Το αίνιγμα με τα αεροπλάνα της Ολυμπιακής και του Ωνάση στο Ελληνικό
Τι θα γίνουν τα παλιά αεροπλάνα της Ολυμπιακής που υπάρχουν μέσα στον χώρο της επένδυσης του Ελληνικού, στο πρώην αεροδρόμιο; Ανάμεσά τους και το 747, που θεωρείται το αεροπλάνο που εξυπηρετούσε τις μετακινήσεις του Αριστοτέλη Ωνάση.
- 01/09/2022
- Κείμενο: Γιώργος Λαμπίρης
Ένα αίνιγμα για δυνατούς λύτες παραμένει έως και αυτή τη στιγμή η διευθέτηση του θέματος με τα παλιά αεροπλάνα που βρίσκονται στο χώρο της επένδυσης που πραγματοποιεί η Ελληνικό Α.Ε. στο πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού.
Τα συγκεκριμένα αεροπλάνα, που ανήκουν στο Δημόσιο, έχουν τεθεί σε διαδικασία πλειστηριασμού, προκειμένου να διατεθούν σε νέο ιδιοκτήτη και κατ’ επέκταση να απομακρυνθούν από την εγκατάσταση που πλέον αναπτύσσει η Lamda Development. Ωστόσο, σύμφωνα με πηγές που διατηρούν γνώση του θέματος, η διαδικασία πλειστηριασμού των συγκεκριμένων αεροσκαφών έχει προς το παρόν διακοπεί μετά και από κινήσεις που πραγματοποίησαν στο δικονομικό πεδίο στελέχη του Πολιτιστικού Κέντρου Εργαζομένων Ολυμπιακής Αεροπορίας (ΠΟΛ.Κ.Ε.Ο.Α.) προκειμένου να ανακόψουν τις διαδικασίες εκποίησής τους, με στόχο να αναλάβουν τη διαχείριση των αεροσκαφών και αυτά να ενταχθούν σε έναν χώρο μουσείου εντός της εγκατάστασης του Ελληνικού.
Από τα συγκεκριμένα αεροπλάνα αυτή τη στιγμή διατηρούνται μόνο τα κουφάρια, καθότι το εσωτερικό τους έχει λεηλατηθεί και αποξηλωθεί στα χρόνια που βρίσκονται εκτεθειμένα εντός της έκτασης και πριν η Lamda Development αποκτήσει το δικαίωμα χρήσης της έκτασης μέσω της Ελληνικό Α.Ε.
Αυτή τη στιγμή πάντως ένα σημαντικό μέρος της επιφάνειας που καταλαμβάνουν τα συγκεκριμένα αεροπλάνα συμπίπτει με την έκταση όπου πρόκειται κατά το προσεχές χρονικό διάστημα να δημιουργηθεί το πάρκο του Ελληνικού. Να σημειωθεί ότι από πλευράς τους τα στελέχη του ΠΟΛ.Κ.Ε.Ο.Α. κατέθεσαν ασφαλιστικά μέτρα προκειμένου να ανακοπεί ο πλειστηριασμός των αεροπλάνων, ο οποίος εν τέλει ακυρώθηκε τον Ιούλιο του 2021 μετά από προσωρινή διαταγή που εξέδωσε το Ειρηνοδικείο Αθηνών.
Η πρόθεση από την πλευρά του ΠΟΛΚΕΟΑ είναι να φιλοξενηθούν μελλοντικά τα αεροπλάνα της Ολυμπιακής Αεροπορίας στα διατηρητέα υπόστεγα του Ελληνικού και στο Μουσείο Πολιτικής Αεροπορίας που, όπως υποστηρίζουν, πρόκειται να δημιουργηθεί εκεί.
Ανάμεσά τους βρίσκονται τρία αεροπλάνα της Ολυμπιακής, ένα Boeing 727-284, ένα Boeing 747-284B και ένα Boeing 737-284. Το Boeing 727-284 είναι μάλιστα το πρώτο αεροσκάφος αυτού του τύπου που αγόρασε ο Αριστοτέλης Ωνάσης κατά τη δεκαετία του 1960. Πρόκειται για ένα από τα αεροπλάνα που συγκροτούσαν τον βασικό στόλο της Ολυμπιακής και υπηρετούσαν τις μεσαίες αποστάσεις. Αντίστοιχα το Boeing 747-284B τέθηκε στην κυκλοφορία στις 8 Δεκεμβρίου του 1973, επίσης κατά την περίοδο ιδιοκτησίας του Ωνάση, ενώ το Boeing 737 αποτέλεσε το πρώτο αεροσκάφος που αποκτήθηκε την 1η Ιουνίου του 1975, ενώ η Ολυμπιακή Αεροπορία είχε ήδη περάσει στην ιδιοκτησία του Δημοσίου. Μάλιστα το 747 θεωρείται το αεροπλάνο που εξυπηρετούσε τις μετακινήσεις του Ωνάση, ενώ διέθετε και ιδιωτικό πλήρωμα για την εξυπηρέτηση του εφοπλιστή.
Στη διαδικασία εκποίησης μέσω πλειστηριασμού βρέθηκαν ακόμα ένα αεροπλάνο τύπου BAC ONE – Eleven, το οποίο ανήκε σε αεροπορική εταιρεία και κατασχέθηκε από το Δημόσιο, παραμένοντας αναξιοποίητο. Σε αυτά συγκαταλέγονται επίσης ένα Cessna 411, ένα Piper Navajo PA31-310, ένα Cessna 340, τα οποία στο σύνολό τους εγκαταλείφθηκαν για διαφορετικούς λόγους από τους προηγούμενους ιδιοκτήτες τους.
Κατά την πορεία του χρόνου τα αεροσκάφη κατασχέθηκαν από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Τα τρία Boeing της Ολυμπιακής τέθηκαν προς αξιολόγηση από πλευράς του Κεντρικού Συμβουλίου Νεότερων Μνημείων. Αντικείμενο της αξιολόγησης αυτής ήταν εάν και κατά πόσο μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως κινητά μνημεία. Ο επίμαχος φάκελος εξετάστηκε τέσσερις ημέρες πριν τις εθνικές εκλογές του 2019, ενώ δεν υπεγράφη σχετική υπουργική απόφαση που να επικυρώνει τον χαρακτηρισμό από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Ο φάκελος εξετάστηκε εκ νέου από το υπουργείο Πολιτισμού μετά την αλλαγή κυβέρνησης, με την αρμόδια υπουργό, Λίνα Μενδώνη, να αναφέρει σε επιστολή της και σε απάντηση ερώτησης βουλευτών του Κινήματος Αλλαγής πως: «διεπιστώθη ότι δεν προκύπτουν επαρκή στοιχεία που να τεκμηριώνουν την ιδιαίτερη ιστορική σημασία των εν λόγω αντικειμένων, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 4858/2021 και ως εκ τούτου ο φάκελος δεν επεστράφη στην αρμόδια Διεύθυνση».
Τι συμβαίνει με το Μουσείο Πολιτικής Αεροπορίας
Πεδίο διαπραγμάτευσης έχει καταστεί όμως και το Μουσείο Πολιτικής Αεροπορίας με τον πολεοδομικό σχεδιασμό από πλευράς Δημοσίου να προεβλέπει ότι θα φιλοξενηθεί σε ένα από τα ιστορικά υπόστεγα επισκευής αεροσκαφών, που βρίσκονται εντός της έκτασης του Ελληνικού και έχουν χαρακτηριστεί ως νεότερα μνημεία από το υπουργείο Πολιτισμού.
Η αρχική πρόβλεψη ανέφερε ότι η δημιουργία του συγκεκριμένου μουσείου θα γινόταν στο συγκεκριμένο χώρο. Ωστόσο πρόκειται για μία ακόμα συζήτηση, που δεν έχει βρει οριστική κατάληξη έως και αυτή τη στιγμή.
Με τα σημερινά δεδομένα τα δύο διατηρητέα υπόστεγα θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως χώροι πολιτιστικών δράσεων και εκδηλώσεων και ενδεχομένως να φιλοξενήσουν θεματικές ενότητες κάποιας μουσειακής έκθεσης μελλοντικά, χωρίς όμως να αποκλείεται και η δημιουργία μουσείου. Ζήτημα ωστόσο αποτελεί σε ποιον θα ανατεθεί η αρμοδιότητα διαχείρισης ενός ειδικού χώρου όπως είναι μία μουσειακή εγκατάσταση.
Ανάλογος προβληματισμός είχε προκύψει και πάλι για τη Lamda Development, όταν στον αρχικό πολεοδομικό σχεδιασμό του Golden Hall προβλεπόταν η λειτουργία δύο μουσείων, του Μουσείου Ολυμπιακών Αγώνων -που τελικά λειτουργεί αυτή τη στιγμή- και ενός Μουσείου Κλασικού Αθλητισμού, το οποίο όμως δεν υλοποιήθηκε. Κατά τον ίδιο σχεδιασμό η δημιουργία των συγκεκριμένων χώρων επρόκειτο να γίνει στη νέα πτέρυγα του εμπορικού κέντρου που κατασκευάστηκε, με την προοπτική ότι θα καταλάμβαναν το σύνολο του διαθέσιμου χώρου που υφίσταται σε αυτήν.