Melina Koan, η Γλυφαδιώτισσα που έχει γεμίσει με χρώμα όλη την Αθήνα
Οι γονείς της την παρακαλούσαν να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη ζωγραφική, όμως εκείνη δεν τους άκουγε. Όταν κατάλαβε πως οτιδήποτε άλλο την κάνει να ασφυκτιά, πήρε τη μεγάλη απόφαση. Η Melina Koan έπιασε το πινέλο για πρώτη φορά στα χέρια της όταν ήταν ενός έτους στο σπίτι της στη Γλυφάδα και σήμερα έχει φτάσει να κοσμεί με τα έργα της τοίχους σε ολόκληρη την Αθήνα.
- 07/06/2022
- Κείμενο: Γεωργία Περιμένη
Κατοικώ όλη μου τη ζωή στα νότια προάστια, ωστόσο λατρεύω το κέντρο της Αθήνας και μια βόλτα στο κέντρο, με στάσεις για καφέ και καμία street food λιχουδιά περιγράφει ακριβώς αυτό που έχω στο μυαλό μου για μια ευτυχισμένη μέρα. Όπως όλοι μας έχουμε δει μέσα από μια τέτοια βόλτα, κτίρια της Αθήνας έχουν γίνει πολλάκις «καμβάς» από διάφορους street artists οι οποίοι επιδίδονται με μεγάλη επιτυχία στην τέχνη του graffiti, χαρίζοντάς μας κάποιες από τις πιο πετυχημένες ινσταγκραμικές στιγμές μας (ποιος δεν έχει τραβήξει φωτογραφία τα «Χέρια» στην Ομόνοια ή το «Κορίτσι με το βιβλίο» στο Μεταξουργείο). Σε μια βόλτα λοιπόν από τις πολλές, το μάτι μου έπεσε σε έναν τοίχο μαγαζιού με μια πολύχρωμη γιγάντια ζωγραφιά. Το ίδιο μοτίβο, παρατήρησα και σε μαγαζιά των νοτίων προαστίων. Όταν βλέπεις μια τόσο μεγάλη επιφάνεια ζωγραφισμένη και μάλιστα με τόση λεπτομέρεια, φαντάζεσαι μια δεκαριά- το λιγότερο- άτομα που δουλεύουν μέρα νύχτα για να την ολοκληρώσουν. Κι όμως, πίσω από όλα αυτά κρύβεται μια μόνο καλλιτέχνιδα: Λέγεται Melina Koan και είναι και βέρα Γλυφαδιώτισσα.
Όπως έμαθα μέσα από την κουβέντα μαζί της, η ίδια μεγάλωσε στο κέντρο της Γλυφάδας, ωστόσο με τα χρόνια την απαρνήθηκε, γοητευμένη από το κέντρο της Αθήνας, όπου και ζει πλέον. Ξεκινώντας τη συνομιλία μας, προσπαθώ να λύσω όλο αυτό το «κουβάρι» του πώς κάποιος περνά από το να ζωγραφίζει στο παιδικό μπλοκ ζωγραφικής και αργότερα σε έναν καμβά στο σπίτι του, στο να γεμίζει με την Τέχνη του μέχρι και ολόκληρες επιφάνειες οκταόροφων κτιρίων.
«Μπορώ να πω ότι ζωγραφίζω από πάντα. Πρώτα ζωγράφισα στη ζωή μου και μετά έκανα όλα τα άλλα και όσο υπερβολικό αν ακούγεται, είναι αλήθεια», εξομολογείται η ίδια.
Από τις σπουδές στην Πάτρα στο street art στην Αθήνα
Θεωρούσε τη ζωγραφική πάντα κάτι πολύ προσωπικό και δεν είχε ποτέ στο παρελθόν σκοπό να την ακολουθήσει επαγγελματικά, ωστόσο τελικά προέκυψε γιατί ένιωθε πως κάνοντας οτιδήποτε άλλο, πιέζεται ψυχολογικά.
Σπούδασε στο τμήμα «Ανακαίνισης Κτιρίων» στην Πάτρα, αν και οι γονείς της από μικρή την παρακαλούσαν να μην δώσει πανελλήνιες και να ασχοληθεί με τη ζωγραφική, που ήταν αυτό που της άρεσε να κάνει από μωρό παιδί παρότι στ’ αυτιά των περισσότερων από εμάς ηχεί ακόμη η φωνή των γονιών που έλεγαν «Αυτά είναι χόμπι, δεν είναι δουλειές».
«Η μάνα μου με τράβαγε και μου έλεγε παράτησέ τα και έλα να σε γράψουμε σε μια σχολή ζωγραφικής, όσο και αν αυτό φαίνεται περίεργο. Εγώ της έλεγα “τι είναι αυτά που λες, θα πεινάσω” και όλα αυτά που συνήθως λένε οι γονείς στα παιδιά». Εκείνη όμως, ήταν αυτή που τότε δεν τους άκουσε.
Ολοκληρώνοντας τις σπουδές της, δυσκολεύτηκε πολύ να βρει δουλειά στο αντικείμενό της και τελικά, μαζί με φίλους της αποφάσισαν να ανοίξουν ένα μαγαζί εστίασης. Ωστόσο και πάλι ο επαγγελματικός της «δρόμος» πήρε άλλη κατεύθυνση. «Κάποια στιγμή, στα 30, συνειδητοποίησα ότι γυρνούσα από το μαγαζί το βράδυ και ζωγράφιζα μέχρι τις 4 το πρωί για να μου φύγει όλη η ένταση που είχα από την ημέρα. Ε, κάποια στιγμή λέω δεν αντέχω άλλο, θέλω να κάνω μόνο αυτό. Και δεν το μετάνιωσα ούτε στιγμή».
Το Koan είναι το καλλιτεχνικό της όνομα, το οποίο σκέφτηκε μόνη της και είναι αποτέλεσμα του συνδυασμού των επιθέτων των γονιών της. Η μητέρα της λέγεται Κοέν και ο πατέρας της Αναγνωστόπουλος. Για εκείνη αυτή η ονοματοδοσία ήταν και ένας φόρος τιμής στους γονείς της, αφού θεωρεί πως την ικανότητα της ζωγραφικής την κληρονόμησε και από τους δυο.
Δεν έπαψε ποτέ να ασχολείται με τους πίνακες, απ’ όπου είχε ξεκινήσει, όμως το street art πάντα τη γοήτευε. Μέσα σε αυτό έβλεπε μια ελευθερία. Δεν περιοριζόταν από κανένα όριο. Ένα άλλο στοιχείο που λάτρεψε και την έκανε να αφοσιωθεί στο street art είναι η διάδραση με τον κόσμο. «Καθώς φτιάχνεις το έργο, περνάει ο κόσμος, σου μιλάει, σου λέει τη γνώμη του. Και τελικά το έργο είναι αποτέλεσμα της διάδρασης με τον κόσμο. Πάντοτε, την ώρα που δημιουργώ στον δρόμο, κάτι θα ακούσω, κάτι θα δω και σίγουρα θα επηρεάσει το έργο μου. Θα το αλλάξω, σε σχέση με το πώς θα το έφτιαχνα πριν. Είναι σαν συνεργασία, ο κόσμος είναι μέρος του έργου», μου εξηγεί, παρότι παραδέχεται πως στην αρχή όλο αυτό της προκαλούσε άγχος και ότι όταν ο κόσμος περνούσε από το σημείο και την κοίταζε δεν μπορούσε να τραβήξει ούτε μια ευθεία γραμμή.
«Ήθελα πάρα πολύ να ασχοληθώ το street art, όμως πάντα το φοβόμουν. Αγχωνόμουν γιατί ήταν για εμένα ένας άγνωστος χώρος, δεν ήξερα άτομα, δεν ήξερα πώς το ξεκινάς, τι πρέπει να κάνεις. Ήμουν ωστόσο τυχερή γιατί πηγαίνοντας σε μια έκθεση ενός άλλου street artist, μιλήσαμε, με βοήθησε, μου έδωσε ιδέες και με παρακίνησε. Έλεγα «δεν ξέρω πού να πάω, πώς να αρχίσω» και μου είπε θα πάμε όλοι μαζί παρέα σε events, σε εκθέσεις, να γνωρίσεις τον κύκλο. Και πήγα».
Τα έργα της μπορεί να καλύπτουν από έναν όροφο κτιρίου, μέχρι και οκτώ. Και τα κάνει μόνη της. Μοναδικός της συνοδοιπόρος και απαραίτητη βοηθός της σε όλη την προσπάθεια είναι η σκάλα της, ενώ χρησιμοποιεί ως επί το πλείστον πινέλα και σπρέι. Εκτός από το καλλιτεχνικό κομμάτι, η διαδικασία εμπεριέχει, όπως είναι εύκολο να καταλάβει κανείς, αρκετές δυσκολίες. Από το να κουβαλήσεις τα χρώματα και όλον τον εξοπλισμό στο σημείο, να τον στήσεις και να καθαρίζεις τα πινέλα σου, μέχρι να σκαρφαλώνεις στη σκάλα και να την μετακινείς από εδώ και από εκεί. «Αν κάτι σου αρέσει πολύ, τα ξεπερνάς όλα αυτά».
Έργα της θα βρεις σε καφέ, μπαρ, εστιατόρια και ξενοδοχεία στου Ψυρρή, στην Αργυρούπολη, στη Γλυφάδα, στο Κολωνάκι, στη Νέα Ερυθραία και σε πολλές ακόμη περιοχές, αλλά και σε διάφορα κτίρια, ΚΑΦΑΟ και άλλες επιφάνειες στους δρόμους της Αθήνας.
Η χαρά και η αισιοδοξία για τη ζωή, μέσα από μια ζωγραφιά που θα δεις στο Κέντρο
Το χρώμα είναι κάτι που συνήθως μας φτιάχνει τη διάθεση. Όταν δημιουργεί, η Μελίνα νιώθει μια τεράστια χαρά και ουσιαστικά αυτό είναι που θέλει να μοιραστεί με τον υπόλοιπο κόσμο, είτε πρόκειται για κάποιο έργο το οποίο φτιάχνει για λογαριασμό ενός πελάτη κατόπιν παραγγελίας, είτε για τον εαυτό της. Τα έργα της είναι γεμάτα ζωντάνια, χρώμα και αποπνέουν θετικά συναισθήματα.
«Επιλέγω τέτοια χρώματα γιατί αυτά εκφράζουν το συναίσθημά μου. Σίγουρα δεν είμαι χαρούμενη όλη την ώρα. Όταν έχω μια δύσκολη μέρα, η αποστολή μου να βγάλω μια θετικότητα δυσκολεύει, αλλά με αυτό τον τρόπο προσπαθώ να φτιάξω τελικά και τη δική μου κακή μέρα. Τίποτα διαφορετικό δεν θα ταίριαζε στην προσωπικότητά μου. Έμπνευση αντλώ περισσότερο από τη φύση. Μου αρέσουν τα ζώα, τα φυτά, γι’ αυτό και πολλά έργα μου περιλαμβάνουν τέτοια».
Όσο για το πόσο διάστημα χρειάζεται ένα έργο για να ολοκληρωθεί; Στο μυαλό μου φαντάζει τεράστιο, έως και μήνα, αλλά η ίδια μου εξηγεί πως αυτό έχει να κάνει σίγουρα με το deadline που έχει από κάποιον πελάτη για να παραδώσει. Όταν όμως φτιάχνει ένα έργο εκτός δουλειάς, τότε μπορεί να το τελειώσει ακόμη και σε μια ή δυο μέρες. Στην περίπτωση συνεργασίας με κάποιο μαγαζί, υπάρχουν άλλες απαιτήσεις, περισσότερη λεπτομέρεια, οπότε χρειάζεται και περισσότερος χρόνος. Μπορεί να πάρει από πέντε μέρες μέχρι και δυο εβδομάδες.
Η ζωγραφική ως ικανότητα και τα όνειρα για δημιουργία εκτός συνόρων
Ένα μεγάλο της όνειρο, μετά από όσα έχει ήδη καταφέρει είναι να ζωγραφίσει και στο εξωτερικό. «Επειδή θεωρώ ότι ξεκίνησα αργά, στα 30 μου, ήθελα τον χρόνο μου για να το φτάσω εκεί που θέλω, εδώ, στην Ελλάδα. Τώρα νομίζω πως έφτασε η ώρα να το πάω και στο εξωτερικό», δεν διστάζει να μου πει.
Φτάνοντας στο τέλος της κουβέντας μας, δεν μπορώ παρά να μην θέσω το ίσως πιο τετριμμένο ερώτημα που ωστόσο θα ρωτάω πάντα, κρύβοντας βαθιά μέσα μου μια μικρή ελπίδα και για το τι μπορώ να κάνω και εγώ. Η ζωγραφική είναι τελικά έμφυτο ταλέντο ή ικανότητα που μπορείς να αποκτήσεις; «Γενικά θεωρώ πως είναι ικανότητα και όχι ταλέντο. Αν κάποιος το αγαπά πολύ, μπορεί να το κάνει. Είναι συναίσθημα, είναι τρόπος έκφρασης, επομένως όποιος έχει συναίσθημα μέσα του μπορεί να ζωγραφίσει και φυσικά χρειάζεται εξάσκηση». Κάπως έτσι, η κουβέντα ολοκληρώνεται με έναν τόνο αισιοδοξίας και πώς αλλιώς θα γινόταν άλλωστε, με συνομιλήτρια τη Melina Koan που ζει πια για να μοιράζεται τη χαρά της μαζί μας. Αρκεί να κάνουμε μια βόλτα στην Αθήνα.