Εσύ γνώριζες αυτά τα 4 μαγικά νησάκια των Νοτίων Προαστίων;
Summer In The CityΑπό τις ακτές των νοτίων προαστίων μπορείς να επισκεφθείς με σκάφος μικρά νησάκια που ενδείκνυνται για βουτιές και για καταδύσεις στον υπέροχο βυθό τους. Τα καταγράψαμε και τα παρουσιάζουμε.
- 18/08/2022
- Κείμενο: Κωνσταντίνος Κουτλιάνης
Αν είσαι από τους τυχερούς που διαθέτουν σκάφος, τότε έχεις το προνόμιο να ανακαλύπτεις σημεία για βουτιές σε κρυστάλλινα νερά ή για κατάδυση στον υπέροχο βυθό, μακριά από τις πολυσύχναστες παραλίες. Τα τέσσερα νησάκια των νοτίων προαστίων είναι σίγουρα ιδανικοί προορισμοί. Πρόκειται για την Υδρούσα στη Βούλα, τις Φλέβες απέναντι από τη Βουλιαγμένη, τον Ποθητό που βρίσκεται κοντά στο Λαγονήσι και τον Πάτροκλο στα Λεγραινά.
Και τα τέσσερα απέχουν μια ανάσα από τη στεριά της Αθηναϊκής Ριβιέρας. Κάθε νησάκι της λίστας έχει τη δική του ιδιαιτερότητα και τον δικό του υπέροχο βυθό προς εξερεύνηση. Εσύ πίστευες ποτέ, πως στα Νότια Προάστια της Αθήνας μπορεί κανείς να δει ένα δελφίνι που επισκέπτεται πολύ συχνά την περιοχή, ένα σαλάχι ή μια θαλάσσια χελώνα; Χταπόδια, τόνοι, αστερίες, λεοντόψαρα, σαλιγκάρια της θάλασσας και φυσικά τα υπόλοιπα γνωστά σε όλους ψάρια των ελληνικών θαλασσών είναι μερικά από όσα μπορείς να συναντήσεις σε μια τέτοια κατάδυση.
Extra tip: Ακόμα κι αν η παρέα δεν διαθέτει σκάφος, κράτα στο νου σου πως πολλά καταδυτικά κέντρα και εκδρομικά γραφεία διοργανώνουν εξορμήσεις στα “νότια νησάκια”.
Υδρούσα: Το νησί των σκαφάτων και των κουνελιών
Από τη λεωφόρο Κωνσταντίνου Καραμανλή στη Βούλα, ακριβώς απέναντι από τον Ναυτικό Όμιλο της περιοχής, φαίνεται η Υδρούσα. Το ανεξερεύνητο για πολλούς νησάκι βρίσκεται μόλις 0,7 ναυτικά μίλια από τη Βούλα και 1,5 ναυτικό μίλι από τη Βουλιαγμένη. Aνήκει στη δημοτική ενότητα Βάρης-Βούλας- Βουλιαγμένης. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια αποτέλεσε αντικείμενο δικαστικής διαμάχης μεταξύ της Δημοτικής Αρχής 3Β και ιδιωτών που ήθελαν να αναπτύξουν ένα επενδυτικό πλάνο στο μικροσκοπικό νησάκι.
Η πρόσβαση είναι εύκολη με φουσκωτό σκάφος ή τζετ σκι, ακόμα και από τη Βουλιαγμένη. Ορισμένοι, λόγω της εγγύτητας από τη στεριά, δοκιμάζουν και με κανό – κάτι το οποίο είναι κάπως παρακινδυνευμένο.
Η Υδρούσα, γνωστή και ως Κατραμονήσι, έχει έκταση 57 στρεμμάτων περίπου και αποτελεί πόλο έλξης των σκαφών. Παλαιότερα λειτουργούσε και μια καντίνα η οποία δεν υπάρχει πια. Πλέον στην Υδρούσα κατοικούν πολλές οικογένειες κουνελιών τα οποία φωτογραφίζουν οι επισκέπτες του νησιού. Η Υδρούσα διαθέτει δύο παραλίες και, ειδικά τα σαββατοκύριακα του καλοκαιρού, γεμίζει από σκάφη που ψάχνουν ένα σημείο για να αράξουν ώστε οι επιβάτες τους να απολαύσουν τα κρυστάλλινα νερά της.
Στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού, ο κολπίσκος προστατεύεται από έναν ύφαλο που κόβει τη φορά των ανέμων και μπορούν να το προσεγγίσουν κυρίως φουσκωτά. Στην άλλη πλευρά, στο νοτιοανατολικό τμήμα που βλέπει στα ανοιχτά του Σαρωνικού, υπάρχει μια μικρή παραλία.
Φλέβες Βουλιαγμένης: Tο νησί των ΟΥΚάδων
Η νησίδα Φλέβες βρίσκεται απέναντι από τη Βουλιαγμένη και διοικητικά ανήκει στον Δήμο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης της Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής. Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Φάβρα. Κατά τη δεκαετία του 1920 το νησί πέρασε στην ιδιοκτησία του Υπουργείου Άμυνας της Ελλάδας και του Πολεμικού Ναυτικού, μάλιστα το 1930 μετατράπηκε επισήμως σε Ναυτικό Οχυρό, καθώς φτιάχτηκαν πυροβολαρχίες με στόχο την ενίσχυση της προστασίας του λιμανιού του Πειραιά και του ναυστάθμου της Σαλαμίνας.
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν δημιουργήθηκε η ειδική μονάδα βατραχανθρώπων (Ο.Υ.Κ.) του Πολεμικού Ναυτικού, οι Φλέβες έγιναν γνωστές ως το «Νησί των ΟΥΚάδων», λειτουργώντας ως πεδίο για την εκπαίδευσή τους.
Πλέον το νησί έχει περάσει στην δικαιοδοσία της Υπηρεσίας Αξιοποίησης Ακίνητης Περιουσίας Ενόπλων Δυνάμεων και τα ΟΥΚ κάνουν εκπαίδευση 1-2 φορές το χρόνο. Στις Φλέβες φτάνουν όλοι τους θερινούς μήνες με σκάφος, κανό ή με κάποιο καταδυτικό κέντρο. Βεβαίως απαγορεύεται να ανέβεις στην στεριά – επιτρέπεται μόνο να κολυμπήσεις.
Από τη δυτική πλευρά του νησιού απαγορεύεται μάλιστα εντελώς η προσέγγιση. Για την προσέγγιση σε απόσταση μικρότερη των 0,3 ναυτικών μιλίων απαιτείται ειδική άδεια.
Δίπλα στις Φλέβες υπάρχει μία ακόμα μικρότερη βραχονησίδα, όπου οι δύτες λένε πως συχνά συναντάνε ένα σαλάχι. Το σίγουρο είναι πως, κάνοντας κατάδυση, θα συναντήσετε χταπόδια, αστερίες και άλλα όμορφα πλάσματα που ζουν στον βυθό. Μάλιστα οι δύτες εξερευνούν και το ναυάγιο του πλοίου «Παναγής» που βυθίστηκε το 1984.
Ο «Παναγής» ήταν φορτηγό πλοίο, είχε μήκος 55 μέτρα και μετέφερε ελαφρόπετρα. Το θρυλικό ναυάγιο βρίσκεται στη νότια πλευρά των Φλεβών. Τον Ιούνιο του 1984, το πλοίο μετά από ισχυρούς ανέμους παρουσίασε μια βλάβη στο πηδάλιο και έπειτα αναποδογύρισε και τελικά βυθίστηκε. Σήμερα πλέον είναι κομμένο σε δύο κυρίως κομμάτια (πλώρη – πρύμνη/μηχανοστάσιο), τα οποία βρίσκονται ανάποδα στον βυθό, με μέγιστο βάθος τα 14 μέτρα. Το μικρό του βάθος σε συνδυασμό με το γεγονός ότι βρίσκεται κοντά στην ακτή, το κάνουν ιδανικό σημείο για κατάδυση. Τις μέρες με καλό καιρό και ήσυχη θάλασσα, το ναυάγιο φαίνεται αμυδρά ακόμα και από την επιφάνεια της θάλασσας.
Ποθητός: Το νησάκι που λατρεύουν οι ψαράδες και είναι ιδανικό για καταδύσεις
Η νήσος Ποθητός, που βρίσκεται κοντά στο Λαγονήσι, είναι ένα από τα αγαπημένα ακατοίκητα νησιά για καταδύσεις στον Σαρωνικό Κόλπο για όσους λατρεύουν τη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Το νησί απέχει από το Λαγονήσι μόλις 1,5 ναυτικό μίλι ενώ η πρόσβασή του γίνεται εύκολα από τη Γλίστρα Λαγονησίου με σκάφος. Στην πραγματικότητα πρόκειται για σύμπλεγμα δύο μικρών νησιών, αφού ακριβώς δίπλα υπάρχει και το “Ποθητάκι”.
Μπορεί η πρόσβαση στη βραχονησίδα να είναι εύκολη, ωστόσο τις μέρες με αέρα είναι επικίνδυνη καθώς δεν υπάρχει προστασία απέναντι σε βόρειους και δυτικούς ανέμους. Παράλληλα, στην νοτιο-ανατολική πλευρά του υπάρχουν αβαθή με υφάλους, έτσι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην προσέγγιση με σκάφος.
Εφόσον προσεγγίσει όμως κανείς το σημείο για βουτιές ή για καταδύσεις (η συμβουλή μας: αναζητήστε οργανωμένες εκδρομές), θα ανακαλύψει έναν υπέροχο αμμώδη βυθό. Έμπειροι δύτες συναντούν ροφούς, τσιπούρες, χταπόδια, σφουγγάρια, κόκκινα φύκια και κοράλλια. Ανοιχτά του Ποθητού θα συναντήσετε και ψαράδες, καθώς το σημείο θεωρείται ιδιαίτερα πλούσιο σε ψάρια.
Πάτροκλος: To νησί των Λεγραινών με τον υπέροχο βυθό, το δελφίνι και το ναυάγιο «ΟΡΙΑ»
Πηγαίνοντας προς το Σούνιο, στο δεξί σου χέρι θα συναντήσεις τις ιχθυοκαλλιέργειες. Ακριβώς απέναντι θα δεις τη βραχονησίδα Πάτροκλος. Στα αρχαία χρόνια ονομαζόταν Πάτροκλου Χάραξ ή Κόπρος, ενώ έπειτα ονομάστηκε Πάτροκλος ή Γαϊδουρονήσι.
Το νησί ανήκει στον Δήμο Λαυρεωτικής και βρίσκεται μεταξύ των οικοισμών Θυμάρι και Λεγραινά. Από τη στεριά απέχει μόλις 850 μέτρα και έχει έκταση 2,8 στρέμματα. Η ονομασία του προήλθε από τον ναύαρχο του στόλου του Αιγυπτίου Βασιλιά Πτολεμαίου, Πάτροκλο. Ο Πάτροκλος ήταν στρατηγός και ναύαρχος του Πτολεμαίου και, όταν ο Πτολεμαίος κατά τον Χρεμωνίδειο πόλεμο (267-261 π.Χ.) έστειλε τον στόλο του για να συνδράμει τους Αθηναίους ενάντια στις επιδρομές του Αντιγόνου, ο Πάτροκλος έφτιαξε στο νησί αυτό το στρατόπεδό του.
Το νησί έγινε ιδιαίτερα γνωστό μετά το τραγικό ναυάγιο ΟΡΙΑ. Κατά την περίοδο της γερμανικής Κατοχής, στις 12 Φεβρουαρίου του 1944, το ατμόπλοιο ΟΡΙΑ βυθίστηκε ύστερα από πρόσκρουσή του σε ύφαλο στο νησί Πάτροκλος. Το ΟΡΙΑ αποτελεί μάλιστα ένα από τα πλέον πολύνεκρα ναυάγια στην ιστορία, αφού πήρε μαζί του 4.000 Ιταλούς αιχμαλώτους πολέμου, που μεταφέρονταν προς τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Σύμφωνα με τη Βικιπαίδεια, η βύθισή του αποτέλεσε την 4η μεγαλύτερη ναυτική τραγωδία στα παγκόσμια χρονικά και τη χειρότερη απώλεια ζωών από βύθιση ενός μόνο πλοίου στη Μεσόγειο.
Ο θρύλος λέει πως για καιρό η ευρύτερη περιοχή είχε γεμίσει με νεκρούς – πτώματα που επέπλεαν στην επιφάνεια ή βρίσκονταν στον βυθό. Τα απομεινάρια του πλοίου συλλέχθηκαν μετά από πολλά χρόνια από Έλληνες δύτες και βατραχανθρώπους, αλλά και Γερμανούς και Ιταλούς δύτες, όμως σε βάθος από 28 μέχρι 42 μέτρα βρίσκονται κάποια ακόμα κομμάτια του πλοίου.
Το νησί άνηκε στον Αδαμάντιο Γιαγλόπουλο. Ένα τμήμα του πωλήθηκε στην Αικατερίνη Μπενάκη-Ξύδη το 1945. Μετά από 15 χρόνια, πέρασε στα χέρια του δικηγόρου Πέτρου Γιατράκου, ενώ ολόκληρο το νησί πέρασε στα χέρια της οικογένειας το 1986.
Ο Πάτροκλος κυρήχθηκε ζώνη προστασίας το 1982 ενώ το 1998 ανακηρύχθηκε επισήμως σε αρχαιολογικό χώρο. Ανάμεσα στο νησί και τις ιχθυοκαλλιέργειες πολλές φορές μέσα στο μήνα, εφόσον κάνετε κατάδυση θα συναντήσετε το δελφίνι που έρχεται για να φάει. Είναι μια εμπειρία μαγική καθώς το δελφίνι είναι φιλικό με τους ανθρώπους και όσοι έχουν βουτήξει μαζί του και το απαθανάτισαν δεν θα το ξεχάσουν ποτέ.