Η εμπειρία του να είσαι «η μητέρα της καρδιάς» στα Παιδικά Χωριά SOS
Η Γιώτα Βράχα είναι «μητέρα» στο Παιδικό Χωριό SOS Βάρης εδώ και 4 χρόνια, έχει 4 «παιδιά της καρδιάς» όπως εκείνη αποκαλεί, την Ελένη, την Ιωάννα, τον Γιώργο και την Βιβύ.
- 29/12/2017
Από την Κρύστα Φωτεινοπούλου
Επισκεφθήκαμε τα Παιδικά Χωριά SOS Βάρης, γνωρίσαμε την κυρία Γιώτα η οποία μας καλωσόρισε στο στολισμένο σπίτι της, μας σύστησε τα παιδιά της και μας μίλησε για το πώς είναι να είσαι «η μητέρα της καρδιάς».
Ο Γιώργος είναι 16 ετών, ο μεγαλύτερος από τα υπόλοιπα παιδιά, ο οποίος είναι από 3 ετών στο Παιδικό Χωριό SOS Βάρης, το ίδιο ισχύει και για την Βιβύ που είναι 14 ετών. Η Ελενίτσα και η Ιωάννα είναι τα πιο μικρά της οικογένειας που πάνε ακόμη στο δημοτικό, ήρθανε πρόσφατα στην οικογένεια και στην μεγάλη αγκαλά της κυρίας Γιώτας και «έχουν τόσο μεγάλη ανάγκη να δώσουν και να πάρουν αγάπη» όπως μας λέει η ίδια. Αυτό φάνηκε και σε εμάς καθώς με το που μπήκαν στο σπίτι οι δύο μικρές φώναζαν «Μαμά, μαμάαα» και έτρεξαν στην αγκαλιά της κυρίας Γιώτας για ένα μεγάλο φιλί, μια ζεστή αγκαλιά και ένα μικρό μελομακάρονο πριν το μεσημεριανό φαγητό.
Tο μοντέλο των Παιδικών Χωριών SOS αναπαράγει την έννοια του σπιτιού και της οικογένειας. Πως είναι λοιπόν να έχετε το ρόλο της μητέρας SOS σε αυτήν την οικογένεια;
Δεν έχει διαφορά από την δική σου οικογένεια όταν έχεις έρθει να κάνεις κάτι σημαντικό εδώ, όπως είναι να γίνεις μητέρα. O ρόλος της μητέρας, είτε στη φυσική σου ζωή, είτε εδώ στα παιδικά χωριά SOS είναι ίδιος.
Είσαι μάνα, έχεις παιδιά να φροντίσεις, να μεγαλώσεις, να τα βγάλεις στην κοινωνία και να τους δώσεις κάποια εφόδια που δεν μπόρεσαν να τα πάρουν από τους φυσικούς τους γονείς, αυτός είναι ο βασικός ρόλος μας εδώ. Οπότε δεν έχει πολύ μεγάλες διαφορές ο ρόλος μας εδώ με τον ρόλο που έχουμε στη φυσική μας ζωή.
Είναι σημαντικό και το πατρικό πρότυπο σε μια οικογένεια. Αυτόν τον ρόλο ποιος τον πραγματοποιεί;
Εμείς είμαστε μητέρες που είμαστε 24ώρου φροντίδας, φροντίζουμε κανονικά τα παιδιά, τους μαγειρεύουμε, τα ντύνουμε, τα διαβάζουμε. Το ρόλο του πατέρα τον έχει αναλάβει ο παιδαγωγός που βέβαια δεν είναι επί 24ώρου βάσεως, είναι κάποιες ώρες την ημέρα, που όμως καλύπτει πάρα πολύ καλά το κενό που έχουν τα παιδιά ως προς το πατρικό πρότυπο.
Ακόμη και ο διευθυντής είναι εκείνος που δίνει το πατρικό πρότυπο, πόσο μάλιστα όταν μένει με την οικογένεια του και μεγαλώνει τα παιδιά του εδώ στα παιδικά χωριά SOS.
Από ότι άκουσα σας φωνάζουν κανονικά μαμά, αυτό πήρε καιρό ή έγινε από την πρώτη στιγμή;
Από την πρώτη στιγμή, έχουν πολύ μεγάλη ανάγκη να αισθανθούν την μητέρα σαν πρόσωπο φροντίδας και να επανορθώσει η κατάσταση όσο αναφορά τον ρόλο της μάνας και αυτό που δεν μπόρεσε να κάνει η φυσική τους μητέρα δηλαδή να τα φροντίσει, να τα αγαπήσει, να τα αγκαλιάσει, να είναι δίπλα τους στην αρρώστια τους, να ξενυχτίσει μαζί τους, να τα διαβάσει…
Με την φυσική μητέρα έχουν κάποια επαφή τα παιδιά;
Ναι, τα περισσότερα παιδιά μας εδώ έχουν επαφές, έρχονται οι γονείς και τα βλέπουνε, αλλά όσο να ναι μετά υπάρχει μια τριβή, έρχονται συγκινημένα ότι έχει έρθει η μαμά μας να μας δει αλλά έφυγε πάλι ξανά και έρχονται αγκαλιά μας για να βγάλουν αυτό το συναίσθημα που τα καταπνίγει και για να τους πούμε ‘’ μην ανησυχείτε εγώ είμαι εδώ και θα ξανά έρθει η μητέρα σας να σας δει’’ και όλα αυτά που πρέπει να πούμε.
Εσείς έχετε και δική σας οικογένεια;
Ναι, έχω ενεργή οικογένεια εγώ, είναι λίγο σπάνιο εδώ γιατί συνήθως παίρνουν χωρίς οικογενειακές υποχρεώσεις, ναι είμαι μια εξαίρεση, έχω μια κόρη που τελείωσε φέτος το πανεπιστήμιο.
Πως καταφέρνετε να ισορροπείτε ταυτόχρονα τον ρόλο της μητέρας μιας φυσικής οικογένειας με τον ρόλο της μητέρας SOS;
Δεν είναι εύκολο, αλλά είμαστε μια οικογένεια που πάντα κάναμε εθελοντισμό, οπότε το είχαμε το ένστικτο.
Πώς πήρατε την απόφαση να γίνετε μητέρα SOS και να αφοσιωθείτε σε αυτά τα παιδιά σαν να ήταν δικά σας; Ήταν δύσκολη ή εύκολη η απόφασή;
Το δύσκολο κομμάτι ενός ανθρώπου εδώ για να δουλέψει είναι το 24ωρο, δεν έχει να κάνει με τις δυσκολίες των παιδιών διότι έχουμε πολύ μεγάλη υποστήριξη τόσο στο ψυχολογικό κομμάτι όσο και στο εκπαιδευτικό κομμάτι και σαν οργανισμός υποστηρίζει πολύ τις μητέρες εδώ. Δεν μπορείς να έρχεσαι εδώ και να πεις έρχομαι να δουλέψω, πρέπει να το νιώθεις, πρέπει να έχεις το ένστικτο ότι είμαι εδώ γιατί το θέλω ψυχικά να δώσω σε αυτά τα παιδιά, οπότε να μπορέσεις να μείνεις και 24 ώρες. Αν δεν έχεις την ψυχή να δώσεις και να πεις ότι εδώ έχω έρθει για να επανορθώσω κάποια κατάσταση και να βοηθήσω τότε δεν μπορείς να πεις ότι έχω πετύχει αυτό που ήρθα να κάνω, εδώ δίνεις σώμα, πνεύμα, ψυχή, δεν μπορείς να πεις πως είναι απλώς μια δουλειά, είναι μια ουσία ζωής, είναι μια καθημερινότητα που αγγίζει μια άλλη διάσταση πραγμάτων.
Πώς περνά τα Χριστούγεννα μια οικογένεια στα Χωριά SOS; Ποια είναι η καθημερινότητα σας;
Τις γιορτές είμαστε οπωσδήποτε εδώ με τα παιδιά, είναι ένα εθιμοτυπικό πράγμα το όποιο το κρατάμε και πρέπει γιατί είναι πολύ σημαντικό πράγμα να μένεις εδώ με τα παιδιά τις γιορτές και να φτιάξουμε παρέα το γιορτινό τραπέζι και να αλλάξουμε παρέα την χρονιά, αλλά έρχονται οι δικοί μου εδώ. Εδώ στο χωριό οι γιορτές είναι μαγικές, μαζευόμαστε όταν αλλάζει ο χρόνος όλοι σε ένα σπίτι ή βγαίνουμε έξω, πετάμε τα ρόδια μας, οπότε περνάμε πολύ όμορφα και δεν έχουμε σκεφτεί ποτέ να φύγουμε από εδώ.
Η μητέρα SOS πιστεύτε ότι μπορεί να αποκαταστήσει πλήρως την φυσική μητέρα και να δώσει όλα τα εφόδια που χρειάζονται τα παιδιά για να ενσωματωθούν δημιουργικά στην κοινωνία;
Ναι, πιστεύω πολύ παραπάνω, ανάλογα βέβαια και το πώς αισθάνεται κάθε γυναίκα τον ρόλο της.
Η ευχή που θα δίνατε στα παιδιά των Παιδικών Χωριών SOS για το 2018;
Υγεία και χαρά για όλα τα παιδιά του κόσμου.
Ο Επαμεινώνδας Λοράνδος, κοινωνικός λειτουργός, ειδικευμένος στην οικογενειακή συστημική θεραπεία, με 21 χρόνια εμπειρίας στον χώρο της ψυχικής υγείας, έχει αναλάβει Διευθυντής Παιδικών Χωριών SOS Βάρης & Στέγης Νέων Αθηνών και μας μιλά για την προσφορά των Παιδικών Χωριών SOS αλλά και πως μπορούμε να βοηθήσουμε.
Τα Παιδικά Χωριά SOS Ελλάδος είναι ένα φιλανθρωπικό σωματείο το οποίο λειτουργεί είδη 35 χρόνια στην χώρα μας, βρίσκεται κάτω από μια παγκόσμια ομπρέλα και δραστηριοποιούνται σε 134 χώρες.
Υπάρχουν επίσης περίπου 10 κέντρα στήριξης παιδιού και οικογένειας που όπως διαπιστώσαμε στην διάρκεια των τελευταίων 10 χρόνων υπάρχει ανάγκη να παρέμβουμε στην πρωτογενή πρόληψη και να υποστηρίξουμε οικογένειες που έχουν ανάγκη με ψυχολογική υποστήριξη, διαγνωστικά, με λογοθεραπείες, συμβουλευτική γονέων και όλο αυτό αφορούσε στο να μην φτάσουν τα ζευγάρια σε μια κατάσταση να παραμελήσουν τα παιδιά τους. Επίσης λειτουργεί το baby care στο Μαρούσι που αφορά υποστήριξη και φροντίδα σε παιδάκια 0 έως 5 ετών, βρεφικής και προνηπιακής ηλικίας, επίσης η υπηρεσία αναδοχής που είναι μια σύμπραξη με το δημόσιο, βοηθάμε στην ποιότητα των αναδόχων οι οποίοι είναι εν δυνάμει ανάδοχοι και πρόκειται να αναλάβουν να φροντίσουν παιδιά.
Τα παιδιά που έρχονται στα πλαίσια μας είναι παιδιά τα οποία έρχονται κυρίως από παραμέληση και κάποιες μορφές κακοποίησης . Εμείς προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον οικογένειας που επουλώνει και λειαίνει το τραύμα τους, ώστε να μπορεί να σταθεί και να προχωρήσει ως ενήλικας στην μετέπειτα ζωή του και εμείς στεκόμαστε συνεπείς διότι δεν θέλουμε να έχουμε παιδιά εξαρτημένα από εμάς και να μας έχουν ανάγκη μεγαλώνοντας, θέλουμε παιδιά αυτόνομα και να προχωράνε.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ
Αν κάποιος θελήσει να βοηθήσει μπορεί να επισκεφθεί το site www.sos-villages.gr. Eκεί μπορεί κανείς να βρει τον τραπεζικό μας λογαριασμό αν κάποιος επιθυμεί να κάνει κατάθεση, πληροφορίες για αναδοχή ενός παιδιού, το οποίο είναι ένα ποσό το χρόνο και έχεις το δικαίωμα να βλέπεις το παιδί και να έρχεσαι να το επισκέπτεσαι εδώ δύο φορές τον χρόνο, επίσης το να αναλάβεις ένα σπίτι και να φροντίζεις ένα μέρος των αναγκών των παιδιών και ανάγκες του σπιτιού.