Αναζητώντας το τέλειο χαλί (στα πέρατα της Ανατολής)

‘Το πρώτο μου ταξίδι ήταν στα μέσα της δεκαετίας των 90s στην Τεχεράνη, σε μια δύσκολη περίοδο, με αρκετά ανοιχτά πολιτικά θέματα. Όλοι όμως οι έμποροι συνοδευόμαστε από τους παραγωγούς (και οι γυναίκες φοράμε απαραιτήτως μαντήλα) οπότε δεν υπάρχει ιδιαίτερο πρόβλημα. Από τότε πηγαίνω σταθερά κάθε Αύγουστο στη μεγάλη έκθεση χαλιών που γίνεται στην Τεχεράνη. Ενώ, στη συνέχεια, ταξιδεύω για αρκετές μέρες σε διάφορες πόλεις του νότιου Ιράν, όπως π.χ. στο Σιράζ, όπου μένουν (υπό πρωτόγονες συνθήκες) οι νομάδες που κατασκευάζουν πολύ ωραία tribal χαλιά.

Και αυτό γιατί μου αρέσει να είμαι κοντά στον κόσμο που κατασκευάζει και παράγει τα χαλιά. Μου αρέσει να παρακολουθώ όλη τη διαδικασία παραγωγής. Να πηγαίνω και να βλέπω από το πως κουρεύονται τα πρόβατα, πως στρίβουν τα μαλλιά, πως τα βάφουν και πως ξεκινούν να στήνονται στους αργαλειούς μέχρι τη στιγμή που τα χαλιά κατεβαίνουν από τον αργαλειό (ακούρευτα και αρέλιαστα), γίνεται το φινίρισμα, πλένονται και αφήνονται -για μέρες ολόκληρης- στον ήλιο για να στεγνώσουν και να αποκτήσουν αυτή την αρμονία και την ωραία λάμψη που μόνο ο ήλιος μπορεί να δώσει’.Όπως είναι φανερό για την συνιδιοκτήτρια του ‘Χαλί Γλυφάδα’ το χειροποίητο χαλί Ανατολής είναι πάθος ζωής και όχι απλά μια δουλειά ‘Είναι αλήθεια αυτό. Γιατί το χειροποίητο χαλί δεν είναι μόνο οι κόμποι και ο αργαλειός. Υπάρχουν από πίσω άνθρωποι που βάζουν κομμάτι της ψυχής τους σε κάθε χαλί, των οποίων όλη η ύπαρξη είναι συνδεδεμένη με αυτό. Άνθρωποι και λαοί που βλέπω με αγάπη και στους οποίους είμαι κοντά, γιατί θεωρώ ότι κάνουν πολύ μεγάλο αγώνα’Αν και η ίδια δεν το βλέπει έτσι, στα μάτια μου εξίσου σκληρός είναι και ο δικός της ‘αγώνας’. Ιδιαίτερα όταν μου εξηγεί για το πως καταλήγει, μετά από ατέλειωτες ώρες και μέρες, να επιλέγει τα 100 περίπου χαλιά από τα 5-10.000 που είναι διαθέσιμα. Μια επίπονη και χρονοβόρα πρακτική που δεν ακολουθούν οι πολύ μεγάλες εταιρείες χαλιών οι οποίες απλά αγοράζουν μια ολόκληρη παρτίδα.‘Η αλήθεια είναι ότι δεν θα καθίσουν να μπουν στην διαδικασία να διαλέξουν το χαλί ένα ένα όπως το κάνουμε εμείς. Εμείς το κάνουμε γιατί θέλουμε να προσφέρουμε στους πελάτες μας πραγματικά μοναδικά κομμάτια, ιδιαίτερα και πάρα πολύ ψαγμένα. Γιατί η αγορά ενός χειροποίητου χαλιού (σ.σ. το οποίο με λογική χρήση μπορεί να μείνει στην οικογένεια για 2-3 γενιές) είναι παρόμοια με αυτή της αγοράς ενός έργου τέχνης. Παίρνει αξία με το χρόνο. Ειδικά την συγκεκριμένη χρονική περίοδο που, λόγω της μεγάλης ανοικοδόμησης στο Ιράν και τις χώρες της Ανατολής, η παραγωγή των χαλιών έχει μικρύνει πάρα πολύ αφού η νεότερη γενιά προτιμά να στραφεί στην οικοδομή και άλλα επαγγέλματα παρά να καθίσει στον αργαλειό’.Και, κάπως έτσι, φτάνουμε στο -ευχάριστο για τον καταναλωτή- παράδοξο του να έχει ανέβει η αξία των χειροποίητων χαλιών την ίδια στιγμή που η τιμή τους στην Ελλάδα, λόγω κρίσης, έχει πέσει αισθητά.

Όσον αφορά το τι χρειάζεται να γνωρίζει κάποιος που σκέφτεται να αγοράσει ένα χειροποίητο χαλί Ανατολής, η Γεωργία Charndelina-Αργυρίου, με την πολύχρονη εμπειρία της, μας παραπέμπει σε κάτι που λένε εδώ και αιώνες οι παλιοί έμποροι στην Ανατολή. Ότι δηλαδή ‘ Το ακριβότερο χαλί του κόσμου είναι πάντα αυτό που μας αρέσει και μας ταιριάζει. Δεν είναι αυτό που θα έχει την μεγαλύτερη αξία ή τους περισσότερους κόμπους’.

Πάντως, μεταξύ μας, αν και εφόσον αποφασίσετε να περάσετε από το κατάστημα της Γλυφάδας, φροντίστε να έχετε χρόνο στη διάθεσή σας. Βλέπετε το πάθος της γοητευτικής συνιδιοκτήτριας για την Ανατολή και το χαλί είναι τόσο μεταδοτικό που θα πιάσετε τους εαυτούς σας να θέλετε να μάθετε κάθε λεπτομέρεια για τις ονομασίες των χαλιών (κάθε πόλη στο Ιράν δίνει και το όνομά της σε ένα τύπο) ή τις παραδόσεις των ανθρώπων που κρύβονται από πίσω.

Ακόμη και αν τελικά καταλήξετε να αγοράσετε κάποιο από τα -εξαιρετικής αισθητικής- vintage χαλιά ( παλιά φθαρμένα χαλιά που, με ειδική τεχνική αποχρωμάτισης και καινούργια μοντέρνα σχέδια) που είναι πολύ στη μόδα παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια ή ένα δερμάτινο cow hide από Βραζιλία ή Αργεντινή που έρχονται από το υποκατάστημα του ομίλου στο Μεξικό.