20 χρόνια μετά: «Πού ήμουν όταν έπεσαν οι Δίδυμοι Πύργοι»
Είκοσι χρόνια μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης, έξι Αθηναίοι θυμούνται πού βρίσκονταν και πώς βίωσαν τη μέρα που σόκαρε ολόκληρο τον πλανήτη, που έγινε η αφορμή για δύο πολέμους, που άλλαξε τα πάντα στις αερομεταφορές και που έβαλε για τα καλά στις καθημερινές μας συζητήσεις τη λέξη τρομοκρατία.
- 11/09/2021
- Κείμενο: Γεωργία Περιμένη
Η ώρα είναι περίπου 08:40 το πρωί και βρισκόμαστε στο κέντρο της Νέας Υόρκης, μιας από τις πιο πολυσύχναστες πόλεις του κόσμου. Όλα θυμίζουν μια απλή καθημερινή μέρα. Ξαφνικά όμως όλα αλλάζουν. Η πτήση 11 της American Airlines συντρίβεται πάνω στον Βόρειο Πύργο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στις 8:46 π.μ. τοπική ώρα, μεταξύ των ορόφων 93 και 99. Μετά την εκδήλωση φωτιάς που κατακαίει το εμβληματικό κτίριο για 102 λεπτά, ο Πύργος καταρρέει μέσα σε 11 δευτερόλεπτα. Ο κόσμος τρέχει πανικόβλητος. Κραυγές τρόμου ακούγονται στους δρόμους, σειρήνες και πανικός παντού. Λίγα λεπτά αργότερα, ένα ακόμη αεροσκάφος χτυπά και τον νότιο πύργο. Ο ουρανοξύστης υποκύπτει στις φλόγες που έκαιγαν για 56 λεπτά πριν κι αυτός καταρρεύσει – χρειάστηκαν 9 μόλις δευτερόλεπτα. Οι φωνές των ανθρώπων που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα φλεγόμενα κτίρια είναι ανατριχιαστικές.
Ο απολογισμός από την τρομοκρατική επίθεση είναι τρομερός: μαζί με τους νεκρούς από το αεροπλάνο που συνετρίβη την ίδια μέρα στο Πεντάγωνο και το τέταρτο αεροσκάφος που συνετρίβη σε ανοιχτό χώρο, οι νεκροί ανέρχονται σε 2.977. Η 11η Σεπτεμβρίου σημαδεύεται για πάντα. Είναι πια μια ημερομηνία συνώνυμη της Τρομοκρατίας. Σήμερα, 20 χρόνια μετά, παραμένει χαραγμένη στη μνήμη όχι μόνο των ανθρώπων που βρίσκονταν εκείνη τη μέρα στη Νέα Υόρκη, αλλά ακόμα κι εκείνων που το έζησαν από χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, παρακολουθώντας τις συγκλονιστικές εξελίξεις όχι μέσα από την οθόνη ενός κινητού, αλλά μέσα από αυτές των τηλεοράσεων.
Έξι Αθηναίοι μιλούν στο NouPou για τη μέρα εκείνη: Όλοι θυμούνται ακριβώς πού βρίσκονται και τι έκαναν τη στιγμή της επίθεσης, τη στιγμή που έμαθαν πως δυο αεροπλάνα συνετρίβησαν πάνω στους εμβληματικούς Δίδυμους Πύργους της μακρινής Νέας Υόρκης, σκορπίζοντας τον τρόμο και τον θάνατο, σε εκείνο το μέχρι πριν από μερικά λεπτά συνηθισμένο πρωινό του Σεπτεμβρίου.
Ντορέττα Παπαδημητρίου, Ηθοποιός
«Εκείνη τη μέρα έτυχε να βρίσκομαι στη Νέα Υόρκη. Είχα πάει για διακοπές και έμενα στην Αστόρια. Ήταν μάλιστα η πρώτη φορά που επισκεπτόμουν τις Η.Π.Α.. Τη στιγμή που έπεσε το πρώτο αεροπλάνο, ακόμα κοιμόμουν. Ξαφνικά άρχισαν να χτυπούν τα τηλέφωνα και μου έλεγαν ότι συνέβη αυτό το πράγμα. Ανοίξαμε αμέσως τηλεόραση και μείναμε όλη την υπόλοιπη μέρα στο σπίτι, παρακολουθώντας τα γεγονότα με τρομερή ανησυχία. Γινόταν ένας χαμός. Το δεύτερο αεροπλάνο θυμάμαι ότι το είδαμε ζωντανά, να πέφτει πάνω στον πύργο. Είναι ένα από τα πιο σοκαριστικά συμβάντα που έχω ζήσει. Το ακριβώς προηγούμενο βράδυ, μάλιστα, ήμουν στον Πύργο και έπινα ποτό στο bar. Και την επόμενη μέρα συνέβη αυτό. Γενικώς, τις επόμενες μέρες επικρατούσε όπως είναι φυσικό μια απίστευτη αναστάτωση. Ήταν συγκλονιστικά όσα συνέβησαν. Και εννοείται ότι δεν μπορούσα να πετάξω για να γυρίσω πίσω στην Ελλάδα, γιατί τα αεροδρόμια έκλεισαν».
Κωνσταντίνος Δέδες, Χειρούργος- Οδοντίατρος και Πρόεδρος της «Τεχνόπολης» του Δήμου Αθηναίων
«Θυμάμαι πως τότε είχα κάνει μια επέμβαση ρουτίνας στο δεξί μου μάτι, οπότε ήταν μπαταρισμένο. Τη στιγμή που βλέπω λοιπόν το συμβάν στην τηλεόραση, στις ειδήσεις, βγάζω τους επιδέσμους για να δω αν όντως βλέπω καλά. Πίστευα πως λόγω του ματιού δεν κατάλαβα καλά αυτό που βλέπω. Αυτό που λέμε “δεν πιστεύω στα μάτια μου”. Ήταν μια μηχανική κίνηση, που έκανα όταν είδα live να σκάει το δεύτερο αεροπλάνο. Είναι κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Πιστεύω πως με το που μου πεις για εκείνη τη μέρα, πάντα θα θυμάμαι αυτό. Η 11η Σεπτεμβρίου έχει χαραχθεί στη μνήμη μου σαν μέρα τρομοκρατίας. Έχω πάει μάλιστα 2-3 φορές στο σημείο, έχω δει τα ονόματα των ανθρώπων. Είναι συγκλονιστικό.Συζήτησα επίσης τότε με φίλους που ήταν τότε στην Αμερική και ήταν πολύ φοβισμένοι. Δεν ήξεραν τι θα ακολουθήσει. Ήταν πολύ κεντρικά, πολύ μεσημέρι σε μια πολύ κοσμική χώρα που δεν περίμενε κανείς ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο».
Αντώνης Στολίδης, πιλότος της Aegean Airlines
«Το 2001 ήμουν φαντάρος. Είχα μόλις είχα μπει στην αεροπορία και θυμάμαι τη μέρα ακόμα, σαν να ήταν χθες. Ήταν μεσημέρι όταν ξαφνικά μας μάζεψαν στο προαύλιο, έτσι ώστε να είμαστε σε επιφυλακή. Θυμάμαι πως καθίσαμε εκεί επί 10 συνεχόμενες ώρες, παρότι ήμασταν σχετικά μη εκπαιδευμένοι. Μάλιστα δεν ξέραμε καν τι έχει συμβεί, ούτε μπορούσαμε να ανοίξουμε τηλεόραση για να μάθουμε τι γίνεται. Τα μάθαμε όλα μετά, απο τα τηλέφωνα».
Παναγιώτης Ψαρομάτης, ιδιοκτήτης επιχειρήσεων στην Ουάσιγκτον
«Ήμουν στην Ουάσιγκντον. Είχα ραντεβού στις 10 το πρωί στη στρατιωτική βάση που ήταν δίπλα στο Πεντάγωνο και ταυτόχρονα ο αδερφός μου πέταγε για Αμερική. Το σκηνικό είχε ξεκινήσει γύρω στις 9. Ξαφνικά, με παίρνει ένας φίλος μου τηλέφωνο και μου λέει “βλέπεις τι γίνεται;” Τότε εννοείται πως δεν υπήρχαν social media για να μπορέσουμε να δούμε τι συμβαίνει. Εν τέλει έμαθα ότι λόγω του συμβάντος η πτήση του αδερφού μου γύρισε στη μέση του Ατλαντικού και πήγε στο Παρίσι, χωρίς να τους έχουν ενημερώσει για ό,τι συνέβη. Είχαν περάσει 15 ώρες από όταν είχε φύγει η πτήση του και κανείς δεν ήξερε πού βρίσκόταν. Μπαίνει λοιπόν στο αεροδρόμιο και βλέπει στις τηλεοράσεις τους Δίδυμους Πύργους και τα έκτακτα δελτία ειδήσεων και παθαίνει ένα σοκ. Όπως καταλαβαίνεις, ούτε εγώ δεν πήγα στο ραντεβού που είχα κοντά στο Πεντάγωνο».
Νίκος Μίχαλος, συνιδιοκτήτης του NouPou και ιδρυτής της FMN
«Ήμουν στην Αθήνα. Εκείνο το πρωί είχα ξυπνήσει και είχα πάει στο Λασίθι, ένα μαγαζί στο Καβούρι, όπου καθόμουν με τη φίλη μου την Πόπη και πίναμε καφέ. Η ώρα ήταν 3 το μεσημέρι (ώρα Ελλάδος) και ξαφνικά έρχεται ένας σερβιτόρος και μας λέει “Έπεσαν δυο αεροπλάνα στους Δίδυμους Πύργους και γίνεται χαμός”. Όπως ήμασταν σηκωθήκαμε και φύγαμε και πήγαμε σπίτι για να ανοίξουμε την τηλεόραση και να δούμε τι έχει συμβεί. Όλη τη μέρα βλέπαμε αυτό. Εννοείται πως όλα τα κανάλια είχαν σταματήσει τα προγράμματά τους και είχαν έκτακτα δελτία και εμείς τότε δεν είχαμε τα social media, όπως τώρα, για να μπορέσουμε να δούμε έτσι τι γίνεται. Είναι κάτι που δεν γίνεται να μη θυμάσαι, ακόμα κι αν συνέβη τόσο μακριά. Μέχρι τότε δεν είχαμε ξαναζήσει κάτι αντίστοιχο και είχαμε πάθει όλοι τρομερό σοκ».
Mικαέλα Θεοφίλου, Δημοσιογράφος/ραδιοφωνική παραγωγός στον Μουσικό 98,6 (καθημερινά 16.00- 19.00)
«Θυμάμαι πολύ καλά. Με κάθε λεπτομέρεια. Ήμουν στο meeting room του περιοδικού που δούλευα ως αρχισυντάκτρια και περίμενα τους συναδέλφους για να κάνουμε μία συνάντηση. Υπήρχε μια μεγάλη τηλεόραση στο χώρο. Την άνοιξα γιατί θα τη συνδέαμε με κάτι καλώδια για μία παρουσίαση. Με το πρώτο φως της τηλεόρασης, είδα και την πρώτη εικόνα και το ουρλιαχτό μου ακούστηκε σε όλη την εταιρεία. Οι συνάδελφοι τρόμαξαν ότι κάτι έπαθα. Όμως όταν ήρθαν στο χώρο και είδαν τις εικόνες στην τηλεόραση, που έδειχνε σε επανάληψη τα δύο αεροπλάνα να καρφώνονται στους Δίδυμους Πύργους, τα ουρλιαχτά πολλαπλασιάστηκαν, τα μάτια όλων γούρλωσαν από φόβο και απόγνωση. Ο κόσμος είχε μόλις αλλάξει».
Οι Δίδυμοι Πύργοι, γνωστοί ως «The World Trade Center», και η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που άρχισε να λειτουργεί στο νούμερο 155 της Cedar Street το 1922. Και τα τρία κτήρια καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια της τρομοκρατικής επίθεσης την 11η Σεπτεμβρίου του 2001. Ένα ακόμα αεροσκάφος έπεσε στο Πεντάγωνο, στο Άρλινγκτον της Βιρτζίνια, απέναντι από την Ουάσιγκτον, ενώ ένα τέταρτο αεροπλάνο που είχε δεχθεί επίσης επίθεση αεροπειρατών έπεσε τελικά σε ακατοίκητη περιοχή στην Πενσυλβάνια. Συνολικά, κατά τη διάρκεια των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου, σκοτώθηκαν 2977 άνθρωποι (2595 άνθρωποι από το World Trade Center, 125 στο Πεντάγωνο και 256 από τα αεροπλάνα), ενώ τραυματίστηκαν περισσότεροι από 25.000.