Γιατί τρώμε λαγάνα την Καθαρά Δευτέρα;
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος ανυπομονούμε για την Καθαρά Δευτέρα, ώστε να φάμε την πατροπαράδοτη, αφράτη και λαχταριστή λαγάνα. Ποια είναι όμως η ιστορία της;
- 08/03/2021
Αναρωτήθηκες ποτέ ποια είναι η ιστορία της λαγάνας; Πώς καθιερώθηκε σαν αναπόσπαστο μέρος του τραπεζιού της Καθαράς Δευτέρας και για ποιο λόγο την τρώμε; Ας ρίξουμε μια ματιά στην ιστορία της.
Η ιστορία της λαγάνας ξεκινάει από την αρχαιότητα και φτάνει μέχρι τις μέρες μας. Ο Αριστοφάνης την αναφέρει στις «Εκκλησιάζουσες» αλλά και ο Οράτιος στα κείμενά του αναφέρει ότι η λαγάνα είναι «Το γλύκισμα των φτωχών».
Το έθιμο της λαγάνας δεν άλλαξε σχεδόν καθόλου ανά τους αιώνες και καταναλώνεται κατά το έθιμο πάντα την Καθαρά Δευτέρα, που είναι η πρώτη μέρα της Σαρακοστής.
Το όνομα «Καθαρά» προήλθε από μια συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να καθαρίζουν σχολαστικά με αλισίβα, δηλαδή ζεστό νερό και στάχτη, όλα τα μαγειρικά σκεύη. Στη συνέχεια τα κρεμούσαν στη θέση τους όπου και παρέμεναν αχρησιμοποίητα μέχρι να λήξει η νηστεία της Σαρακοστής.
Η Καθαρά Δευτέρα είναι η αρχή μιας σημαντικής περιόδου για την Ορθόδοξη Εκκλησία, τη Σαρακοστή, δηλαδή την προετοιμασία για το Πάσχα που συνδυάζεται με νηστεία. Έτσι η πρώτη βδομάδα της Σαρακοστής ονομάζεται Καθαρά Εβδομάδα και δίνει το χρόνο στο πιστό να εξαγνιστεί (δηλαδή να «καθαριστεί») και να προετοιμαστεί για το Πάσχα. Παράλληλα, η λαγάνα, που είναι ένα ψωμί άζυμο, δηλαδή φτιάχνεται χωρίς προζύμι, συμβολίζει τη βοήθεια που προσέφερε ο Θεός στους Ισραηλίτες με τα «άζυμα» και τους οδήγησε στη Έξοδο από την Αίγυπτο.
Και αφού έμαθες γιατί τρως κάθε χρόνο λαγάνα, δες εδώ από πού να πάρεις φέτος τη λαγάνα σου.
Πηγές:
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B1%CE%B3%CE%AC%CE%BD%CE%B1
https://www.in.gr/2019/03/11/life/geysi/kathara-deytera-giati-trome-thalassina-lagana-xalva/
https://emvolos.gr/h-istoria-tis-laganas-ke-kyra-sarakosti-psomi-tis-katharis-defteras/