Αντιμετωπίζοντας τις κρίσεις πανικού μέσα από την ψυχοθεραπεία
Η Ψυχοθεραπεύτρια Μαρούσα Πολυκανδριώτη μιλάει για τις κρίσεις πανικού και πώς η Συστημική Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπισή τους.
- 23/10/2021
Οι κρίσεις πανικού είναι ένα φαινόμενο που στις μέρες μας λαμβάνει διαστάσεις επιδημίας. Αποτελεί ένα από τα συχνότερα και σημαντικότερα θέματα που επιβαρύνουν ψυχικά τον άνθρωπο και είναι ένας από τους συνηθέστερους λόγους για να απευθυνθεί κάποιος σε ψυχοθεραπευτή.
Πώς να αναγνωρίσεις την κρίση πανικού
Το άτομο που βιώνει μία κρίση πανικού υποφέρει από έντονα και επώδυνα σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα. Οι κρίσεις αυτές συνήθως εμφανίζονται ή εντείνονται σε περιόδους μεγάλης συναισθηματικής φόρτισης, όπως δύσκολες κοινωνικές συνθήκες (σαν την τρέχουσα πανδημία), θέματα υγείας, γάμος, γέννηση παιδιού, διαζύγιο, μετακόμιση, αλλαγή εργασιακού περιβάλλοντος, ανεργία κ.α.. Σε κάποιες περιπτώσεις αρκεί μία «άσχημη» στιγμή μέσα στην ημέρα για να τα πυροδοτήσει, ενώ σε άλλες παρουσιάζονται ξαφνικά σε στιγμές ξεκούρασης, χαλάρωσης ή και στον ύπνο -με αυτό τον τρόπο το σώμα ξεσπάει και αποβάλει την ένταση που είχε συσσωρεύσει.
Τα συμπτώματα που αναφέρονται συχνότερα είναι: ιδρώτας, αίσθηση πίεσης ή και πόνος στο στήθος, ταχυκαρδία, ταχύπνοια ή βραδύπνοια, τρέμουλο, ξηροστομία, ρίγη, έξαψη, ναυτία, πονοκέφαλος, πόνος στο στομάχι, ζαλάδα ή και θολούρα, μούδιασμα, τάση για λιποθυμία, αίσθηση απώλειας ελέγχου του σώματος, φόβος του θανάτου και αίσθηση απώλειας της επαφής με το περιβάλλον. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία θα πρέπει να καλύπτονται τέσσερα από τα παραπάνω για να διαγνωσθεί η κρίση πανικού.
Επιπλέον, τα συμπτώματα συνοδεύονται από σκέψεις όπως: «θα τρελαθώ», «θα χάσω το μυαλό μου», «δε θα μπορώ να ελέγξω τον εαυτό μου», «θα πεθάνω» ή «θα πάθει κακό ένας δικός μου άνθρωπος», «θα ντροπιαστώ. Ταυτόχρονα, το άτομο κατακλύζεται από πολύ έντονο φόβο και τρόμο από τους οποίους αισθάνεται ότι δεν μπορεί να ξεφύγει.
Μόνιμα ή περιστασιακά στη ζωή του φαίνεται να έχει μια αίσθηση «ασφυξίας», ότι δεν μπορεί να «αναπνεύσει εσωτερικά», δεν έχει τον χώρο που χρειάζεται για να «υπάρχει» έτσι όπως επιθυμεί, κάτι το οποίο συμβάλει στην δημιουργία των κρίσεων.
Πολλές φορές πάλι, θέλοντας να προστατέψει τον εαυτό του από το να μην βιώσει ξανά την κρίση πανικού, υιοθετεί συγκεκριμένες συμπεριφορές «ασφαλείας». Για παράδειγμα, αποφεύγει την επίσκεψη σε μέρη όπου εμφανίστηκε η κρίση πανικού, αναζητά διαβεβαιώσεις από δικούς του ανθρώπους ή επαγγελματίες υγείας ότι δεν θα ξανασυμβεί, αναπτύσσει εξάρτηση από αντικείμενα που τον κάνουν να νιώθει ασφάλεια, ακολουθεί συγκεκριμένες πρακτικές για την διεκπεραίωση αναγκαίων εργασιών. Οι στρατηγικές αυτές προσφέρουν ανακούφιση βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα όμως συντελούν στην διαιώνιση του προβλήματος. Αυτό συμβαίνει επειδή ο άνθρωπος προσαρμόζοντας την ζωή του στην αποφυγή των ερεθισμάτων που οδηγούν στις κρίσεις πανικού κτίζει για τον ίδιο, χωρίς να το συνειδητοποιεί, μία νοητική και πολλές φορές πρακτική φυλακή. Έτσι, καταλήγει να ελέγχεται από το φόβο του, κάτι το οποίο τον οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο διατήρησης της αρνητικής κατάστασης.
Πως μπορεί η Συστημική Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεία να βοηθήσει
Μέσα στο γραφείο του θεραπευτή, ο θεραπευόμενος αφηγείται την προσωπική του ιστορία, αναγνωρίζει τη θέση που έχει στην οικογένεια καταγωγής του, τους ρόλους που του δόθηκαν και συνδέει το παρελθόν με το παρόν κατανοώντας τον τρόπο που αναπαράγει επαναλαμβανόμενα μοτίβα στην ζωή του. Η λέξη κλειδί στην αντιμετώπιση και εντέλει ίαση της κρίσης πανικού είναι η επιθυμία.
Κατά την πορεία του αυτογνωσιακού ταξιδιού ο θεραπευόμενος δίνει φωνή σε όλες τις πλευρές του εαυτού του, δημιουργώντας τον απαραίτητο χώρο για να ακουστούν καταπιεσμένες ανάγκες που δεν είχε επιτρέψει την έκφραση τους. Ερχόμενος σε επαφή με την προσωπική του αλήθεια, παύει να συντηρεί καταστάσεις καταπίεσης αυτών των επιθυμιών και μέσα από μια καθαρή ματιά αποφασίζει πλέον ποιες είναι εκείνες που θέλει πραγματικά να τους δώσει υπόσταση και ποιες να αφήσει.
Μέσα από αυτή την θεραπευτική ζύμωση μπορεί να αναδυθούν συγκεκριμένοι προσωπικοί στόχοι:
* Να επιτρέψω στη ζωή μου τη χαρά παρόλο που στην οικογένεια μου κυριαρχούσε ή και επιβαλλόταν η θλίψη.
* Να μου επιτρέψω την οικονομική αφθονία ακόμα και αν στην οικογένεια μου άκουγα ότι υπάρχει οικονομική στέρηση.
* Να ανοιχτώ σε μία συντροφική σχέση αγάπης ανεξάρτητα από το αν η σχέση των γονιών μου ήταν έντονα συγκρουσιακή.
* Να δεχθώ την επιτυχία αν και μου έλεγαν ότι δεν αξίζω.
* Να βάλω προτεραιότητα την αυτοφροντίδα μου έστω και αν έχω μάθει πρωταρχικά να ικανοποιώ τους άλλους.
* Να εγκαταλείψω το ρόλο που μου δόθηκε στην οικογένεια καταγωγής μου και να συνδεθώ εκ νέου μαζί της μέσα από τη νέα μου ταυτότητα, χωρίς να νιώθω ενοχές.
O θεραπευόμενος καλείται να προβεί στα προσωπικά του συμπεράσματα και να πάρει τις δικές του αποφάσεις ζωής. Είναι σημαντικό μέσα από αυτή την διεργασία να διαβάσει το σύμπτωμα (δηλαδή την κρίση πανικού) όχι καταγράφοντας τον εαυτό του ως προβληματικό, αλλά ως μια πληροφορία ενός παραμελημένου του κομματιού, που ζητά την προσοχή που δικαιούται για να μπορέσει και αυτό να εξωτερικευτεί, να εκφραστεί. Μέσα από το δρόμο της αυτογνωσίας το άτομο συνδέεται με τον αληθινό του εαυτό και υπερασπίζεται την επιθυμία του για ζωή ισορροπώντας τα πρέπει με τα θέλω.
Info
Μαρούσα Πολυκανδριώτη, Πανδώρας 34, Γλυφάδα, τηλ.: 211 4021296, 690 6178794, Email: marousapol@hotmail.com
Facebook
Instagram