Πώς θα προστατέψουμε το μωρό από τις ιώσεις που φέρνει στο σπίτι το αδελφάκι του

Η εποχή των ιώσεων ξεκίνησε και η Παιδίατρος Μαίρη Χατζηχαραλάμπους, με έδρα τη Γλυφάδα, μας δίνει συμβουλές για το πώς μπορούμε να προστατεύσουμε το νεογέννητο μωρό μας από αυτές, ειδικά αν έχει μεγαλύτερο αδερφάκι που πηγαίνει σχολείο ή παιδικό σταθμό και είναι μονίμως άρρωστο.

• 06/11/2023
• Κείμενο: Γεωργία Περιμένη

Ο ερχομός ενός δεύτερου παιδιού στο σπίτι φέρνει χαρά, κούραση και βεβαίως το απαραίτητο άγχος. Όσο για τις ενδοοικογενειακές ισορροπίες, το νεογέννητο μωρό -μαζί με τη σχεδόν αναπόφευκτη αδερφική ζήλια- φέρνει και ενθουσιασμό στο μεγάλο αδελφάκι, που θέλει να ασχολείται συνέχεια μαζί του. Ωστόσο, το να μην «ξεκολλά» το παιδί μας (το οποίο βρίσκεται καθημερινά σε επαφή και για πολλές ώρες με τους συμμαθητές του στο σχολείο ή τον παιδικό σταθμό) από το μωρό, πολλές φορές εγκυμονεί κινδύνους για μεταφορά μικροβίων και ιών. Και η κατάσταση γίνεται ακόμα χειρότερη αν σκεφτεί κανείς ότι το μεγάλο αδερφάκι μπορεί να κολλήσει το μωρό μια ίωση, ακόμη και αν το ίδιο είναι ασυμπτωματικό.

Πώς προστατεύουμε το νεογέννητο από τις ιώσεις που φέρνει από το σχολείο το αδελφάκι του: Γενικές συμβουλές

Για την καλή υγεία του ίδιου του παιδιού, αλλά και για την προστασία του μωρού, το πιο σημαντικό είναι η τήρηση των βασικών κανόνων υγιεινής και προστασίας.

• Φροντίζουμε το μεγαλύτερο παιδί μας να βγάζει αμέσως τα παπούτσια του πριν μπει στο σπίτι, να κάνει μπάνιο και να αλλάζει ρούχα. Με τις πρώτες δυο κινήσεις μειώνουμε αμέσως την εξάπλωση μικροοργανισμών και με την αμέσως επόμενη, δηλαδή το μπάνιο, τα απομακρύνουμε εντελώς από το δέρμα και τα μαλλιά του παιδιού.
• Εξηγούμε στο παιδί τους λόγους για τους οποίους πρέπει να προσέχει κατά τη διάρκεια της επαφής του με το μωρό, ιδιαίτερα για αυτούς τους πρώτους μήνες της ζωής του. Δεν το μαλώνουμε ή του επιβάλλουμε με αυστηρό ύφος να μένει μακριά. Προσπαθούμε απλώς να του δώσουμε να καταλάβει την κατάσταση, που θα διαρκέσει για λίγους μόνο μήνες, και του δίνουμε κίνητρο για να πετύχει τον «στόχο». Του μαθαίνουμε να μην ακουμπά το πρόσωπο του μωρού, να μην το φιλάει και, οπωσδήποτε, να πλένει τα χέρια του πριν από κάθε επαφή μαζί του.
• Κόβουμε καλά τα νύχια του μεγαλύτερου παιδιού μας, ώστε να μην συγκεντρώνονται μικροοργανισμοί από κάτω, τους οποίους είναι δύσκολο να απομακρύνει με το πλύσιμο και στη συνέχεια μεταφέρει μέσα στο σπίτι.
• Εννοείται ότι αν το μεγαλύτερο παιδί νοσήσει, θα πρέπει να απομονώσετε το μωρό και φυσικά να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο για περισσότερα μέτρα.

Οι συμβουλές της Παιδιάτρου

Απευθυνθήκαμε στη δρ. Μαίρη Χατζηχαραλάμπους, που διατηρεί παιδιατρείο στη Γλυφάδα, για να μας δώσει επιπλέον οδηγίες, ώστε να προστατέψουμε το μωρό μας από μικροοργανισμούς και λοιμώξεις.

«Είναι γεγονός ότι η έναρξη του παιδικού σταθμού είναι συνυφασμένη με τον κίνδυνο κυρίως αναπνευστικών και γαστρεντερικών λοιμώξεων, ιογενών αλλά και μικροβιακών. Η πολύωρη παραμονή σε μικρές πλημελλώς αεριζόμενες αίθουσες, ο συγχρωτισμός μεγάλου αριθμού μαθητών, η βιαστική επιστροφή των άρρωστων παιδιών στο σχολείο, η παρουσία παιδιών με πυρετό ή άλλα οξέα συμπτώματα λοίμωξης, η έλλειψη παιχνιδιού στο εξωτερικό υπαίθριο περιβάλλον, το στρες τόσο του αποχωρισμού από την οικογενειακή εστία, όσο και της πίεσης να ενταχθεί το παιδί στις νέες πρωτόγνωρες συνθήκες και τέλος, το “παρθένο” ανοσοποιητικό είναι παράγοντες που καθιστούν τα μικρά παιδιά ιδιαιτέρως ευάλωτα στις λοιμώξεις», μας λέει. Σύμφωνα με την ίδια, όσο πιο μικρής ηλικίας είναι ο νέος μαθητής, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος συχνών νοσήσεων, πιο παρατεταμένου χρόνου ανάρρωσης και πιο μεγάλης πιθανότητας χορήγησης φαρμακευτικών θεραπειών.

Όταν το μεγάλο αδελφάκι είναι κάτω των τριών ετών

Εφόσον το μεγαλύτερο παιδί μας είναι κάτω των τριών ετών, και δεν έχει βρεθεί σε παιδικό σταθμό, είναι προτιμότερο αυτό να αναβληθεί προσωρινά, μέχρι να παρέλθει η δύσκολη χειμερινή περίοδος. Παράλληλα, καλό είναι να περιμένουμε μέχρι το βρεφάκι μας να κλείσει τουλάχιστον το πρώτο εξάμηνο ζωής, οπότε και θα έχει ολοκληρωθεί η βασική εμβολιαστική κάλυψή του.

Επίσης, είναι σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν ότι καθυστερώντας την επιστροφή του παιδιού τους στο σχολείο μετά από μια λοίμωξη δεν προστατεύουν μόνο τα υπόλοιπα παιδιά από την διασπορά του ιού, αλλά – πολύ πιο σημαντικό – δίνουν τον πολύτιμο χρόνο και στο δικό τους παιδί για πλήρη ανάρρωση και πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση των επερχόμενων ασθενειών του.

Επίσης θα πρέπει να ενισχύεται η συνέχιση του μητρικού θηλασμού του βρέφους, που προσφέρει πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, αντισώματα και προβιοτικά που θωρακίζουν τον ανώριμο οργανισμό του.

Σημαντική είναι, τέλος, η συχνή φροντίδα/ καθαρισμός της μύτης του μωρού, αφού είναι αφενός η κατεξοχήν πύλη εισόδου των μικροοργανισμών και αφέτερου το κύριο όργανο αναπνοής μιας και τα βρέφη αναπνέουν κυρίως ή αποκλειστικά από αυτήν.

Όταν το μεγαλύτερο αδελφάκι είναι άνω των 3 ετών

Στην περίπτωση που το μεγαλύτερο παιδί μας είναι άνω των 3 ετών, σύμφωνα με την κ. Χατζηχαραλάμπους, δίνουμε έμφαση στα παρακάτω:

• Εκπαίδευση στην τήρηση κανόνων υγιεινής, όπως σωστός καθαρισμός μύτης, σχολαστικό πλύσιμο χεριών, αλλαγή ενδυμάτων κατά την επιστροφή στο σπίτι.
• Αποφυγή στενής επαφής με το βρέφος επί παρουσίας συμπτωμάτων λοίμωξης.
• Ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε μέταλλα, βιταμίνες, ω3 και ω6 λιπαρά οξέα, όπως φρούτα, όσπρια, λαχανικά, ψάρια, ελαιόλαδο, παράγωγα ξηρών καρπών.
• Συνεπής εμβολιαστική κάλυψη σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και αντιγριπικος εμβολιασμός που αποφασίζεται από τον οικογενειακό παιδίατρο κατά περίπτωση.
• Σωστό ωράριο ύπνου.

Ο δεκάλογος της προστασίας του νεογέννητου

• Δεν ντρεπόμαστε να αρνηθούμε αγκαλιές, φιλιά και γενικότερες επαφές από φίλους και συγγενείς – ακόμη και αν αυτοί είναι οι παππούδες.
• Προτιμούμε να κάνουμε βόλτες σε εξωτερικούς χώρους, όπως πάρκα, και όχι σε κλειστούς, όπως για παράδειγμα μια καφετέρια ή ένα εμπορικό κέντρο, όπου η μετάδοση μικροοργανισμών είναι πολύ πιο εύκολη.
• Προσέχουμε ώστε το μωρό να ντύνεται καλά ώστε να μην κρυώνει, όμως αποφεύγουμε και να το ντύνουμε υπερβολικά, να το σκεπάζουμε με πολύ ζεστά σκεπάσματα ή να ρυθμίζουμε τη θερμοκρασία του δωματίου του πολύ ψηλά, γιατί υπάρχει ο πολύ σοβαρός κίνδυνος υπερθέρμανσης.
• Πλένουμε τα βρεφικά ρούχα ξεχωριστά από των υπολοίπων και σε υψηλή θερμοκρασία, επίσης τα σιδερώνουμε διεξοδικά, ώστε να αποστειρώνονται.
• Ανοίγουμε συχνά τα παράθυρα του σπιτιού, ώστε να ανανεώνεται ο αέρας. Πρόκειται για ένα απλό αλλά πολύ σημαντικό βήμα.
• Αλλάζουμε και τα δικά μας ρούχα πριν έρθουμε σε επαφή με το μωρό μας – δεν παίρνουμε αγκαλιά το νεογέννητο με ρούχα με τα οποία έχουμε καθίσει στην καρέκλα του γραφείου, σε κάποιο καφέ ή στα ΜΜΜ.
• Καθαρίζουμε συχνά τις επιφάνειες που ακουμπάμε περισσότερο, είτε με τα χέρια μας, είτε με πράγματα, κυρίως αυτά που φέρνουμε απ’ έξω. Τραπέζια, πάγκοι, μπάνιο και άλλες τέτοιες επιφάνειες είναι συνήθως εστίες μικροοργανισμών.
• Πλένουμε όλοι πολύ καλά και συχνά τα χέρια μας, ιδιαίτερα πριν από την επαφή με το νεογέννητο.
• Είναι σημαντικό βέβαια να μην φτάνουμε στο άλλο άκρο. Η υπερβολική αποστείρωση, η χρήση σκληρών καθαριστικών για απολύμανση σε επιφάνειες και η διαρκής «απομόνωση» και αποφυγή επαφών μπορεί να έχουν αντίθετα αποτελέσματα. Η αποστείρωση σε πιπίλες και μπιμπερό, σύμφωνα με τους περισσότερους παιδιάτρους, προτείνεται να σταματάει περίπου στους 6 μήνες.
• «Είναι ίωση ή κρύωμα;»: Πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν υπάρχει λοίμωξη χωρίς λοιμογόνο παράγοντα. Αυτό που λανθασμένα πολλοί συγχέουν είναι το «κρύωμα» (βγήκα στο ρεύμα και κρύωσα – ΔΕΝ εμφανίζω όμως εξαιτίας αυτού συμπτώματα λοίμωξης) με το «κοινό κρυολόγημα», που είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική νόσος του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, η οποία οφείλεται σε λοίμωξη από ιούς. Ο μόνος τρόπος να «αρπάξει» κάποιος κρυολόγημα είναι να έρθει σε επαφή με τους ιούς που το προκαλούν. Ο πονόλαιμος για παράδειγμα κατά κανόνα οφείλεται σε λοιμώξεις ιογενούς προέλευσης όπως η γρίπη και το κοινό κρυολόγημα.

Ευχαριστούμε την παιδίατρο Μαίρη Χατζηχαραλάμπους 
Σάκη Καράγιωργα 7, Γλυφάδα
Τηλ: 210 8982006