Athens Riviera Summit: Η προοπτική αξιοποίησης δημοσίων ακινήτων στη real estate αγορά
Ανταπόκριση από το Athens Riviera Summit 2024: Το NouPou, Chief Local Media Sponsor της διοργάνωσης, μεταδίδει όσα λαμβάνουν χώρα στο Four Seasons Astir Palace Athens στον Αστέρα της Βουλιαγμένης, όπου διοργανώνεται το πρώτο Συνέδριο της Αθηναϊκής Ριβιέρας.
- 19/06/2024
- Κείμενο: Γιώργος Λαμπίρης
Το μεγαλύτερο asset class παγκοσμίως είναι το real estate, με βάση τα όσα υποστήριξε ο Γιάννης Δεληκανάκης, Founding Partner της Southrock Asset Management. Ο κύριος Δεληκανάκης συμμετέχοντας σε συζήτηση με τίτλο «Real Estate Investment: Trend or Strategic Choice?» στο πλαίσιο του Athens Riviera Summit, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι τα ακίνητα ακουμπούν και επηρεάζουν κάθε τομέα της επικοινωνίας.
Ο ίδιος αναφέρθηκε και στο θέμα της δημιουργίας θεσμικής τοπικής αγοράς ακινήτων, όπου δημόσια ταμεία ή φορείς μπορούν να επενδύουν μέρος των διαθεσίμων τους σε ακίνητα, φέρνοντας το παράδειγμα άλλων χωρών όπως η Πολωνία ή η Τσεχία. «Όταν οι ξένοι διστάζουν να επενδύσουν στην ελληνική αγορά, έρχεται να επενδύσει η τοπική θεσμική αγορά, μέχρι να επανέλθει η εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών».
Η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών για τις διεθνείς επενδύσεις, Μάιρα Μυρογιάννη τόνισε για το ίδιο θέμα: «έπρεπε να επέλθει μία ισορροπία έτσι ώστε να επενδύουν οι δημόσιοι φορείς σε ακίνητα. Βρισκόμαστε σε μία οικονομική σταθερότητα και είναι ένα θέμα που μπορούμε να συζητάμε πλέον υπό μία διαφορετική οπτική».
Η κυρία Μυρογιάννη ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «είναι σημαντικό να γνωρίσουμε πως στις πρεσβείες υπάρχουν γραφεία οικονομικών διπλωματών, τα οποία διευκολύνουν την επαφή με τους επενδυτές και δίνουν την εικόνα της χώρα μας για το τι μπορούν να κάνουν με τις επενδύσεις. Αντίστοιχα και οι Έλληνες μπορούν να έρθουν σε επαφή με τα γραφεία των ΟΕΥ για να προσεγγίσουν επενδυτές στο εξωτερικό. Ταυτόχρονα, διοργανώνουμε επιχειρηματικές αποστολές όπως η πρόσφατη στην Ινδία παρουσία του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη. Η Ινδία είναι μία από τις αγορές που θέλουμε να ανοίξουμε, όπως κι η Ινδονησία. Έχουμε ένα πολύ καλό momentum στην Ελλάδα και διατηρούμε ένα πολύ σταθερό επενδυτικό περιβάλλον και ο Economist μας έχει κατατάξει ως τη χώρα με τη μεγαλύτερη βελτίωση στο επενδυτικό περιβάλλον. Αυτό που βλέπουμε είναι ότι το 2024 οι επενδύσεις θα είναι αυξημένες κατά 24%».
«Προσεγγίζουμε σε επίπεδα τιμών του εξωτερικού»
Αναφορικά με το εάν παραμένει ανταγωνιστική η εγχώρια αγορά real estate, ο επικεφαλής της Hellenic Properties, Ερρίκος Αρρώνες, είπε ότι τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται άνοδος σε όλους τους τομείς των ακινήτων. «Θα έλεγα ότι επειδή το real estate σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες δείχνει σημάδια κόπωσης και η Ελλάδα σημάδια σταθεροποίησης, έχουμε αρχίσει να φτάνουμε ένα σημείο προσέγγισης των τιμών του εξωτερικού. Επίσης στην Ελλάδα έχουμε ξεκινήσει να πιάνουμε την προηγούμενη κορυφή που είχαμε στα ακίνητα και πρέπει να αρχίσουμε να συζητάμε πιο σοβαρά για το πόσο προσιτές είναι οι τιμές και λιγότερο για το εάν η Ελλάδα είναι ελκυστική στον τομέα των ακινήτων ή όχι».
«Έχουμε απόσταση από το να φτάσουμε στο πικ τιμών των προηγούμενων ετών»
«Έχουμε ακόμα δρόμο για να φτάσουμε στο πικ», είπε η Δίκα Αγαπητίδου Ιδρυτής και Διευθύντρια της Athens Ecomonics Ltd – JLL. «Στα μισθώματα είχαν καταγραφεί τιμές 38 ευρώ ανά τ.μ. στις αρχές του 2008. Σήμερα έχουμε φτάσει έως και 32 ευρώ ανά τ.μ. στον τομέα των γραφείων. Στα logistics σίγουρα δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο πικ καθότι στην προηγούμενη κορύφωση των μισθωμάτων δεν υπήρχαν logistics και η πρώτη επένδυση μεγάλου βεληνεκούς έγινε το 2014. Το λιανεμπόριο παρουσιάζει κόπωση, αλλά τα ξενοδοχεία έχουν ακόμα δρόμο, καθώς και νέοι κλάδοι όπως οι φοιτητικές εστίες, τα γηροκομεία, τα data centers. Πρόκειται για niche markets που παρουσιάζουν δυναμική ανάπτυξης στο μέλλον».
Όπως σημείωσε ο Ντένης Λιδής, CEO και CIO της Lidis Property Partners, «ο κλάδος του real estate είναι καθαρά ανθρωποκεντρικός. Οι άνθρωποι και η εμπειρία τους κάνουν τη διαφορά. Αλλά και η τεχνογνωσία. Στην Ελλάδα έχει γίνει μία καλή αρχή με στελέχη που αποκτούν εμπειρία και σε 10 ή 20 χρόνια θα βελτιωθεί συνολικά η εικόνα του κλάδου, ενισχύοντας τις επενδύσεις».