Μιχάλης Σταυριανουδάκης: «Διανύουμε μια περίοδο σημαντικών αναπτυξιακών ευκαιριών για τα νότια προάστια»
Ο Γενικός Γραμματέας Εσωτερικών & Οργάνωσης του Υπουργείου Εσωτερικών, Μιχάλης Σταυριανουδάκης, με μεγάλη εμπειρία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ανοίγει τα χαρτιά του στο NouPou.
- 13/09/2021
Με μία 17χρονη θητεία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ως Δήμαρχος στον Δήμο Δάφνης και μετάπειτα στον Δήμο Δάφνης-Υμηττού, ο Μιχάλης Σταυριανουδάκης είναι ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση. Ως Γενικός Γραμματέας Εσωτερικών & Οργάνωσης του Υπουργείου Εσωτερικών, ο Μιχάλης Σταυριανούδάκης μας μιλάει για όλα όσα αφορούν στα θέματα που διαχειρίζεται: Τις αποζημιώσεις μετά τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές, τον εκλογικό νόμο για την τοπική αυτοδιοίκηση, τη συνεργασία με τους Δήμους, το Ελληνικό, το Ταμείο Ανάκαμψης, το νομοσχέδιο για τα ζώα συντροφιάς, την ψήφο των Αποδήμων αλλά και τη σχέση του με τα νότια προάστια.
Μπορείτε να μας εξηγήσετε με απλά λόγια γιατί άλλαξε ο εκλογικός νόμος για την τοπική αυτοδιοίκηση και τι καλύτερο προσφέρει;
Ο νέος εκλογικός νόμος, που αποτέλεσε προϊόν ενός γόνιμου διαλόγου με τους θεσμικούς φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αποκαθιστά την εύρυθμη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και συμβάλλει στην αμεσότερη εκπλήρωση της αποστολής της προς όφελος των δημοτών και των τοπικών κοινωνιών. Εστιάσαμε στη διόρθωση των στρεβλών συνθηκών της «απλής αναλογικής», που οδήγησαν σε ακυβερνησία πολλές δημοτικές αρχές και προκάλεσαν ισχυρά πλήγματα στην αποτελεσματικότητα της λειτουργίας των ΟΤΑ, στη χρηστή διοίκηση, στην ανάπτυξη και, τελικά, στην ποιότητα της καθημερινότητας του πολίτη, αφού του στέρησαν πληθώρα έργων και υπηρεσιών. Είναι μία θεσμική τομή που εστιάζει στη δημιουργία μιας πραγματικά λειτουργικής και αναπτυξιακής Τοπικής Αυτοδιοίκησης, χωρίς αγκυλώσεις και «ομηρίες», ικανής να υλοποιεί τα προγράμματα που έχουν εγκρίνει οι πολίτες με την ψήφο τους και να αξιοποιεί τα υπάρχοντα χρηματοδοτικά εργαλεία. Αυτό εξυπηρετούν επίσης, τόσο η αύξηση της θητείας στα πέντε έτη, ώστε οι τοπικές αρχές να έχουν τον απαραίτητο χρόνο να υλοποιήσουν τις προεκλογικές δεσμεύσεις, όσο και η μείωση των μελών των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων.
Υπάρχει κάτι που εσείς ως Δήμαρχος δεν προλάβατε να κάνετε στα 17 χρόνια της θητείας σας;
Πάντα προκύπτει η σκέψη ότι ίσως κάτι που θα μπορούσε να είχε γίνει δεν έγινε ή θα μπορούσε να είχε γίνει με διαφορετικό τρόπο. Αυτό που με καθησυχάζει είναι ότι όλα τα χρόνια λειτούργησα με γνώμονα το κοινό καλό των δημοτών και πιστεύω ότι στάθηκα αντάξιος των προσδοκιών τους. Υλοποιήθηκε σημαντικό έργο που οι δημότες αναγνώρισαν και αυτό το αποδεικνύει η τιμητική ψήφος εμπιστοσύνης που λάμβανα επί δεκαεπτά συναπτά έτη.
Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα νότια προάστια και πώς μπορείτε από τη θέση που είστε ως Γενικός Γραμματέας να συμβάλλετε στην αντιμετώπισή τους;
Σε πρόσφατη συνάντηση που είχαμε με τους δημάρχους των νοτίων προαστίων συζητήσαμε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Ακούσαμε τις προτάσεις, τα αιτήματα αλλά και τα σχέδιά τους, κυρίως για έργα που αφορούν στην αστική ανάπλαση, αλλά και έργα ανάπτυξης. Κάθε δήμος έχει τις δικές του προτεραιότητες κι ανάγκες, τις οποίες, ως Υπουργείο Εσωτερικών, αφουγκραζόμαστε και μελετάμε. Αυτή τη στιγμή διαθέτουμε στους Ο.Τ.Α. ένα πολύ ισχυρό χρηματοδοτικό εργαλείο, το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», το οποίο εξασφαλίζει τους οικονομικούς πόρους για την υλοποίηση έργων ζωτικής σημασίας για την τοπική κοινωνία και με έντονο αναπτυξιακό αποτύπωμα για τη χώρα συνολικά.
Με τα έργα που είχαν ενταχθεί στον Φιλόδημο τι γίνεται;
Έργα που είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα Φιλόδημος Ι, συνολικού προϋπολογισμού 1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ, μεταφέρθηκαν στο πρόγραμμα Αντώνης Τρίτσης και μεγάλο μέρος αυτών έχει ήδη συμβασιοποιηθεί και υλοποιείται.
Ποια είναι τα μεγαλύτερα παράπονα που λαμβάνετε από τους Δημάρχους και την Τοπική Αυτοδιοίκηση και πώς σκοπεύετε να τα λύσετε;
Οι Δήμαρχοι αξιώνουν ό,τι διευκολύνει και ενδυναμώνει τη θητεία τους. Αναζητούν τα μέσα για να υλοποιήσουν όλο και περισσότερα έργα και να καλύψουν ανάγκες που έχουν οι τοπικές κοινωνίες. Το Υπουργείο Εσωτερικών και προσωπικά εγώ είμαστε σε άμεση επαφή με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, γνωρίζουμε τις απαιτήσεις της και προσπαθούμε να βρίσκουμε αποτελεσματικές λύσεις για όλους, χωρίς μεροληψίες. Η πρόοδος της χώρας απαιτεί ορθολογική, ισότιμη και δίκαιη διαχείριση των προβλημάτων όλων των δήμων. Είμαστε δίπλα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στηρίζουμε και συμβάλλουμε στην αποτελεσματικότερη λειτουργία της, όμως απαιτείται η προσπάθεια και η ικανότητα του φορέα ώστε να αξιοποιήσει και να μετατρέψει αυτή τη συμβολή σε αποτέλεσμα.
Πολύ μεγάλη συζήτηση έχει γίνει για το έργο στο Ελληνικό: οι μεγάλες αποφάσεις πάρθηκαν και η επόμενη μέρα είναι εδώ. Ποια είναι η δική σας άποψη για το πώς ξεκίνησαν και το πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα για το Ελληνικό;
Μετά από πολλά χρόνια καθυστερήσεων έφτασε η ώρα της υλοποίησης των έργων στο Ελληνικό. Η ανάπτυξη της παραλιακής ζώνης με σπουδαία έργα υποδομής ενισχύει την εικόνα της σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Η προσέλκυση νέων επενδυτών θα συντελέσει σημαντικά στην ανάπτυξη της περιοχής, με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, και στην εξωστρέφεια της χώρας μας. Αθροίζοντας τα οφέλη, διαπιστώνει κανείς το θετικό πρόσημο που θα έχει αυτή η επένδυση στην εθνική μας οικονομία και στην ανάπτυξη. Μετά από τη δεκαετή οικονομική ύφεση και την παρούσα υγειονομική κρίση, έργα όπως το Ελληνικό έχουν πολλαπλά οφέλη, όχι μόνο στην ανάπλαση και βελτίωση της εικόνας της περιοχής και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων της, αλλά γενικότερα και στην κοινωνικοοικονομική ανάταση της χώρας.
Μιλήστε μας για το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», πώς επί της ουσίας διευκολύνει τους Δήμους και πώς μπορεί κάποιος να μπει στο πρόγραμμα αυτό;
Το αναπτυξιακό Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», συνολικού προϋπολογισμού 3,1 δις ευρώ, εξασφαλίζει τους οικονομικούς πόρους για την υλοποίηση σημαντικών αναπτυξιακών έργων των Ο.Τ.Α α’ και β’ βαθμού. Το Υπουργείο Εσωτερικών, αναγνωρίζοντας τις ελλείψεις των δήμων, έκανε μία πλήρη μελέτη, καταγράφοντας τις ανάγκες τους σε έργα υποδομών και προστασίας του περιβάλλοντος και σε δράσεις που συμβάλλουν στην κοινωνική συνοχή και στην ποιότητα της ζωής του πολίτη. Αποτέλεσμα ήταν ο σχεδιασμός ενός πολυστοχικού προγράμματος με έντονο αναπτυξιακό πρόσημο. Όλοι οι Δήμοι μπορούσαν να καταθέσουν τις προτάσεις τους και να διεκδικήσουν χρηματοδότηση. Οι αιτήσεις αξιολογούνται σύμφωνα με καθορισμένα κριτήρια και επιλέγονται προκειμένου να υλοποιηθούν, αντλώντας τους οικονομικούς πόρους από αυτό. Ωστόσο, την κρίσιμη αυτή στιγμή για τη χώρα μας, το Υπουργείο Εσωτερικών αξιοποιεί όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαθέτει για τη στήριξη και ανακούφιση των πληγέντων από τις πυρκαγιές. Η συγκυρία δε είναι τέτοια που στο αναπτυξιακό Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» εντάχθηκαν τον τελευταίο καιρό έργα συνολικού ύψους 233.000.000 ευρώ, που αφορούν στις πληγείσες περιοχές και τα οποία σε συνδυασμό με τις οικονομικές ενισχύσεις του υπουργείου, αποτελούν μια «γερή» βάση αντιμετώπισης των συνεπειών των καταστροφικών πυρκαγιών στις περιοχές αυτές.
Το φετινό καλοκαίρι σημαδεύθηκε από τις τεράστιες, καταστροφικές πυρκαγιές όπως αυτή στη Βαρυμπόμπη και, βεβαίως, στη Βόρεια Εύβοια. Τελικά ποιος βάζει αυτές τις φωτιές;
Η βασική αιτία των πυρκαγιών είναι οι συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί από την κλιματική αλλαγή, δεν αποκλείονται όμως και οι περιπτώσεις εμπρησμών. Η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας όμως, σε συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες Αρχές ερευνούν διεξοδικά τα δεδομένα που έχουν συλλέξει και οι απαντήσεις θα δοθούν όταν έρθει η ώρα.
Ποια είναι η επόμενη μέρα για αυτές τις περιοχές και τους κατοίκους τους;
Η επόμενη μέρα για τους συνανθρώπους μας που περνούν αυτή τη μεγάλη δοκιμασία θα είναι σίγουρα διαφορετική. Η Κυβέρνηση στέκεται έμπρακτα δίπλα στους πληγέντες, λαμβάνοντας μέτρα στήριξης για την ανακούφισή τους και τη συντομότερη δυνατή αποκατάσταση των ζημιών. Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη επιχορηγήσει μέχρι σήμερα τους πληγέντες Δήμους, ΔΕΥΑ και Περιφέρειες με το συνολικό ποσό των 14.700.000€ για την κάλυψη των αναγκών τους. Παράλληλα, για την άμεση και ταχεία εξυπηρέτησή τους και προς αποφυγή των χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών, το Υπουργείο Εσωτερικών σε συντονισμένη προσπάθεια με τα συναρμόδια υπουργεία προχώρησαν στην κατασκευή και λειτουργία μιας ψηφιακής πλατφόρμας μέσω της ΑΑΔΕ (arogi.gov.gr). Οι πληττόμενοι από τις πρόσφατες πυρκαγιές του Ιουλίου και Αυγούστου του 2021 μπορούν να υποβάλουν άμεσα το αίτημά τους για αποζημίωση, το οποίο αποτελεί και υπεύθυνη δήλωση που θα εξεταστεί αρμοδίως σε δεύτερο χρόνο.
Δυστυχώς, ζούμε σε μία χώρα όπου οι δασικές πυρκαγιές είναι συχνό φαινόμενο τα καλοκαίρια. Κάθε χρόνο μετράμε εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα καμένων δασών. Γιατί δεν επενδύει η Ελλάδα σε πυροσβεστικό εξοπλισμό; Είναι αρκετά όσα έχουν ήδη γίνει στον τομέα αυτό; Εκ του αποτελέσματος, φαίνεται πως όχι.
Κα Θεοφίλου, η Πολιτική Προστασία αποτέλεσε βασική πολιτική και χρηματοδοτική προτεραιότητα για την Κυβέρνηση κι αυτό αποτυπώνεται στις επενδύσεις που έγιναν σε προσωπικό, δομές και εξοπλισμό έως σήμερα. Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Εσωτερικών, πριν από την έναρξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου, διέθεσε το ποσό των 18.400.000€ στους δήμους όλης της χώρας για την κάλυψη δράσεων πυροπροστασίας. Επιπλέον, μετά την ευρεία κυβερνητική σύσκεψη για τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της φετινής αντιπυρικής περιόδου, τον περασμένο Μάιο, εγκρίθηκαν και διατέθηκαν επιπλέον 3 εκατ. ευρώ, για 17 δήμους της χώρας που είχαν πληγεί από τη «Μήδεια». Την ίδια στιγμή έχει λάβει την έγκριση του ΚΥ.Σ.Ε.Α., το Εθνικό Πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας «ΑΙΓΙΣ» 2021-2027, που αναπτύσσεται σε διυπουργικό επίπεδο με τη συμμετοχή του Υπουργείου Εσωτερικών, βάσει του οποίου επιδιώκεται η ενδυνάμωση του Εθνικού Μηχανισμού Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων της Ελλάδας. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν δρομολογηθεί, μεταξύ άλλων, στοχευμένες δράσεις στο πεδίο της δασοπυρόσβεσης και της αντιμετώπισης των συνεπειών των πυρκαγιών, συνολικού ύψους σχεδόν 1.5 δις ευρώ. Οι 4 βασικοί άξονες αφορούν σε έργα: Αναβάθμιση των υποδομών και εγκαταστάσεων πολιτικής προστασίας, αξιοποίηση και ενίσχυση των ευφυών συστημάτων παρακολούθησης, προειδοποίησης και διοίκησης, αναβάθμιση του εναέριου στόλου της χώρας και των μέσων υποστήριξης και συντονισμού, ενώ δίνεται έμφαση στην προμήθεια επιπλέον επιχειρησιακού εξοπλισμού και μέσων αντιμετώπισης πυρκαγιών κι άλλων φυσικών καταστροφών, ιδίως με την προμήθεια σύγχρονων εναέριων, επίγειων, πλωτών και αμφίβιων μέσων πυρόσβεσης. Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι η Κυβέρνηση τηρεί τις δεσμεύσεις της και δρομολογεί ενέργειες για την ενδυνάμωση της πολιτικής προστασίας στην χώρα μας, επενδύοντας στην πρόληψη και την ετοιμότητα.
Τι σημαίνει για την Ελλάδα το Ταμείο ανάκαμψης;
Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελεί μία σημαντική ευκαιρία για την Ελλάδα, την οποία έχουμε εθνικό καθήκον να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Βασική στόχευσή μας αποτελεί η έμπρακτη θεσμική και οικονομική ενδυνάμωση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όπως και η διασφάλιση χρηματοδοτικών εργαλείων, που κατοχυρώνουν τον ενεργό ρόλο της στην ανασυγκρότηση της χώρας. Επιπλέον, στις επιδιώξεις του Υπουργείου είναι η ανάληψη ουσιαστικού και συντονιστικού ρόλου στη διαχείριση των 3,3 δις του Ταμείου Ανάκαμψης, που αφορούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Τι γίνεται με το νομοσχέδιο για τα ζώα συντροφιάς; Σε τι χρονικό ορίζοντα θα γίνει νόμος του κράτους;
Το νομοσχέδιο για τα ζώα συντροφιάς τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση και το ενδιαφέρον των πολιτών ήταν εντυπωσιακό. Ο σκοπός της δημόσιας διαβούλευσης ήταν να έχουμε μία σύνδεση με τους πολίτες και τους θεσμικούς φορείς, ώστε να συνυπολογίσουμε παραμέτρους ή παράγοντες που δεν είχαν προβλεφθεί και να συνδιαμορφώσουμε το τελικό κείμενο του νόμου. Το νομοσχέδιο κατατέθηκε πριν λίγες μέρες προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή.
Το νομοσχέδιο για την ψήφο των Αποδήμων καταψηφίστηκε. Ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης;
Η Κυβέρνηση βρίσκει διεξόδους που αποσκοπούν στην «ίαση» διαχρονικών ζητημάτων. Το Υπουργείο Εσωτερικών διευκολύνει τους Έλληνες του εξωτερικού, δημιουργώντας μία πλατφόρμα για την άσκηση των εκλογικών καθηκόντων τους. Η πλατφόρμα διασυνδέεται με τις υπηρεσίες του στρατού, του ΕΦΚΑ και των υπηρεσιών αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας. Έτσι, θα επαληθεύονται άμεσα οι προϋποθέσεις που προβλέπει ο νόμος για την υποβολή αίτησης, προκειμένου να μπορεί κάποιος να ψηφίσει από τον τόπο διαμονής του. Επιπλέον, σύντομα, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών, ξεκινά εκστρατεία ενημέρωσης Ελλήνων κατοίκων του εξωτερικού σχετικά με την εκλογική διαδικασία, με στόχο να αποκομίσουν μία ολοκληρωμένη εικόνα και να συμμετάσχουν σε αυτή.
Πού είναι καλύτερα τελικά, στον Δήμο ή στο Υπουργείο; Ή, για να σας το πω αλλιώς, σας λείπει το Δημαρχείο;
Είναι δύο διαφορετικές θέσεις, με κοινή συνισταμένη τον πολίτη. Σίγουρα ο βαθμός δυσκολίας και οι απαιτήσεις των δύο θέσεων διαφέρουν σημαντικά. Κοινό σημείο αναφοράς τους παραμένει η σκληρή και μεθοδική δουλειά.
Αν είχατε τον χρόνο, να κάνετε μία βόλτα στα Νότια, πού θα πηγαίνατε και γιατί;
Κ. Θεοφίλου, δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποια περιοχή. Διανύουμε μια περίοδο σημαντικών αναπτυξιακών ευκαιριών για τα νότια προάστια, με έργα που αναζωογονούν τους δήμους, βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και που σταδιακά θα διαμορφώσουν την εικόνα ενός παραθεριστικού θέρετρου σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της πόλης. Εκείνο που σίγουρα θα ήθελα και μου το στερούν σε μεγάλο βαθμό οι αυξημένες υποχρεώσεις και η έλλειψη χρόνου, είναι η καθημερινή, προσωπική επαφή με τους πολίτες. Να επικοινωνώ προσωπικά μαζί τους, να ακούω τους προβληματισμούς και τα αιτήματά τους άμεσα και με φυσική παρουσία.