Cushman & Wakefield: Βελτιωμένη η εικόνα στην αγορά γραφείων – Οι προοπτικές στα νότια προάστια
Ποιες περιοχές έχουν περισσότερη ζήτηση, πού κυμαίνονται οι τιμές
- 03/06/2022
- Κείμενο: Μάκης Αποστόλου
Σύμφωνα με τελευταίο report της Cushman & Wakefield, στο α’ τρίμηνο του 2022 το βελτιωμένο κλίμα εμπιστοσύνης στην αγορά γραφείων αντικατοπτρίζεται στην υψηλή απορρόφηση των 35.000 τ.μ. της Αθήνας, πολύ πάνω από τον τριμηνιαίο μέσο όρο και 55% υψηλότερο από το ποσοστό που καταγράφηκε στο α’ τρίμηνο του 2021.
Η εικόνα αυτή αποδίδεται στις εκτιμήσεις για το τέλος της πανδημίας, καθώς και στο βελτιωμένο οικονομικό κλίμα. Το κέντρο της πρωτεύουσας και οι περιοχές στη Βορειοανατολική Αθήνα είναι οι πιο ελκυστικές επιμέρους αγορές, ενώ το μέγεθος των συναλλαγών έχει αυξηθεί, με τη μέση συμφωνία να αφορά πλέον σε χώρους 750 τ.μ. από 600 τ.μ. του μέσου όρου πέρυσι.
Οι τιμές
Σύμφωνα με την Cushman & Wakefield, οι ποιοτικοί χώροι γραφείων ενοικιάζονται κατά μέσο όρο στα 19,5 ευρώ το τμ, ενώ σε κάποιες περιοχές ξεπερνούν και τα 25 ευρώ ανά τμ, ιδίως σε περιοχές του κέντρου και των βορείων προαστίων και πιο συγκεκριμένα σε Λεωφόρο Κηφισίας, πλησίον Αττικής Οδού και σε Λεωφόρο Μεσογείων.
Στα νότια, οι γραφειακοί χώροι σε Συγγρού και Λεωφόρο Βουλιαγμένης «παίζουν» σε μέσες τιμές 20 ευρώ/ τ.μ. Ειδικότερα στα νότια προάστια, υπάρχουν διαθέσιμοι χώροι για γραφεία, 90.000 τ.μ., ενώ σε φάση κατασκευής βρίσκονται ακόμη 21.500 τ.μ. Στο αναπτυξιακό pipeline περιλαμβάνονται χώροι 99.450 τ.μ., σχεδόν οι μισοί από αυτους που σχεδιάζονται για όλη την πρωτεύουσα (202.950 τ.μ.)
Δημόσιος τομέας, συμβουλευτικές και εταιρείες τεχνολογίας
Η πλειονότητα των ενοικιάσεων γραφείων προέρχονταν από τον δημόσιο τομέα, εταιρείες συμβούλων και τον τεχνολογικό τομέα.
Στις σημαντικότερες συναλλαγές που αφορούν σε ενοικιάσεις ξεχωρίζουν γραφειακοί χώροι:
- Σύνταγμα (από δημόσιο φορέα), 4.500 τ.μ.
- Πανεπιστημίου (από δημόσιο φορέα), 2.500 τ.μ.
- Μαρούσι (από εταιρεία τεχνολογίας), 2.400 τ.μ.
- Μαρούσι (από εταιρεία τεχνολογίας), 2.200 τ.μ.
Επενδύσεις
Από την πλευρά των επενδύσεων, η Prodea απέκτησε γη πρώτης ανάπτυξης επί της Λεωφόρου Κηφισίας στο Μαρούσι, όπου θα αναπτυχθούν, με προβλεπόμενη ολοκλήρωση του έργου στα τέλη του 2023, δύο κτίρια γραφείων συνολικής επιφάνειας 17.000 τ.μ. Παράλληλα, η ehret+klein, μία γερμανική εταιρεία επενδύσεων, εισήλθε στην ελληνική αγορά με την αγορά ενός κεντρικού κτιρίου γραφείων 3.500 τμ επί της οδού Σταδίου (σ.σ. του ιστορικού κτιρίου του ΔΟΛ στη Χρήστου Λαδά).
Στα σημαντικότερα πωλητήρια αναφέρονται χώροι σε:
- Χρήστου Λαδά 1-3 (η Sodia capital πούλησε στην Ehret+klein), 3.500 τ.μ.
- Λεωφ. Κηφισίας & Διονύσου (η Jehovah’s Witnesses πούλησε στη Prodea Investments), 10.433 τ.μ.
Τέλος από τα βασικότερα έργα που ολοκληρώθηκαν σε ετήσια βάση επισημαίνονται:
- Ακίνητο 6.800 τ.μ. στην Φραγκοκλησιάς 7 το οποίο αναπτύχθηκε από την Prodea για λογαριασμό της Google και της Elpedison
- Ακίνητο 3.700 τ.μ. στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας, το οποίο αναπτύχθηκε από την Ten Brinke
Προοπτικές: Θετικό momentum παρά τις γεωπολιτικές εξελίξεις
Κατά τη διάρκεια του τριμήνου, τα βασικά ενοίκια παρέμειναν σταθερά, ενώ η ζήτηση για χώρους υψηλής ποιότητας με υψηλά πρότυπα βιωσιμότητας εξελίχθηκε σύμφωνα με τα κριτήρια ESG. Δεδομένου του αριθμού των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων και των συμφωνιών που ήδη έχουν ολοκληρωθεί, η Cushman & Wakefield αναμένει ένα ακόμη πιο θετικό δεύτερο μέρος του έτους όσον αφορά την επενδυτική δραστηριότητα αν και οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, ενδέχεται να απειλήσουν το momentum.
Ιδιοκτήτες και ενοικιαστές θα βρεθούν αντιμέτωποι με την πρόκληση του σημαντικά αυξημένου πληθωρισμού και την αύξηση του κόστους κατασκευής. Επιπλέον, οι ελλείψεις υλικών και προσωπικού στα εργοτάξια ενδέχεται να αναβάλουν την ολοκλήρωση γραφειακών projects.
Στο report αναφέρεται πως, ακόμα κι αν οι περισσότερες εταιρείες συνεχίσουν να προσφέρουν στους υπαλλήλους τους το δικαίωμα στην εξ αποστάσεως εργασία, το γραφείο αποδεικνύεται ότι είναι ένα κρίσιμο μέρος για ανταλλαγή απόψεων και συνεργασία, για την ανάπτυξη εταιρικής ταυτότητας και κουλτούρας, και προώθηση της ικανοποίησης για τους εργαζομένους.