Κουκίδα: Το ιστορικό βιβλιοπωλείο της Νέας Σμύρνης
Επισκεφτήκαμε το ιστορικό βιβλιοπωλείο που μετρά 40 χρόνια ζωής και ανένηψε στα μάτια μας η έννοια της γειτονιάς.
- 17/04/2018
- Κείμενο: Μιχάλης Προβατάς
H Κουκίδα φέτος συμπληρώνει 40 χρόνια ζωής. Οι τωρινοί ιδιοκτήτες, Στέλλα Γερομήτσου και Γιάννης Τζάνος, είναι ζευγάρι στη δουλειά αλλά και στη ζώη και ανέλαβαν τη λειτουργία του χώρου το 2013. Αποτελούν τον τέταρτο κύκλο ιδιοκτητών. Είναι ένα ιστορικό μαγαζί και οι ίδιοι σέβονται την ιστορία του, τον σταθερό κόσμο του και την προσωπικότητα του. Εδώ έρχονται άνθρωποι από όλα τα γύρω προάστια: Καλλιθέα, Άλιμος, Πάλαιο Φάληρο, Αγ.Δημήτριος οι οποίοι δείχνουν με αυτό τον τρόπο να στηρίζουν τον συγκεκριμένο χώρο αντί για κάποιο μεγάλη, απρόσωπη αλυσίδα βιβλιοπωλείων.
Η Στέλλα μας λέει: “Την περίοδο που μας έγινε η πρόταση για την Κουκίδα, προσωπικά ήθελα να φύγουμε από την Αθήνα. Είχα ψιλοκουραστεί και ήθελα να κάνουμε πράγματα εκτός. Αλλά ο Γιάννης το ήθελε πολύ και του έκανα το χατήρι. Ήρθαμε εδώ επειδή ήταν και το αντικείμενο που μας αφορά πάρα πολύ. Η ζωή μας όλη είναι πάνω στο βιβλίο και μέσα από το βιβλίο και σκεφτήκαμε ας κάνουμε την προσπάθεια μας. Αυτό το μαγαζί είχε είχε εκτοξευτεί ένα διάστημα, τα πρώτα χρονιά λειτουργίας του. Ο κόσμος μας λέει ότι θυμάται στις γιορτές η ουρά να φτάνει μέχρι απέναντι, έξω από το μαγαζί. Αλλά μετά έγινε μία καμπύλη. Ο ανθρώπος που το είχε τελευταίος είχε και άλλο ένα βιβλιοπωλείο στο κέντρο και δεν μπορούσε να κρατήσει και τα δύο. Προτίμησε να κρατήσει του κέντρου γιατί το είχε φτιάξει και ο ίδιος και έτσι το πήραμε εμείς. Αμέσως καταλάβαμε πως υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων που υποστηρίζει το βιβλιοπωλείο, αυτή είναι η αλήθεια.”
Αν και οι ίδιοι δεν είναι κάτοικοι Νοτίων, τα έχουν αγαπήσει με όλο τους το είναι και δεν θα άλλαζαν με τίποτα την καθημερινότητα τους στη Νέα Σμύρνη.
“Νιώθουμε πολύ καλά εδώ. Η Νέα Σμύρνη είναι μία πάρα πολύ καλή περιοχή, θεωρούμε πως έχει ένα επίπεδο κόσμου πολύ αξιόλογο. Δυστυχώς, δε μένουμε εδώ, μένουμε Αγία Παρασκεύη. Για αυτό ανοίγουμε αργά το πρωί αλλά τις περισσότερες φορές, μένουμε ανοιχτοί μέχρι τα μεσάνυχτα. Αφού κάποιες φορές που έχουμε υποχρεώσεις το βράδυ και ανοίγουμε νωρίτερα, περνάει ο κόσμος και μας λέει “α, ανοίξατε τόσο νωρίς σήμερα;” Ξέρεις ενώ είναι εννέα η ώρα. Γιατί μας έχουν συνηθίσει να ανοίγουμε δέκα με δέκα και μισή. Όταν περνάνε από εδώ έντεκα ή δώδεκα η ώρα το βράδυ και μας βλέπουν ανοιχτά, δεν έχουν καμία έκπληξη αλλά αν ανοίξουμε πρωί, δε μπορούν να το διαχειριστούν. Είναι όλοι πολύ γλυκοί άνθρωποι. Μας φροντίζουν, μας φέρνουν φαγάκι σε τάπερ, σοκολάτες αλλά και εμείς έχουμε προσωπική σχέση μαζί τους. Κανέναν δεν αντιμετωπίζουμε σαν ‘πελάτη’ είναι πολύ πιο ουσιαστική και βαθιά η μεταξύ μας σχέση.”
Η μαγιά της Κουκίδας είναι οι άνθρωποι της
Ένα από τα πράγματα που καταλάβαινεις από τα πρώτα λεπτά που βρίσκεσαι στον χώρο είναι πως ο κόσμος που έρχεται εδώ νιώθει σα να είναι στο σπίτι του. Η Κουκίδα είναι μία σταθερά στη ζωή τους, σε έναν κόσμο που διαρκώς μεταβάλλεται, εκείνοι γνωρίζουν ότι έχουν πάντα εδώ αυτό το πνευματικό καταφύγιο.
“Ο κόσμος χάρηκε πάρα πολύ όταν συνηδειτοποίησε ότι δεν θα κλείσει η Κουκίδα. Δε μπορείτε να φανταστείτε αντιδράσεις. Όταν ξεκινήσαμε να κάνουμε μία πρώτη ανακαίνιση, είχε αδειάσει από τα πάντα ο χώρος και είχαμε βάλει στη βιτρίνα δύο λευκά χαρτιά που έγραφαν ότι κάνουμε ανακαίνιση. Ε, αυτό ήταν. Πολλοί άνθρωποι έπαθαν ένα είδος πανικού. Δεν στεκόντουσαν καν να διαβάσουν το κείμενο, βλέποντας το μαγαζί έτσι, όλοι σκεφτόντουσαν ‘κλείνει’ και ενώ εμείς δουλεύαμε, έμπαιναν συνεχώς κεφάλια μέσα και μας ρώταγαν με την αγωνία ζωγραφισμένη στα πρόσωπα του ‘κλείνετε;’ και απαντούσαμε όχι ανακαίνιση κάνουμε, θα ξαναλειτουργήσει. Θέλουν πολύ να το υποστηρίξουν. Υπάρχει κόσμος που το θυμάται από όταν άνοιξε πριν 40 χρόνια δηλαδή, εδώ έρχονται μαμάδες με τα παιδάκια τους -και μεγαλύτερα παιδιά για την ακρίβεια, όχι μωρά- οι οποίες μαμάδες ερχόντουσαν με τις δικές τους μαμάδες, όταν ήταν παιδιά και αγόραζαν βιβλία από εδώ. Έρχονται και άνθρωποι που πλέον ζουν στο εξωτερικό και όταν επισκέπτονται την Ελλάδα, πχ το καλόκαιρι σε διακοπές, πάντα θα περάσουν από εδώ, θα πουν ένα γεια, θα ενδιαφερθούν για το πως είμαστε. Αυτή είναι η περιουσία της Κουκίδας. “
Τα σχέδια για το μέλλον
Η Κουκίδα δεν επαναπαύεται στον ιστορικό χαρακτήρα της αλλά προσπαθεί διαρκώς να ανανεώνεται και να εξελίσσεται. Πλέον, παρέχουν και κάποιες εξειδικευμένες υπηρεσίες. Η Στέλλα κάθεται και ψάχνει σε όλη την Ελλάδα για βιβλία που είναι εξαντλημένα, τα φέρνει στην Αθήνα και έτσι μπορεί να τα βρει κάποιος μόνο στο συγκεκριμένο βιβλιοπωλείο. Έχει φτιάξει ένα δίκτυο ανθρώπων που τη βοηθούν και έτσι υπάρχει μεγάλο ποσοστό σε εξαντλημένα. Ο Γιάννης παράγει χειροποίητες δημιουργίες, καλλιτεχνικής φύσης. Ζωγραφίζει κάρτες, πέτρες αλλά και σακούλες για δώρο χωρίς να τις χρεώνει.
“Εκείνο που έχουμε πετύχει είναι να διατηρήσουμε το καλό όνομα του μαγαζιού και να το επαύξησουμε και πως έχουμε καταφέρει να κρατηθούμε στα πόδια μας. Μερικές φορές αναπνέοντας με καλαμάκι αλλά δε γίνεται αλλιώς είναι η εποχή τέτοια. Από την άλλη, εμείς έχουμε μία μικρή άνοδο κάθε χρόνο αλλά η άνοδος των υποχρεώσεων είναι μεγαλύτερη οπότε πάλι είμαστε σχετικά στα ίδια ή και μείον. Δε μας πτοεί τίποτα όμως.”
Το αεικίνητο ζευγάρι δεν σκοπεύει να αποσυρθεί για κανένα λόγο το προσεχές διάστημα. Το βασικό μελλοντικό τους σχέδιο είναι πως θέλουν να κάνουν μία ακόμα μεγάλη ανακαίνιση. Όπως λένε “Είναι πολύ βασικό γιατί θα είναι ριζική η αλλαγή. Το βιβλίο θα κυριαρχεί και το ξύλο όπως τώρα, όμως, θα μεγαλώσει πολύ το μαγαζί. Θα φαίνεται αλλά και λειτουργικά θα είναι, διπλάσιο. Οπότε, θα μπορούμε να κάνουμε και παρουσιάσεις που το θέλουμε πάρα πολύ και ελπίζω να έχει βρει και ο Γιάννης το προσωπικό του τρόπο να οργανωθεί καλλιτεχνικά και να δουλέυει λίγο παραπάνω το χειροποίητο, σε διάφορες μορφές. Σελιδοδείκτες, κούπες για καφέ και στιλό. Σχέδια υπάρχουν πολλά. Το σημαντικό που σκεφτόμαστε είναι άλλο. Πολλοί λίγοι άνθρωποι έχουν την τύχη να κάνουν μέχρι το τέλος της ζωής τους αυτό που πραγματικά θα θέλανε και εμείς το καταφέραμε.”