20 πράγματα που αξίζει να γνωρίζεις για το αεροδρόμιο του Ελληνικού
Για πάνω από 60 χρόνια, στα νότια προάστια βρισκόταν το διεθνές αεροδρόμιο της Αθήνας και παρακάτω συγκεντρώσαμε μερικές σημαντικές πληροφορίες για την ιστορία του.
- 09/07/2018
- Κείμενο: Πωλίνα Παρασκευοπούλου
1.Η κατασκευή του αεροδρομίου του Ελληνικού ξεκίνησε το 1938 και η ολοκλήρωσή του αποτέλεσε μια εναλλαγή ζεστού κρύου. Πότε σταματούσαν εντελώς οι εργασίες και πότε επισπεύδονταν. Αρχικά, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν επέτρεψε την ολοκλήρωσή του, ενώ κατά την περίοδο της Γερμανο-Ιταλικής κατοχής, οι Γερμανοί, για να επωφεληθούν οι ίδιοι, επίσπευσαν την επέκτασή του. Όχι, βέβαια πως θα άφηναν και έργο, φεύγοντας, αφού κατά την αποχώρησή τους κατέστρεψαν τους διαδρόμους του.
2.Το 1938 το αεροδρόμιο διέθετε διάδρομο προσγειώσεως 1.800 μέτρων. Την πρώτη εκείνη χρονιά εξυπηρέτησε 8.500 επιβάτες και 1 τόνο φορτίου, ενώ με στοιχεία του 1997 έφθασε τους 12.000.000 επιβάτες και τους 120.000 τόνους φορτίου.
3.Το 1950, στα δώδεκα, δηλαδή, χρόνια της λειτουργίας του, το αεροδρόμιο διέθετε πλέον δύο διαδρόμους των 2.250 μέτρων και η ετήσια κίνηση είχε ανέλθει σε 234.000 επιβάτες.
4.Εκείνη την εποχή, όμως, μιλάμε μόνο για το ονομαζόμενο Δυτικό αεροδρόμιο (στην πλευρά του Αλίμου) και η μελέτη από την εταιρεία Amman & Whitney για την επιπλέον ανάπτυξή του, προέβλεπε την κατασκευή Ανατολικού Αεροσταθμού, αφού προβλεπόταν ότι η επιβατική κίνηση θα αυξηθεί στα 2.4000.000 επιβάτες το 1968.
5.Το 1969 έγιναν τα εγκαίνια του (Ανατολικού) Αεροσταθμού με σχέδια του Φινλανδοαμερικανού αρχιτέκτονα E. Saarinen.
6.Η επιβατική κίνηση, που είχε προβλεφθεί για το 1968, είχε ήδη επιτευχθεί από το 1967.
7. Το αεροδρόμιο του Ελληνικού δεν θα μπορούσε να καλύψει την- ολοένα αυξανόμενη- επιβατική κίνηση, αφού, μάλιστα, η οικιστική και τουριστική ανάπτυξη της γύρω περιοχής καθιστούσε απαγορευτική την επέκτασή του.
8.Ο Δυτικός Αεροσταθμός παραδόθηκε στην αποκλειστική χρήση της Ολυμπιακής Αεροπορίας και ο Ανατολικός στη χρήση των ξένων αεροπορικών εταιρειών.
9.Στην δεκαετία του ’70 η κίνηση στο Ελληνικό αυξανόταν με ρυθμό 13% ετησίως, έναντι αντίστοιχου διεθνούς ρυθμού 5%, με αποτέλεσμα να ανατεθεί στην Airways Engineering Corp. και στην Burns & Roe Inc. νέα τεχνικοοικονομική μελέτη αναπτύξεως.
10.Η μελέτη αυτή κατέληξε σε δύο εναλλακτικές λύσεις, την προσωρινή βελτίωση του αεροδρομίου στο Ελληνικό, με παράλληλη κατασκευή νέου αεροδρομίου στην θέση Ζάγανι των Σπάτων και ταυτόχρονα ριζικές βελτιώσεις στο Ελληνικό, με κατασκευή διαδρόμου προσγειώσεως μέσα στην θάλασσα και παράλληλη ανάπτυξη του στρατιωτικού αεροδρομίου της Τανάγρας, ως συμπληρωματικού.
11.Το 1976, όλα τα περιθώρια επεκτάσεως είχαν εξαντληθεί και λόγοι κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί καθιστούσαν αναγκαία την μεταφορά του αεροδρομίου.
12.Η Ελληνική Κυβέρνηση ανέθεσε σε Κοινοπραξία της Aeroports de Paris και του Αεροδρομίου της Φρανκφούρτης να επιλέξουν την κατάλληλη τοποθεσία, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τόσο την Εθνική Πολιτική Αερομεταφορών όσο και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της επιλογής τους στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας.
13.Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 είχε αποφασισθεί η υλοποίηση της προτάσεως για τη μεταφορά του αεροδρομίου στα Σπάτα και, έπειτα από διεθνή διαγωνισμό, το έργο κατακυρώθηκε στην γερμανική εταιρεία Hochtief, ενώ, η λειτουργία του αεροδρομίου, που ονομάσθηκε “Ελευθέριος Βενιζέλος”, ανατέθηκε στην εταιρεία “Διεθνής Αερολιμήν Αθηνών Α.Ε.”, στην οποία συμμετέχει το Ελληνικό Δημόσιο με 55% και μια ιδιωτική Κοινοπραξία υπό την Hochtief με 45%.
14.Το τελευταίο αεροσκάφος που αναχώρησε από το αεροδρόμιο ήταν ένα Boeing 737 των Ολυμπιακών Αερογραμμών με προορισμό τη Θεσσαλονίκη, το 2001.
15.Το 1986, ο Ισραηλινός σκηνοθέτης Μεναχέμ Γκόλαν χρησιμοποίησε τον εξωτερικό χώρο του αεροδρομίου για να αναπαραστήσει έναν Λιβανέζο τρομοκράτη να βγαίνει από ένα ταξί, στην ταινία του The Delta Force με τον Τσακ Νόρις.
16.Τον Αύγουστο του 1973, δύο τρομοκράτες άρχισαν να ρίχνουν χειροβομβίδες κατά των επιβατών των πτήσεων για Γενεύη και Νέα Υόρκη που περίμεναν να περάσουν έλεγχο. Στόχος τους ήταν προχωρήσουν σε αεροπειρατεία σε αεροσκάφος της El Al για το Τελ Αβίβ, αλλά μπερδεύτηκαν με τις πινακίδες αναχώρησης. Τρεις νεκροί -δύο Αμερικανοί, εκ των οποίων μία, η ελληνική καταγωγής Τζίνα Τσαλάντη,23 ετών, είχε έλθει με τον σύζυγό της από τις ΗΠΑ για τον γάμο της αδελφής της και ένας Αυστριακός που βρισκόταν για διακοπές στην Ελλάδα- και 58 τραυματίες ήταν ο τραγικός απολογισμός της επίθεσης.
17.Στις 7 Οκτωβρίου 1979, αεροσκάφος της Swissair, συνετρίβη ενώ επιχειρούσε να προσγειωθεί στο Διεθνές Αεροδρόμιο Ελληνικού από τη Γενεύη. Από τους 154 επιβάτες και πλήρωμα της πτήσης, οι 30 τραυματίστηκαν και οι 14 έχασαν τη ζωή τους. Το αεροσκάφος μετέφερε πάνω από 450 κιλά ραδιοϊσότοπων και μικρή ποσότητα πλουτωνίου, στις αποσκευές ενός από τους επιβαίνοντες γιατρούς που πήγαιναν σε συνέδριο στην Κίνα. Η συντριβή κατέστρεψε, επίσης, βιομηχανικά διαμάντια αξίας άνω των 2 εκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία προορίζοντας για Μουμπάι.
18.Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ένα αεροπλάνο μετέφερε από την Ινδία κιβώτια με τροπικούς παπαγάλους, τα οποία έσπασαν στο Αεροδρόμιο του Ελληνικού και οι παπαγάλοι βρήκαν στέγη στα νότια προάστια.
19.Τον Απρίλιο του 2011, άνοιξε το Μουσείο τη Ολυμπιακής Αεροπορίας στο δυτικό τερματικό σταθμό που περιλάμβανε τρία αεροσκάφη, που βρίσκονταν σταθμευμένα εκεί από το κλείσιμο του αεροδρομίου.
20.Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων του 2004, στο αεροδρόμιο, κατασκευάστηκαν δύο γήπεδα μπέηζμπολ, ένα Κέντρο Κάνοε-Καγιάκ Σλάλομ, ένα κλειστό γήπεδο 14.100 θέσεων και μία αίθουσα Ξιφασκίας. Επίσης, στο πρώην αεροδρόμιο στεγάζεται και η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.