Κώστας Καλογράνης: «Όταν έχεις 99% αναπηρία και μπορείς να κουνήσεις μόνο τα μάτια σου, βλέπεις κάποιον στο καροτσάκι και εύχεσαι να μπορούσες να το κάνεις κι εσύ»
Ο αγώνας του Προέδρου του Πράσινου Κινήματος για τους ανθρώπους με Αναπηρία: Συναντήσαμε τον Κώστα Καλογράνη στο seatrac της Γλυφάδας -λίγες μέρες πριν ο Δήμος το αποσύρει για τη χειμερινή του φύλαξη και συντήρηση- και συζητήσαμε για τη μεγάλη περιπέτειά του, για τα πρακτικά προβλήματα των ΑμεΑ και την ελλιπή μέριμνα από το κράτος, αλλά και για το πόσο άρρηκτα είναι συνδεδεμένο το περιβάλλον με την υγεία μας και, τελικά, με την ίδια την ύπαρξή μας.
- 21/10/2021
Μέχρι τα Χριστούγεννα του 2018, ο δημοσιογράφος Κώστας Καλογράνης ήταν ένας υγιέστατος νέος άνθρωπος, με προσωπικά όνειρα και κοινωνικό όραμα, πρόσφατα εκλεγμένος πρόεδρος του νεοσύστατου τότε Πράσινου Κινήματος. Ένα αυτοάνοσο που εμφανίστηκε ξαφνικά τον καθήλωσε στο κρεβάτι με ολική παράλυση. Ο αγώνας για να σταθεί πάλι στα πόδια του κράτησε τρία χρόνια και συνεχίζεται ακόμα. Η νόσος του όμως δεν ήταν ικανή να τον κάνει να παραιτηθεί από τα όνειρά του. Αντίθετα, τον έκανε ακόμα πιο ευαίσθητο στα προβλήματα των συνανθρώπων του με ειδικές ανάγκες και τον έφερε ακόμα πιο κοντά σε αυτό που ούτως ή άλλως πίστευε: Ότι είμαστε όλοι ένα κομμάτι του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε.
«Στα καλά καθούμενα τα Χριστούγεννα του 2018, από μια απλή γαστρεντερίτιδα παρέλυσα τελείως. Ένα αυτοάνοσο που ονομάζεται Γκιλέν Μπαρέ μέσα σε λίγες ώρες με έφερε στο νοσοκομείο με 99% παράλυση. Με απλά λόγια ο οργανισμός μου ήταν πολύ εξασθενημένος κι έτσι βγήκαν πολλά αντισώματα για να αντιμετωπίσουν τη γαστρεντερίτιδα, τα οποία επιτέθηκαν στο νευρικό μου σύστημα και το παρέλυσαν. Ευτυχώς αυτό έχει αποκατάσταση, αλλά θέλει πολύ χρόνο και πολλή δουλειά. Έτσι, έμεινα δύο χρόνια στο νοσοκομείο και στο κέντρο αποκατάστασης κι αφού βγήκα είχε και έχει πολλή δουλειά ακόμα, μέχρι η υγεία μου να αποκατασταθεί εντελώς».
«Από εκεί λοιπόν που δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα -και από τη μία στιγμή στην άλλη- βίωσα τι σημαίνει να έχει ένας άνθρωπος ειδικές ανάγκες και κινητικά προβλήματα. Ξαφνικά περνάς από την μία πλευρά στην άλλη και βιώνεις, στην καθημερινότητά σου, το πόσο δεν είναι φιλικό το περιβάλλον για ένα άτομο με κινητικά προβλήματα, σε όλα τα επίπεδα».
«Από αυτήν την εμπειρία κατάλαβα ότι σε αυτή τη ζωή τα πάντα μπορούν να αλλάξουν από τη μία στιγμή στην άλλη κι ότι τα πιο ακριβά πράγματα είναι αυτά που είναι δωρεάν και δεν έχουν τιμή. Δεν μπορώ να πω ότι άλλαξε η φιλοσοφία της ζωής μου διότι τα ίδια πράγματα συνεχίζω να κάνω. Όμως βιώνοντας την πραγματικότητα των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες αποκτάς μια μεγαλύτερη ευαισθησία, ένα κίνητρο και μια ειδική υποχρέωση να λύσεις τα προβλήματα των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα. Γιατί είναι πολλά τα προβλήματα που υπάρχουν».
«Αν δεν μπεις στα παπούτσια του άλλου, μπορεί να κατανοείς το πρόβλημά του και να έχεις καλή διάθεση, αλλά δεν το ζεις. Έτσι δεν μπορείς να κατανοήσεις το γεγονός ότι ακουμπάει μια μύγα στο χέρι σου και δεν μπορείς να το κουνήσεις για να φύγει. Ότι, όταν έχεις 99% αναπηρία και μπορείς να κουνήσεις μόνο τα μάτια σου, βλέπεις κάποιον στο καροτσάκι και ζηλεύεις και εύχεσαι να μπορούσες να το κάνεις κι εσύ. Κι ότι αργότερα, όταν εσύ είσαι στο καροτσάκι, βλέπεις κάποιον που μπορεί απλά να σταθεί για λίγο όρθιος και εύχεσαι να μπορέσεις να το κάνεις κι εσύ αυτό. Είναι σαν να ξαναγεννιέσαι και να ξεκινάς από την αρχή. Δυστυχώς τα αυτοάνοσα είναι η μάστιγα της εποχής μας κι έχουν να κάνουν με τον τρόπο ζωής, με το περιβάλλον, με το άγχος και την δύσκολη καθημερινότητα που βιώνουμε».
«Για αυτό καλούμαστε να δώσουμε λύσεις για αυτούς τους ανθρώπους. Αποτελούν το 10% του πληθυσμού μας και είναι πάρα πολύ λίγα αυτά που γίνονται από το κράτος για την επίλυση των σοβαρών προβλημάτων της ζωής τους».
«Εμείς σαν Πράσινο Κίνημα έχουμε μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Πρώτα να πούμε ότι, στα πρότυπα των ευρωπαϊκών πράσινων κομμάτων, έχουμε δύο συμπροέδρους. Έναν άντρα -εμένα- και μία γυναίκα, τη Ρία Ακρίβου, στο πλαίσιο της ισορροπίας των δύο φύλων. Η παγκόσμια πρωτοτυπία είναι ότι εγώ ήμουν συμπρόεδρος ενώ ήμουν καλά στην υγεία μου, παρέμεινα συμπρόεδρος ενώ ήμουν εντελώς ανάπηρος, κι αυτό ήταν ένα ηθικό πλεονέκτημα για το κόμμα μου: ότι δεν αμφισβητήθηκα από πουθενά. Και, στο πρόσφατο συνέδριο, τώρα που έχω κινητικά προβλήματα σε ρυθμό αποκατάστασης, επανεκλέχθηκα. Έτσι, έχουμε αποκτήσει μια ιδιαίτερη ευαισθησία, αλλά και γνώση για αυτό που λέμε “φυσική αποκατάσταση” για τους ανθρώπους που, είτε από αυτοάνοσα, είτε από εγκεφαλικό, από τροχαία και άλλους λόγους δεν μπορούν να λειτουργήσουν, έχοντας ζήσει τα προβλήματα εκ των έσω».
«Έχουμε δει τους γιατρούς, τους φυσικοθεραπευτές και τους εργοθεραπευτές να δίνουν τη ζωή τους για να πάνε τα πράγματα καλά κι έχουμε να πούμε μόνο θετικά λόγια για τον φορέα που λέγεται Εθνικό Κέντρο Αποκατάστασης ως προς τους εργαζομένους. Υπάρχουν όμως προβλήματα ως προς τη δομή κι έχουμε επεξεργαστεί ένα σχέδιο, το “Εθνικό Σχέδιο Φυσικής Αποκατάστασης” για το πώς πρέπει να λειτουργήσει σε όλη την Ελλάδα».
«Το Εθνικό Κέντρο Αποκατάστασης ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 1945, μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, για να αποκαταστήσει τους τραυματίες πολέμου, είναι πρότυπο για τα Βαλκάνια και έχει βραβευτεί σε πολλά ευρωπαϊκά φόρουμ. Έχει εξαιρετικούς και πολύ εξειδικευμένους επιστήμονες, όμως υπάρχει μόνο ένα τέτοιο κέντρο στην Ελλάδα με 600 άτομα λίστα αναμονής, ενώ για κάθε άνθρωπο ο ελάχιστος χρόνος που απαιτείται για αποκατάσταση είναι επτά έως οκτώ μήνες. Σκεφτείτε ότι ο άρρωστος από την Αλεξανδρούπολη, το Αγρίνιο ή την Κρήτη όταν κάνει αίτηση και τελικά μπει στο κέντρο, αφού περιμένει όσον καιρό χρειαστεί στην λίστα αναμονής, θα πρέπει να έρθει με την οικογένειά του στην Αθήνα, για οκτώ μήνες έως και δύο χρόνια, όπως ήμουν εγώ, ή και παραπάνω. Αυτό δεν μπορεί να γίνεται σε έναν πολιτισμένο κόσμο. Αυτή η δομή θα πρέπει να αποκεντρωθεί και να υπάρχει τουλάχιστον ένα κέντρο σε κάθε περιφέρεια».
«Αντιλαμβάνεστε, όπως είναι σήμερα τα πράγματα, πόσο εξαντλούνται οικονομικά αλλά και ψυχικά οι οικογένειες φεύγοντας από τον τόπο τους για να έρθουν να στηρίξουν τον άνθρωπό τους στο κέντρο αποκατάστασης. Και είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα αυτό διότι τα άτομα με κινητικά προβλήματα δεν είναι μόνο τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Είναι και όσοι παθαίνουν εγκεφαλικά και όσοι μετά από ένα τροχαίο δεν μπορούν για ένα διάστημα να περπατήσουν και, προχωρώντας ακόμα παραπάνω, και οι ηλικιωμένοι».
«Όταν βγήκα από το κέντρο αποκατάστασης έψαξα να βρω πού υπάρχει η καλύτερη δομή για να κάνω μπάνια στη θάλασσα για την αποκατάσταση της υγείας μου, όπως είχαν συστήσει οι θεράποντες γιατροί μου. Και από την έρευνα που έκανα είδα ότι η καλύτερη δομή στην Ελλάδα ήταν το SeaTrac στη Γλυφάδα. Γι’ αυτόν τον λόγο και το καλοκαίρι του 2020, όσο μου το επέτρεπε τότε η υγεία μου, αλλά πολύ περισσότερο αυτό το καλοκαίρι που πέρασε, έκανα πάνω από πενήντα μπάνια στο seatrac της Γλυφάδας. Είναι το μοναδικό που έχει δύο ράμπες, ώστε αν χαλάσει η μία ο άνθρωπος με κινητικό πρόβλημα που είναι στη θάλασσα να μπορεί να βγει με το άλλο. Επίσης είναι το μοναδικό που διαθέτει ξύλινη δομή ώστε να μπορεί να καθίσει στο παγκάκι στη σκιά και ο συνοδός. Επίσης μόνο το seatrac της Γλυφάδας διαθέτει προσωπικό -και μάλιστα εξαιρετικό και ευγενέστατο- που βοηθούσε όλο τον κόσμο. Εξάλλου έχει και σωστά αποδυτήρια καθώς και τουαλέτες για άτομα με ειδικές ανάγκες. Με σωστά χερούλια, ώστε να πιαστεί ο άνθρωπος και με σωστό κάθισμα. Είναι μια πρότυπη δομή άξια προς μίμηση και από άλλους παραθαλάσσιους Δήμους. Γιατί, δυστυχώς, δεν υπάρχει στη χώρα μας το θεσμικό πλαίσιο για το πώς πρέπει να είναι αυτές οι δομές ώστε να εξυπηρετήσουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες, παρόλο που τα θαλάσσια μπάνια συστήνονται από τους γιατρούς ως η καλύτερη θεραπεία. Εγώ δεν είμαι Γλυφαδιώτης κι έρχομαι από πολύ μακριά για τη θάλασσα και τη δομή αυτή».
«Ξέρετε, το λέγαμε πάντα αλλά εγώ το βίωσα με την περιπέτεια της υγείας μου, πόσο άρρηκτα είναι δεμένος ο άνθρωπος με τη φύση; Και μάλιστα οι νέες μέθοδοι αποκατάστασης σε όλη την Ευρώπη έχουν να κάνουν με το φυσικό περιβάλλον. Όλη η καινούρια τάση είναι να γίνονται οι ασκήσεις στη φύση με εξειδικευμένους φυσικοθεραπευτές και γυμναστές. Η φύση είναι απόλυτα συνδεδεμένη με ό,τι συμβαίνει στον άνθρωπο. Ακόμα κι αυτή η πανδημία που βιώνουμε τον τελευταίο καιρό καθώς και όλες οι καινούργιες ασθένειες που τελευταία εμφανίζονται έχουν να κάνουν με την αλλαγή της ισορροπίας του φυσικού περιβάλλοντος».
«Για να το πω απλά, οι παππούδες μας έκοβαν μια ντομάτα για να φάνε και μύριζε ντομάτα. Σήμερα τρώμε υβρίδια. Αυτό δημιουργεί προβλήματα στην υγεία. Τα ψάρια που έχουν καταπιεί βαρέα μέταλλα και πλαστικά δημιουργούν πρόβλημα στην διατροφική μας αλυσίδα που έχει διαταραχθεί πλέον. Αυτό, μαζί με την ατμοσφαιρική ρύπανση και άλλα πολλά και γνωστά, δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία μας. Δείτε τι έγινε φέτος με τις φωτιές στον τόπο μας. Εμείς βέβαια ήμασταν το μόνο κόμμα που είχαμε προβλέψει ότι αυτή τη χρονιά θα είχαμε τις περισσότερες πυρκαγιές των τελευταίων ετών κι είχαμε βγάλει, από τις 2 Μαρτίου, δελτίο τύπου, στο οποίο μιλούσαμε για πρόληψη. Όλη η διαδικασία της χώρας μας δυστυχώς είναι στην λογική της κατάσβεσης. Στο τι θα κάνουμε δηλαδή αφού εκδηλωθεί η φωτιά, που τότε τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Αν η φωτιά δεν σβήσει στα πρώτα δεκαπέντε λεπτά, χάνεται ο έλεγχος. Βέβαια το γεγονός ότι στη Βαρυμπόμπη, χωρίς αέρα, υπήρχε αυτό το μεγάλο θερμικό κύμα που αναζωογονούσε τις φωτιές, έχει να κάνει με την ξηρασία και την κλιματική κρίση κι αυτό πλέον το βιώνουμε. Φέτος βιώσαμε για πρώτη φορά να μην μπορούμε να σταματήσουμε τη φωτιά χωρίς μποφόρ. Για αυτό και είναι πλέον επιτακτικό να κάνουμε κάτι για τις επόμενες γενιές. Αν εμάς μας δυσχεραίνει η μάσκα που φοράμε για την πανδημία, τα παιδιά των εγγονιών μας από το μαιευτήριο θα φορούν μάσκα οξυγόνου».