Αιμίλιος Βουγιουκλάκης: «Δεν είναι δυνατόν μετά από τέτοια καταστροφή, ο πλοιοκτήτης να κυκλοφορεί ελεύθερος.»
Το NouPou.gr συνάντησε τον Αντιδήμαρχο Γλυφάδας, Αιμίλιο Βουγιουκλάκη, ο οποίος μας εξήγησε σε τι φάση βρίσκεται η διαδικασία απορρύπανσης αλλά και η απόδοση των ευθυνών.
- 27/09/2017
Ο Αιμίλιος Βουγιουκλάκης, προερχόμενος από το Υπουργείο Ναυτιλίας όπου διετέλεσε Υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου για δύο χρόνια (επί Υπουργείας Μ. Βαρβιτσιώτη), είναι ο Αντιδήμαρχος Γλυφάδας και συμμετέχει ενεργά κάθε μέρα στις διαδικασίες απορρύπανσης, που γίνονται στη Γλυφάδα. Επομένως από όποια πλευρά και αν το δεις, γνωρίζει καλά τι συμβαίνει στις περιπτώσεις ναυτικού ατυχήματος και είναι από τους πιο αρμόδιους να μιλήσουν για το θλιβερό ατύχημα του Σαρωνικού.
Πως είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στις παραλίες των νοτίων προαστίων;
Η κατάσταση σήμερα είναι σαφώς βελτιωμένη. Το μεγαλύτερο κομμάτι από πλευράς θαλάσσης έχει απαντληθεί πλην όμως υπάρχουν ακόμη σωματίδια πετρελαίου και μαζούτ, που έχουν επικαθήσει στον πυθμένα και διαρκώς αναδύονται. Γι’ αυτό το λόγο είναι απαραίτητο να συνεχιστεί αδιάκοπα η προσπάθεια και διαδικασία απορρύπανσης και τις επόμενες ημέρες με την ίδια, αυξημένη ένταση. Οι προσπάθειες που καταβάλλαμε από την αρχή- αρχικά με ιδία μέσα και στη συνέχεια με άλλους φορείς- αποδίδουν. Στο σημείο αυτό να πω ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ στο Λιμενικό Σώμα και στην οικεία Λιμενική Αρχή του Σαρωνικού.
Άλλοι φορείς που έχουν βοηθήσει;
Πλέον έχουμε μία καλή συνεργασία με τις ιδιωτικές εταιρείες που ανέλαβαν τη διαδικασία απάντλησης, συνδυαστικά με τα απορρυπαντικά σκάφη που έχουμε μισθώσει. Από ξηράς υπάρχουν επίσης ειδικά κλιμάκια και της Greenpeace και εθελοντών της Πολιτικής Προστασίας μαζί με στελέχη του Λιμενικού Σώματος.
Τι ενημέρωση έχετε από την πολιτεία για την έκταση της ζημιάς;
Να ξεκινήσω τονίζοντας κάτι αυτονόητο: πως όσο υπάρχει η ναυτιλία, θα υπάρχουν και ναυτικά ατυχήματα. Αυτό είναι φυσικό επακόλουθο και αναμενόμενο. Όπως υπάρχουν πιθανότητες για ατυχήματα στο δρόμο, έτσι υπάρχουν και στη θάλασσα εφόσον μιλάμε για μία κατεξοχήν ναυτική χώρα όπως η Ελλάδα. Το θέμα είναι η διαχείριση τόσο σε πολιτικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο. Έτσι δεν πρέπει να εστιάζουμε επομένως μόνο στο γιατί υπήρξε ναυτικό ατύχημα αλλά κυρίως αν θα μπορέσει να αποτραπεί αντίστοιχο στο μέλλον. Οι τόνοι της αντιπαράθεσης ανέβηκαν πολύ και προκλήθηκε η οργή του κόσμου, γιατί δεν αξιολογήθηκε σωστά το τι έγινε. Αν στις οκτώ το πρωί της ημέρας που έγινε το ατύχημα, έβγαινε ο Υπουργός ή ένας θεσμικά υπεύθυνος και έλεγε την αλήθεια ενημερώνοντας για το μέγεθος της ρύπανσης και καλώντας όλους τους φορείς σε επαγρύπνηση, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Αντ’ αυτού όμως όχι μόνο δεν υπήρξε επίσημη ενημέρωση, αλλά αντιθέτως ο αρμόδιος Υπουργός επέλεξε την πτήση για το Λονδίνο. Εμείς από την πλευρά μας ήδη έχουμε επιστρατεύσει όλα τα μέσα, ήδη έχουμε εκπονήσει επιχειρησιακό πλάνο και ήδη βρισκόμαστε σε καθημερινή συνεργασία με το Λιμενικό Σώμα.
Με βάση την εμπειρία σας τι λάθος έκανε το Υπουργείο Ναυτιλίας;
Πρώτον το ότι δεν υπήρχε σχέδιο σε ετοιμότητα και δεν ενημερώθηκεκανείς εγκαίρως. Αντιθέτως υπήρξε μία προσπάθεια συστηματικής και με επικοινωνιακούς όρους, υποβάθμισης του γεγονότος. Όταν η πραγματικότητα εμφανίστηκε μετά από δύο ημέρες και κατέρρευσε όλες τις επίσημες διαβεβαιώσεις από υπεύθυνες θέσεις, τότε αυτομάτως προκλήθηκε όλη αυτή η πολιτική αντιπαράθεση και δυσαρέσκεια του κόσμου.
Εσείς από ποιον ενημερωθήκατε;
Η πρώτη βασική αρχή στη διαχείριση κρίσης είναι να γνωρίσεις την αλήθεια. Και δυστυχώς ο πολίτης και εμείς ως Δήμος, δεν ενημερωθήκαμε ποια είναι η αλήθεια παρά τη διαπιστώσαμε με τα ίδια μας τα μάτια όταν είδαμε τις θάλασσές μας να μαυρίζουν. Το Δήμο Γλυφάδας ενημέρωσε την Τετάρτη το πρωί ο Λιμενάρχης Σαρωνικού. Μας είπε ότι η ρύπανση κατευθύνεται προς τα εδώ και σε τρεις ώρες είχε μαυρίσει το σύμπαν. Αμέσως σπεύσαμε αποτρέποντας αρχικά τους λουόμενους να εισέλθουν στο νερό τοποθετώντας κορδέλες κατά μήκος των ακτών και δευτερευόντως επιστρατεύσαμε όλο τον εξοπλισμό που είχαμε για τη βέλτιστη αντιμετώπιση της επερχόμενης περιβαλλοντικής καταστροφής.
Έχετε κινηθεί δικαστικά ως Δήμος για τη ρύπανση της Γλυφάδας;
Όπως έχει ξεκαθαρίσει και Δήμαρχος Γλυφάδας, Γιώργος Παπανικολάου, είμαστε από τους πρώτους Δήμους, μαζί με το Δήμο Αλίμου, που έχουν κινηθεί δικαστικά. Οι κινήσεις των πρώτων ωρών και ημερών ήταν να διαφυλαχθεί το περιβάλλον και να προφυλαχθεί η δημόσια υγεία των συμπολιτών μας. Στη συνέχεια κινηθήκαμε δικαστικά για να αποδοθούν οι ευθύνες στους υπευθύνους για την τεράστια καταστροφή, από την οποία ζημιώθηκαν ο Δήμος και οι κάτοικοί του. Οι επιχειρήσεις και επαγγελματίες που ζούσαν και ζουν από το Σαρωνικό. Μιλάμε για μία κρίση στο Σαρωνικό, που αποτελεί έναν πόλο ανάπτυξης. Για τη συγκεκριμένη λοιπόν καταστροφή υπάρχουν ευθύνες κι έχουν ονοματεπώνυμο. Εμείς προσφύγαμε στη δικαιοσύνη προκειμένου να βρεθούν τα ονοματεπώνυμα.
Με τους επιχειρηματίες και επαγγελματίες της περιοχής τι γίνεται τώρα;
Ο Σαρωνικός αποτελεί πόλο ανάπτυξης και βιοπορισμού για μία ομάδα επαγγελματιών και έναν τεράστιο αριθμό επιχειρήσεων. Νομίζω ότι είναι η ώρα των υπευθύνων και της πολιτείας να στραφούν σε αυτούς τους ανθρώπους και να τους ανακουφίσουν με έμπρακτα μέτρα. Δυστυχώς το μόνο δεδομένο που έχουμε σήμερα είναι η οικτρή διάψευση εκείνων που διαβεβαίωναν ότι δεν πρόκειται να συμεβεί τίποτα. Είναι επομένως λογικό να αναρωτιούνται πολλοί συμπολίτες μας αν πρέπει ακόμη και τώρα να υπάρξει μία παραίτηση.
Είναι αλήθεια ότι κάποια απόβλητα μεταφέρονται από απορριματοφόρα, με αποτέλεσμα απλά να μεταφέρεται η ρύπανση από τη μία περιοχή στην άλλη (π.χ. χωματερή);
Όχι. Να ξεκαθαρίσουμε ρητά ότι η διαδικασία απάντλησης έγινε σύμφωνα με όλους τους ενδεδειγμένους τρόπους διαχείρισης χημικών αποβλήτων. Τόσο η τοποθέτησή τους σε ειδικούς σάκους όσο και η αποκομιδή τους. Να τονίσω ότι δε θα σταματήσουμε την επιχείρηση απορρύπανσης μέχρι να ξαναδούμε τις ακτές μας όπως τις διαμορφώσαμε με πολύ κόπο τα τελευταία τρία χρόνια και τη Γαλάζια Σημαία να ξαναυψώνεται στην παραλία μας.
Γιατί ο κάθε Δήμος αντέδραση με διαφορετικό τρόπο τις δύο πρώτες ημέρες του συμβάντος;
Όταν δεν υπάρχει εξαρχής μία κεντρική γραμμή και όταν δεν έχει συσταθεί ένα κέντρο διαχείρισης της συγκεκριμένης ρύπανσης που να υποδεικνύει στους εμπλεκόμενους- που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι όλοι οι Δήμοι του παρακατίου μετώπου- τότε δημιουργείται ένα περιθώριο αυτενέργειας προκειμένου ο καθένας να σώσει ό,τι μπορεί.
Σήμερα η διαδικασία απορρύπανσης αφορά την παράκτια κυρίως περιοχή ή και το βυθό;
Έχει δύο σκέλη. Πρώτον την παράκτια ζώνη και δεύτερον όλη την επιχείρηση που γίνεται εντός των θαλασσινών υδάτων. Και την απάντληση των κηλίδων ρύπανσης που όχι μόνο επιπλέουν στη θάλασσα αλλά κινούνται ανεξέλεγκτα και στο βυθό. Το βασικό ζητούμενο είναι να μη γίνει ένας επιφανειακός καθαρισμός, αλλά μία συνολική και εις βάθος αποκατάσταση της ζημιάς.
Ποια είναι η αρμόδια εταιρεία για την απορρύπανση και ποια πιστεύετε ότι θα είναι η εξέλιξη της συγκεκριμένης υπόθεσης;
Σε αυτές τις διαδικασίες η νομοθεσία προβλέπει το εξής, η πλοιοκτήτρια εταιρεία είναι εκείνη που οφείλει να έρθει σε άμεση επαφή και να συνάψει σύμβαση με εταιρεία απάντλησης προκειμένου να προβεί στην απορρύπανση των υδάτων και την απάντληση του πετρελαίου. Δηλαδή οι υπεύθυνοι για την απορρύπανση είναι η πλοιοκτήτρια εταιρεία που στη συγκεκριμένη περίπτωση φαίνεται ότι ενήρηγησε και σύναψε σύμβαση με συγκεκριμένα συνεργεία καθαρισμού. Από εκεί και πέρα στα δικαστήρια θα φανούν τόσο οι ποινικές όσο και οι αστικές ευθύνες. Θέλω όμως να πω κάτι: Δε μπορεί και δε γίνεται σε καμία ευνοούμενη χώρα όταν μάλιστα είναι και κατεξοχήν ναυτική όπως είναι η Ελλάδα, ο πλοιοκτήτης που προκάλεσε αυτή την τεράστια ζημιά να κυκλοφορεί ελεύθερος . Είναι κι αυτό ένα ζήτημα παράλληλα με τη διερεύνηση των συνθηκών του ναυαγίου. Η χώρα μας, σε αντίθεση με άλλους τομείς, αποτελεί στη ναυτιλία παγκόσμια Υπερδύναμη. Κι αυτό το κύρος της πατρίδας μας είναι ένα κύρος, που οφείλουμε όλοι να διαφυλάξουμε.
Ισχύει ότι ενδέχεται να υπάρχει διαρροή πετρελαίου από το πλοίο, που ναυάγησε;
Από όσο γνωρίζω, όχι. Το κομμάτι της οικολογικής αποκατάστασης και τα ερωτήματα για το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί προκειμένου το οικολογικό σύστημα να επανέλθει στην πρότερή του μορφή είναι δύο ερωτήματα που απασχολούν τον καθένα από εμάς αλλά τα θέτουμε κι εμείς ως Δήμος με ακόμη μεγαλύτερη ένταση προς τις αρμόδιες αρχές. Περιμένουμε να ακούσουμε από τα χείλη των υπευθύνων πότε τα νερά θα ξαναποκτήσουν τη σύσταση και όψη που είχαν.
Ποια είναι η προσωπική άποψή σας για τη ρύπανση στη θάλασσα και τον χρόνο αποκατάστασής της;
Δεν πρόκειται να ησυχάσουμε λεπτό αν δε δούμε τις παραλίες και το θαλάσσιο περιβάλλον μας να επανέρχεται στο ίδιο σημείο που βρισκόταν νωρίτερα. Το συγκεκριμένο ερώτημα ισχύει και για εμάς. Βέβαια και ως Δήμος θα καλέσουμε εμπειρογνώμονες κι ένα εξειδικευμένο στη χημική σύσταση συνεργείο προκειμένου να κάνουν τις απαραίτητες μετρήσεις. Το πότε τα νερά και το περιβάλλον θα επανέλθουν στην πρότερη κατάσταση, μπορεί ο καθένας να εκφράζει την άποψή του αλλά εκείνο που έχει σημασία είναι να μιλήσουν οι ειδικοί.
Οι πολίτες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για εθελοντισμό;
Είναι συγκινητικό το ότι έχουν εκδηλώσει γραπτά το ενδιαφέρον τους για εθελοντική συμμετοχή στον καθαρισμό των ακτών πάνω από 500 άνθρωποι. Στην αρχή αποθαρρύναμε τον κόσμο να βοηθήσει στην παραλία, γιατί θέλαμε να απαντληθούν οι μεγάλες ποσότητες πετρελαίου. Πλέον όμως από το περασμένο Σαββατοκύριακο, έχουμε εθελοντές με ειδικές στολές και ειδικό εξοπλισμό που βοηθούν σημαντικά και τους ευχαριστούμε θερμά γι’ αυτό.