Ο Βλάσης Μαρωνίτης δεν θέλει να αφήσει καμία πόρτα του μυαλού σου ξεκλείδωτη
Δεν αρκούν 10 χρόνια για να μάθεις τη νότια πλευρά της πόληςΟ συνιδρυτής της Key Books ζει στη Βούλα, εργάζεται στα Εξάρχεια και αναζητά σε όλον τον κόσμο συγγραφείς και βιβλία που θα σε βοηθήσουν να πλησιάσεις την ιδανική εκδοχή του εαυτού σου.
- 20/07/2023
- Κείμενο: Αντώνης Τζαβάρας
- Φωτογραφίες: Κατερίνα Καπετάνη
Ο τρόπος με τον οποίο κύλησαν τα δέκα τελευταία χρόνια για τον Βλάση Μαρωνίτη θα μπορούσε να αποτελέσει υλικό για ένα πολύ εμπνευστικό μυθιστόρημα. Στο οπισθόφυλλο της έκδοσης θα έγραφε περίπου τα εξής:
Είμαστε στο καλοκαίρι του 2012, στην καρδιά της οικονομικής κρίσης που έπληξε την Ελλάδα και τους Έλληνες. Ο Βλάσης έχει μόλις γίνει πατέρας τριδύμων κι έχει μόλις μάθει ότι το περιοδικό στο οποίο εργαζόταν τα τελευταία χρόνια ανέστειλε την έκδοσή του, στο πλαίσιο άγριων ομιλικών περικοπών. Αντί να ξεκινήσει τα τηλέφωνα και να αναζητήσει δουλειά σε κάποιο από τα «μαγαζιά» του Τύπου που λειτουργούσαν ακόμα, αποφάσισε να κάνει ένα κανονικό, καθολικό, λυτρωτικό νέο ξεκίνημα. Συναντήθηκε με τον Βασίλη (Βαρδάκα), φίλο από τα περιοδικά που επίσης είχε μόλις χάσει τη δουλειά του και συμφώνησαν να ξεκλειδώσουν μαζί την πόρτα του γοητευτικού αλλά απρόβλεπτου μέλλοντος που βρισκόταν μπροστά τους.
Λίγους μήνες αργότερα, θα γεννιόταν η Key Books. Ένας εκδοτικός οίκος που από την πρώτη στιγμή απευθύνθηκε σε ανθρώπους με ανοιχτά μυαλά και σε αναγνώστες που δεν διαβάζουν λογοτεχνία.
«Δεν θα διστάσω να πω ότι για μας αυτή ήταν μια υπέροχη δεκαετία, γεμάτη μαθήματα και δράση, με ωραίες και δύσκολες στιγμές. Η κρίση αποδείχθηκε σπουδαίο σχολείο. Μας υποχρέωσε να ξεκινήσουμε με πολύ προσεκτικά βήματα, να επενδύσουμε πολλή προσωπική εργασία και να πιστέψουμε ακόμα πιο δυνατά στο όραμα που μας κρατούσε ζωντανούς τις δύσκολες στιγμές».
«Πήραμε τη στρατηγική απόφαση να ανοίξουμε ως εκδοτική εταιρεία μια βεντάλια με θεματικές όπως η προσωπική ανάπτυξη, η ψυχολογία, οι βιογραφίες, τα business books. Κατηγορίες, δηλαδή, που δεν ήταν διαδεδομένες στην ελληνική αγορά. Οδηγηθήκαμε σ’ αυτήν την απόφαση από τις δικές μας προσωπικές ανησυχίες και τα δικά μας προσωπικά διαβάσματα, θεωρώντας ότι δεν είμαστε οι μόνοι που έχουμε ανάγκη τέτοια βιβλία. Πιστεύαμε πάντα ότι αντιπροσωπεύουμε ένα κοινό που είναι αρκετό για να κάνει το εγχείρημά μας βιώσιμο. Υπήρχαν αναγνώστες που μοιράζονταν τις ίδιες ανησυχίες και αναζητούσαν τους ίδιους τίτλους που ψάχναμε κι εμείς στη διεθνή αγορά των βιβλίων. Και βέβαια, ας μην ξεχνάμε και την κοινωνική και οικονομική κατάσταση που επικρατούσε λόγω της κρίσης. Ήταν μια σκληρή συνθήκη που έκανε πιο επιτακτική από ποτέ την ανάγκη ύπαρξης αυτών των βιβλίων».
Η στρατηγική της Key Books δικαιώθηκε. Τα βιβλία προσωπικής ανάπτυξης καταλαμβάνουν σήμερα περίοπτη θέση στα μεγάλα και μικρά βιβλιοπωλεία και οι πωλήσεις τους αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό ποσοστό της εγχώριας εκδοτικής αγοράς. Και γενικά, το non fiction στο οποίο πίστεψε τόσο πολύ ο Βλάσης Μαρωνίτης, αποκτά διαρκώς ολοένα και μεγαλύτερη δυναμική.
Στο κλείσιμο αυτής της πρώτης δεκαετίας, λοιπόν, ο απολογισμός είναι θετικός. Πώς, όμως, σχεδιάζει να πορευτεί από εδώ και πέρα μια εταιρεία που έχει ως γενεσιουργό της αίτιο και ως υπαρξιακή στόχευση τη διαρκή βελτίωση και το άνοιγμα σε νέα πεδία; Ποια είναι η επόμενη κατηγορία την οποία θα επιδιώξει να φέρει στο επίκεντρο της προσοχής του αναγνωστικού κοινού;
«Μια κατηγορία βιβλίων στην οποία θέλουμε ν’ αφήσουμε το δικό μας αποτύπωμα, με τις επιλογές των τίτλων που θα κάνουμε, είναι τα παιδικά βιβλία. Έχουμε ήδη εκδώσει κάποιους τίτλους για παιδιά, αλλά θέλουμε να εντείνουμε τη δυναμική μας στον χώρο των παιδικών εκδόσεων. Το βιβλίο του Θόδωρου Παπακώστα “Παιδιά, χωράει όλη η αρχαιότητα στο ασανσέρ;” που είναι μια προσαρμογή του βιβλίου των ενηλίκων σε παιδιά για ηλικίες από οκτώ χρόνων και πάνω, είναι πολύ αντιπροσωπευτικό του νέου οράματος».
«Θέλουμε να προσφέρουμε και στα παιδιά βιβλία που έχουν την ποιότητα και το περιεχόμενο που θεωρούμε ότι θα τα βοηθήσει να αγαπήσουν το διάβασμα. Να εκδώσουμε τίτλους που θα κάνουν τα παιδιά αναγνώστες. Να τα φέρουμε κοντά σε βιβλία που θα ανοίξουν τους πνευματικούς τους ορίζοντες και θα επεκτείνουν τους κύκλους των ενδιαφερόντων τους. Και να τα ωθήσουμε να ξεκολλήσουν λίγο από τις οθόνες και να αγαπήσουν τα βιβλία, γιατί αντιπροσωπεύουν έναν υπέροχο κόσμο που όσο πιο νωρίς μπούν σ’ αυτόν τόσο περισσότερα έχουν να ωφεληθούν.
Ως επιχειρηματίας στην εποχή της οικονομικής κρίσης και ως εκδότης στην εποχή της ψηφιακής κυριαρχίας, ο Βλάσης Μαρωνίτης έχει μάθει να παραμένει ψύχραιμος απέναντι σε υπαρκτές ή διαφαινόμενες κρίσεις και να διατηρεί την αισιοδοξία του. Είναι μια στάση ζωής που ίσως πλέον ανατροφοδοτείται και από τα βιβλία που επιλέγει να εκδώσει.
Αγαπάει το διάβασμα, αγαπάει το βιβλίο σε όλες του τις εκδοχές και πιστεύει στην ανθεκτικότητά του. Αναγνωρίζει, όμως, ότι τα επόμενα δέκα χρόνια οι εκδότες, οι συγγραφείς, οι αναγνώστες και συνολικά ο κόσμος του βιβλίου, θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια νέα πραγματικότητα που μόλις τώρα αναδύεται. Δεν είναι αναγκαστικά απειλητική ούτε εκ των προτέρων ευεργετική. Είναι, όμως, κάτι εντελώς καινούργιο. Μια πρωτόγνωρη, ανεξερεύνητη και απρόβλεπτη συνθήκη που θα μπορούσε ίσως να αποτελέσει υλικό για ένα ακόμα μυθιστόρημα, αυτή τη φορά επιστημονικής φαντασίας.
«Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον με ασφάλεια και ακρίβεια, ούτε καν το κοντινό. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι στον εκδοτικό κόσμο αυτήν τη στιγμή το ζήτημα που κυριαρχεί είναι το περιβόητο Artificial Intelligence (AI). Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα πάρα πολύ σοβαρό θέμα για το οποίο όλοι έχουμε μόνο ερωτήσεις και κανείς δεν είναι ακόμα σε θέση να δώσει απαντήσεις».
«Είναι για όλους μας μια προοπτική γοητευτική και τρομακτική ταυτόχρονα. Αν σκεφτούμε ότι ακόμα και στο στάδιο που βρίσκεται σήμερα η AI μπορεί να δημιουργήσει περιεχόμενο το οποίο πολύ εύκολα μπορούμε να πιστέψουμε ότι έχει παραχθεί από ανθρώπινο εγκέφαλο, η εξέλιξή της είναι κάτι που εύλογα προκαλεί ανησυχία στον εκδοτικό χώρο αλλά και στις Τέχνες και σε όλες τις πνευματικές βιομηχανίες. Σε κάθε περίπτωση, είναι ένα ζήτημα για το οποίο απαιτείται ένα ρυθμιστικό νομικό πλαίσιο – ξεφεύγει από τη δικαιοδοσία των εκδοτών, των δημιουργών και όλων όσοι εμπλέκονται σε δημιουργικές διαδικασίες. Χρειάζεται ίσως και παρέμβαση των κρατών, προκειμένου το πλαίσιο να εφαρμοστεί και να παραμείνει λειτουργικό, ώστε να μη βρεθούμε αντιμέτωποι με δυστοπικές καταστάσεις».