Η Δρ. Μαρία Λεβέντη μας εισάγει στο χώρο της ψυχοθεραπείας με την updated method στο νέο κέντρο θεραπείας και εκπαίδευσης στην ψυχική υγεία 8neon.
Έχοντας εκπαιδευτεί σε 13 διαφορετικούς τύπους ψυχοθεραπείας, η Δρ. Μαρία Λεβέντη προσφέρει στους θεραπευόμενους μια πλήρως εξατομικευμένη μέθοδο θεραπείας στο νέο κέντρο ψυχικής υγείας 8neon στη Γλυφάδα. Μαζί με τους συνεργάτες της, στοχεύουν στην ψυχοεκπαίδευση και την ολιστική ψυχική και σωματική υγεία.
- 30/09/2024
Μεσημέρι Πέμπτης. Έχουμε κλείσει ραντεβού με την ψυχίατρο και ψυχοθεραπεύτρια Δρ. Μαρία Λεβέντη, στο νέο κέντρο ψυχικής υγείας που άνοιξε με τους συνεργάτες της στη Γλυφάδα. Γνωστή για τις επαναστατικές μεθόδους που εφάρμοσε πρώτη στην Ελλάδα, αλλά και για το ακούραστο πνεύμα της που δεν παύει να αναζητά το κλειδί στον ανθρώπινο ψυχισμό, δημιούργησε το 8neon, το οποίο, όπως μας είπε η ίδια, ήθελαν να μοιάζει περισσότερο με spa, ώστε να μην φέρνει στο μυαλό την ασθένεια, αλλά τηn ισορροπία και την ηρεμία.
Πράγματι, μπαίνοντας στον χώρο του 8neon, καταλαβαίνεις ότι έχει δημιουργηθεί για να σε κάνει να νιώθεις άνετα: Μεγάλα παράθυρα προσφέρουν φως, το ντεκόρ είναι μίνιμαλ και προσεγμένο, το προσωπικό σου προσφέρει το ρόφημά σου. Μπαίνοντας στο γραφείο της Δρ. Λεβέντη, αυτή η αίσθηση εντείνεται, καθώς μας λέει να καθίσουμε όπου θέλουμε, και επιλέγουμε τις άνετες πολυθρόνες. Πίσω μας υπάρχει ένα καβαλέτο, το οποίο χρησιμοποιείται για την πρωτοποριακή μέθοδο θεραπείας του 8neon, και ένας μικρός καταρράκτης από τον οποίο ακούγεται το νερό να αναβλύζει.
Ποιο ήταν το κίνητρο πίσω από το άνοιγμα του νέου Κέντρου Ψυχικής Υγείας στη Γλυφάδα; Τι το διαφορετικό προσφέρει αυτό το κέντρο στην προσέγγιση της ψυχικής υγείας;
Εμείς εστιάζουμε στην ψυχική υγεία και όχι στην ψυχική νόσο. Γι’ αυτό δε μιλάμε για «ασθενείς», αλλά για θεραπευόμενους. Ασθενής είναι αυτός που δεν έχει σθένος. Εμείς δεν θέλουμε να εστιάζουμε στην έλλειψη σθένους. Γι’ αυτό αποκαλούμε τους ανθρώπους που έρχονται σε εμάς θεραπευόμενους, διότι αυτό δηλώνει ότι κάποιος έρχεται για να θεραπευτεί. Ειδικά μετά τον COVID, που ο κόσμος επηρεάστηκε πάρα πολύ, αποφασίσαμε να ενισχύσουμε το θετικό κομμάτι. Έτσι, δημιουργήσαμε ένα κέντρο που προορίζεται για θεραπείες αλλά και για εκπαίδευση στην ψυχική υγεία, με σεμινάρια, ετήσια ή αυτοτελή, όπου προσπαθούμε να διδάξουμε στους ανθρώπους πώς να είναι ψυχικά υγιείς και όχι μόνο πώς να αντιμετωπίζουν την ψυχική νόσο. Και επειδή κάτι τέτοιο δεν υπήρχε στην Ελλάδα, κάποιοι άνθρωποι που μοιραζόμασταν αυτή τη φιλοσοφία αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε έναν χώρο που θα απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες, με στόχο την πρόληψη κάποιων ψυχικών διαταραχών.
Στην ιατρική, η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία, όπως έλεγαν οι αρχαίοι γιατροί. Και επειδή όλοι οι συνεργάτες του κέντρου πρεσβεύουμε την ολιστική προσέγγιση, θεωρούμε ότι ο άνθρωπος δεν είναι μόνο βιοχημεία, αλλά έχει και ένα αφανές επίπεδο, αυτό που παλιά έλεγαν ψυχή και πνεύμα, το οποίο πρέπει επίσης να θεραπευτεί. Στη σύγχρονη εποχή, πολλοί ψυχίατροι δεν πιστεύουν στην ύπαρξη της ψυχής. Αλλά πώς μπορείς να λέγεσαι ψυχίατρος αν δεν θεραπεύεις την ψυχή; Σαφώς, μερικές φορές μπορεί να δίνουμε συμπληρωματικά φάρμακα, αλλά χρειάζεται και ψυχοθεραπεία, ώστε ο άνθρωπος να είναι υγιής σε όλα τα επίπεδα του «είναι» του.
Η Δημιουργική Ψυχοθεραπεία και η “updated method” είναι μέθοδοι που φέρατε πρώτη στην Ελλάδα και μάλιστα έχετε μιλήσει γι’ αυτές στο πλαίσιο του TEDx. Τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν αυτές οι μέθοδοι και πώς διαφοροποιούνται από άλλες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις;
Η Δημιουργική Ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή που χρησιμοποιεί εργαλεία εικαστικής ψυχοθεραπείας με μεγαλύτερο βάθος ανάλυσης. Θα μπορούσαμε να την αποκαλέσουμε «spiritual art therapy». Ο θεραπευόμενος ζωγραφίζει με ειδικές οδηγίες που του δίνει ο θεραπευτής και με αυτόν τον τρόπο το ασυνείδητο υλικό έρχεται στην επιφάνεια. Κάπως έτσι ξεκινάει η θεραπεία· σταδιακά ο εχθρός γίνεται φανερός και αποδυναμώνεται. Όταν ο θεραπευόμενος ζωγραφίζει κάτι αόριστο με την καθοδήγηση του θεραπευτή ουσιαστικά αποτυπώνει όλες τις σκέψεις του. Αυτό μπορεί αρχικά να μην είναι ξεκάθαρο, όμως εξετάζοντας τη ζωγραφιά από όλες της τις πλευρές, προσθέτοντας χρώμα κ.ο.κ φανερώνονται αυτά που έχει στο μυαλό του και τον προβληματίζουν.
Έχουμε δημιουργήσει μια μέθοδο μαζί με τον σύζυγό μου, Ιωάννη Καρλαούζο, ψυχολόγο και Energy Medicine Specialist, η οποία έχει δύο κλειδιά: τις 8 διαστάσεις και νοητικές ασκήσεις. Πολύ συνοπτικά, θα πω ότι το 8 είναι ένα παγκόσμιο αρχετυπικό σύμβολο. Για όλους τους ανθρώπους του πλανήτη έχει την ίδια σημασία, ενώ παράλληλα είναι η κάθετη απεικόνιση του απείρου. Για τον εγκέφαλό μας, που δεν έχει προσανατολισμό, το 8 και το άπειρο για το ασυνείδητο έχουν παραπλήσια ερμηνεία. Πατώντας σε αυτή τη γνώση, φτιάξαμε το πρώτο μας εργαλείο, τις 8 διαστάσεις, όπου, αν αναλύεις κάτι από 8 μεριές, το περικυκλώνεις και βρίσκεις τις άπειρες προεκτάσεις του.
Υπάρχει πολύ βαθιά επιστημονική γνώση που στηρίζει αυτή τη μέθοδο, και είναι απαραίτητη η τεχνογνωσία του ανθρώπινου εγκεφάλου. Πρέπει να γνωρίζουμε πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος, ώστε να ρυθμιστεί αναλόγως. Πρόκειται για βραχεία ψυχοθεραπεία, διότι ο θεραπευόμενος κατανοεί τι πρέπει να κάνει και μακροπρόθεσμα το εφαρμόζει. Σταδιακά εκπαιδεύουμε και άλλους επαγγελματίες, οι οποίοι παίρνουν αυτό το εργαλείο και το ενσωματώνουν στη δική τους δουλειά.
Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για τις υπηρεσίες που προσφέρει το κέντρο ψυχικής υγείας;
Στο παράρτημα του κέντρου στη Βούλα, εφαρμόζουμε πιο εναλλακτικές μορφές ψυχοθεραπείας. Ο σύζυγός μου είναι ειδικός στην “energy medicine”, δηλαδή ασχολείται με πιο εναλλακτικές και ενεργειακές μεθόδους, και βρίσκεται εκεί με μια διαφορετική ομάδα. Στη Γλυφάδα, εφαρμόζουμε ένα πιο κλασικό μοντέλο, το οποίο χωρίζεται σε τομείς, με κάθε τομέα να έχει μια υπεύθυνη.
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω τις εξαιρετικές συναδέλφους και τους τομείς που καλύπτουν. Υπεύθυνη του τομέα Αυτογνωσιακής Ψυχοθεραπείας είναι η ψυχολόγος-ψυχοθεραπέυτρια Άρτεμις Μίχα, στον τομέα του Art Therapy είναι υπεύθυνη η εικαστική ψυχοθεραπεύτρια και spiritual art therapist Τζίνα Παναγιωτίδη. Όσον αφορά την Συνθετική Προσέγγιση υπεύθυνη είναι η σύμβουλος ψυχικής υγείας συνθετικής προσέγγισης και spiritual focusing partner και guide Θάλεια Σάββα. Στον τομέα της Παιδοψυχολογίας είναι υπεύθυνη η Ράνια Βλάγκα, οικογενειακή σύμβουλος και Msc σύμβουλος παιδιών εφήβων και γονέων, ενώ τέλος στον τομέα της Διαχείρισης Καθημερινότητας (Grounding) είναι υπεύθυνη η Εβίτα Καπασά, ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια και ειδικός διαχείρισης καθημερινότητας με τεχνικές grounding.
Κάθε μία από τις υπεύθυνες διαχειρίζεται ένα διαφορετικό κομμάτι. Εμείς, λοιπόν, παραπέμπουμε τον θεραπευόμενο στον τομέα που πιστεύουμε ότι ταιριάζει. Υπάρχουν άνθρωποι που παίρνουν τηλέφωνο και ζητούν κάποιον συγκεκριμένο θεραπευτή, γιατί η διαφήμισή μας είναι κυρίως από στόμα σε στόμα. Σε άλλες περιπτώσεις, υπάρχει εκπαιδευμένο προσωπικό στη γραμματεία που παίρνει σύντομο ιστορικό. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αναφέρω και τις γραμματείς μας, Καλλιόπη Μαυρούδη και Κωνσταντίνα Νικολακοπούλου που αντιμετωπίζουν τους θεραπευόμενους με εξαιρετική φροντίδα. Αν αυτό που χρειάζεται ο θεραπευόμενος είναι ξεκάθαρο, κλείνεται απευθείας ραντεβού με τον υπεύθυνο του τομέα. Αν δεν είναι ξεκάθαρο, κάνω εγώ τη διαγνωστική συνέντευξη. Εκτός από τις ατομικές συνεδρίες, έχουμε ομαδικές ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες, ομαδικές αυτογνωσιακές (σε ετήσια βάση) και αυτοτελή σεμινάρια με θέματα της επικαιρότητας ή θέματα αυτοβελτίωσης.
Επιπλέον, αξίζει να αναφερθούν οι υπηρεσίες που προσφέρουμε σε εταιρείες. Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μετά τον COVID έβγαλε μια οδηγία ότι οι εταιρείες πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις ώστε οι εργαζόμενοί τους να είναι ψυχικά υγιείς. Προσωπικά πραγματοποιώ σεμινάρια βάσει των τεσσάρων οδηγιών που προτείνει ο ΠΟΥ και είμαι η μοναδική εξειδικευμένη γιατρός που τα εφαρμόζει σε εταιρείες, διότι οι υπόλοιποι είναι σύμβουλοι ψυχικής υγείας ή coaches. Είναι σημαντικό να ενημερώνονται οι επαγγελματίες για το ποιους θα επιλέγουν ώστε να εκπαιδεύσουν το προσωπικό τους σε θέματα ψυχικής υγείας, όπως το άγχος στην εργασία, η κατάθλιψη στην εργασία, οι εξαρτήσεις και οι συγκρούσεις. Αυτό είναι και το νόημα της ψυχοεκπαίδευσης.
Η ψυχοθεραπεία έχει εξελιχθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις στον τομέα της ψυχικής υγείας σήμερα και πώς το νέο σας κέντρο μπορεί να τις αντιμετωπίσει;
Πιστεύω ότι οι νέες γενιές δεν έχουν πλέον αυτό το ταμπού. Περισσότερο το αντιμετωπίζουμε σε μεγαλύτερες ηλικίες, στον ανδρικό πληθυσμό και σε άτομα που ζουν σε πιο κλειστές κοινωνίες. Οι πιο σύγχρονοι άνθρωποι σκέφτονται πολύ διαφορετικά και απευθύνονται στον ειδικό. Ένας λόγος που δεν απευθύνονται ή δεν συνεχίζουν είναι ότι δεν κάνουν σωστή επιλογή ειδικού· δεν είναι όλοι κατάλληλοι για όλους. Επίσης, δεν υπάρχει σωστή πληροφόρηση, και αυτό σε έναν βαθμό οφείλεται και στην κακή σχέση των ειδικών μεταξύ τους. Θα έπρεπε ένας ειδικός που διαπιστώνει την ανάγκη για άλλον επαγγελματία ψυχικής υγείας να συστήσει τον κατάλληλο γιατρό. Πριν από λίγες μέρες, μια θεραπευόμενη που έπαιρνε αντικαταθλιπτικά μου είπε ότι της τα έδωσε ο γυναικολόγος. Πρέπει να φύγει η αντίληψη ότι οι ψυχίατροι είμαστε όπως αυτοί που παρουσιάζονται σε παλιά ελληνικά έργα. Και αν κάποιος έχει μια κακή εμπειρία, ίσως να μην απευθύνθηκε στον ειδικό που του ταιριάζει.
Αν έπρεπε να συνοψίσω πολύ απλά τα βασικά σημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, θα έλεγα το εξής: «Δεν χαίρομαι». Και δεν χαίρονται όχι μόνο όσοι δεν έχουν χρήματα, χρόνο ή σχέσεις, αλλά και αυτοί που έχουν. Είναι τρομακτικό. Ως θεραπεύτρια, αρχικά εξετάζω αν ο άνθρωπος που έχω απέναντί μου έχει συμπτώματα που τον βασανίζουν, ώστε να διαπιστώσω αν χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή. Διότι το «δεν χαίρομαι» είναι πολύ σχετικό. Βασικά, ψάχνω να δω αν δυσλειτουργεί εξαιτίας αυτού και πόσο βαθιά είναι η δυσφορία. Αφού διαπιστώσω αν χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή, προσπαθώ να εντοπίσω τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται. Ακολουθώ το μοντέλο του Jung, όπου ο καθένας κατατάσσεται σε μία από τις 12 κατηγορίες προσωπικότητας, έχοντας ένα συγκεκριμένο «λογισμικό». Ανάλογα με αυτό, επιλέγω την καταλληλότερη θεραπεία που ταιριάζει στον συγκεκριμένο θεραπευόμενο.
Μερικές φορές έρχονται για συνεδρίες ζευγάρια που είναι δυσαρεστημένα με τη συμπεριφορά του συντρόφου τους. Τους δίνω το εξής παράδειγμα: Φανταστείτε ότι είστε συσκευές κουζίνας. Ο ένας από εσάς είναι φούρνος και ο άλλος ψυγείο. Δεν μπορείς να ζητήσεις από τον φούρνο να φτιάξει παγάκια, ούτε από το ψυγείο να ψήσει φαγητό. Αν μας εκπαίδευαν από το σχολείο στη συναισθηματική νοημοσύνη και γνωρίζαμε τους τύπους προσωπικότητας, θα αποφεύγαμε πολλές πηγές δυστυχίας: λάθος επιλογή συντρόφου, εργασίας, φίλων… Όπως και να το δούμε, η κουζίνα με το ψυγείο δεν κάνουν παρέα.
Όπως αναφέρεται στο βιογραφικό σας, έχετε εκπαιδευτεί σε 13 διαφορετικούς τύπους ψυχοθεραπείας. Πώς επιλέγετε τη σωστή μέθοδο για κάθε θεραπευόμενο;
Δεν μπορείς να εφαρμόσεις μόνο αυτό στο οποίο έχεις εκπαιδευτεί. Αυτό είναι ένα λάθος που κάνουν πολλοί ψυχολόγοι. Όταν έχεις εκπαιδευτεί σε πολλές μεθόδους, μπορείς να πάρεις στοιχεία από την καθεμία και να κάνεις μια εξατομικευμένη θεραπεία ανάλογα με αυτόν που έχεις απέναντί σου. Για αυτόν τον λόγο αυτό που κάνουμε έχει επιτυχία. Μπορεί να χαρακτηριστεί συνθετική θεραπεία, αλλά για να γίνει αυτό χρειάζεται ένας επαγγελματίας με αρκετή εμπειρία ώστε να καταλάβει τη μέθοδο που ταιριάζει στον θεραπευόμενο. Για παράδειγμα, υπάρχουν ασθενείς στους οποίους ποτέ δεν έχω προτείνει την art therapy.
Βέβαια, σε συνδυασμό με αυτό, ας μην ξεχνάμε και τη φαρμακολογία. Είμαι υπέρ του να πάρει κάποιος φάρμακα, εφόσον όμως τα χρειάζεται. Τα χάπια δεν έχουν φτιαχτεί για να σε χαλάνε. Πρέπει όμως να πάρεις τη σωστή δοσολογία και το σωστό φάρμακο. Κανονικά χρειάζεται ένας συνδυασμός από φάρμακα, ψυχοθεραπεία και ψυχοεκπαίδευση, ανάλογα με τη βαρύτητα και τη χρονιότητα των συμπτωμάτων.
Μέσα από την πολυετή εμπειρία σας, ποια είναι η σημασία της πρόληψης στον τομέα της ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα όσον αφορά γονείς και παιδιά; Σε ποια ηλικία (και με ποιες αφορμές) θεωρείτε ότι οι γονείς πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται την επίσκεψη του παιδιού σε ειδικό ψυχικής υγείας;
Δεν συμφωνώ με το να είναι μόδα η επίσκεψη, ούτε με τις υπερβολές. Πολλοί άνθρωποι έχουν φτάσει στην υπερβολή. Υπάρχουν, όμως, θέματα για τα οποία πρέπει να ενημερώνονται, όπως το άγχος, η θλίψη και η κατάθλιψη. Εκτός αυτών, ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που πλήττει ιδιαίτερα και τα νότια προάστια είναι οι εξαρτήσεις.
Μια γενική οδηγία για τους γονείς θα ήταν να απευθύνονται σε ειδικό όταν το παιδί τους αλλάζει συμπεριφορά. Ακόμα και αν έχει υποστεί bullying ή κακοποίηση και δεν το λέει, με κάποιον τρόπο η συμπεριφορά του θα το δείξει. Να έχουν τον νου τους για αυτές τις αλλαγές, όχι για το παραμικρό. Εφόσον η διαφορετική συμπεριφορά επιμένει, πρέπει να απευθυνθούν σε ειδικό. Πρώτα οι γονείς και μετά το παιδί. Και δεν είναι μόνο η ΔΕΠΥ το πρόβλημα στα παιδιά. Τα βασικά προβλήματα που απασχολούν τα νέα άτομα είναι η επίδοση στο σχολείο και το διάβασμα. Επίσης, πολλές φορές έρχονται με δυσκολία στον ύπνο, διαταραχές πρόσληψης τροφής, προβλήματα με τη σωματοεικόνα τους, κατάθλιψη, εξαρτήσεις, θυμό, φοβίες… Προσωπικά αναλαμβάνω εφήβους και νεαρούς ενήλικες, ενώ παρεμβαίνω περισσότερο συμβουλευτικά στους γονείς. Τη συστηματική δουλειά την αναλαμβάνουν οι ειδικοί συνεργάτες.
Έχετε επίσης εντάξει στο κέντρο ψυχικής υγείας μια σημαντική υπηρεσία για τους γονείς, έναν παιδότοπο. Θα θέλατε να μας πείτε λίγα πράγματα για αυτό;
Κάναμε μια καινοτομία. Επειδή έχω κι εγώ δυο παιδιά και όλοι οι συνεργάτες έχουν παιδιά, σεβόμενοι τους εργαζόμενους γονείς που δυσκολεύονται να φροντίσουν τον εαυτό τους και να κάνουν πράγματα για τους ίδιους, δημιουργήσαμε έναν χώρο, έναν εσωτερικό παιδότοπο για τους πελάτες.
Έτσι, αν ένας θεραπευόμενος χρειάζεται ψυχοθεραπεία και δεν έχει πού να αφήσει το παιδί του, για εκείνη την ώρα παρέχουμε δωρεάν φύλαξη στον παιδότοπο από κάποιον εργαζόμενό μας, για να μην είναι αυτό ο παράγοντας-εμπόδιο στην ψυχοθεραπεία και την εξέλιξη. Η ημέρα των εγκαινίων, μάλιστα, ήταν πολύ συγκινητική. Τα παιδιά έπαιξαν στον παιδότοπο, μια μαμά πήγε για να θηλάσει το μωρό της…
Την ιδέα μου την πρότειναν τα παιδιά μου, γιατί και αυτά περνούσαν πολλές ώρες μακριά μου μεγαλώνοντας. Operations Manager του κέντρου είναι η κόρη μου, Χρυσάνθη, η οποία έχει σπουδάσει οργανωσιακή ψυχολογία και έχει πολύ φρέσκες ιδέες. Ο γιος μου, ο Μιχάλης, από την άλλη, είναι φοιτητής Οικονομίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης. Σε μια συζήτηση για το πώς θα μπορούσαμε κι εμείς να κάνουμε κάτι σε αυτό το επίπεδο, λοιπόν, μέσα από τα δικά τους βιώματα και τις σπουδές τους, μου πρότειναν αυτήν την ιδέα. Νιώθεις μια χαρά όταν ακούς κάτι τέτοιο, γιατί πολλές μαμάδες έχουν τύψεις και ενοχές επειδή λείπουν ώρες.
Τελειώνοντας την συνέντευξη το κυρίαρχό μας συναίσθημα είναι η γαλήνη και αυτό που ενδόμυχα σκεφτόμαστε είναι να ρωτήσουμε για το πρώτο διαθέσιμο ραντεβού.