Το «Ζαχαρογαλακτοπωλείον η Αμφιθέα» είναι η ζωντανή ιστορία του Παλαιού Φαλήρου
Ένα μαγαζί βγαλμένο από άλλη εποχή επιβιώνει στο Παλαιό Φάληρο εδώ και 60 χρόνια: Περάσαμε ένα απόγευμα στο γαλακτοπωλείο της οικογένειας Ανδρίτσου, το οποίο υπάρχει στην περιοχή από τη δεκαετία του 1960.
- 02/11/2021
Η ώρα είναι περίπου 7 το απόγευμα και η κίνηση στον κόμβο της Ζησιμοπούλου με την Αγίων Αναργύρων στο Παλαιό Φάληρο είναι αδιάκοπη. Η σύντομη μπόρα έχει σταματήσει και το μόνο που έχει αφήσει πίσω της είναι τα βρεγμένα πεζοδρόμια, τα οποία δεν έχουν προλάβει να στεγνώσουν. Βαδίζοντας πάνω στη μικρή πλατεία με τα παγκάκια, τα φυτά και την προτομή του Σωτήρη Περάκη, ενός ταλαντούχου νεαρού ποιητή ο οποίος μεγάλωσε στη γειτονιά και έφυγε άδοξα το 2005 σε ηλικία μόλις 31 ετών, το μάτι μας πέφτει πάνω σ’ ένα μαγαζί που δεν μοιάζει μ’ όλα τ’ άλλα της περιοχής.
Έχει μεγάλες τζαμαρίες, λευκές πλαστικές καρέκλες και ψηλά μια παλιά φωτιζόμενη ταμπέλα η οποία γράφει «Ζαχαρογαλακτοπωλείον η Αμφιθέα». Στην πόρτα στέκεται η κ. Αικατερίνη (Κατερίνη, όπως τη φωνάζουν όλοι), η οποία βρίσκεται κάθε βράδυ στο μαγαζί από μικρό κορίτσι.
Το γαλακτοπωλείο αυτό είναι η ζωντανή ιστορία της περιοχής. «Το μαγαζί υπάρχει από τη δεκαετία του ‘60. Τότε που τα έλεγαν ακόμη Έβγες» σημειώνει ο γιος της, ο οποίος κρατά ακόμη την οικογενειακή επιχείρηση. Το σπίτι τους βρίσκεται στον πάνω όροφο και, όπως εξηγεί ο ίδιος, η περιοχή σήμερα δεν έχει καμιά σχέση με την εποχή που άνοιξε το κατάστημα. «Τότε όλα τριγύρω μας ήταν κήποι και μποστάνια. Όχι σαν σήμερα που τα έχουν χτίσει όλα».
Η Αμφιθέα είναι από τις μεγαλύτερες σε έκταση γειτονιές του Παλαιού Φαλήρου. Εκτείνεται από την οδό Αχιλλέως μέχρι τη Λεωφόρο Συγγρού και από την οδό Συνταγματάρχου Ζησιμοπούλου μέχρι την οδό Παμφυλίας, ενώ ονομάστηκε έτσι μάλλον λόγω της θέας που αντικρίζει κανείς καθώς από κει μπορείς να δεις το λεκανοπέδιο της Αττικής σε όλο του το πλάτος.
Δεν ήταν, όμως, έτσι πάντα το όνομά της γειτονιάς. Σύμφωνα με τις διηγήσεις των ντόπιων, η σημερινή Αμφιθέα, κατά την περίοδο μεταξύ 1930 και 1960, λεγόταν Βουρλοπόταμος, εξαιτίας του ομώνυμου ρέματος που διέσχιζε τη γειτονιά. Το ρυάκι περνούσε από την οδό Τυρταίου – Γοργοποτάμου, τη Λεωφόρο Αμφιθέας και Αγίας Κυριακής και εξέβαλλε στο Δέλτα Φαλήρου. Σήμερα, ωστόσο, το ρέμα δεν υπάρχει στην παλαιά του μορφή, καθώς πάνω σ’ αυτό χτίστηκαν πολυκατοικίες, αλλά συνεχίζει να ρέει υπογείως.
Περνώντας την πόρτα του γαλακτοπωλείου «Αμφιθέα» είναι λες και μεταφέρεσαι σε μια άλλη εποχή. Οι πάγκοι, οι ξύλινες καρέκλες, οι οποίες τρίζουν βοερά εάν καθίσεις πάνω τους, τα γυαλικά, οι καθρέφτες που περικυκλώνουν το μαγαζί, ο παλιός πίνακας που αναγράφει τα καλούδια του σε τιμές δραχμής είναι εκεί από την πρώτη μέρα. Είναι λες και ο χρόνος δεν τα έχει αγγίξει.
Το μάτι μας, όμως, πέφτει στον πάγκο, πάνω στον οποίο υπάρχουν μερικά τρόπαια που φεγγοβολάνε. Όπως μας εξηγεί η κυρία Κατερίνη, τα κύπελλα αυτά ανήκουν σε μια ερασιτεχνική ποδοσφαιρική ομάδα η οποία έπαιζε κάποτε στα τοπικά του Παλαιού Φαλήρου. Το όνομα αυτής: Δόξα Αμφιθέας.
Οι ποδοσφαιριστές της ομάδας ήταν μόνιμοι θαμώνες του μαγαζιού και είχαν φέρει τα κύπελλα εκεί για να τα βλέπουν και να καμαρώνουν. Η ομάδα, ωστόσο, μετά από μερικά χρόνια διαλύθηκε κι έτσι τα τρόπαια έμειναν εκεί για να θυμίζουν τις παλιές ένδοξες ημέρες ενός ερασιτεχνικού σωματείου της γειτονιάς, το οποίο δεν υπάρχει πια. Πάνω σ’ αυτά, μάλιστα, διακρίνονται ακόμη οι ημερομηνίες και οι διοργανώσεις τις οποίες είχαν κερδίσει. Μερικές από τις τιμητικές πλακέτες έχουν αρχίσει να ξεκολλάνε και να ξεθωριάζουν, ενώ από το πέρασμα του χρόνου τα πιο πολλά είναι δεμένα μεταξύ τους με ιστούς αράχνης, οι οποίοι έχουν αρχίσει να τα σκεπάζουν.
Οι πληροφορίες για την ομάδα είναι ελάχιστες. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι πως αγωνίστηκε στο ανεξάρτητο πρωτάθλημα Αθηνών και αποτελεί μία από τις ομάδες που έχουν κερδίσει το κύπελλο του θεσμού. Η συγκεκριμένη ομάδα, ωστόσο, δεν είναι η μοναδική που είχε ξεχωρίσει στην περιοχή, καθώς ο Αμφιθαϊκός, μια επίσης ανεξάρτητη ποδοσφαιρική ομάδα, η οποία ιδρύθηκε το 1960, έβγαλε ποδοσφαιριστές οι οποίοι αργότερα αγωνίστηκαν στον Πανιώνιο, την ΑΕΚ, τον Φωστήρα και τον Απόλλωνα Αθηνών, ενώ αποτελεί τον πρώτο σύλλογο στην Αθήνα που είχε γυναίκα πρόεδρο.
Γυναίκα αφεντικό στον Αμφιθαϊκό, γυναίκα αφεντικό και στην «Αμφιθέα». Η Αικατερίνη Ανδρίτσου δουλεύει στο μαγαζί από 25 χρονών και πια την ξέρουν όλη στη γειτονιά. Κυρίως, όμως, οι πελάτες του γαλακτοπωλείου οι οποίοι έρχονται κάθε πρωινό και απόγευμα εδώ για να πιουν το καφεδάκι τους και να πιάσουν την κουβέντα με τους υπόλοιπους. Είναι, όπως εξηγούν, το μόνιμο στέκι τους, το οποίο δεν πρόκειται να το αλλάξουν ποτέ. «Έχει περάσει ένας σωρός κόσμος από δω. Εγώ ήρθα εδώ μικρό κοριτσάκι και δεν έφυγα ποτέ. Κάθε μέρα, κάθε βράδυ, εδώ. Όσο με βαστάνε τα πόδια μου, όμως, θα συνεχίσω. Το μαγαζί αυτό είναι η ζωή μου» καταλήγει η ίδια.
Το κατάστημα δεν έχει αλλάξει κατά πολύ από την πρώτη μέρα λειτουργίας. Ο ελληνικός καφές, το ρυζόγαλο με την κανέλα, η πορτοκαλάδα και αργά το βράδυ η μπύρα είναι ακόμη στον κατάλογο και αποτελούν μέχρι σήμερα τα βασικά καλούδια του μαγαζιού. Τα πιο πολλά απ’ αυτά βρίσκονται, μάλιστα, στη μόστρα του μαγαζιού, στον μεγάλο πάγκο με τα φανταχτερά τρόπαια.
Έχει φτάσει η ώρα να φύγουμε, όμως. Η κυρία Κατερίνη μας χαιρετά και φεύγει για την κουζίνα του μαγαζιού. Ο γιος της επιστρέφει για να συνεχίσει την παρτίδα τάβλι που παίζει με τον φίλο του, ο οποίος τον περιμένει υπομονετικά στο τραπέζι που βρίσκεται δίπλα στη τζαμαρία. Ξέρει, όμως, πως με την επόμενη παραγγελία θα σηκωθεί και θα αφήσει το παιχνίδι πάλι στη μέση.