Πολυζώης Μπαμπούρας: Ένας πολυμήχανος δάσκαλος και τα «Σαΐνια» του
Ένας δάσκαλος αλλιώτικος από τους άλλους. Ένας δάσκαλος που επέλεξε έναν τρόπο διδασκαλίας πολύ διαφορετικό από αυτόν που έχουμε συνηθίσει να συναντάμε στις σχολικές αίθουσες. Ο Πολυζώης Μπαμπούρας διδάσκει φέτος στην έκτη δημοτικού του 11ου Δημοτικού Παλαιού Φαλήρου και οι μαθητές του, ή καλύτερα τα Σαΐνια του, τον έχουν σαν τον δικό τους ήρωα. Ας μάθουμε γιατί.
- 19/05/2022
- Κείμενο: Άννυ Τζαβέλλα
- Φωτογραφίες: Νίκος Μυλωνάς
Ο Πολυζώης Μπαμπούρας, με καταγωγή από την Αλεξανδρούπολη, βρέθηκε στην καρέκλα του δασκάλου του 11ου δημοτικού Παλαιού Φαλήρου το 2010. Τότε, προσπάθησε να υιοθετήσει έναν πρωτοποριακό τρόπο διδασκαλίας που περιελάμβανε tablet κατά τη διάρκεια του μαθήματος, διαδραστικούς πίνακες αλλά και τη δημιουργία μιας ιστοσελίδας, στην οποία οι μαθητές του θα μπορούν να έχουν πρόσβαση, να ανεβάζουν τις εργασίες τους και να πραγματοποιούν πολλές δραστηριότητες που ειδάλλως μπορεί να μην είχαν την ευκαιρία να κάνουν (κάτι αρκετά πρωτοποριακό για τη συγκεκριμένη χρονιά). Η σελίδα ονομάστηκε «Τα Σαΐνια» και σήμερα μετρά περισσότερα από δέκα χρόνια λειτουργίας.
Κάθε χρόνο, μία (τυχερή) τάξη της έκτης ή της πέμπτης δημοτικού τον έχει για δάσκαλο και έτσι, το μάθημα πια αλλάζει εντελώς μορφή. Το διαδίκτυο γίνεται μέρος της καθημερινότητας των μαθητών στο σχολείο, κάνοντας την ώρα να περνάει πιο γρήγορα και δημιουργικά. Θα με ρωτήσεις, πώς γίνεται αυτό; Πάμε να μάθουμε λίγο καλύτερα!
Πώς βρεθήκατε στο 11ο δημοτικό Παλαιού Φαλήρου;
Είμαι δάσκαλος από το 1985. Φέτος, συμπληρώνω 37 χρόνια στον χώρο της διδασκαλίας. Στην αρχή, εργαζόμουν και κατοικούσα στη βόρεια Ελλάδα, μέχρι που το 1999 εκλέχθηκα στη Διδασκαλική Ομοσπονδία και ήρθα στην Αθήνα. Στην Ομοσπονδία έμεινα για δέκα χρόνια, όμως το 2010 ένιωσα την επιθυμία να επιστρέψω στις σχολικές αίθουσες. Τότε διορίστηκα στο 11ο δημοτικό σχολείο Παλαιού Φαλήρου.
Η ιδέα να εντάξετε την τεχνολογία στο μάθημα πώς προέκυψε;
Όπως σας είπα, στη Διδασκαλική Ομοσπονδία έμεινα για δέκα χρόνια, οπότε είχα την ευκαιρία να πάρω μέρος σε αρκετά συνέδρια εκπαιδευτικών στο εξωτερικό. Εκεί μπόρεσα να δω πώς δουλεύουν και πώς λειτουργούν οι συνάδελφοι καθηγητές. Έτσι, όταν ήρθα στο 11ο δημοτικό του Φαλήρου, αποφάσισα να ξεκινήσω κάτι καινούριο. Δημιούργησα την ιστοσελίδα «Τα Σαΐνια» και γενικότερα επέλεξα έναν κάπως διαφορετικό τρόπο διδασκαλίας, στην προσπάθειά μου να εντάξω όσο πιο ομαλά γίνεται την τεχνολογία στο μάθημα. Αυτό ήταν κάτι πολύ ενθουσιώδες για μένα, αλλά και για τους γονείς της τάξης που είχα στην αρχή, οι οποίοι με στήριξαν πολύ. Είχα παράλληλα και την τύχη να έχουμε τότε μια εξαίρετη Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων, η οποία ήταν δίπλα μου σε οτιδήποτε χρειάστηκα.
Ποιό ήταν το όραμα πίσω από αυτήν την ιδέα;
Η αλήθεια είναι πως, από τα χρόνια που εργαζόμουν ως δάσκαλος στην Κομοτηνή, είχα παρατηρήσει πως στο σχολείο εκεί υπήρχαν τρεις υπολογιστές. Σύντομα διαπίστωσα, λοιπόν, ότι το μέλλον της εκπαίδευσης περνάει και από εκεί. Έπειτα, παρακολουθώντας τη δουλειά των συναδέλφων δασκάλων του εξωτερικού, αποφάσισα να υιοθετήσω νέες μεθόδους, που θα δρουν πιο αποτελεσματικά στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ανέκαθεν ήθελα τα παιδιά να ευχαριστιούνται το μάθημα. Ήθελα όμως να τα βάζω και στη διαδικασία να σκέφτονται, όχι μόνο να πράττουν μηχανικά. Κάπως έτσι, η ιστοσελίδα μας δημιουργήθηκε το 2011 και μετρά περισσότερο από μία δεκαετία. Στόχος μου, ωστόσο, παραμένει ακόμη να την ανανεώνουμε και να την επικαιροποιούμε. Θέλω συνεχώς να υπάρχει καινούργιο υλικό για τους μαθητές μου.
Εξηγήστε μας λίγο πώς λειτουργεί η σελίδα. Τι μπορεί να κάνει ένας μαθητής μέσω αυτής;
Αρχικά, μέσω της ιστοσελίδας τα παιδιά κάνουν τις εργασίες τους, πολλές φορές τις παρουσιάζουν, έχουν μάθει να κάνουν κριτική και να χειροκροτούν τους συμμαθητές τους. Αυτές τις στιγμές πραγματικά τις χαίρομαι πολύ. Έπειτα, υπάρχουν ορισμένες διαδραστικές ασκήσεις, οι οποίες γίνονται στο περιβάλλον moodle. Στο site μας υπάρχουν ακόμη φωτογραφίες, βίντεο, αφιερώματα, ραδιοφωνικές εκπομπές, σχολική εφημερίδα και προηγούμενες εργασίες των μαθητών, πολλά από τα οποία μπορεί να μπει και να δει ή να παρακολουθήσει ένας διαδικτυακός επισκέπτης. Όλα όσα θα δείτε εκεί είναι δικό τους κατόρθωμα. Φυσικά, την ιστοσελίδα τη χρησιμοποιούμε και κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Έχουμε διαδραστικό πίνακα, ενώ έχουμε αγοράσει και tablet για κάθε θρανίο, ώστε με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά να εισάγονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στη νέα εποχή.
Η ιστοσελίδα χρησιμοποιείται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια του μαθήματος ή και στο σπίτι;
Επειδή δεν μπορούσα να έχω την απαίτηση από τους γονείς να έχουν υπολογιστές στο σπίτι ή να επιβάλλω στα παιδιά με τις ώρες να είναι μπροστά σε μία οθόνη, η ιστοσελίδα χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Στο τέλος της ημέρας, φροντίζω να μοιράζω και φωτοτυπίες στους μαθητές, που περιλαμβάνουν όλα όσα κάναμε στην τάξη, προκειμένου να διαβάσουν και στο σπίτι. Να τονίσω, βέβαια, ότι τα παιδιά γράφουν κανονικά και εργασίες στο τετράδιό τους. Δεν έχουμε φύγει εντελώς από αυτή τη λογική, γιατί είμαστε ακόμη στο δημοτικό και χρειάζεται. Σκεφτείτε, όμως, κάθε φορά που μπαίνω στην τάξη στις 8:15, πέρα από το γεγονός ότι μου έχουν ήδη ανοιχτό τον δικό μου υπολογιστή, έχουν όλοι τους τα tablet ανοιχτά και έτοιμα για να ξεκινήσει το μάθημα. Το θέμα, λοιπόν, είναι να τους αρέσει το μάθημα. Πρέπει κι εσύ βέβαια να διαφοροποιείσαι, να κάνεις καινούργια πράγματα συνέχεια. Το προσπαθώ όσο γίνεται.
Τι έχει προσφέρει στους μαθητές αυτός ο τρόπος διδασκαλίας;
Το βασικότερο είναι ότι αναδεικνύονται ταλέντα, τα οποία ίσως δεν θα αποκαλύπτονταν διαφορετικά. Δηλαδή, μέχρι πριν από δύο μήνες είχαμε και web radio στην ιστοσελίδα μας, όπου τα παιδιά δημιουργούσαν μόνα τους τις εκπομπές και τους άρεσε πολύ όλη αυτή η διαδικασία. Υπήρχαν, λοιπόν, παιδιά που ήταν πολύ καλοί ραδιοφωνικοί παραγωγοί. Κάνανε ό,τι κάνανε με κέφι! Παράλληλα, υπάρχουν μαθητές, οι οποίοι ασχολούνταν με το drone της τάξης. Στοχεύουμε, μάλιστα, στο προσεχές διάστημα να βγούμε εκτός σχολείου και να τραβήξουμε με το drone τις γειτονιές του Φαλήρου. Υπάρχει φυσικά και ο σχολικός κήπος μας, με τον οποίο μου αρέσει να ασχολούμαστε γιατί ερχόμαστε πιο κοντά στη φύση. Τους αρέσει πολύ να πηγαίνουν να ασχολούνται με τα χώματα, να ποτίζουν τα φυτά τους. Πιστεύω βγαίνουν φοβερά ενδιαφέροντα!
Φοβηθήκατε ποτέ ότι η μέθοδός σας δεν θα ήταν αποτελεσματική; Ότι μπορεί μέσω του διαδικτύου τα παιδιά να «ξεφύγουν»;
Πιστεύω πραγματικά ότι το μέλλον το διαμορφώνουμε εμείς. Αν δεν θέλουμε να γίνουμε εμείς και τα παιδιά μας απλά μέλη του Facebook, του Instagram και του Twitter, πρέπει να τους μάθουμε ακριβώς τι είναι αυτά, πώς να αποφεύγουν τις κακοτοπιές και πώς να χρησιμοποιούν προς όφελός τους το διαδίκτυο. Είναι μια αστείρευτη πηγή γνώσεων, αρκεί να ξέρει κανείς να το χρησιμοποιήσει σωστά. Είμαι περήφανος που έχουμε φτάσει σε αυτό το σημείο σήμερα.
Τα παιδιά δείχνουν ενδιαφέρον για αυτόν τον τρόπο διδασκαλίας;
Σκεφτείτε τα παιδιά που είχα το 2011, όταν πρωτοξεκίνησα με την ιστοσελίδα, το αγαπούσαν ακόμη περισσότερο, γιατί ήταν κάτι καινούργιο. Σήμερα, επειδή έτσι κι αλλιώς ζούνε σε ένα τέτοιο περιβάλλον, απλά τους κάνει εντύπωση το γεγονός ότι ανταποκρίνεται στα θέλω τους. Το να χρησιμοποιείς άλλωστε tablet και Internet κατά τη διάρκεια του μαθήματος δεν είναι τόσο συνηθισμένο!
Έχουν υπάρξει αντιδράσεις από τους γονείς;
Υπήρχαν ορισμένες αντιδράσεις από τους γονείς, καθώς ήθελαν τον παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας και μάθησης. Βέβαια, οι γονείς που αντιδρούσαν ήταν κυρίως αυτοί που μπορεί να μη γνώριζαν επακριβώς τι σημαίνει διαδίκτυο και πόσα είναι τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει. Σε γενικές γραμμές πάντως, υποστηρίζουν την όλη προσπάθεια. Αλλά ήταν τα παιδιά εκείνα που αντιλαμβάνονταν ότι, με αυτόν τον τρόπο, φαινόντουσαν όλα πιο εύκολα και ενδιαφέροντα.
Υπάρχει κάποιο πρότζεκτ όλα αυτά τα χρόνια που να έχετε ξεχωρίσει;
Όλα όσα κάνουμε μέσω της ιστοσελίδας μας αποσκοπούν στην εξέλιξη και την ομαλή πορεία του μαθητή στο σχολείο. Οπότε το κάθε ένα είναι ξεχωριστό. Θα σας δώσω όμως μερικά πραδείγματα. Πέρυσι κάναμε ένα αφιέρωμα για τα 200 χρόνια από το 1821. Ήταν ένα πρόγραμμα που το φτιάξαμε ενώ ήμασταν κλειστά λόγω κορονοϊού. Το υλικό το βρήκαν μόνα τους τα παιδιά και έπειτα έκαναν μια παρουσίαση, παρουσία των γονιών τους, με Webex. Ήταν συναρπαστικό το πόσο πολύ τους ενδιέφερε όλο αυτό και με πόση δουλειά κατάφεραν να το ολοκληρώσουν. Υπάρχει ακόμη το αφιέρωμα στον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο ή το αφιέρωμα στη Μεγάλη Εβδομάδα, που πάλι οι μαθητές έκαναν κάτι αντίστοιχο. Είχαμε και άλλο ένα που λεγόταν «Το κλίμα αλλάζει», στο οποίο ασχοληθήκαμε σε βάθος με την Κλιματική Αλλαγή και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να βοηθήσουμε. Η αναζήτηση γινόταν πάντα από τα παιδιά, με τη δική μου βοήθεια και καθοδήγηση. Ξεκινούσε συνήθως μια κουβέντα στην τάξη και μετά άρχιζε η αναζήτηση. Είναι μια πολύ ωραία διαδικασία για όλους και τότε είναι που βλέπω ότι επιτυγχάνω τον στόχο μου: βλέπω τα παιδιά να αγαπούν πραγματικά το μάθημα και να εμπνέονται.