούν (όσο γίνεται) τις προκλήσεις και τις δύσκολες συμπεριφορές του παιδιού τους. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να θυμούνται πως η διαρκής επίπληξη δημιουργεί μειωμένη αυτοπεποίθηση στο παιδί και μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερες ανεπιθύμητες συμπεριφορές μελλοντικά».
Τέλος το μήνυμά της είναι πως όλοι οι γονείς με «διαφορετικά παιδιά» πρέπει να είναι περήφανοι γι’ αυτά. Να θυμούνται, όπως λέει, «ότι τα “διαφορετικά παιδιά”, αυτά τα παρεξηγημένα είναι που έχουν τη δύναμη του κόσμου στα χέρια τους καθώς με τα κατάλληλα εφόδια μπορούν να πρωτοπορήσουν μελλοντικά και να λάμψουν όσο κανείς άλλος! Εξάλλου ξέρεις κάποιον συνηθισμένο που να μεγαλούργησε ποτέ;».