Πάρκα Σκύλων στα νότια προάστια: Πού υπάρχουν και πόσο χρήσιμα είναι τελικά;
Πού υπάρχουν πάρκα για σκύλους στα νότια προάστια, γιατί πολλοί δήμοι επιλέγουν να μη δημιουργήσουν καν τέτοιους χώρους και πόσο «χρήσιμα» είναι τελικά αυτά για τους ιδιοκτήτες σκύλων;
- 22/08/2022
- Κείμενο: Γεωργία Περιμένη
- Φωτογραφίες: Νίκος Χριστοφάκης
Ένα καταπράσινο, ειδικά διαμορφωμένο, περιφραγμένο και ασφαλές πάρκο, ξεχωριστός χώρος για μικρόσωμα και μεγαλύτερα σκυλιά, ξύλινες κατασκευές και παιχνίδια agility, ιδιοκτήτες ευσυνείδητοι που έχουν φροντίσει να εκπαιδεύσουν και να κοινωνικοποιήσουν τον σκύλο τους πριν τον αφήσουν να τρέχει ελεύθερος χωρίς το λουρί του, σκύλοι τρισευτυχισμένοι που κουνούν τις ουρές τους ακατάπαυστα, τρίβονται στο γρασίδι και εκτονώνονται παίζοντας με άλλους, εξίσου χαρούμενους και φιλικούς σκύλους. Αυτή είναι η εικόνα που (θα έπρεπε να) έχουμε στο μυαλό μας για τα πάρκα σκύλων. Όμως η ελληνική πραγματικότητα απέχει μάλλον έτη φωτός από αυτό το αψεγάδιαστο σκηνικό.
Τι είναι τα πάρκα σκύλων
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τα βασικά: Τα πάρκα για σκύλους απευθύνονται στους ιδιοκτήτες σκύλων που θέλουν να δώσουν την ευκαιρία στο κατοικίδιό τους να παίξει και να τρέξει ελεύθερο, να εκτονωθεί ακόμα και χωρίς τη δέσμευση του λουριού και ταυτόχρονα να κοινωνικοποιηθεί με άλλα ζωάκια. Πρόκειται για ένα περιφραγμένο πάρκο (ιδανικά με κατάλληλα για σκύλους παιχνίδια – ειδικές κατασκευές), στο οποίο μπορούν να εισέρχονται οι ιδιοκτήτες με τους σκύλους τους. Σύμφωνα με το Άρθρο 30 του σχετικού νόμου του Σεπτεμβρίου 2021, στην Ελλάδα ισχύουν τα εξής:
- Κάθε δήμος δύναται να κατασκευάζει και να λειτουργεί περιφραγμένα πάρκα σκύλων για την εξασφάλιση χώρου άσκησής τους.
- Επιτρέπονται η εγκατάσταση και η λειτουργία περιφραγμένων πάρκων σκύλων στους κοινόχρηστους χώρους του σχεδίου πόλης και των οικισμών, όπως πλατείες, πάρκα και άλση. Η θέση και το μέγεθός τους, δεν αναιρούν τη βασική λειτουργία του κοινόχρηστου χώρου στον οποίο εντάσσονται. Δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία περιφραγμένων πάρκων σκύλων σε ακτίνα πενήντα (50) μέτρων από κατοικίες, σχολεία και νοσοκομεία.
- Τα ζώα επιτρέπεται να περιφέρονται χωρίς λουρί εντός των πάρκων σκύλων.
- Οι ιδιοκτήτες ή οι φύλακες ή οι συνοδοί οφείλουν να παραμένουν εντός των περιφραγμένων πάρκων σκύλων, κατά τη διάρκεια της παραμονής των σκύλων τους σε αυτά.
- Τα περιφραγμένα πάρκα σκύλων διαθέτουν ικανή περίφραξη και διπλές πόρτες εισόδου/εξόδου, ώστε να εμποδίζεται η έξοδος των σκύλων χωρίς επίβλεψη κατά τη διάρκεια της άσκησής τους.
- Πέραν των περιοχών που καθορίζονται με τη διαδικασία του άρθρου 57 του ν. 2637/1998 (Α’ 200), σε ελεγχόμενες κυνηγετικές περιοχές επιτρέπεται να καθορίζονται περιορισμένοι χώροι εκγύμνασης σκύλων, καθώς και να διεξάγονται αγώνες κυνηγετικών ικανοτήτων σκύλων.
- Η τήρηση των όρων λειτουργίας των πάρκων σκύλων διασφαλίζεται από τα όργανα ελέγχου και βεβαίωσης παραβάσεων του άρθρου 3.
Παρά τη θέσπιση συγκεκριμένων κανόνων, στην Ελλάδα γενικότερα (αλλά και ειδικότερα στα νότια προάστια της Αθήνας) παρατηρείται ωστόσο μια γενική σύγχυση όσον αφορά αυτά τα πάρκα. Πολλοί ιδιοκτήτες/ κηδεμόνες είναι δυσαρεστημένοι όχι μόνο από τις εγκαταστάσεις και τον τρόπο με τον οποίο αυτά λειτουργούν αλλά και από άλλους ιδιοκτήτες σκύλων, που πολύ συχνά δεν τηρούν τους βασικούς κανόνες: Ακαθαρσίες σκύλων που δεν μαζεύονται από τους ιδιοκτήτες τους, σκύλοι χωρίς καμία επιτήρηση, ακοινωνικοποίητα σκυλιά που είναι επικίνδυνο να εμπλακούν σε σκυλοκαβγάδες είναι μερικά από τα βασικότερα προβλήματα, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που καταγγέλλεται ότι έχουν μπει φόλες σε πάρκα σκύλων από ανθρώπους που προφανώς θεωρούν πως αυτό είναι το πιο αποτελεσματικό τερέν για να εξασκήσουν τα δολοφονικά τους ένστικτα.
Πού υπάρχουν πάρκα σκύλων στα νότια προάστια
Κάνοντας μια προσπάθεια να μιλήσει κανείς με τους Δήμους για τα πάρκα σκύλων, θα παρατηρήσει πως αυτή η σύγχυση επεκτείνεται και στους ίδιους τους «αρμόδιους». Κατά τη διάρκεια αυτού του ρεπορτάζ, το NouPou επικοινώνησε με τους Δήμους των νοτίων προαστίων, ώστε να καταγράψει τα σημεία όπου υπάρχουν τέτοια πάρκα σε κάθε έναν από αυτούς. Αρκετοί από τους εργαζόμενους στους οποίους μας παρέπεμψαν τα αρμόδια τμήματα δεν είχαν καμία εικόνα για το αν και πού υπάρχουν τέτοια πάρκα στον Δήμο τους.
Μετά από αρκετή έρευνα, καταγράψαμε τα παρακάτω σημεία:
Δήμος Αλίμου:
- Πλατεία Καραϊσκάκη κλούβα(γωνία Ιωνίας και Μεγάλου Αλεξάνδρου)
- Λόφος Πανί
- Οδός Ιωνίας και Μεγάλου Αλεξάνδρου 2-6
- Οδός Κονδύλη, δίπλα στο γήπεδο μπάσκετ
Δήμος Ελληνικού – Αργυρούπολης
- Μέσα στο πάρκο Ανεξαρτησίας 208, Ανεξαρτησίας και Ολυμπίας, Αργυρούπολη
- Δραγατσανίου 22, πίσω από το PRAKTIKER, Ελληνικό
- Στη στάση μετρό Αργυρουπόλεως, ρεύμα προς Αθήνα- δίπλα στην Παιδική Χαρά
Δήμος Παλαιού Φαλήρου
- Πάρκο Φλοίσβου (μέσα στο πάρκο, δίπλα στο Cine Φλοίσβος)
- Πάρκο στον περιβάλλοντα χώρο του Σ.Ε.Φ. (1ο γεφυράκι, ακτή Δηλαβέρη)
Δήμος Ηλιούπολης
- Μέσα στο πάρκο «Χαλικάκι», οδός Σαρωνικού και Γράμμου
Δήμος Αγίου Δημητρίου
- Οδός Ασυρμάτου τέρμα και Κνωσού
- Οδός Δράμας 41 και Αγίου Βασιλείου
- Οδός Ασυρμάτου 70, δίπλα στην τεχνική υπηρεσία
- Πλατεία Παναγούλη κάτω από τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης
Η απουσία πάρκου σκύλων στους Δήμους Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, Νέας Σμύρνης και Γλυφάδας
Όπως εύκολα παρατηρεί κανείς, πάρκα σκύλων δεν υπάρχουν προς το παρόν στον Δήμο Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, στη Νέα Σμύρνη και στη Γλυφάδα. Όσον αφορά τον πρώτο, μιλήσαμε με την κ. Τίνα Κασιδόκωστα, διοικητική υπάλληλο του Δήμου των 3Β, υπεύθυνη για τα αδέσποτα του Δήμου και μέλος της σχετικής πενταμελούς επιτροπής, η άποψη της οποίας είναι ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να είναι ένα πάρκο σκύλων ασφαλές.
«Για τα πάρκα σκύλων υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές και νόμοι. Ωστόσο, δυστυχώς σε αυτά τα πάρκα τα σκυλιά “τρώγονται” μεταξύ τους, έρχονται σκυλιά που δεν είναι στειρωμένα, που δεν είναι κοινωνικοποιημένα, που κάνουν τις ακαθαρσίες τους και ο ιδιοκτήτης δεν τις μαζεύει και πολλά ακόμη. Θα πρέπει οι Έλληνες πρώτα να μάθουν τους κανόνες που έχει ένα τέτοιο πάρκο και να αποκτήσουν τη νοοτροπία και μετά να πηγαίνουν με το σκύλο τους σε αυτό. Ο Δήμος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, ευτυχώς είναι μια άνετη περιοχή, μια εξοχή ουσιαστικά και δεν είναι τόσο αναγκαίο ένα τέτοιο πάρκο. Προτεραιότητα είναι οι στειρώσεις των ζώων».
Τα σχέδια του Δήμου Γλυφάδας για τη δημιουργία πάρκου
Από την άλλη, ο Δήμος Γλυφάδας, σύμφωνα με την Αρμόδια Αντιδήμαρχο (Πρασίνου και Προστασίας των Ζώων) Μαίρη Μηλιαρέση, σχεδιάζει να δημιουργήσει το δικό του πάρκο για σκύλους.
«Ο Δήμος Γλυφάδας σκοπεύει να δημιουργήσει πάρκο για σκύλους, ωστόσο θέλουμε να κάνουμε κάτι πάρα πολύ σωστό, με τις κατάλληλες προδιαγραφές. Αυτή τη στιγμή είμαστε στη μελέτη του θέματος και θεωρούμε πως θα γίνει κάτι πολύ καλό και πως θα παρέχει ασφάλεια τόσο στα ζώα, όσο και στους ιδιοκτήτες. Στο πάρκο θα εισέρχονται μόνο ιδιοκτήτες ζώων που έχουν ταυτότητα. Θα είναι ένα πάρκο όπου θα καταγράφεται η ταυτότητα, όταν κάποιος μπαίνει και βγαίνει, μέσω συγκεκριμένου συστήματος το οποίο μελετάμε, ώστε να υπάρχει απόλυτη ασφάλεια. Από εκεί και πέρα, αυτό έχει να κάνει με τη συμπεριφορά του κάθε ιδιοκτήτη, να επιβλέπει το σκυλί του, να σέβεται τον χώρο και να συμπεριφέρεται έτσι ώστε να διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία του.Δεν γίνεται να υπάρχουν σε διάφορους Δήμους άψογα πάρκα για σκύλους και στη Γλυφάδα να μην υπάρχει. Θα το θεωρούσα και δική μου, προσωπική αποτυχία», αναφέρει χαρακτηριστικά στο NouPou η κ. Μηλιαρέση.
Μια άσχημη εμπειρία από πάρκο σκύλων στα νότια
Εφόσον τελικά δεν κατέστη δυνατό να αποκτήσουμε μια εικόνα για το ποια είναι η κατάσταση σε αυτά τα πάρκα μέσα από τις επικοινωνίες μας με τον κάθε Δήμο, σημαντική ήταν η μαρτυρία της δημοσιογράφου Νίκης Μπάκουλη, η οποία είναι κάτοικος Νέας Σμύρνης και μας μίλησε για την εμπειρία του να επισκέπτεσαι ένα τέτοιο πάρκο με τον σκύλο σου στην περιοχή:
«Υπήρχε ένα πάρκο σκύλων δίπλα στο νεκροταφείο και στο parking των απορριμματοφόρων το οποίο δεν γνωρίζω αν υπάρχει πια και μετά ένα ακόμη στην περιοχή της Δεξαμενής, στην Άνω Νέα Σμύρνη, το οποίο στη συνέχεια επίσης έκλεισε, καθώς όπως έλεγε ο Δήμος υπήρχε νόμος που όριζε πως το πάρκο πρέπει να είναι συγκεκριμένα μέτρα μακριά από κατοικημένη περιοχή. Υπάρχει ακόμη ο χώρος, αλλά όχι ως πάρκο σκύλων.
»Το πάρκο ωστόσο ήταν δηλωμένο στην Πολιτική Προστασία ως χώρος κοινόχρηστος για να έχουν πρόσβαση όλοι οι κάτοικοι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Επικρατούσε ένας χαμός. Τσακωμοί, φόλες κλπ., διότι οι κάτοικοι ήταν ενοχλημένοι από την κατάσταση του πάρκου που ήταν κοντά στα σπίτια τους. Η αλήθεια είναι πως οι σκυλοκτήτες δεν είμαστε όπως θα έπρεπε να είμαστε. Όταν πηγαίνεις το σκυλί σου στις 8:30 το βράδυ στο πάρκο και γαβγίζει, τσακώνεται και “τρώγεται” με τα άλλα σκυλιά και δεν κάνεις κάτι για να σταματήσει, ενοχλείς. Όταν μένεις στο πάρκο μετά τις 11 το βράδυ, σε ώρα κοινής ησυχίας και επικρατεί η ίδια φασαρία, πάλι ενοχλείς. Στην Ελλάδα δεν έχουμε την παιδεία αυτή. Πολλοί δεν εκπαιδεύουν τα σκυλιά τους. Προσωπικά σταμάτησα να πηγαίνω στο πάρκο αυτό, διότι κάποιοι έφερναν σκυλιά που δάγκωναν. Ένα σκυλί δάγκωσε τη δική μου σκυλίτσα, και από τότε δεν πήγα ποτέ ξανά όταν έβλεπα κόσμο, γιατί το σκυλί μου έπαθε φοβία. Επίσης, το πάρκο ήταν γεμάτο ακαθαρσίες, γιατί ο κόσμος δεν τις μάζευε. Ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Όταν αφήνεις ένα σκυλί ελεύθερο, βασική προϋπόθεση είναι το σκυλί σου να σε ακούει. Αν δεν σε ακούει, εφόσον το έχεις ελεύθερο σε ένα πάρκο, μπορεί να γίνει έγκλημα. Από την άλλη, δεν δέχομαι στους άλλους Δήμους να έχει δύο και τρία πάρκα και ένας Δήμος σαν αυτόν της Νέας Σμύρνης να μην έχει ούτε ένα».
Τι λένε για τα πάρκα σκύλων άνθρωποι που ασχολούνται καθημερινά με τα ζώα
Ενδιαφέρουσα είναι και η θέση της Ειρήνης Μαυρομαρά, εθελόντριας του ΣΠΑΖ και εκπαιδεύτριας σκύλων, η οποία συμφωνεί πως ενώ η ιδέα πίσω από τα πάρκα σκύλων είναι καλή, δυστυχώς στην πράξη δημιουργεί αρκετά προβλήματα τα οποία αφορούν θέματα ασφάλειας, εκπαίδευσης (ανθρώπων & ζώων), αντίληψης και επικοινωνίας του ζητήματος.
«Τα πάρκα σκύλων μπορούν να δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα από αυτά που θεωρητικά καλούνται να λύσουν, οπότε γενικότερα δεν είναι κάτι που υποστηρίζουμε. Ας ξεκινήσουμε με το ότι ένα σωστό πάρκο σκύλων πρέπει να πληροί κάποιες προδιαγραφές στο θέμα της ασφάλειας των σκύλων (ψηλός, γερά κατασκευασμένος φράχτης) και στο θέμα του εξοπλισμού (σκουπιδοτενεκέδες για τα περιττώματα, βρύση και ενδεχομένως δοχεία για νερό, ειδικές κατασκευές για άσκηση των σκύλων). Ο εξοπλισμός άσκησης και ευελιξίας (agility) που βλέπουμε πολλές φορές μέσα σε πάρκα θα πρέπει να συντηρείται τακτικά ώστε να μην αποτελεί κίνδυνο για τα σκυλιά αλλά και γενικότερα ό,τι υπάρχει μέσα στο πάρκο θα πρέπει να ελέγχεται για σκλήθρες, για πρόκες που προεξέχουν κ.λπ. καθώς τα σκυλιά τρέχοντας μπορεί να τραυματιστούν».
Πώς θα έπρεπε λοιπόν να λειτουργεί τελικά ένα τέτοιο πάρκο; Η κ. Μαυρομαρά μας εξηγεί πως δεν είναι και δεν θα πρέπει να είναι ένας χώρος όπου μπορούμε να αφήνουμε ανεξέλεγκτο το σκυλί μας όσο εμείς πίνουμε τον καφέ μας με τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες/κηδεμόνες σκύλων. «Δεν είναι ούτε τρόπος κοινωνικοποίησης αυτός, ούτε σωστής εκτόνωσης καθώς τα σκυλιά μπορεί ανά πάσα στιγμή να κινδυνεύσουν από καβγάδες με άλλους σκύλους, να φοβηθούν από κάτι και να πηδήξουν τον φράχτη να φύγουν, να ανοίξει κάποιος την πόρτα του πάρκου και να ξεγλιστρήσουν κ.ά. Η πλειοψηφία των σκύλων σε ένα τέτοιο πάρκο δρα χωρίς κάποιον έλεγχο και λόγω του ενθουσιασμού ή/και του φόβου αλλά και της υπερέντασης δεν πρόκειται να ακούσει τις εντολές του ιδιοκτήτη. Πόσες φορές έχουμε περάσει από πάρκο σκύλων και ακούμε κάποιον να φωνάζει 4-5 φορές ή και παραπάνω τον σκύλο του και εκείνος να μην ακούει καθόλου. Εδώ μπαίνει και το ζήτημα της εκπαίδευσης των σκύλων, ένα θέμα πολύ σημαντικό στο οποίο –ενώ έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου– στην Ελλάδα είμαστε ακόμα πολύ πίσω σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες».
Όπως μας εξηγεί η ίδια, φυσικά υπάρχουν και εξαιρέσεις όμως, ομολογουμένως, τα πάρκα αυτά είναι πολύ πιο λειτουργικά στο εξωτερικό. «Στο εξωτερικό η ευζωία του σκύλου γενικότερα -σε αυτό περιλαμβάνονται και η εκπαίδευση, η σωστή κοινωνικοποίηση, η σωστή εκτόνωση που αναφέραμε νωρίτερα- είναι από τις βασικές προτεραιότητες για τις οποίες θα κληθεί μάλιστα να αποφασίσει και να πράξει από πολύ νωρίς ο ιδιοκτήτης/κηδεμόνας του ζώου», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Και κάπου εδώ μας δημιουργείται το εξής ερώτημα: Τι μπορούμε να κάνουμε όλοι όσοι θέλουμε να αφήσουμε τα σκυλιά μας να παίξουν ελεύθερα, σε έναν χώρο όπου θα είναι ασφαλή τόσο τα ίδια, όσο και τα υπόλοιπα σκυλιά αλλά και οι πολίτες γύρω μας; Σύμφωνα με την άποψη της κ. Μαυρομαρά από τον ΣΠΑΖ, «μια λύση είναι οι ειδικοί οδηγοί 5 μέτρων ή και παραπάνω, τους οποίους μπορεί κάποιος να προμηθευτεί από τα pet shops. Έχοντας τον σκύλο σε ένα τέτοιο οδηγό, του δίνουμε και τη δυνατότητα να τρέξει και να πάει να εξερευνήσει μακριά από εμάς, έχοντας όμως και έναν κάποιο έλεγχο της κατάστασης. Οι οδηγοί αυτοί είναι επίσης εξαιρετικά εργαλεία εκπαίδευσης, καθώς με αυτούς μπορούμε να εξασκήσουμε την επαναφορά του σκύλου μας όποτε τον φωνάζουμε».
Πάντως, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, όσον αφορά αρκετά από τα πάρκα σκύλων στα νότια προάστια, φαίνεται πως η ασφάλεια και η εύρυθμη λειτουργία τους δεν είναι καθόλου δεδομένη.