Εκλογές 2023: Ξεκίνησε η προεκλογική περίοδος – Όσα πρέπει να ξέρετε
Εκλογές 2023
Και επίσημα έχει ξεκινήσει η προεκλογική περίοδος, καθώς θυροκολλήθηκε το Προεδρικό Διάταγμα για τη διάλυση της Βουλής - Οι διαδικασίες που προβλέπονται μέχρι τις κάλπες
- 24/04/2023
Σε προεκλογική περίοδο βρίσκεται πλέον και επισήμως η χώρα, καθώς το βράδυ του Σαββάτου θυροκολλήθηκε γύρω στις 20:10 το βράδυ το Προεδρικό Διάταγμα για τη διάλυση της Βουλής, στην ανατολική είσοδο του Μεγάρου. Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ζήτησε τη διάλυση της Βουλής για την προκήρυξη εκλογών στις 21 Μαΐου.
Όπως το Προεδρικό Διάταγμα ορίζει, η Βουλή που θα προκύψει από τις εκλογές της 21ης Μαΐου θα συγκληθεί στις 11:00 της Πέμπτης, 1 Ιουνίου, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η ορκωμοσία των νέων βουλευτών, ενώ την επομένη, Παρασκευή 2 Ιουνίου, η νέα Βουλή θα εκλέξει τον πρόεδρο του σώματος.
Τον φάκελο της πράξης του υπουργικού συμβουλίου με την οποία ζητείται η διάλυση της Βουλής και η προκήρυξη εκλογών για τις 21 Μαΐου, παρέδωσε λίγο μετά τις 11:00 ο πρωθυπουργός στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Εν τω μεταξύ, οι διεργασίες στα κόμματα που θα κατέβουν στις εκλογές τρέχουν με πυρετώδεις ρυθμούς, ενώ όπως είχε ανακοινώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο υπουργικό συμβούλιο της 28ης Μαρτίου, οι κάλπες θα στηθούν την προτελευταία Κυριακή του Μαΐου.
Οι διαδικασίες μέχρι τις κάλπες
Η διαδικασία μέχρι τις βουλευτικές εκλογές είναι συγκεκριμένη, ενώ γνωστές έχουν γίνει οι αλλαγές σε πρόσωπα της κυβέρνησης, άρα βάσει του Συντάγματος, δεν μπορούν να παραμείνουν στα πόστα τους.
Η πρώτη αλλαγή αφορά τον μέχρι πρότινος κυβερνητικό εκπρόσωπο, Γιάννη Οικονόμου ο οποίος θα διεκδικήσει την εκλογή του στη Φθιώτιδα. Τη θέση του εκπροσώπου της κυβέρνησης καταλαμβάνει μέχρι τις εκλογές ο υπ. Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος.
Η δεύτερη υποχρεωτική αλλαγή αφορά τον υπουργό Εσωτερικών. Τη θέση του Μάκη Βορίδη, καθήκοντα υπηρεσιακής υπουργού Εσωτερικών αναλαμβάνει η καθηγήτρια Διοικητικής Επιστήμης του ΕΚΠΑ (πρώην Συνήγορος του Πολίτη), Καλλιόπη Σπανού, ενώ, την αρμοδιότητα της δημόσιας ενημέρωσης για την πορεία του κυβερνητικού έργου αναλαμβάνει ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος.
Η κ. Σπανού είναι εκείνη που θα παραδώσει τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών στον Πρόεδρο της Βουλής, ο οποίος με τη σειρά του θα επισκεφθεί σχετικώς την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, έως τις 5 Μαΐου, αναμένεται η ανακήρυξη από τον Άρειο Πάγο των κομμάτων που θα λάβουν μέρος στις εκλογές.
Όπως έχει γίνει ήδη γνωστό, οι εκλογές της 21ης Μαΐου θα γίνουν με το σύστημα της απλής αναλογικής, γεγονός που καθιστά δύσκολη την επίτευξη αυτοδύναμης κυβέρνησης από την πρώτη Κυριακή, καθώς όσο περισσότερα κόμμα σπάσουν το φράγμα του 3% και μπουν στη Βουλή, τόσο ανεβαίνει το ποσοστό που απαιτείται ώστε το πρώτο κόμμα να πιάσει τουλάχιστον 151 βουλευτές για να κυβερνήσει αυτοδύναμο.
Οι διερευνητικές εντολές
Όπως ορίζει το Σύνταγμα, ο αρχηγός του πρώτου κόμματος θα λάβει την πρώτη διερευνητική εντολή ώστε σε διάστημα τριών ημερών να διαπιστώσει εάν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Αν η προσπάθεια δεν έχει αποτέλεσμα, τότε η εντολή περνά στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος, ενώ αν αποτύχει και αυτός, στον αρχηγό του τρίτου κόμματος. Συνολικά η διαδικασία μπορεί να κρατήσει έως 9 ημέρες ώστε την 10η να καλέσει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας όλους τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων σε μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας.
Αν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαπιστώσει αδυναμία πολιτικής συνεννόησης, τότε δίνει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης σε δικαστή Πρόεδρο ανωτάτου δικαστηρίου, με προοπτική τη διενέργεια νέων εκλογών, που αν χρειαστεί εκτιμάται ότι θα διεξαχθούν στις 2 Ιουλίου.
Πότε «κλειδώνουν» υποψήφιοι και συνδυασμοί
Από την πρώτη ημέρα της έναρξης της προεκλογικής περιόδου ξεκινά και η διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων. Με απόφαση που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ στις 4 Απριλίου 2023, ορίζεται ότι οι υποψηφιότητες δηλώνονται ηλεκτρονικά, μέσα από την πλατφόρμα του ΥΠΕΣ candidatesportal.ypes.gov.gr. Η αντικατάσταση και η υποβολή της υποψηφιότητας επιτρέπεται έως και οκτώ ημέρες πριν από την ψηφοφορία.
Ο αριθμός των βουλευτών που εκλέγονται σε κάθε εκλογική περιφέρεια είναι στην ουσία η κατανομή των 285 εδρών μεταξύ των 59 εκλογικών περιφερειών της χώρας. Οι υπόλοιπες 15 έδρες καλύπτονται από τους βουλευτές Επικρατείας.