Πώς τα σχέδια για το νέο δημαρχείο Αλίμου αξιοποιούν τις διατάξεις του νόμου για τα ψηλά κτίρια
Ο Δήμος Αλίμου είναι ένας από τους πρωταγωνιστές στη μάχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης απέναντι στα ψηλά κτίρια, ωστόσο με βάση τα σχέδια που είναι διαθέσιμα και αφορούν στην κατασκευή του νέου δημαρχείου Αλίμου, το κτίριο -ο διαγωνισμός για την ανέγερση του οποίου διεκόπη βέβαια εντός του 2023 μετά από απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του δήμου- προβλέπεται ότι θα κάνει χρήση των πολυσυζητημένων ευεργετικών διατάξεων του ΝΟΚ.
- 03/07/2024
Η πρώτη συνάντηση μεταξύ του δημάρχου Αλίμου Ανδρέα Κονδύλη και δημοτικών συμβούλου του δήμου με αντικείμενο τα ψηλά κτίρια και την αξιοποίηση των ευνοϊκών διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2022. Το αντικείμενο της συνάντησης ουσιαστικά ήταν οι ευεργετικές διατάξεις του ΝΟΚ (νόμος 4067 του 2012), βάσει του οποίου παρέχεται μπόνους σε κατασκευαστικές εταιρείες να χτίζουν σε μεγαλύτερο ύψος, εφόσον περιορίσουν τον όγκο που καταλαμβάνει το κτίριο.
Μάλιστα, την ίδια χρονική περίοδο το δημοτικό συμβούλιο Αλίμου έλαβε την απόφαση να ζητήσει από την τοπική πολεοδομία να μην εγκρίνει τις ευεργετικές διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, ιδίως όσες αφορούσαν στο άρθρο 15 και την παράγραφο 8, που αφορούν στις παρεκκλίσεις καθ’ ύψος.
Από εκείνη τη στιγμή και ύστερα ξεκίνησαν οι κινήσεις διερεύνησης για το πώς θα μπορούσε ο δήμος να ανακόψει τη δόμηση ψηλών κτιρίων στην περιοχή ευθύνης του, ενώ ακολούθησαν και άλλοι δήμοι όπως για παράδειγμα ο δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης.
Σε όλα τα παραπάνω, ωστόσο, εμφανίζεται μία αντικρουόμενη παράμετρος ως προς τις προθέσεις του δήμου για τη διακοπή της ανέγερσης των ψηλών κτιρίων βάσει διατάξεων του ΝΟΚ. Το γεγονός δηλαδή ότι με βάση τα σχέδια που είναι διαθέσιμα και αφορούν στην κατασκευή του νέου δημαρχείου Αλίμου, το νέο κτίριο προβλέπεται ότι θα κάνει χρήση των ευεργετικών διατάξεων του ΝΟΚ για τα ψηλά κτίρια.
Σχετικά με την ανέγερση του νέου δημαρχείου μάλιστα, η πολεοδομία (ΥΔΟΜ) Αλίμου, είχε δώσει σε πρώτη φάση σχετική προέγκριση στην άδεια δόμησης, με την προοπτική αυτό να κατασκευαστεί στη θέση του 5ου παιδικού σταθμού, ο οποίος θα κατεδαφιζόταν προκειμένου να ανεγερθεί το νέο δημαρχείο.
Χρήση των διατάξεων του ΝΟΚ για τα ψηλά κτίρια
Πιο συγκεκριμένα, κατά τα όσα αναφέρονται στο διάγραμμα κάλυψης της από 26-1-2023 προέγκρισης δόμησης του νέου δημαρχείου και σύμφωνα με τις ίδιες αυτές διατάξεις που η πολεοδομία επρόκειτο να κληθεί να μην εφαρμόζει (μετά από τη σχετική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου), αυξάνεται το ύψος του νέου δημαρχείου και σχεδιάζεται ψηλότερα από οποιαδήποτε άλλη οικοδομή της γειτονιάς αυτής. Στα σχέδια, το ύψος εμφανίζεται όχι στα 20.50 μέτρα αλλά στα 21.80 μέτρα.
Το παραπάνω γεγονός φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με την ευρύτερη κινητοποίηση των δήμων καθώς και του δήμου Αλίμου ειδικότερα. Μάλιστα, σχετική αναφορά έγινε και από τον εκπρόσωπο της αντιπολίτευσης του δήμου Αλίμου και επικεφαλής της κίνησης «Εμείς στον Άλιμο», Θωμά Γιούργα, σε πρόσφατο δημοτικό συμβούλιο. Το NouPou επικοινώνησε και με τον κ. Γιούργα, ο οποίος επέμεινε στην ορθότητα των ισχυρισμών του, βάσει των οποίων τα σχέδια για το νέο δημαρχείο κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων του ΝΟΚ.
Να σημειωθεί πάντως ότι το έργο για την κατασκευή του νέου δημαρχείου ματαιώθηκε στη διάρκεια του 2023, μετά από σχετική απόφαση (152/2023) της Οικονομικής Επιτροπής του δήμου. Βάσει αυτής ο προγραμματισμένος διαγωνισμός για την ανέγερση του νέου δημαρχιακού μεγάρου στη θέση του 5ου παιδικού σταθμού διεκόπη, με την απόφαση να κάνει λόγο για επικαιροποίηση της μελέτης, επικαλούμενη τότε «αυξήσεις στις τιμές των οικοδομικών υλικών».
Κονδύλης: «Το νέο δημαρχείο είναι πολύ πιο χαμηλό από τα πανύψηλα κτίρια των εργολάβων»
Απαντώντας σε ερώτηση του NouPou σχετικά με το ζήτημα του νέου Δημαρχείου, ο δήμαρχος Αλίμου Ανδρέας Κονδύλης ανέφερε: «Δυστυχώς, ορισμένοι από την αντιπολίτευση συνεχίζουν να αναπαράγουν ένα άθλιο αφήγημα, ενώ τους το έχουμε εξηγήσει και απαντήσει επανειλημμένα. Συγκεκριμένα, όπως έχουμε πολλές φορές πει, το νέο Δημαρχείο Αλίμου ΔΕΝ θα έχει παραπάνω ορόφους και επιπλέον ύψος, σε σχέση με τις διατάξεις του ΓΟΚ, με βάση τους οποίους είχε χτιστεί όλη η ευρύτερη περιοχή. Δηλ. θα είναι ισόγειο συν τέσσερις ορόφους, όπως όλα τα κτίρια της περιοχής που είχαν χτιστεί με ΓΟΚ και μάλιστα λιγότερο από τα κτίρια της περιοχής που χτίζονται με τις νέες διατάξεις του ΝΟΚ. Επίσης, το ύψος του κτιρίου δεν ξεπερνάει συνολικά τα 20,50 μέτρα, όταν ο ΓΟΚ επέτρεπε ύψος μέχρι 21,25 μέτρα στην περιοχή και τα νέα κτίρια του ΝΟΚ πάνε πολύ παραπάνω από τα 22 μέτρα. Ανεξάρτητα από όλα αυτά, ένα Δημόσιο, κοινωφελές κτίριο δεν είναι δυνατόν να συγκρίνεται με την ιδιωτική δόμηση των εργολάβων. Ας μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι ο Νόμος επιτρέπει παρεκκλίσεις στη δόμηση, όταν πρόκειται για δημόσιο κτίριο. Δηλαδή για ένα δημόσιο κτίριο ο Νόμος ούτως ή άλλως προβλέπει δυνατότητα για μεγαλύτερο ύψος, κάτι που βέβαια εμείς δεν επιλέξαμε να κάνουμε στη συγκεκριμένη περίπτωση. Συνεπώς, είναι ατυχής κάθε σύγκριση που επιχειρείται μεταξύ δημοσίου κτηρίου και ιδιωτικής δόμησης, πολύ περισσότερο όταν το δημόσιο κτίριο (Δημαρχείο) είναι πολύ πιο χαμηλό από τα πανύψηλα κτίρια που ανεγείρουν οι εργολάβοι στην περιοχή. Δηλαδή, η συγκεκριμένη πτέρυγα της αντιπολίτευσης δημιουργεί θέμα για το νέο Δημαρχείο, που σέβεται τα ύψη του ΓΟΚ, αλλά δεν λέει τίποτα για τα πανύψηλα κτίρια των εργολάβων, που σηκώνονται σε πρωτόγνωρα τεράστια ύψη. Αν συνυπολογίσει κανείς ότι η συγκεκριμένη πτέρυγα της αντιπολίτευσης δεν έχει βγάλει “κιχ” για τα πανύψηλα αυτά κτίρια των εργολάβων και δεν έχει ψηφίσει ποτέ τις προσφυγές μας στο Συμβούλιο της Επικρατείας, κάνει όμως πολλή φασαρία κατά του νέου Δημαρχείου, προσπαθώντας να ματαιώσει την κατασκευή του, προκύπτει αβίαστα το ερώτημα: “Πόσο κακό θέλουν να κάνουν στον τόπο; Γιατί τα βάζουν με το νέο Δημαρχείο, αλλά αφήνουν στο απυρόβλητο τους εργολάβους;” Δυστυχώς, το πρόβλημά τους δεν είναι η καταχρηστική δόμηση, που καταστρέφει την πόλη μας, αλλά το νέο Δημαρχείο, επειδή το κάνει η Δημοτική μας Αρχή…».
Το χρονικό των προσφυγών για τα ψηλά κτίρια
Ανατρέχοντας στο ιστορικό των προσφυγών που έλαβαν χώρα ενάντια στη δόμηση ψηλών κτιρίων βάσει ΝΟΚ, τον Μάιο του 2023 πραγματοποιήθηκε η πρώτη παρέμβαση της Κεντρικής Ενωσης Δήμων για το ζήτημα. Η ΚΕΔΕ ζήτησε τότε την αναστολή των πολεοδομικών κινήτρων του ΝΟΚ, με το υπουργείο Περιβάλλοντος να μην ανταποκρίνεται θετικά.
Ακολούθησε νέα παρέμβαση της ΚΕΔΕ τον Μάρτιο του 2024 χωρίς και πάλι να έχει αποτέλεσμα. Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα ο δήμος Αλίμου προσέφυγε στο ΣτΕ, επισημαίνοντας την αύξηση του αριθμού των αδειών που έκαναν χρήση των συνδυαστικών μπόνους. Περίπου έναν χρόνο αργότερα είχαν κινητοποιηθεί για το θέμα και οι δήμοι Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Κηφισιάς, Παπάγου – Χολαργού και Αθηναίων, οι οποίοι με τη σειρά τους ζητούσαν την αναστολή των διατάξεων, ενώ ταυτόχρονα εκδόθηκαν οι πρώτες αποφάσεις του ΣτΕ για τον Άλιμο.
Οι δύο γνωμοδοτήσεις του ΣτΕ θα μπορούσε να πει κανείς ότι ήταν αντικρουόμενες μεταξύ τους. Στη μία εξ αυτών το ανώτατο δικαστήριο έκρινε ως αντισυνταγματικά, λόγω της πολεοδομικής επιβάρυνσης που επέφεραν όλα τα μπόνους του ΝΟΚ, συμπεριλαμβανομένου του κρυφού συντελεστή, εξαιρώντας δηλαδή πατάρια, εξώστες και λοιπές κατασκευές από τους προσμετρούμενους χώρους. Το ΣτΕ επικαλέστηκε μάλιστα το δεδικασμένο που υπήρχε από την περίπτωση του ξενοδοχείου Coco-Mat Hotel, επισημαίνοντας ότι το ζήτημα έχει κριθεί στην υπόθεση των κτιρίων στου Μακρυγιάννη.
Ταυτόχρονα το ΣτΕ γνωμοδοτούσε ότι ο υπολογισμός του μέγιστου ύψους των κτιρίων δεν εφαρμόζεται σε περιοχές όπου υπάρχουν ειδικά διατάγματα με συγκεκριμένους όρους δόμησης, προγενέστερους του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (2012) και ότι τα διατάγματα αυτά δεν καταργήθηκαν ούτε με τον ισχύοντα ούτε με τον προηγούμενο (ΓΟΚ 1983) οικοδομικό κανονισμό.
Τον περασμένο Μάρτιο, το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε ότι το μπόνους τετραγωνικών και ύψους που δίνει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ) είναι αντισυνταγματικό. Παρόλ’ αυτά όμως λόγω της σοβαρότητας του θέματος παρέπεμψε την υπόθεση στην ολομέλεια του ανώτατου δικαστηρίου. Ειδικότερα, η απόφαση 293/2024 που εκδόθηκε τον περασμένο Μάρτιο αποτέλεσε συνέχεια προσφυγής του Δήμου Αλίμου κατά της οικοδομικής άδειας για ανέγερση πολυκατοικίας, η οποία επρόκειτο να χρησιμοποιήσει συνδυαστικά τα μπόνους που δίνει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός, δηλαδή συν 10% στη δόμηση, εφόσον μειωθεί η κάλυψη του κτιρίου – ήτοι το αποτύπωμά του στο έδαφος -, συν μερικά μέτρα ακόμη αν τοποθετηθεί φυτεμένο δώμα.
