H παιδοδοντίατρος Xριστίνα Παυλίδου μας μιλάει για τους μύθους και τις αλήθειες γύρω από τα παιδικά δόντια
Η γνωστή παιδοδοντίατρος Χριστίνα Παυλίδου, υπεύθυνη του ιατρείου Full of Smiles στη Γλυφάδα, απάντησε, με τον πλέον ιδανικό τρόπo, στις πιο συχνές απορίες γονιών σχετικά με την οδοντική υγεία των παιδιών τους.
- 23/10/2017
Οι περισσότεροι γονείς βρισκόμαστε σε μια συνεχή αναζήτηση και ενημέρωση γύρω από όλα τα θέματα που αφορούν τα παιδιά μας: την υγεία, τη μόρφωση, τη διαπαιδαγώγηση, την ευτυχία τους. Θέλουμε πάντα το καλύτερο για εκείνα και κατά προέκταση και για μας. Τα παιδικά δόντια και η φροντίδα που αυτά απαιτούν από τις πολύ μικρές κιόλας ηλικίες, μας οδηγούν από νωρίς στον παιδοδοντίατρο για πρόληψη ή ακόμη και για θεραπεία. Συγκεντρώσαμε τις απορίες μας λοιπόν, και απευθυνθήκαμε στη γνωστή παιδοδοντίατρο Χριστίνα Παυλίδου.
Σε ποια ηλικία πρέπει να πάω το παιδί μου για πρώτη φορά στον παιδοδοντίατρο;
Είναι απαραίτητο η πρώτη επίσκεψη να γίνει όταν βγάλει το πρώτο του δοντάκι, στην ηλικία των 6-12 μηνών, έτσι ώστε να δοθούν οι κατάλληλες συμβουλές υγιεινής και πρόληψης που θα θεμελιώσουν τις σωστές συνήθειες για την καλή στοματική υγεία τόσο της παιδικής όσο και της μετέπειτα ενήλικης ζωής του παιδιού σας.
Φωτογραφίες: www.photoworld.gr
Τι είναι και πώς δημιουργείται η τερηδόνα;
Η τερηδόνα είναι η πιο συχνή ασθένεια των δοντιών, και των νεογιλών και των μονίμων. Είναι, συγκεκριμένα, η βαθμιαία καταστροφή του σμάλτου, δηλαδή της εξωτερικής στιβάδας του δοντιού. Η καταστροφή αυτή προκαλείται από τα οξέα των μικροβίων του στόματος όταν έρχονται σε επαφή με όσους υδατάνθρακες έχουν παραμείνει στα δόντια, είτε επειδή δεν τα έχουμε βουρτσίσει καθόλου είτε δεν τα έχουμε βουρτσίσει σωστά. Όλη αυτή η διαδικασία δημιουργεί μια κοιλότητα, η οποία προχωράει προς το εσωτερικό του δοντιού, όπου βρίσκεται το νεύρο.
Αφού τα παιδικά δόντια θα αλλάξουν, γιατί να τα φτιάξω;
Τα παιδικά δόντια δεν αλλάζουν όλα μαζί. Οι μπροστινοί κοπτήρες αλλάζουν μεταξύ 6-7 χρόνων, οι κυνόδοντες 9-11 και οι τραπεζίτες πίσω πίσω 11-12 χρόνων. Χρειάζεται λοιπόν να διατηρηθούν στη θέση τους μέχρι να έλθει η ώρα τους να πέσουν φυσιολογικά, για να μπορεί το παιδί:
-Να μασάει
-Να μιλάει σωστά
-Να χαμογελάει και να νιώθει όμορφα.
-Να μην πονάει, πράγμα που μπορεί να του στερήσει τη διάθεσή του για φαγητό, παιχνίδι, διάβασμα, επαφή με άλλα παιδιά και να το οδηγήσει, λυπημένο, στην απομόνωση.
-Για να διατηρείται ο χώρος για τα μόνιμα δόντια που θα ανατείλουν από μέσα μόλις πέσουν τα νεογιλά, συνεισφέροντας έτσι στη σωστή διαμόρφωση του σχήματος του προσώπου.
-Για να μην υπάρχει μολυσμένο περιβάλλον το οποίο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την υγεία και των μονίμων δοντιών.
-Για να μην επηρεαστεί η γενική υγεία του παιδιού, καθώς μπορεί να δημιουργηθούν φλεγμονές και αποστήματα που σε σοβαρές καταστάσεις μπορεί να το οδηγήσουν ακόμη και στο νοσοκομείο.
Το παιδί μου δεν τρώει γλυκά και πλένει τα δόντια του κάθε μέρα. Γιατί χαλάνε;
Ξέρουμε ότι τα δόντια χαλάνε όταν τρώμε γλυκά συχνά και μετά δεν τα βουρτσίζουμε καθόλου ή δεν τα βουρτσίζουμε σωστά.
Εκτός όμως από τα γλυκά, τα δόντια χαλάνε από την κατανάλωση και άλλων τροφών, πλούσιων σε υδατάνθρακες (πατάτες, ρύζι, ζυμαρικά, ψωμί, φρούτα, λαχανικά, γάλα κλπ.).
Το παιδί μου τρώει γλυκά, αλλά πλένει πάντα τα δόντια του μετά. Γιατί χαλάνε;
Είναι πολύ πιθανό να μη γίνεται σωστά το βούρτσισμα, όπως είπαμε και παραπάνω. Απαιτείται η πλήρης απομάκρυνση της μικροβιακής πλάκας από όλες τις επιφάνειες των δοντιών, η οποία επιτυγχάνεται και με τη χρήση οδοντικού νήματος καθημερινά.
Τι πρέπει να προσέχουμε με τη διατροφή;
Πρέπει να αποφεύγουμε τα τσιμπολογήματα μεταξύ των γευμάτων. Ιδανικά συνιστάται η λήψη τριών κυρίων γευμάτων (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) και 2 ενδιαμέσων (δεκατιανό, απογευματινό). Το συχνό μασούλημα έχει ως αποτέλεσμα τη διαρκή παρουσία οξέων στο στόμα, τα οποία διαλύουν το σμάλτο, την εξωτερική σκληρή στιβάδα του δοντιού και προκαλούν τερηδόνα. Γενικά, πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο και οι όξινες τροφές (ξύδι, λεμόνι), καθώς και τα αναψυκτικά που περιέχουν και ζάχαρη αλλά και ανθρακικό οξύ, διότι όλα τα οξέα δημιουργούν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τη δημιουργία τερηδόνας.
Μετά το βραδινό βούρτσισμα το παιδί μου ζητάει γάλα και του δίνω γιατί κάνει καλό. Πειράζει;
Το γάλα, είτε το μητρικό, είτε το αγελαδινό ή το κατσικίσιο, περιέχει υδατάνθρακες. Όταν το παιδί ξυπνάει τη νύχτα για να πιεί γάλα και να ξανακοιμηθεί, αρκετή ποσότητα γάλακτος παραμένει γύρω από τα δόντια. Όταν κοιμόμαστε, η ροή του σάλιου είναι μειωμένη και δεν μπορεί να ξεπλύνει τα δόντια από το γάλα, επιταχύνοντας έτσι την ανάπτυξη της τερηδόνας.
Το βράδυ δεν πλένουμε τα δόντια γιατί είναι πάντα κουρασμένο, αλλά τα πλένουμε όμως πάντοτε το πρωί / Το πρωί δεν πλένουμε τα δόντια γιατί δεν προλαβαίνουμε, τα πλένουμε όμως πάντα το βράδυ.
Το βούρτσισμα είναι απαραίτητο να γίνεται τουλάχιστον δυο φορές την ημέρα, με πολύ σημαντικό το βραδινό βούρτσισμα μετά το τελευταίο γεύμα. Όταν το μεσοδιάστημα ανάμεσα στα βουρτσίσματα είναι πάνω από 12 ώρες, τα μικρόβια κολλάνε πάνω στο σμάλτο και αφαιρούνται δύσκολα με την οδοντόβουρτσα και το νήμα.
Είναι τριών χρονών και δε με αφήνει να του βουρτσίζω τα δόντια, θέλει μόνο του. Να το αφήσω;
Σε αυτές τις ηλικίες που τα παιδιά έχουν σταθεροποιήσει το βάδισμά τους, νιώθουν αυτοπεποίθηση και χαρά στο να κάνουν πράγματα μόνα τους. Παρ’ όλα αυτά, οι δεξιότητές τους δεν επαρκούν ακόμη για να τους εμπιστευτούμε την αποκλειστική φροντίδα των δοντιών τους. Έτσι, θα πρέπει να βρούμε τον κατάλληλο για το παιδί μας τρόπο ώστε να ολοκληρώσουμε εμείς το βούρτσισμα σωστά. Μετά την δευτέρα-τρίτη δημοτικού αρχίζουν σιγά-σιγά να είναι αυτόνομα στον τομέα αυτόν.
Γιατί να κάνω φθορίωση;
Το φθόριο είναι ένα ιχνοστοιχείο το οποίο περιέχεται στο νερό συχνά και σε πολλές τροφές. Δεν είναι φάρμακο, ούτε μπορεί να θεραπεύσει την τερηδόνα. Έχει όμως αποδειχθεί επιστημονικά ότι αποτελεί ένα θαυμάσιο προληπτικό μέτρο κατά της τερηδόνας. Συγκεκριμένα,
-Σταματά την ανάπτυξη των μικροβίων της τερηδόνας,
-Αποτρέπει την απώλεια αλάτων από το σμάλτο των δοντιών.
-Κάνει σκληρότερη την επιφάνεια του δοντιού, έτσι ώστε να διαλύεται λιγότερο από τα οξέα που παράγονται στο στόμα όταν τρώμε.
Ο παιδοδοντίατρος θα σας καθορίσει την ποσότητα και τους τρόπους με τους οποίους χρειάζεται να λαμβάνεται το φθόριο, είτε στο σπίτι με την οδοντόκρεμα και αν χρειαστεί με το στοματικό διάλυμα, είτε στο οδοντιατρείο, κάνοντας φθορίωση 1-4 φορές το χρόνο, ανάλογα με τις ξεχωριστές ανάγκες του κάθε παιδιού, μετά την ηλικία των 3-4 χρόνων για να μπορεί το παιδί να μην το καταπίνει. Οι τοπικές εφαρμογές φθορίου μειώνουν την τερηδόνα σε ποσοστό μέχρι και 45% με την προϋπόθεση ότι γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα όπως αναφέραμε πιο πάνω και τηρείται ένας σωστός τρόπος διατροφής και υγιεινής.
Έχω ακούσει ότι το φθόριο είναι επικίνδυνo. Ισχύει;
Οποιαδήποτε ουσία «μπαίνει» στον οργανισμό μας -π.χ. σίδηρος, ιώδιο, βιταμίνες Α και D, οξυγόνο, ακόμα και το νερό- μπορεί να είναι επιβλαβής σε μεγάλες δόσεις, αλλά ωφέλιμη ή και απαραίτητη στις κατάλληλες δόσεις. Το ίδιο ισχύει και για το φθόριο. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα όπου το νερό δεν περιέχει ικανοποιητική ποσότητα, ο κίνδυνος για λήψη μεγάλης ποσότητας φθορίου είναι πολύ μειωμένος.
Μας είπε ο παιδοδοντίατρος ότι χρειάζεται απονεύρωση ένα παιδικό δοντάκι. Θα έχει νεύρο το επόμενο δόντι;
Είναι η πρώτη ερώτηση που μας κάνει, ανήσυχη, η συντριπτική πλειοψηφία των γονέων όταν τους αναφέρουμε την αναγκαιότητα για απονεύρωση σε κάποιο παιδικό δόντι, ώστε να αποφευχθεί η εξαγωγή. Η απάντηση είναι ότι, ναι, και το επόμενο δόντι θα έχει κανονικά νεύρο κι ότι δεν υπάρχει ο παραμικρός λόγος ανησυχίας. Διότι κάθε δόντι, νεογιλό ή μόνιμο, βρίσκεται προφυλαγμένο και απομονωμένο από τα υπόλοιπα διπλανά ή υποκείμενα δόντια, μέσα σε μια οστέινη κοιλότητα, το φατνίο. Έχει το δικό του νεύρο και αγγεία, τα οποία συνδέονται με το κεντρικό νευρικό και κυκλοφορικό δίκτυο του σώματος και δεν επηρεάζεται από τα παρακείμενα δόντια.
Αντίθετα, η απονεύρωση που θα κάνουμε σε κάποιο νεογιλό δόντι, παρατείνει την παραμονή του στο στόμα και κατ’ αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζει το χώρο που χρειάζεται το μόνιμο για να ανατείλει, όταν έρθει η ώρα του. Σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να προκύψουν ορθοδοντικά προβλήματα.
Δεν έχω πει ποτέ στο παιδί μου ότι φοβάμαι τον οδοντίατρο, και προσπαθώ να το ενθαρρύνω να έχει καλή σχέση μαζί του, αλλά αυτό φοβάται και δε θέλει. Τι πρέπει να κάνω;
Όλοι μας, κι ακόμη περισσότερο τα μικρά παιδιά, έχουμε κεραίες που εντοπίζουν όλα όσα οι αγαπημένοι μας νιώθουν, ακόμη κι αν δεν το λένε με λόγια, όσο κι αν προσπαθήσουν να το κρύψουν: το φόβο, τη στενοχώρια, την αγωνία, τη χαρά τους, τα πάντα!
Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να πειστούμε εμείς ως γονείς στην αρχή. Να νιώσουμε εμείς πρώτοι την εμπιστοσύνη που θα θέλαμε να νιώσουν τα παιδιά μας.
Πώς μπορώ να νιώσω άνετα εγώ στον οδοντίατρο;
Η βάση της εμπιστοσύνης είναι αρχικά ο διάλογος με τον οδοντίατρό σας. Αυτός είναι και ο μόνος αρμόδιος να εφαρμόσει όλες εκείνες τις μεθόδους και τεχνικές που έχει πλέον στη διάθεσή του, προσαρμοσμένες στις ανάγκες του καθενός. Στόχος των παραπάνω είναι το καλύτερο αποτέλεσμα με τελείως ανώδυνο τρόπο. Ο δικός σας οδοντίατρος μπορεί να σας εξασφαλίζει την πιο επαρκή αναισθησία κάθε φορά που τον επισκέπτεστε και έτσι να μεταδώσετε αυτή την αλήθεια και στο παιδί σας: «όταν τα δόντια κοιμούνται πραγματικά καλά, δεν αισθάνονται απολύτως τίποτα»!
Γιατί να πάω το παιδί μου σε ειδικό παιδοδοντίατρο;
Ο παιδοδοντίατρος έχει εξειδικευθεί πάνω στη διαφορετική ανατομία και φυσιολογία των παιδικών δοντιών και στις ιδιαιτερότητες της παιδικής ψυχοσύνθεσης, γνωρίζοντας τις τεχνικές προσέγγισης.
Ο χώρος του είναι διαμορφωμένος κατάλληλα για να δημιουργεί αίσθημα ζεστασιάς και φιλικότητας και ο ίδιος έχει τόσο την εκπαίδευση όσο και την εμπειρία ώστε να μπορεί να χειριστεί, πολύ συχνά, δύσκολα ή φοβισμένα παιδιά.
Έτσι χτίζει μαζί τους σταδιακά, και πάντα με τη στήριξη των γονιών τους, μια άριστη σχέση διαχρονικά, που θα διαμορφώσει έναν αυριανό ενήλικα με καλή στοματική υγεία, η οποία αποτελεί προϋπόθεση ατομικής και κοινωνικής ευημερίας.
H Χριστίνα Παυλίδου είναι η υπεύθυνη παιδοδοντίατρος του ιατρειου Full of Smiles στη Γλυφάδα, με σπουδές στην Ελλάδα, μετεκπαίδευση και εξειδίκευση στη Γαλλία και πάνω από 25 χρόνια εργασιακής εμπειρίας στην Παιδοδοντιατρική. Διακρίνεται για την ιδιαίτερη κλίση και επιτυχία της με τους δύσκολους και φοβικούς μικρούς ασθενείς.
Full of Smiles
Λαζαράκη 6, Γλυφάδα
+30 210 89 44 733
+30 693 291 4090