Η Σόνια Χόφμαν είναι η «ψυχή» της Ζωοφιλικής Ένωσης Ηλιούπολης
Ήταν εκεί στην ίδρυση της Ζωοφιλικής Ένωσης Ηλιούπολης το 1997. Έχει ανοίξει το σπίτι και την αγκαλιά της σε αμέτρητα αδέσποτα που χρειάζονταν τη βοήθεια της και σήμερα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αδέσποτων Ζώων, ανοίγει στο NouPou την καρδιά της και μιλά για τα περιστατικά που τη σημάδεψαν, για τη σημερινή εικόνα του δήμου που έχει αλλάξει ριζικά αλλά και για την ελπίδα της για ένα καλύτερο αύριο για κάθε ζώο που δεν έχει γνωρίσει ακόμη την αγάπη. Αυτή είναι η Σόνια Χόφμαν.
- 04/04/2023
- Κείμενο: Άννυ Τζαβέλλα
- Φωτογραφίες: Σπύρος Μπακάλης
Γυρίζοντας τον χρόνο πίσω στο 1997, η Ηλιούπολη ήταν μια περιοχή γεμάτη με αγέλες εγκαταλελλειμμένων σκύλων, για τους οποίους μόνο μια μικρή μερίδα ευαισθητοποιημένων πολιτών ενδιαφερόταν. Οι θεραπείες γίνονταν στον δρόμο και οι εθελοντές φιλοξενούσαν στα σπίτια τους τα ζώα που είχαν ανάγκη φροντίδας, καλύπτοντας μόνοι τους τα κτηνιατρικά κόστη και τις τροφές, χωρίς καμία στήριξη ή βοήθεια από τον δήμο ή από το κράτος.
Εκείνη τη χρονιά δημιουργήθηκε η Ζωοφιλική Ένωση Ηλιούπολης και η Σόνια Χόφμαν βρισκόταν εκεί. Ήταν εκεί από την πρώτη στιγμή, με αμέριστη αγάπη για τα ζώα και δη, για τα αδέσποτα, τα οποία εκείνες τις εποχές βίωναν βίαιες συμπεριφορές ή, στην καλύτερη, πλήρη αδιαφορία. Μάλιστα, για κάτι περισσότερο από τέσσερα χρόνια (από το 2016 έως το 2020) βρέθηκε στη θέση της Προέδρου της Ένωσης.
Η Σόνια, με την πολύτιμη βοήθεια όλων των εθελοντών που πέρασαν από το Σωματείο, εδώ και 26 χρόνια έχει επιτελέσει ένα σπουδαίο έργο, έχει δώσει την ψυχή της για κάθε αδέσποτο ζώο που με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο βρέθηκε στον δρόμο της και συνεχίζει να το κάνει αδιάκοπα μέχρι σήμερα.
Ζωοφιλική Ένωση Ηλιούπολης: Τα πρώτα χρόνια
Η Σόνια ήρθε από τη Γερμανία στην Ελλάδα το 1889 και μετά από τέσσερις μόλις μέρες υιοθέτησε το πρώτο της αδέσποτο σκυλί, τη Φαίδρα, την οποία βρήκε μέσα σε έναν κάδο σκουπιδιών. Δεν άργησε να γνωρίσει ανθρώπους που μοιράζονταν τις ίδιες ηθικές αξίες με εκείνη, ανθρώπους που ήθελαν να κάνουν αυτό το κάτι παραπάνω για όλες τις αθώες ψυχές εκεί έξω. Μεταξύ αυτών και η Κέιτι Ζαρίκου, η οποία το 1997 ίδρυσε τη Ζωοφιλική Ένωση Ηλιούπολης, με στόχο να αλλάξει την εικόνα της περιοχής και να προσφέρει σε κάθε ζώο περισσότερες πιθανότητες για μια καλύτερη ζωή.
Η Σόνια θυμάται χαρακτηριστικά τα πρώτα χρόνια που ήρθε στην Ηλιούπολη, τότε που η ζωοφιλία ήταν απλώς μια λέξη. «Ήταν ένα πολιτισμικό σοκ αυτό που έπαθα μόλις ήρθα στην Ελλάδα, καθώς στη Γερμανία δεν υπήρχαν αντίστοιχες καταστάσεις. Όλοι τότε έβλεπαν τα αδέσποτα ως ένα πρόβλημα και όχι σαν ζωντανά όντα, με προσωπικότητα, με τις δικές τους ανάγκες», μου εξηγεί, ενώ φροντίζει να μου τονίσει ότι στην αρχή τα προβλήματα ήταν πολλά και οι ανάγκες ακόμη περισσότερες. «Όταν ιδρύθηκε η Ένωση χρειαζόμασταν εθελοντές, άτομα που θα ήταν διατεθειμένα να αφιερώσουν χρόνο για να βοηθήσουν. Είχαμε ορισμένους ανθρώπους από την αρχή, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν έφταναν. Για πολλά χρόνια παλεύαμε με τον δήμο για να βγάλουμε άκρη, αλλά δυστυχώς δεν τα καταφέρναμε. Τον πρώτο καιρό πραγματοποιούσαμε στειρώσεις και αποπαρασιτώσεις, αλλά μετά γινόταν επανένταξη, οπότε συνήθως βρίσκαμε αυτά τα ζώα αργότερα χτυπημένα στους δρόμους ή νεκρά από φόλες. Ήταν ένας φαύλος κύκλος. Και για υιοθεσίες ήταν τότε πολύ δύσκολο, γιατί ο περισσότερος κόσμος θεωρούσε ότι ο σκύλος ήταν μόνο για την αυλή ή για το χωράφι».
Τα πρώτα χρόνια, η Ζωοφιλική Ένωση Ηλιούπολης στόχευε στο να απομακρύνει τα αδέσποτα ζώα (από τα οποία τα περισσότερα ήταν αστείρωτα, υποσιτισμένα, ανεμβολίαστα ή άρρωστα) από τον αστικό ιστό και να τα μεταφέρει σε πιο ασφαλή μέρη. Με δικά τους έξοδα, κόπο και προσπάθεια, κατασκεύαζαν σπιτάκια για την προστασία των ζώων από τις αντίξοες καιρικές συνθήκες και τα τοποθετούσαν συνήθως στους πρόποδες του Υμηττού, όπου και έβρισκαν καταφύγιο.
Παράλληλα, μετέφεραν τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα φαγητό και νερό, ενώ ξεκίνησαν να τα στειρώνουν και να τα εμβολιάζουν. «Ένα από αυτά τα μέρη ήταν το μοναστήρι του Άη Γιάννη στον Καρέα, επάνω στο βουνό. Ζούσαν πολλά σκυλιά εκεί, τα οποία ήταν ανέκαθεν φιλικά με τους ανθρώπους. Είχαμε τοποθετήσει σπιτάκια και πηγαίναμε καθημερινά για να τα φροντίζουμε. Αλλά πολύς κόσμος αυτό το εκμεταλλευόταν. Μέσα σε μία χρονιά, είχαν εγκαταλείψει σε εκείνο το σημείο 59 κουτάβια. Βέβαια, υπήρχαν και ορισμένοι που προχωρούσαν σε πιο ακραίες πράξεις. Σε μία σκυλίτσα μας που φροντίζαμε στο σημείο είχαν ρίξει οξύ, την είχα δύο χρόνια στο σπίτι μου μέχρι να γίνει καλά, ενώ έναν άλλο σκύλο τον είχαν κρεμάσει ανάποδα. Μιλάμε για μεσαιωνικές μεθόδους. Το τι έχουν δει τα μάτια μας όλα αυτά τα χρόνια δεν περιγράφεται» λέει η Σόνια.
Αναρωτιέμαι, υπήρξε κάποιο δύσκολο περιστατικό που να είχε, όμως, ένα happy ending; «Αυτό που θυμάμαι πιο έντονα είναι η σχετικά πρόσφατη ιστορία του Fuego, ο οποίος ήρθε σε εμάς ύστερα από τη φωτιά στο Μάτι. Τον πήρα εγώ σπίτι μου και τον είχα μαζί μου για έναν χρόνο. Είχε καεί σε πολλά σημεία στο σώμα του και μετά από λίγο καιρό έχασε μεγάλο μέρος από το δέρμα και το τρίχωμά του. Παρόλα αυτά, το πρώτο θαύμα ήταν ότι επιβίωσε. Το δεύτερο θαύμα ήρθε όταν μια οικογένεια από την Ηλιούπολη διάβασε την ιστορία του και θέλησε να τον γνωρίσει από κοντά. Είχαν έναν μικρό γιο, τον οποίο ενημέρωσα ότι αυτά τα σημάδια στο κορμί του θα παραμείνουν και δεν θα φύγουν. Ξέρεις τι απάντηση πήρα; “Μα, κυρία Σόνια αυτό δεν παίζει ρόλο. Αυτό που έχει σημασία είναι η εσωτερική ομορφιά”. Κάπως έτσι τον υιοθέτησαν», μου απαντά συγκινημένη.
Σόνια Χόφμαν: «Η νέα γενιά είναι η ελπίδα μου»
Σήμερα, 26 χρόνια μετά την ίδρυση της Ένωσης, η κατάσταση στην Ηλιούπολη έχει αλλάξει ριζικά, αφού στους δρόμους δεν υπάρχουν αδέσποτα σκυλιά και οι αγέλες έχουν εξαλειφθεί. «Μετά από 26 χρόνια συστηματικής δουλειάς, έχουμε καταφέρει να αλλάξουμε την εικόνα του δήμου μας. Από εκεί που βλέπαμε αγέλες στους δρόμους, πλέον βλέπουμε τους ιδιοκτήτες να βγαίνουν βόλτα με τους σκύλους τους και δεν θα μπορούσαμε να είμαστε πιο χαρούμενοι. Ήταν μια εξέλιξη η οποία ήρθε σιγά σιγά, αλλά έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου μπορούμε να είμαστε περήφανοι για όσα έχουμε καταφέρει ως Σωματείο».
Όπως εξηγεί η Σόνια, σε αυτό το επίτευγμα έχει συμβάλει σε μεγάλο βαθμό η διάθεση, η όρεξη αλλά και η ενσυναίσθηση της νέας γενιάς. «Η νέα γενιά είναι η ελπίδα μου. Χαίρομαι διότι τους βλέπω να υιοθετούν και όχι να αγοράζουν. Και ακόμη περισσότερο χαίρομαι διότι ο κόσμος και ιδιαίτερα οι νέοι ανοίγουν την αγκαλιά τους σε ένα ζώο με αναπηρία. Έχουν αλλάξει οι εποχές, έχουν αλλάξει οι αντιλήψεις και πηγαίνουμε πλέον προς το καλύτερο. Το σημαντικό που πρέπει να γνωρίζει κάποιος είναι ότι υιοθετώντας ένα ζώο, σώζεις ακόμη ένα, καθώς ελευθερώνεται χώρος για το επόμενο. Οπότε τελικά, φτάνεις να σώζεις δύο ζωές. Πόσο σπουδαίο είναι αυτό;».
Πλέον, η Ένωση έχει καταφέρει πολύ περισσότερα από όσα ονειρεύονταν όταν πρωτοξεκίνησε τη λειτουργία της. Κάθε χρόνο διοργανώνει σεμινάρια, εκθέσεις, περιπάτους, χριστουγεννιάτικα και πασχαλινά Bazaar, που αποτελούν και την κύρια πηγή των εσόδων του Σωματείου, ενώ στέλνει και ειδικευμένη ομάδα εθελοντών -σε συνεργασία με διάφορες σχολικές βαθμίδες- για να ενημερώνει τα παιδιά για τη ζωοφιλία. «Ο κόσμος σήμερα ξέρει ότι είμαστε ειλικρινείς. Έχουμε διανύσει έναν μακρύ δρόμο, με τα καλά και τα κακά στο ενδιάμεσο. Υπήρξαν εποχές που φιλοξενούσα σπίτι μου ταυτόχρονα δεκαπέντε σκυλιά. Σήμερα έχω τέσσερα γέρικα και έναν γάτο. Το λες και πρόοδο», μου λέει γελώντας.
Κλείνοντας την κουβέντα μας, θέλησα να της ζητήσω να μας εξηγήσει τη σημασία της υιοθεσίας, τη σημασία του να ανοίγεις το σπίτι σου για ένα αδέσποτο ζώο και να καταφέρνεις να του αλλάζεις τη ζωή. «Ένα αδέσποτο ζώο έχει βιώσει τα χειρότερα. Και μόνο που θα του ανοίξεις την καρδιά σου, αυτό θα σε ευχαριστήσει. Δίνεις πολλά, αλλά να ξέρεις ότι παίρνεις πολλά περισσότερα πίσω. Πάνω απ’ όλα όμως παίρνεις απεριόριστη αγάπη και ξέρεις, ότι όταν φύγουν θα είναι με ένα χάδι και όχι μόνα τους αβοήθητα στους δρόμους. Για αυτό και εγώ, μπορεί να έχω ταλαιπωρηθεί, αλλά δεν μετανιώνω για τίποτα. Γιατί ξέρω ότι έχω προσφέρει και έχω αλλάξει ζωές. Όλοι μας στην Ένωση έχουμε δώσει την ψυχή μας. Αλλά άξιζε».
*Η Ζωοφιλική Ένωση Ηλιούπολης διαθέτει καταφύγιο που φιλοξενεί κατά μέσο όρο 10-12 ζώα. Εθελοντές πηγαίνουν εκεί πρωί-βράδυ για να βγάζουν βόλτα τα σκυλιά και να τους βάζουν τροφή και νερό.